Ο προ δεκαπενθημέρου διπλωματικός και σ’ έναν βαθμό εμπορικός αποκλεισμός του Κατάρ από τη Σαουδική Αραβία, τα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν, την Αίγυπτο, την κυβέρνηση της Ανατολικής Λιβύης και ορισμένες άλλες χώρες χωρίς ιδιαίτερο εκτόπισμα, οδήγησε σε οξεία κρίση το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου, εφόσον τρία από τα μέλη του (Σαουδική Αραβία, Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μπαχρέιν) στράφηκαν κατά ενός τέταρτου μέλους, ενώ τα δύο υπόλοιπα (Κουβέιτ και Ομάν) δεν συμμετέχουν στον αποκλεισμό.
Θα πρέπει να σημειωθεί, αρχικά, ότι το συμβάν αυτό δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Στο υπόβαθρό του βρίσκονται μακροχρόνιες εξελίξεις που αφορούν τα εμπλεκόμενα κράτη, αποκλίνοντα συμφέροντα και αλλαγές στη διεθνή κατάσταση. Το ότι προβλήθηκε ως αιτία του αποκλεισμού η εκ μέρους του Κατάρ «υποστήριξη της τρομοκρατίας» αποτελεί γελοίο πρόσχημα, ιδίως όταν το επικαλούνται οι Σαούντ και ο Τραμπ. Όπως γνωρίζει ο καθένας σ’ αυτό τον κόσμο, όλα τα κρατίδια του Κόλπου και οι σεΐχηδές τους καλλιέργησαν, χρηματοδότησαν και στήριξαν πολιτικά τον ακραίο ισλαμικό φανατισμό και τις ένοπλες ομάδες του σε δεκάδες χώρες και έχουν μετατρέψει τους τζιχαντιστές σε όργανα της κρατικής πολιτικής τους εδώ και δεκαετίες (όπως και οι ΗΠΑ, εξάλλου).
Ορθώς, οι διεθνείς σχολιαστές όλων των αποχρώσεων παρακάμπτουν τα γελοία προσχήματα και συγκεντρώνουν την προσοχή σε εκείνα τα ζητήματα που φαίνονται να έχουν αποφασιστική σημασία στην τρέχουσα κρίση μεταξύ Σαουδικής Αραβίας-Ενωμένων Αραβικών Εμιράτων και Κατάρ και στο πώς και γιατί διαμορφώνονται τα ευρύτερα «στρατόπεδα» γύρω απ’ αυτήν.
Στόχος το Ιράν
Στο πρώτο ζήτημα στο οποίο δίνεται ιδιαίτερη σημασία είναι η παρότρυνση του Αμερικανού προέδρου προς τους Σαουδάραβες και τα λοιπά κρατίδια του Κόλπου, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Ριάντ, να εντείνουν την αντιπαράθεση με το Ιράν – λίγο πολύ ο Τραμπ κάλεσε να δημιουργηθεί ένα «αραβικό ΝΑΤΟ με στόχο το Ιράν και το Ισλαμικό Κράτος», σχέδιο που υπάρχει επί χρόνια και τώρα αποκαλύπτεται ανοιχτά, σύμφωνα με την «Washington Post» (https://www.washingtonpost.com/news/josh-rogin/wp/2017/05/17/trump-to-unveil-plans-for-an-arab-nato-in-saudi-arabia/?utm_term=.b76656419fba). Πέραν των κατά γενική ομολογία ψευδών ισχυρισμών του Αμερικανού προέδρου και άλλων αξιωματούχων ότι το Ιράν «υποθάλπει την τρομοκρατία», μία βάσιμη ερμηνεία είναι η εξής: η ανάδειξη του Ιράν ως βασικού παράγοντα στην αναχαίτιση των δυτικών ιμπεριαλιστικών επιδιώξεων στην περιοχή της Δυτικής Ασίας, όπως φαίνεται από το ρόλο του στη Συρία κυρίως, οι σχέσεις που αναπτύσσει με τη Ρωσία και την Κίνα, θέτουν ξανά επί τάπητος για τις ΗΠΑ την πλήρη απομόνωσή του, έως και την «αλλαγή καθεστώτος», όπως ανέφερε προ μηνών ο Ρ. Τίλερσον, επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Όμως, με τη συνεχή απονομιμοποίηση της προεδρίας Τραμπ στο εσωτερικό της χώρας και λόγω της απόκλισης συμφερόντων ως προς αυτό το ζήτημα με τους Ευρωπαίους που ήδη κάνουν «μπίζνες» με το Ιράν, δεν είναι εύκολο για την αμερικανική κυβέρνηση να ακυρώσει τη συμφωνία του 2015 για τα πυρηνικά και να επιβάλει νέες, εκτεταμένες κυρώσεις στο Ιράν, έτσι επιδιώκει, ως πρώτο βήμα, έναν νέο, άτυπο αποκλεισμό του και μια αντι-ιρανική στρατιωτική συμμαχία από μεμονωμένες πρόθυμες χώρες. Η ενέργεια αυτή συμπίπτει τόσο με την πολιτική του Ισραήλ όσο και της Σαουδικής Αραβίας που αντιμετωπίζουν το Ιράν ως περιφερειακό ανταγωνιστή τους που αυξάνει το ειδικό βάρος του.
