Αστάθεια και αβεβαιότητα στο πολιτικό σκηνικό

Ο επι­κοι­νω­νια­κός και πο­λι­τι­κός µη­χα­νι­σµός του Αλ. Τσί­πρα έχει ρι­χθεί σε µια νέα σταυ­ρο­φο­ρία: µε πα­ρά­δει­γµα το πότε θα εφα­ρµο­στεί η πε­ρι­κο­πή στις πα­λαιές-κα­τα­βαλ­λό­µε­νες συ­ντά­ξεις, να απο­δεί­ξει ότι το τυ­πι­κό τέλος των µνη­µο­νί­ων τον ερ­χό­µε­νο Αύ­γου­στο θα πα­ρέ­χει ένα «βαθµό ελευ­θε­ρί­ας» στην κυ­βέρ­νη­ση για να εφα­ρµό­σει (τάχα) µια πιο φι­λο­λαϊ­κή-φι­λερ­γα­τι­κή πο­λι­τι­κή, την οποία (δήθεν) επι­θυ­µεί, αλλά αδυ­να­τεί να την εφα­ρµό­σει, εµπο­δι­ζό­µε­νη από το µνη­µό­νιο 3 (που η ίδια υπέ­γρα­ψε).

Η έντα­ση στη σταυ­ρο­φο­ρία αυτή είναι εύ­κο­λα εξη­γή­σι­µη. Όλοι οι δη­µο­σκό­ποι συ­µφω­νούν ότι αν η πε­ρι­κο­πή στις κα­τα­βαλ­λό­µε­νες συ­ντά­ξεις «συ­µβεί» πριν τις επερ­χό­µε­νες εκλο­γές, τότε αυτή θα λει­τουρ­γή­σει ως η χα­ρι­στι­κή βολή στη φθί­νου­σα εκλο­γι­κή επιρ­ροή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, δί­νο­ντας τέλος στις ελ­πί­δες του επι­τε­λεί­ου του Τσί­πρα για µια πο­λι­τι­κή ήττα (που από καιρό θε­ω­ρεί­ται ανα­πό­φευ­κτη) που θα αφή­νει όµως πε­ρι­θώ­ρια πα­ρα­µο­νής σε πρω­τα­γω­νι­στι­κό ρόλο στο πο­λι­τι­κό παι­χνί­δι. Γι’ αυτό άλ­λω­στε και ο Κυρ. Μη­τσο­τά­κης επεί­γε­ται να συ­γκε­κρι­µε­νο­ποι­ή­σει τις απώ­λειες στις κα­τα­βαλ­λό­µε­νες συ­ντά­ξεις, να τις χρε­ώ­σει στον Αλ. Τσί­πρα και να απο­φύ­γει την κλη­ρο­νο­µιά µιας ακόµα καυ­τής πα­τά­τας.

Όµως οι πι­θα­νό­τη­τες επι­τυ­χί­ας αυτής της νέας επι­κοι­νω­νια­κής σταυ­ρο­φο­ρί­ας του Μα­ξί­µου είναι ελά­χι­στες. Γιατί σπά­νια συ­νω­στί­ζο­νται τόσα πολλά ψέ­µα­τα σε έναν ισχυ­ρι­σµό.

Η κυ­βέρ­νη­ση προ­σπα­θεί να χτί­σει φι­λο­λαϊ­κό προ­φίλ, δη­λώ­νο­ντας ότι πα­λεύ­ει για το πότε –και όχι για το εάν!– θα πε­ρι­κο­πούν οι κα­τα­βαλ­λό­µε­νες συ­ντά­ξεις. Στη ση­µε­ρι­νή κα­τά­στα­ση των συ­ντα­ξιού­χων ακόµα και αυτό είναι µια ανάσα, αλλά ήδη οι «πα­λαιοί» συ­ντα­ξιού­χοι γνω­ρί­ζουν πόση είναι η «προ­σω­πι­κή δια­φο­ρά», δη­λα­δή γνω­ρί­ζουν τι θα τους συ­µβεί αργά ή γρή­γο­ρα.

