Νέο βιβλίο με περιεχόμενο την κοινωνική & ιστορική πλευρά του αθλητισμού στη χώρα μας.
Το νέο βιβλίο με τίτλο “Σπορ και Κοινωνικές Αντιστάσεις” και υπότιτλο “Μεσοπόλεμος-Κατοχή-Δικτατορία-Μεταπολίτευση” (ISBN 9789609511704), θα παρουσιαστεί την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2020 στην ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20) στις 7μμ.
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Νότιος Άνεμος» και συγγραφέας είναι ο δημοσιογράφος Νάσος Μπράτσος.
Στα περιεχόμενά του περιλαμβάνει πολλές συνεντεύξεις πρωταγωνιστών μέσα και έξω από τις γραμμές των γηπέδων, σπάνια ντοκουμέντα και χρονικό «άπλωμα» της από την περίοδο του Μεσοπολέμου, την κατοχή και τη δικτατορία, έως τις μέρες μας.
Με το «αυγό του φιδιού» να επιχειρεί συνεχώς σε όλες τις ιστορικές περιόδους, να πετύχει την «επώαση» του στις κερκίδες των γηπέδων και μεγάλες διοργανώσεις να είναι μπροστά μας (πχ το Γιούρο του 2020), το βιβλίο είναι ένα πολύτιμο εργαλείο διάσωσης της ιστορικής μνήμης, και ανάδειξης θετικών παραδειγμάτων στο χώρο του αθλητισμού, σαν πυξίδες για το σήμερα και κυρίως για το αύριο.
ΤΟ ΠΑΝΕΛ
Ο Νίκος Μάλλιαρης (προεδρείο της βιβλιοπαρουσίασης) υπήρξε ποδοσφαιριστής του Εθνικού Αστέρα και της Προοδευτικής, δραστήριο μέλος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Αμειβομένων Ποδοσφαιριστών, ιδρυτικό μέλος της ομάδας «Αστέρας 2004», δραστήριος στις τάξεις των παλαιμάχων του Εθνικού Αστέρα, αλλά και στο κλαμπ των φίλων της Μπαρτσελόνα στην Αθήνα. Επίσης υπηρέτησε και το χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Λειτουργεί στα πλαίσια της πανελλαδικής πρωτοβουλίας φιλάθλων «Επίσκυρον» (αρχαία ονομασία παιχνιδιού που μοιάζει με το ποδόσφαιρο).
Ο Διονύσης Χριστακόπουλος αθλητής σε μικρή ηλικία στην κατοχή και «αετόπουλο» της ΕΠΟΝ, περιγράφει μοναδικές στιγμές, όπου το ποδόσφαιρο χρησιμοποιήθηκε για τη στήριξη των αντιστασιακών δραστηριοτήτων ενάντια στους κατακτητές, στην πόλη της Καλαμάτας, όπου διέμενε. Ο πατέρας του με έντονη συνδικαλιστική δράση, εκτελέστηκε στους 200 της Καισαριανής.
Ο Κώστας Μανταίος υπήρξε καλαθοσφαιριστής των Αμπελοκήπων, του Αετού Θεσσαλονίκης και ακολούθως του Πανελευσινιακού την εποχή που η χούντα είχε ορίσει στρατιωτικούς επιτρόπους στις διοικήσεις των σωματείων. Ενδιάμεσα στα χρόνια της αθλητικής του δράσης υπήρξε και πολιτικός κρατούμενος του δικτατορικού καθεστώτος. Σήμερα είναι πρόεδρος του Α.Ο. Αμπελοκήπων, αλλά και μέλος Δ.Σ. του ΣΦΕΑ 1967-1974.
