Την εκτίμηση ότι η Τουρκία δεν αποκλείεται να επιστρέψει στο πεδίο των προκλήσεων με ερευνητικά σκάφη στην Κυπριακή ΑΟΖ, μετά την Πενταμερή για το Κυπριακό στη Γενεύη σε λίγες ημέρες, εκφράζει ο υφυπουργός Παιδείας και Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου Άγγελος Συρίγος.
Υπογραμμίζει ότι το μόνο που συγκρατεί την Άγκυρα από τις αναθεωρητικές της κινήσεις είναι η ανάγκη αποκατάστασης των σχέσεων της με τις ΗΠΑ, οι οποίες κινούνται στη λογική τόσο του μαστιγίου, όσο και του καρότου προς την Τουρκία.
Είδαμε ότι με τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού επανεκκινούν μια σειρά εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων από τις 10 Μαϊου και μετά, αλλά όχι τα πανεπιστήμια δια ζώσης. Γιατί δεν προκρίθηκε η επιστροφή των φοιτητών στα αμφιθέατρα, έστω με self-test;
Υπάρχουν πολλά πρακτικά προβλήματα στο να αρχίσει η μαζική επιστροφή των φοιτητών, ένα από αυτά είναι ότι αρκετοί έχουν ξενοικιάσει τα διαμερίσματά τους και θα έπρεπε να κληθούν να πάνε για είκοσι μέρες. Πρακτικά, αυτό είναι δύσκολο. Δίνουμε έμφαση στις κλινικές, πρακτικές και εργαστηριακές ασκήσεις, οι οποίες αφορούν ποσοστό του συνολικού αριθμού των φοιτητών. Είναι σαφές όμως ότι εξετάσεις, με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα, θα γίνουν, όπως έγιναν τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο του 2020. Δηλαδή, θα είναι στην κρίση του τμήματος αν θα γίνουν δια ζώσης ή εξ αποστάσεως.
Για τους φοιτητές που θα κληθούν να δώσουν δια ζώσης εξετάσεις, θα προβλεφθεί η διαδικασία των self-test;
Κατά πάσα πιθανότητα ναι.
Πάμε στα εθνικά θέματα. Παρ’ όλη την επεισοδιακή συνέντευξη Τύπου Δένδια-Τσαβούσογλου, φαίνεται πως η Τουρκία δεν προτίθεται να επανέλθει άμεσα στο πεδίο των προκλήσεων. Εκτιμάτε ότι αυτό θα συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες, τουλάχιστον ως τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στο τέλος Ιουνίου;
Το κρίσιμο στοιχείο που συγκρατεί την Τουρκία σε αυτή τη φάση είναι η αποκατάσταση των σχέσεων της με τη νέα αμερικανική ηγεσία. Δεν είμαι βέβαιος κατά πόσο θα συγκρατηθεί μετά την Πενταμερή συνάντηση που θα γίνει στη Γενεύη, στο τέλος Απριλίου. Πιθανόν να δούμε, αργότερα μέσα στον Μάιο, να ξαναβγάζουν ερευνητικά σκάφη στην κυπριακή ΑΟΖ. Ως προς την ελληνική υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, σε αυτή τη φάση θα συγκρατηθούν, αλλά η πορεία είναι προδιαγεγραμμένη. Η Τουρκία έχει περάσει σε άλλη διάσταση εδώ και καιρό. Δηλαδή, αργά ή γρήγορα, θα τα βγάλει τα σκάφη της.
Ως προς τις ΗΠΑ, πάντως, δεν βλέπουμε ιδιαίτερα μεγάλη πρόοδο, υπό την έννοια ότι η Τουρκία τέθηκε και επισήμως εκτός του προγράμματος για τα F-35 και αναγνωρίζεται πλέον η Γενοκτονία των Αρμενίων, κάτι που το τουρκικό λόμπι αντιπάλευε εδώ και χρόνια..
Είναι η κίνηση που γίνεται μεταξύ του μαστιγίου και του καρότου. Αυτά που περιγράψατε κ. Ευγενίδη είναι το μαστίγιο. Εγώ μπορώ να σας πω δύο κινήσεις που είναι το «καρότο». Αρχικά, γίνεται διάσκεψη για το περιβάλλον και έχουν κληθεί πάνω από 25 ηγέτες, μεταξύ των οποίων και ο Ερντογάν. Άρα, θα υπάρξει μια πρώτη επαφή. Δεύτερον, η διάσκεψη για το Αφγανιστάν θα γίνει στην Κωνσταντινούπολη. Επομένως, βλέπουμε ότι οι ΗΠΑ περνούν μηνύματα σκληρά, αλλά ταυτόχρονα δίνουν και το μήνυμα «αν συμμορφωθείτε, θα τα βρούμε».
Τα μηνύματα αυτά, όμως, τα ακούει η Τουρκία; Γιατί ο Ερντογάν, την ίδια ώρα προσπαθεί να κάνει παιχνίδι με τη Ρωσία. Διερωτώμαι, αν υπάρχει κίνδυνος η Τουρκία να πέσει θύμα της υπερέκτασής της..
Έχετε δίκιο. Από την άλλη, ο Ερντογάν είναι εντελώς πραγματιστής. Όταν χρειάζεται να επιβιώσει, επιβιώνει. Ο Ερντογάν αισθάνεται ότι η χώρα του είναι εξίσου ισχυρή με τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γερμανία ή η Γαλλία. Επομένως, μπορεί να καθορίζει εντελώς αυτόνομα την εξωτερική πολιτική της χώρας του, ανεξαρτήτως του τι θα ήθελαν οι ΗΠΑ. Επομένως, προσπαθεί να παίξει πολλά παιχνίδια και κρατά ευαίσθητες ισορροπίες σε πολλά μέτωπα. Αυτό δεν σημαίνει ότι, αν πιεστεί πολύ, δεν θα επιλέξει την επιβίωσή του. Αντιθέτως, έχει δείξει ότι επιλέγει πάντα την επιβίωσή του.
Ως προς την Πενταμερή στη Γενεύη, τις επόμενες μέρες, το γεγονός ότι επανεκκινεί η διαδικασία συζήτησης, μπορεί να δώσει κάποια προοπτική στο ζήτημα; Γιατί πλέον συζητάμε σε εντελώς διαφορετική βάση, από τη μία τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία και από την άλλη λύση δύο κρατών…
Δεν υπάρχει προοπτική σε αυτή τη φάση. Είναι σαφές ότι οι Τούρκοι μπαίνουν ξανά σε αυτή τη φάση για να θέσουν νέους όρους επίλυσης του Κυπριακού. Η Τουρκία δεν θέλει να επιλυθεί το Κυπριακό. Ενδιαφέρεται να μπει στη διαδικασία στον βαθμό που θα βελτιωθεί η θέση της. Αν δεν υπήρχαν τα κοιτάσματα του φυσικού αερίου στην Κυπριακή ΑΟΖ, δεν θα είχε λόγο να μπει σε οιονδήποτε διάλογο. Για την Τουρκία το Κυπριακό έχει λυθεί από το 1974. Ο λόγος που μπαίνει τώρα είναι για να δει πώς μπορεί να εκμεταλλευθεί τα κοιτάσματα. Όχι δια των Τουρκοκυπρίων που θα ήταν λογικό και φυσικό, αλλά απευθείας η ίδια ως άμεσα εμπλεκόμενη χώρα.