Επί­σης, αυτό το τρικ δεν είναι κα­θό­λου, µα κα­θό­λου, αρ­κε­τό για να κα­τευ­νά­σει το θυµό απέ­να­ντι στον νόµο Κα­τρού­γκα­λου. Γιατί, για πα­ρά­δει­γµα, για τους «νέους» συ­ντα­ξιού­χους οι πε­ρι­κο­πές έχουν ήδη συ­ντε­λε­στεί. Γιατί, επί­σης, αυτό το νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο αντια­σφα­λι­στι­κό τε­ρα­τούρ­γη­µα έχει θε­σµο­θε­τή­σει (για πρώτη φορά στην ιστο­ρία του ασφα­λι­στι­κού) ότι σε ένα δη­µό­σιο και υπο­χρε­ω­τι­κό σύ­στη­µα µε κα­θο­ρι­σµέ­νες ει­σφο­ρές για τους ασφα­λι­σµέ­νους, οι πα­ρο­χές του συ­στή­µα­τος δεν είναι ούτε κα­θο­ρι­σµέ­νες, ούτε εγ­γυ­η­µέ­νες, ούτε υπο­χρε­ω­τι­κές: ο νόµος Κα­τρού­γκα­λου λέει ότι στο µέλ­λον οι συ­ντά­ξεις θα είναι ευ­θέ­ως ανά­λο­γες της οι­κο­νο­µι­κής δυ­να­τό­τη­τας των τα­µεί­ων, απο­κλεί­ο­ντας και απα­γο­ρεύ­ο­ντας κάθε άλλη χρη­µα­το­δό­τη­ση και ενί­σχυ­ση. Και όσοι γνω­ρί­ζουν την ιστο­ρία του ασφα­λι­στι­κού, γνω­ρί­ζουν ότι δεν υπάρ­χει τί­πο­τα πιο δια­βρω­τι­κό για τους συ­ντα­ξιού­χους από την ανα­σφά­λεια για το µέλ­λον.

Όµως θα υπάρ­χουν «βα­θµοί ελευ­θε­ρί­ας» στην κυ­βερ­νη­τι­κή πο­λι­τι­κή µετά τις 21 Αυ­γού­στου; Η απά­ντη­ση είναι απλά και κα­θα­ρή. Αν δεν ανα­τρα­πούν οι συ­µφω­νί­ες, όχι! Η κυ­βέρ­νη­ση έχει υπο­γρά­ψει ότι οι 450 µνη­µο­νια­κές αντι­µε­ταρ­ρυ­θµί­σεις και οι πάνω από 32.000 µνη­µο­νια­κές «ρυ­θµί­σεις» κα­θο­ρί­ζο­νται από την αρχή της µη-ανα­στρε­ψι­µό­τη­τας (irreversability), δη­λα­δή δεν επι­τρέ­πε­ται ούτε να αγ­γι­χθούν από όποια κοι­νο­βου­λευ­τι­κή πλειο­ψη­φία, αν αυτή κι­νεί­ται µέσα στα πλαί­σια σε­βα­σµού των µνη­µο­νί­ων. Η κυ­βέρ­νη­ση έχει επί­σης δε­χθεί την «ενι­σχυ­µέ­νη επι­τή­ρη­ση», µε τους τρί­µη­νους ελέγ­χους από την τρόι­κα και τους αυ­το­µα­τι­σµούς επι­βο­λής πρό­σθε­των µέ­τρων, εάν και όταν δια­πι­στω­θεί χα­λα­ρό­τη­τα.