Ο Γιάννης Ξαρχουλάκος υπήρξε ποδοσφαιριστής στην ανεξάρτητη ομάδα ΠΑΟΛ και στη συμμετέχουσα στα ερασιτεχνικά πρωταθλήματα της Αθήνας, Βικτώρια. Την άνοιξη του 1967 τον ζητούσαν ο Φωστήρας, ο Ατρόμητος και η ασφάλεια και όπως αναφέρει ο ίδιος, κέρδισε η ασφάλεια, με αποτέλεσμα να «συνεχίσει» το ποδόσφαιρο μαζί με άλλους πολιτικούς κρατούμενους στο προαύλιο των φυλακών που τον έκλεισε το δικτατορικό καθεστώς και να περιγράφει στο βιβλίο μοναδικές στιγμές από εκείνα τα χρόνια. Σήμερα είναι οργανωτικός γραμματέας του ΣΦΕΑ 1967-1974.
Ο Δημήτρης Μακρής γεννήθηκε και μεγάλωσε μέσα στο συνοικισμό των λιγνιτωρύχων της Ραφήνας, στη Διασταύρωση της Ραφήνας. Υπηρέτησε την περιοχή του από πολλά πόστα στον Πολιτισμό, το συνδικαλισμό, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά και τον αθλητισμό. Υπήρξε ποδοσφαιριστής της Θύελλας Ραφήνας και μερικά χρόνια αργότερα και γυμναστής της ομάδας. Συμμετείχε στη συλλογική προσπάθεια γέννησης του αθλητικού συλλόγου και διαμόρφωσης των πρώτων αθλητικών χώρων με συλλογική εργασία των λινιτωρύχων και των οικογενειών τους.
Ο Τάσος Επιτρόπου, δημοσιογράφος και διευθυντής της ΕΡΑ Σπορ, είναι από τα πιο ανοιχτά μυαλά στο χώρο και έχει αποδείξει τη δυνατότητα που έχει να αντιλαμβάνεται την αξία και την κοινωνική γείωση που έχουν θέματα από το χώρο του αθλητισμού, που δεν παράγονται από τις μεγάλες ΠΑΕ και ΚΑΕ του χώρου, αλλά μέσα από τις τοπικές κοινωνίες.
Ο συγγραφέας του βιβλίου, δημοσιογράφος Νάσος Μπράτσος, ερευνά θέματα κοινωνικής ιστορίας, με εξειδίκευση στη μελέτη αρχείων και την καταγραφή της λεγόμενης «προφορικής ιστορίας», αλλά και αθλητισμού βάσης, εδώ και 30 χρόνια, με συνεντεύξεις και ρεπορτάζ, δίνοντας ανελλιπώς το παρόν κάθε Σαββατοκύριακο στα γήπεδα, ειδικά εκεί όπου δεν πέφτουν οι προβολείς της δημοσιότητας.
Aπό το οπισθόφυλλο του βιβλίου: «Η δημοφιλία των σπορ δεν άφησε ασυγκίνητα τα ανά τις εποχές σκληρά καθεστώτα, που επιχείρησαν μέσω του ελέγχου του αθλητισμού να περάσουν προπαγανδιστικά μηνύματα, να εδραιώσουν την εξουσία τους και να ποδηγετήσουν τις όποιες κοινωνικές αντιστάσεις.
Παράλληλα με την επιχείρηση προπαγάνδας, αναπτύχθηκε και μία αθλητική “βιομηχανία”, αφού η εμπορική αξιοποίηση του αθλητισμού και τα κέρδη δεν άφησαν ασυγκίνητους κυβερνώντες αλλά και επιχειρηματίες.
Στον αντίποδα, ο αθλητισμός που δίνει χαρά και δεν διχάζει τους ανθρώπους ανάλογα με το χρώμα του δέρματος ή της φανέλας, που προωθεί τη συλλογικότητα, τη χαρά την υγεία, τη συνεργασία και όχι το μίσος, μέσα από τις προσπάθειες χιλιάδων ανθρώπων μέσα και έξω από τους αθλητικούς στίβους, πάλεψε σε όλες τις εποχές, άλλοτε με επιτυχία, άλλοτε όχι, τις απόπειρες να γίνει ο αθλητισμός “εργαλείο” στήριξης της ανελευθερίας και οι αθλητές, όπως και οι φίλαθλοι, κομπάρσοι σε ένα “στημένο” παιχνίδι».
