Ο Ερντογάν απειλεί με νέα στρατιωτική εκστρατεία στη Συρία τόσο κατά των Κούρδων του YPG όσο και κατά των δυνάμεων του Άσσαντ.
Η επίθεση αναμένεται να διεξαχθεί σε μεγάλο εύρος κατά μήκος του πρόσθιου όριου τοποθεσίας(ΠΟΤ), μεταξύ των αντιπάλων δυνάμεων, οι οποίες αποτελούνται από τους τουρκόφιλους μισθοφόρους και τις Τουρκικές ένοπλες Δυνάμεις, έχοντας απέναντι τους το στρατό του Άσσαντ σε περιοχές κυρίως δυτικά του Ευφράτη και τους Κούρδους του YPG κυρίως ανατολικά του ποταμού.
Ωστόσο η πόλη Tell Rifaat που ελέγχεται από τους Κούρδους ξεχωρίζει ως το επίκεντρο μιας πιθανής νέας κρίσης στη βόρεια Συρία, καθώς η Τουρκία απειλεί με νέα στρατιωτική επίθεση εν μέσω διχογνωμιών με τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έθεσε το ζήτημα μιας νέας τουρκικής στρατιωτικής εκστρατείας εναντίον των κουρδικών δυνάμεων στη βόρεια Συρία ως επείγον, μετά το θάνατο δύο ανδρών των τουρκικών ειδικών δυνάμεων ύστερα από επίθεση με IED εναντίον τουρκικής φάλαγγας στην περιοχή της επαρχίας Ιντίλμπ
«Έχουμε εξαντλήσει την υπομονή μας σε ορισμένες περιοχές στη Συρία που αποτέλεσαν την πηγή τρομοκρατικών επιθέσεων στη χώρα μας. Είμαστε αποφασισμένοι να εξαλείψουμε τις απειλές που προέρχονται από αυτές τις περιοχές », δήλωσε ο Ερντογάν στις 11 Οκτωβρίου, αναφερόμενος στο Tell Rifaat που βρίσκεται υπό την κατοχή των Κούρδων, το οποίο βρίσκεται νότια της Marea, όπου έγινε η επίθεση την προηγούμενη μέρα.
Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anatolia κατονόμασε 11 χωριά γύρω από το Tell Rifaat όπου, όπως είπε, «οι τρομοκράτες» είχαν αναπτύξει βαριά όπλα όπως πολλαπλούς εκτοξευτές ρουκετών και πυραύλους TOW, Katyusha και Grad και τα χρησιμοποιούσαν για να «χτυπάνε συχνά το Αζάζ». Μπαμπ, Μαρέα και το Αφρίν ».
Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου κατηγόρησε τη Ρωσία και τις ΗΠΑ ότι έχουν επίσης την ευθύνη για τις επιθέσεις, υποσχόμενος ότι η Τουρκία «θα κάνει ό, τι χρειάζεται για να καθαρίσει τους τρομοκράτες».
Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η επίθεση στην τουρκική αυτοκινητοπομπή πραγματοποιήθηκε από τις Απελευθερωτικές Δυνάμεις του Αφρίν και ο τουρκικός στρατός απάντησε με βολές πυροβολικού και ρουκέτες εναντίον χωριών όπου βρίσκονταν κουρδικές δυνάμεις.
Πρώτος τουρκικός στόχος το Tell Rifaat με το Manbij να ακολουθεί σε δεύτερο χρόνο
Το Tell Rifaatβρίσκεται πάνω σε έναν σημαντικό διάδρομο -πρόσβαση, από στρατιωτικής πλευράς .
Συγκεκριμένα βρίσκεται 21 χιλιόμετρα νότια της τουρκικής συνοριακής επαρχίας Κίλις, 22 χιλιόμετρα ανατολικά του Αφρίν και 27 χιλιόμετρα βόρεια του Χαλεπίου, και αποτελεί τον πρωτεύοντα ΑΝΣΚ (Αντικειμενικό σκοπό) των νέων τουρκικών επιχειρήσεων.
Σημειωτέον ότι η υπόψη πόλη καταλήφθηκε από τις κουρδικές δυνάμεις τον Φεβρουάριο του 2016.
Η Τουρκία προσπάθησε να διαπραγματευτεί για την περιοχή-πρώτα με τις Ηνωμένες Πολιτείες και στη συνέχεια με τη Ρωσία-στο πλαίσιο της Επιχείρησης «Πηγή της Ειρήνης» στη βορειοανατολική Συρία τον Οκτώβριο του 2019.