Μπαί­νο­ντας στην τε­λι­κή ευ­θεία της ανα­µέ­τρη­σης µε τον Μη­τσο­τά­κη, η κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ετοι­µά­ζε­ται να χτί­σει µια κάπως συ­νο­λι­κή δια­χω­ρι­στι­κή γρα­µµή µε την ηγε­σία της ΝΔ, κά­νο­ντας λόγο για αντί­θε­ση στον νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σµό. Πρό­κει­ται για φάρσα. Γιατί η κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ έχει δε­σµευ­τεί σε ένα πρω­το­φα­νές κύµα ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων, που πε­ρι­λα­µβά­νει τη ΔΕΗ και το νερό της Αθή­νας και της Θεσ­σα­λο­νί­κης. Γιατί, αν συ­γκρί­νει κα­νείς το ερ­γα­σια­κό νο­µο­σχέ­διο της Αχτσιό­γλου µε τα αντί­στοι­χα της επο­χής Ση­µί­τη, θα µπο­ρού­σε να κα­τα­λή­ξει στο συ­µπέ­ρα­σµα ότι ο Πρω­τό­πα­πας ήταν ένας… έξαλ­λος αντι­κα­πι­τα­λι­στής.

Η κα­τά­πτω­ση δεν πε­ριο­ρί­ζε­ται στο εσω­τε­ρι­κό της χώρας. Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ µέσα στη συ­ζή­τη­ση της διε­θνούς Αρι­στε­ράς έχει γίνει συ­νώ­νυ­µο της προ­δο­σί­ας. Σύ­µφω­να µε τον «Economist», τα µέλη και τα στε­λέ­χη του Ερ­γα­τι­κού Κό­µµα­τος στη Βρε­τα­νία συ­ζη­τούν για τον κίν­δυ­νο της «συ­ρι­ζο­ποί­η­σης», εκ­φρά­ζο­ντας τις αµφι­βο­λί­ες τους για το αν ο Τζέ­ρε­µι Κό­ρµπιν θα πα­ρα­µεί­νει πι­στός στις βα­σι­κές προ­ε­κλο­γι­κές δε­σµεύ­σεις του. Ενό­ψει των ευ­ρω­ε­κλο­γών του 2019, η Ανυ­πό­τα­κτη Γαλ­λία του Με­λαν­σόν, οι Πο­δέ­µος στην Ισπα­νία, το Μπλό­κο στην Πορ­το­γα­λία, η Κοκ­κι­νο­πρά­σι­νη Συ­µµα­χία στη Δανία κ.ά. ετοι­µά­ζουν κοινή λίστα σε ρήξη µε το Ευ­ρω­παϊ­κό Κόµµα της Αρι­στε­ράς, δη­λώ­νο­ντας ότι δεν αντέ­χουν να εκτε­θούν στην ίδια λίστα µε τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Όµως η πο­λι­τι­κή φθορά δεν πε­ριο­ρί­ζε­ται στο κόµµα του Τσί­πρα. Σε ελά­χι­στο χρόνο στο ΚΙΝ.ΑΛ. εί­χα­µε τη ρήξη των πα­σο­κο­γε­νών µε το Πο­τά­µι, και τη Φώφη Γεν­νη­µα­τά να ανα­θέ­τει την εκ­προ­σώ­πη­ση του κό­µµα­τός της στον Τύπο, στον… Στα­µά­τη Μα­λέ­λη, στον γε­ρό­λυ­κο της ιδιω­τι­κής TV και της δη­µο­σιο­γρα­φί­ας των «πα­ρα­θύ­ρων».

Στο κόµµα του Κα­µµέ­νου, η δια­τή­ρη­ση της εθνο-λαϊ­κι­στι­κής δη­µα­γω­γί­ας µαζί µε τη στή­ρι­ξη της κυ­βέρ­νη­σης απο­δει­κνύ­ε­ται αδύ­να­τη. Οι απο­χω­ρή­σεις γί­νο­νται κα­θη­µε­ρι­νό φαι­νό­µε­νο, ενώ ο Δ. Κα­µµέ­νος ανα­κοι­νώ­νει νέο πα­τριω­τι­κό-δε­ξιό κόµµα µαζί µε τον… Μπαλ­τά­κο. Και οι δη­µο­σκο­πή­σεις δεί­χνουν ότι οι ΑΝΕΛ απο­χαι­ρε­τούν την κοι­νο­βου­λευ­τι­κή πα­ρου­σία.

