Ο Κωνσταντίνος, μέχρι τον περασμένο Ιούνιο, διατηρούσε στο κέντρο της Θεσσαλονίκης καφέ. Αποφάσισε να κλείσει, όπως λέει, την επιχείρησή του που λειτουργούσε από το 2008, γιατί βάζοντας κάτω τα δεδομένα εκτίμησε ότι μέχρι και το φθινόπωρο (σ.σ.: του 2020) θα έμπαινε σίγουρα μέσα. Υπολόγισε πως ο τζίρος -σημαντικό μέρος του οποίου προερχόταν από τις γειτονικές επιχειρήσεις, τον τουρισμό αλλά και από σχολή που βρίσκεται κοντά- δεν θα κάλυπτε τις ανελαστικές δαπάνες, όπως ενοίκιο, ΔΕΗ, ασφαλιστικές και φορολογικές εισφορές, ενώ αμφίβολο ήταν αν η αγορά-κατανάλωση θα επέστρεφε από το φθινόπωρο σε επίπεδα τέτοια ώστε να μπορεί να καλύπτει τα πάγια έξοδα της.
Ο Κωνσταντίνος δεν ήταν ο μοναδικός που αποφάσισε να κλείσει το καφέ του. Στο κέντρο της Θεσσαλονίκης τους πρώτους μήνες της κρίσης της πανδημίας τουλάχιστον 20 καφέ και εστιατόρια αναγκάστηκαν να κατεβάσουν ρολά, μεταξύ αυτών και ένα από τα πλέον ιστορικά καφέ-εστιατόρια της πόλης.
Σήμερα έναν χρόνο μετά την επιβολή του πρώτου lockdown, ο κλάδος της εστίασης μετρά τουλάχιστον 600 “λουκέτα”, με τα περισσότερα εξ αυτών να εντοπίζονται στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Από 200 “λουκέτα” μετρά ήδη η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη ενώ σημαντικός είναι ο αριθμός των καταστημάτων που έχει κλείσει ακόμη και τουριστικές περιοχές, όπως η Ρόδος, λέει στο Capital.gr ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) και επικεφαλής της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), κ. Γιώργος Καββαθάς.
Στο Γκάζι, από τις περιοχές της Αθήνας που συγκέντρωνε σημαντικό αριθμό εστιατορίων, μπαρ και καφέ, πριν από την πανδημία και τα lockdowns, έχουν κλείσει οριστικά ήδη 12 καταστήματα. Έντονο είναι το φαινόμενο και σε άλλες παραδοσιακές “πιάτσες” της Αθήνας, όπως το Κολωνάκι. Η ταμπέλα “κλειστόν” έχει μπει και σε καταστήματα εστίασης στα προάστια όπως είναι το Χαλάνδρι, το Νέο Ψυχικό αλλά και η Φιλοθέη κοντά στη γειτονιά “Αβάνα”.
“Με μηδενικό τζίρο τους τελευταίους τέσσερις μήνες, χωρίς να υπολογίσουμε τη ζημιά του πρώτου lockdown, ανύπαρκτα ταμειακά διαθέσιμα για 4 στους 10 επιχειρηματίες και με ενοίκια τα οποία παραμένουν υψηλά παρά τα μέτρα στήριξης είναι δύσκολο κάποιος να παραμείνει ανοικτός”, λέει επιχειρηματίας του κλάδου που διατηρεί αλυσίδα εστίασης γνωστού διεθνούς brand.
Αν και ο ίδιος δεν σκοπεύει, όπως λέει στο Capital.gr να περιορίσει το δίκτυο των καταστημάτων λόγω του “ταμείου” που διαθέτει, παραδέχεται ότι πολύ λίγοι έχουν αυτήν τη δυνατότητα. “Εκτιμώ ότι μετά το άνοιγμα της αγοράς και τη διακοπή των μέτρων στήριξης θα δούμε αρκετά καταστήματα να κατεβάζουν ρολά”, λέει.
Τον Ιανουάριο ο τζίρος των επιχειρήσεων του κλάδου υπηρεσιών εστίασης, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, υποχώρησε κατά 57,2% στα 53,128 εκατ. ευρώ. Η μεγαλύτερη πτώση καταγράφηκε στην Περιφερειακή Ενότητα της Θήρας -92,8% και η μικρότερη μείωση στην Περιφερειακή Ενότητα της Χαλκιδικής -21,1%. Πέρυσι ο κλάδος της εστίασης έχασε 2,3 δισ. ευρώ με τον τζίρο να υποχωρεί στα 3,773 δισ. ευρώ από 6,059 δισ. ευρώ που ήταν το 2019.
Νέο ραντεβού με τον Αδ. Γεωργιάδη
Το πότε και υπό ποιο καθεστώς θα επαναλειτουργήσει ο κλάδος της εστίασης παραμένει άγνωστος Χ. Κυβερνητικοί παράγοντες αποφεύγουν να προσδιορίσουν επακριβώς τον χρόνο, αν και η εντύπωση που έχει καλλιεργηθεί είναι ότι ο κλάδος θα ανοίξει από τα μέσα Απριλίου μόνο στους εξωτερικούς χώρους. Με τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνι Γεωργιάδη, να δηλώνει πριν από λίγες ημέρες πως όλα θα εξαρτηθούν από την πορεία των εμβολιασμών.
Σε αυτό που ελπίζουν οι επιχειρηματίες είναι η επαναλειτουργία της αγοράς από τα μέσα Απριλίου, δηλαδή λίγες ημέρες πριν το Πάσχα και μετά από 5,5 μήνες που θα έχουν παραμείνει κλειστοί. Βέβαια αυτό μένει να φανεί στην πράξη, όπως και υπό ποιες προϋποθέσεις θα λειτουργήσει η εστίαση.
Για τους εστιάτορες, τους επιχειρηματίες των καφέ και των μπαρ η λύση της επαναλειτουργίας μόνο σε εξωτερικούς χώρους αποκλείει πολλά καταστήματα. “Η επαναλειτουργία μόνο σε εξωτερικούς χώρους δεν είναι βιώσιμη”, λέει ο κ. Καββαθάς.”Δεν έχουν όλα τα καταστήματα εξωτερικούς χώρους όπου μπορούν να βγάλουν τραπεζάκια”, αναφέρει.
Το θέμα αυτό, όπως και αρκετά ακόμη που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις και για τα οποία ζητούν λύση, πρόκειται να θέσει υπ’ όψιν του υπουργού Ανάπτυξης, κ. Άδωνι Γεωργιάδη, ο κ. Καββαθάς. την προσεχή Τρίτη κατά τη διάρκεια προγραμματισμένης συνάντησης.
Όπως λέει ο κ. Καββαθάς, το θέμα που “καίει” είναι η έλλειψη ταμειακών διαθεσίμων. Πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζουν 4 στις 10 επιχειρήσεις, δηλαδή 30.000 επαγγελματίες του κλάδου σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Ινστιτούτου της ΓΣΕΒΕΕ. Για τον λόγο αυτό ο κλάδος ζητά να υπάρξει χρηματοδοτικό εργαλείο στήριξης μέσω του οποίου οι επιχειρήσεις θα λάβουν, ανάλογα με τον τζίρο τους και τη ζημιά που έχουν υποστεί, ως κεφάλαιο κίνησης από 1.000-10.000 ευρώ. Το συνολικό πακέτο, με βάση την πρόταση της ΠΟΕΣΕ, προσεγγίζει τα 80 εκατ. ευρώ.