Μια τουρκο-ρωσική συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Σότσι εκείνο τον μήνα περιόρισε την επέμβαση της Τουρκίας σε μια συνοριακή ζώνη μεταξύ Tell Abyad και Ras al-Ain, αλλά περιείχε μια διάταξη ότι “όλα τα στοιχεία των YPG (Κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού) και τα όπλα τους θα απομακρυνθούν από τη Manbij και το Tell Rifaat”.
Σε αντιστάθμισμα της παραπάνω πρόβλεψης που θα γινόταν με ευθύνη της Μόσχας, η Άγκυρα δεσμευόταν βάσει ξεχωριστής συμφωνίας για την εξάλειψη των τρομοκρατικών ομάδων στο Ιντλίμπ και την επαναλειτουργία των αυτοκινητοδρόμων Μ4 και Μ5.
Ωστόσο η Ρωσία επέτρεψε την ανάπτυξη συριακών κυβερνητικών δυνάμεων στο Τελ Ριφάτ και στη Μανμπίτζ, εκτός από τη ρωσική στρατιωτική αστυνομία.
Εκτός από τη σύνθετη ισορροπία δυνάμεων επί τόπου, ένα βασικό ερώτημα εδώ είναι αν ο Ερντογάν και ο Πούτιν κατέληξαν σε κάποια συμφωνία σχετικά με το ζήτημα στη συνάντησή τους στις 29 Σεπτεμβρίου στο Σότσι, η οποία ολοκληρώθηκε χωρίς δημόσια δήλωση.
Τι ελπίζει ο Ερντογάν απειλώντας με στρατιωτική επιχείρηση χωρίς πρότερη συμφωνία με τον Πούτιν;
Η κορυφαία συριακή εφημερίδα al-Watan βλέπει τις ανανεωμένες ρωσικές επιχειρήσεις στο Ιντλίμπ ως ένδειξη ότι ο Πούτιν και ο Ερντογάν απέτυχαν να λύσουν τις διαφορές τους στο Σότσι. Οι εκκλήσεις του υπουργού Εξωτερικών της Συρίας προς την Τουρκία να αποσυρθεί από τη Συρία είναι ένα ακόμη σημάδι ότι η Δαμασκός πιστεύει ότι η συνάντηση Πούτιν-Ερντογάν ολοκληρώθηκε χωρίς συμβιβασμό.
Η ίδρυση νέου στρατιωτικού φυλακίου από την Τουρκία στην περιοχή Τζαμπάλ αλ-Ζαουγιά στο νότιο Ιντλίμπ αυτό δείχνει, όπως επίσης και οι εντατικοποιημένες αεροπορικές επιδρομές της Ρωσίας στην επαρχία.
Ο Ερντογάν μπορεί να προσπαθεί να κερδίσει περιθώρια ελιγμών και διαπραγματεύσεων. Οι περισσότεροι Τούρκοι αναλυτές πιστεύουν ότι ο Ερντογάν δύσκολα θα μπορούσε να διατάξει μια στρατιωτική επιχείρηση μεγάλης κλίμακας και να διακινδυνεύσει μια σημαντική κλιμάκωση χωρίς να λάβει εγγυήσεις από τη Ρωσία για τη χρήση του συριακού εναέριου χώρου.
Οι αναφορές ότι πέντε Τούρκοι Ανώτατοι Αξιωματικοί που ήταν υπεύθυνοι για αποστολές που σχετίζονται με τη Συρία ζήτησαν πρόωρη συνταξιοδότηση τον περασμένο μήνα, τροφοδότησαν τις εικασίες για αυξανόμενη δυσαρέσκεια στο στρατό για τις επιχειρήσεις στις οποίες τα τουρκικά στρατεύματα δεν διαθέτουν επαρκή προστασία.
Για άλλους, η προοπτική μιας νέας επιχείρησης στη Συρία είναι δύσκολο να απορριφθεί λόγω των αυξανόμενων πολιτικών και οικονομικών δεινών του Ερντογάν στο εσωτερικό, που θα μπορούσε να τον ωθήσει σε μια άλλη στρατιωτική περιπέτεια για να αποσπάσει την προσοχή του κοινού και να προκαλέσει εθνικιστικά συναισθήματα.
Τουρκική προβοκάτσια
Η αντίληψη ότι η Άγκυρα προετοιμάζει τη στρατιωτική εκστρατεία τροφοδοτήθηκε επίσης όταν πέντε βλήματα όλμων που εκτοξεύθηκαν από τη Συρία από άγνωστους δράστες έπληξαν την τουρκική συνοριακή πόλη Καρκάμης, χωρίς να προκαλέσουν θύματα.