Ακόµα και στη ΝΔ, που µοιά­ζει σαν ο σί­γου­ρος νι­κη­τής των επό­µε­νων εκλο­γών, τα πρά­γµα­τα δεν είναι ρό­δι­να. Ο ελι­γµός του Μη­τσο­τά­κη προς τον ακρο­δε­ξιό εθνι­κι­σµό, αγκα­λιά­ζο­ντας τα συλ­λα­λη­τή­ρια των «µα­κε­δο­νο­µά­χων», ελά­χι­στα εκλο­γι­κά οφέλη έφερε στη ΝΔ: Σύ­µφω­να µε τις δη­µο­σκο­πή­σεις αυτή «τσί­µπη­σε» ένα ελά­χι­στο πο­σο­στό, της τάξης του 0,4%. Όµως έφερε ση­µα­ντι­κά πο­λι­τι­κά προ­βλή­µα­τα, ακόµα και προ­βλή­µα­τα στρα­τη­γι­κής και φυ­σιο­γνω­µί­ας. Σε βαθµό που έκα­ναν τον γνω­στό «φι­λε­λεύ­θε­ρο» ανα­λυ­τή Ν. Μα­ρα­τζί­δη να δη­λώ­νει ότι στην Ελ­λά­δα σή­µε­ρα ο απο­σα­θρω­τι­κός κίν­δυ­νος µιας Νέας Δε­ξιάς (εθνι­κι­στι­κής-χρι­στια­νι­κής-ρα­τσι­στι­κής, µε πρό­τυ­πο τον Ού­ρµπαν και τον Σαλ­βί­νι) προ­κύ­πτει κυ­ρί­ως από το εσω­τε­ρι­κό της ΝΔ, φω­το­γρα­φί­ζο­ντας τις από­ψεις των Γε­ωρ­γιά­δη-Βο­ρί­δη και πίσω τους τον Αντώ­νη Σα­µα­ρά.

Αυτή η ει­κό­να αστά­θειας και αβε­βαιό­τη­τας θα ενι­σχυ­θεί από τους τρα­ντα­γµούς που έρ­χο­νται: τη ρα­τσι­στι­κή συ­µφω­νία της ΕΕ για τους πρό­σφυ­γες, τη Σύ­νο­δο Κο­ρυ­φής του ΝΑΤΟ µε τους στρα­τη­γι­κούς επα­να­προ­σα­να­το­λι­σµούς της «συ­µµα­χί­ας», το ξε­δί­πλω­µα του εµπο­ρι­κού πο­λέ­µου µε­τα­ξύ ΗΠΑ και όλων κ.ο.κ.

Άλ­λω­στε η αστά­θεια είναι ιδιαί­τε­ρα διευ­ρυ­µέ­νη. Πριν στε­γνώ­σει το µε­λά­νι των ει­δή­σε­ων για την κρίση στην Ισπα­νία και στην Ιτα­λία, έχου­µε κυ­βερ­νη­τι­κή κρίση στη Βρε­τα­νία και στην Αρ­γε­ντι­νή ξα­να­ζούν το έργο των αντι-ΔΝΤ δια­δη­λώ­σε­ων και απερ­γιών (πού να ’ναι εκεί­να τα παι­διά που προ­έ­βλε­παν τη «µε­σο­πρό­θε­σµη» στα­θε­ρο­ποί­η­ση του συ­στή­µα­τος και συ­να­κό­λου­θα το τέλος των πο­λι­τι­κών κρί­σε­ων;).

Μέσα σε αυτές τις συν­θή­κες ο πιο ου­σια­στι­κός πα­ρά­γο­ντας θα είναι η ανε­ξάρ­τη­τη πα­ρέ­µβα­ση της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς. Στο κί­νη­µα και στον πο­λι­τι­κό αγώνα. Με κα­θα­ρές από­ψεις, στρα­τη­γι­κή και προ­γρα­µµα­τι­κές επι­λο­γές. Αλλά ταυ­τό­χρο­να και δύ­να­µη, επιρ­ροή, µα­ζι­κό­τη­τα, που στις µέρες µας δεν χτί­ζο­νται παρά µε σαφή ενω­τι­κή-µε­τω­πι­κή διά­θε­ση και πο­λι­τι­κή.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά, φ. 412.