Στις σελίδες του βιβλίου θα βρείτε μεταξύ άλλων στοιχεία για τη δράση των: Ένωση Ελλήνων ΑΘλητών, αθλητική ΕΠΟΝ, Αθλητική Ένωση Εμποροϋπαλλήλων, Ένωση Αεριόφωτος, Α.Ο. Μίμας-Μικρασιατική, Απόλλων Χαλανδρίου, Αστέρας 2004, Αμβρυσσέας Διστόμου, Α.Ο. Νέας Ιωνίας, ΠΑΟ Καλογρέζας, Α.Ο. Προφήτη Ηλία, Α.Ε. Μοσχάτου, Τρίτωνας, Έσπερος,Παγκράτι, Α.Σ. Ρομά Ζευγολατιού, Αδελφοσύνη Ρόδου, Διαγόρας Ικαρίας, Κρόνος Αθηνών, Ολυμπιακός Χαλκίδας, ΑΕΚ Χαλκίδας, Ολυμπιακός Κοζάνης, Νέα Ελβετία, Ηρακλής Ξυλοκάστρου, Ατρόμητος Πατρών, Ισθμιακός, Αρίων, Ολυμπιακός Λαυρίου, Ιωνικός Αστέρας Θηβών, Τοξότης Βόλου, Μακαμπή Θεσσαλονίκης, Α.Ε. Κομμένου, Α.Ε. Καλαβρύτων, Αυτόνομη Ποδοσφαιρική Ομάδα Πάτρας, Τηγανίτης, Ο.Κ.Α. Αρκάδι, Α.Ο. Μεσαριάς Ικαρίας, Ατρόμητος Περιστερίου, ΠΑΣ Ίκαρος Ικαρίας, Ανταγόρας Κω, Εθνικός Αστέρας, Φωστήρας Καισαριανής, Α.Ο. Χαλκηδόνα, Ερμής Κορυδαλλού, Αστέρας Ζωγράφου, Πέρα Κλουμπ, Αιγέας Πλωμαρίου, Θύελλα Πατρών, ΑΠΣ Πάτραι, Ποδοσφαιρικός Όμιλος Άνω Λόφου-Περιστέρι, Ηρακλής Ηρακλείου Αττικής, Κορωνίδα Γαλατσίου, Α.Ε.Δάφνη Δάσους Χαϊδαρίου, HOPE Refugees-Αθλητική Ελπίδα Προσφύγων, Λαρισαϊκός Αγίου Παύλου, Μακεδονικός, Προοδευτική Έκρηξη Τούμπας, ομάδα φίλων της Μπαρτσελόνα, Πλατανιάς Χανίων, Α.Ο. Αμπελοκήπων, F.C. Cosmos, Αιολικός Μυτιλήνης, P.C.C. Athens, Αμφιάλη, Πίνδος Κόνιτσας, Δόξα Δράμας, Basso Rango-Ultras Απόλλων Σμύρνης, Α.Ε. Τυφλών-Πυρσός.
Επίσης από το εργασιακό πρωτάθλημα της ΑΔΕΔΥ, οι ομάδες των: ΟΛΜΕ, ΟΑΕΔ, Δήμος Αθηναίων, ΠΟΕΔΗΝ, ΔΟΕ, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, αλλά και το εργασιακό πρωτάθλημα του ΠΑΜΕ.