Το περιστατικό έφερε στο νου μια ηχογράφηση που διέρρευσε το 2014, στην οποία ο επικεφαλής της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών φέρεται να περιέγραψε πώς θα μπορούσε να πραγματοποιήσει πυραυλική επίθεση στην Τουρκία από τη Συρία για να αποτελέσει πρόσχημα για πόλεμο.
Το ξέσπασμα του Ερντογάν είναι μια απάντηση και στον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος την περασμένη εβδομάδα κατηγορούσε ότι οι ενέργειες της Τουρκίας στη Συρία απειλούσαν την εθνική ασφάλεια και τα συμφέροντα των ΗΠΑ.
Με το επιχείρημα ότι η Τουρκία δέχεται επίθεση, ο Ερντογάν επιδιώκει να αυξήσει την πίεση στην Ουάσινγκτον για να σταματήσει την υποστήριξη στους Κούρδους της Συρίας καθώς ετοιμάζεται να συναντηθεί με τον Μπάιντεν στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της G-20 στη Ρώμη αργότερα αυτόν τον μήνα.
Άραγε το χαρτί επίθεσης κατά του Tell Rifaat μήπως αποτελεί ένα εργαλείο για τον Ερντογάν προκειμένου να διατηρήσει το status quo στο Idlib και να μην αναγκαστεί σε άτακτη φυγή από τους Ρώσους και το στρατό του Άσσαντ;
Ωστόσο, ένας τέτοιος ελιγμός δεν μπορεί να αποτρέψει οριστικά τις πιέσεις που σχετίζονται με το Ιντλίμπ.
Η Ρωσία δεν έδειξε καμία διάθεση να ανταλλάξει το Tell Rifaat και το Manbij με το Idlib και είναι απίθανο να εγκρίνει μια νέα τουρκική επίθεση.
Η στρατηγική σημασία του Tell Rifaat για τον Άσσαντ
Από την πλευρά της Δαμασκού, το ζήτημα είναι εξαιρετικά κρίσιμο λόγω των ακόλουθων παραγόντων-λόγων:
1.Η κατάληψη του Τελ Ριφαάτ από τις τουρκικές δυνάμεις θα μπορούσε να καταστήσει το Χαλέπι ευάλωτο και πάλι σε επιθέσεις.
2.Η σύνδεση των δυνάμεων της Τουρκικής Ασπίδας του Ευφράτη και του Κλάδου Ελιάς με τον διάδρομο Tell Rifaat θα μπορούσε να ενισχύσει σημαντικά το μέτωπο κατά του Άσσαντ.
3.Η Τουρκία μπορεί επίσης να καταλάβει τη Μανμπίτζ, η οποία θα ισοδυναμούσε με τουρκικό έλεγχο σε ολόκληρη την περιοχή δυτικά του Ευφράτη στη βόρεια Συρία.
4. Ο τουρκικός έλεγχος του Tell Rifaat μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την πρόσβαση των σιιτικών οικισμών στο Χαλέπι, πράγμα που σημαίνει ότι η Χεζμπολάχ και άλλες σιιτικές ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν είναι πιθανό να αντισταθούν σε μια τέτοια κίνηση.
5.Με το Tell Rifaat υπό τον τουρκικό έλεγχο, πολλά στρατηγικά κέρδη της συριακής κυβέρνησης ενδέχεται να κινδυνεύουν και η απομάκρυνση των τουρκικών δυνάμεων από την περιοχή θα μπορούσε να γίνει ακόμη πιο δύσκολη.
Σε ένα άλλο σενάριο, η Τουρκία μπορεί να πάρει το πράσινο φως για μια περιορισμένη επιχείρηση στο Τελ Ριφάτ που δεν θα επηρεάσει τον έλεγχο επί τόπου σε αντάλλαγμα για την απόσυρσή της από τη διαδρομή Μ-4 στο Ιντλίμπ.
Δεδομένης της σημασίας που δίνει η Δαμασκός και οι σύμμαχοί της στο Tell Rifaat, κάθε οπισθοδρόμηση εκεί θα απαιτούσε πιθανώς ένα σημαντικό βήμα του Ερντογάν που θα άλλαζε σημαντικά την κατάσταση στο έδαφος.
Πηγή: pentapostagma.gr – Παναγιώτης Νάστος