Περιεχόμενα
Πρόλογος…………………………………………… 7
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ – …………………………………………………… 11
1.ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΣΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ ………………………………. 19
2.ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΑ ………………………………………………. 29
Δημήτρης Δεμερτζής – Χαλκίδα ………………………………………………… 30
H AEK Χαλκίδας …………………………………………………………………….. 37
3.«ΠΕΤΑΞΤΕ ΤΗ ΜΠΑΛΑ ΕΞΩ ΕΡΧΕΤΑΙ Ο ΡΟΥΦΙΑΝΟΣ» ……………………….. 39
4.ΤΡΙΤΩΝ ΕΣΠΕΡΟΣ ΚΑΙ ΠΑΓΚΡΑΤΙ: ΟΜΑΔΕΣ ΠΟΥ ΑΓΩΝΙΣΤΗΚΑΝ ΣΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ………………………………………… 43
Η ίδρυση του Τρίτωνα ……………………………………………………………… 43
Έσπερος ……………………………………………………………………………….. 45
Παγκράτι ……………………………………………………………………………….. 49
Στο μπάσκετ …………………………………………………………………………… 50
5.ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΕΠΟΝ …………………………………………………………………….. 54
6.Η ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΘΛΗΤΩΝ (ίδρυση το 1942) – ο σημαντικός της ρόλος ………………………………………………………………………60
7.ΚΑΤΟΧΙΚΑ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΚΑ…………………………………………………………. 66
8.Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΟΣΧΑΤΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ………………………………………………………………………….. 83
9.ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΞΕΧΝΟΥΝ ……………………………………………………… 87
Μήλος …………………………………………………………………………………… 87
Δίστομο …………………………………………………………………………………. 89
Αθλητισμός στο μαρτυρικό Κομμένο ………………………………………….. 91
Καλάβρυτα και Δράκεια ……………………………………………………………. 92
Δήμοι ……………………………………………………………………………………. 93
Το εξαιρετικό παράδειγμα της Καισαριανής ………………………………… 94
Κρήτη ……………………………………………………………………………………. 97
Στο Λαύριο …………………………………………………………………………….. 99
Στο Περιστέρι …………………………………………………………………………. 99
Στην Ικαρία …………………………………………………………………………….. 100
Επίσκεψη στο Άουσβιτς …………………………………………………………….. 100
10.Η ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΗΧΩ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ ……. 102
11.Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ………………………………………………………………………. 110
Συνέντευξη με τον Αντώνη Πίττα ………………………………………………… 111
Πάτρα και ο αθλητισμός στη δικτατορία ……………………………………….. 113
Κώστας Μανταίος, ΣΦΕΑ 1967- 1974 …………………………………………. 118
Συνέντευξη με το Γιάννη Ξαρχουλάκο, ……………………………………….. 120
Κώστας Θωμίδης (Hρακλής Ηρακλείου Αττικής): ………………………….. 123
Παντελής Πετσίτης, Καισαριανή …………………………………………………. 124
12.Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ – Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ Α.Ο. ΜΙΜΑΣ ………………………………………………………………………………127
- ΠΣΑΠ – Η ΠΡΩΤΗ ΑΠΕΡΓΙΑ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ …………………… 132
14.Η ΑΔΕΛΦΟΣΥΝΗ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ ΚΑΙ Ο Α.Σ. ΡΟΜΑ ΖΕΥΓΟΛΑΤΙΟΥ 136
Η «Αδελφοσύνη» στη Ρόδο ……………………………………………………….. 136
Ο Αθλητικός Σύλλογος Ρομά Ζευγολατιού …………………………………… 137
15.Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΣΤΕΡΑ 2004………………………………………………… 141 16.ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ & ΔΡΑΣΕΙΣ ΜΕ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ……….. 145
«Κάνε τάκλιν στο ρατσισμό» ……………………………………………………….. 172
17.ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ……………………………..
178 ” Διεθνείς Παιδικοί Αγώνες”, τoυ Τάκη Πετρόπουλου …………………….
178 Συνέντευξη με τον Κώστα Καραγκούνη ……………………………………….. 181
18.ΕΡΓΑΣΙΑΚΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ …………………………………………………… 199
19.ΚΡΟΝΟΣ 1924: «ΠΡΩΤΑ ΟΙ ΣΠΟΥΔΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ Η ΧΑΡΑ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ» …………………………………………………………………………… 206
20.ΙΩΝΙΚΟΣ ΑΣΤΕΡΑΣ ΘΗΒΩΝ …………………………………………………… 209
21.ΘΥΕΛΛΑ ΡΑΦΗΝΑΣ: Η ΟΜΑΔΑ ΤΩΝ ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΩΝ ………………213
22.ΑΠΟΛΛΩΝ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ: «ΠΑΡΑΓΟΥΜΕ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ»…………216
23.ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΤΥΦΛΩΝ: «ΠΥΡΣΟΣ» ……………………………….. 219
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΠΗΓΕΣ ………………………………………………………………. 223