Η πλήρης απομόνωση και η όξυνση της αντιπαράθεσης με το Ιράν ήταν σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα έβρισκε σύμφωνους τους σεΐχηδες του Κατάρ. Όχι μόνο γιατί ακολουθούν περίπου δύο δεκαετίες μια εξωτερική πολιτική που διαφοροποιείται απ’ αυτήν της Σαουδικής Αραβίας, αλλά γιατί το Ιράν και το Κατάρ διατηρούν μακροχρόνιες σχέσεις που βασίζονται κυρίως στο ότι, λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, ελέγχουν από κοινού το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στον κόσμο (οι Ιρανοί το ονομάζουνSouth Pars, οι Καταριανοί North Dome) στον Περσικό Κόλπο, δυναμικότητας 51 τρισ. κυβικών μέτρων, και με συμφωνίες, όπως η κοινή εκμετάλλευση, έχουν επιλύσει διαφορές σε σχέση με κάποιους τομείς του. Είναι αξιοσημείωτο ότι, το 2010, το Κατάρ στήριξε τις προτάσεις για τη σύναψη συμφωνίας σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Το 2014, σε μια κρίση που αποτελούσε προάγγελο της τρέχουσας, η Σαουδική Αραβία, τα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα και το (υπό σαουδαραβική κατοχή) Μπαχρέιν απέσυραν τους πρέσβεις τους από το Κατάρ, ύστερα από πρότασή του να αναπτύξει το Ιράν τη δική του πλευρά στο κοίτασμα North Field/ South Pars. Όπως αναφέρουν οι «Financial Times» ( “Crisis in the Gulf: Qatar Faces a Stress Test” 9/6/2017), το «Κατάρ διαμόρφωσε ένα άλλο δρόμο για να ξεφύγει από τη σκιά της Σαουδικής Αραβίας … Αυτή η ικανότητά του μπαίνει σε δοκιμασία στο επόμενο διάστημα».
Συνεπώς, τα ίδια συμφέροντα της δυναστείας Αλ-Θάνι που κυβερνά το Κατάρ υπαγορεύουν μια προσέγγιση που δεν ακολουθεί πιστά την επιθετική σαουδαραβική ατζέντα απομόνωσης του Ιράν, παρόλο που συντάχθηκε με τους Σαουδάραβες και τις ΗΠΑ σε όλες τις μείζονες συγκρούσεις της περιοχής, υποστηρίζει τη δική του ισλαμιστική ανταρτική οργάνωση κατά του Άσαντ στη Συρία και παίζει το δικό του παιχνίδι στην Υεμένη.
Καθώς φαίνεται όμως τα διεθνή και περιφερειακά δεδομένα και μεταβολές, που επηρεάζουν τις αποφάσεις κυρίως για το πού και το πώς θα διοχετευτεί το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, κατέστησαν, αφ’ ενός, μη ανεκτή πλέον από τους Σαουδάραβες και τις ΗΠΑ την πολιτική του Κατάρ έναντι του Ιράν και, αφ’ ετέρου, πιο επιτακτικό για τους σεΐχηδές του να υπερασπιστούν την κυριαρχία τους.
Όπως αναφέρει ο αρθρογράφος σε πολλά δυτικά έντυπα Νταν Γκλέιζμπρουκ (https://www.counterpunch.org/2017/06/16/the-qatar-blockade-the-petro-yuan-and-the-coming-war-on-iran/), τον περασμένο Απρίλιο τερματίστηκε το 12ετές μορατόριουμ για την ανάπτυξη του μεριδίου του Κατάρ στο κοίτασμα North Field/ South Pars, δημιουργώντας δυνητικά προοπτικές για μια πλημμυρίδα υγροποιημένου φυσικού αερίου στις αγορές, τα επόμενα χρόνια. Πού και πώς θα διοχετευτεί αυτό το αέριο; Αρχικά το Κατάρ σκόπευε να κατασκευάσει έναν αγωγό προς τη Μεσόγειο μέσω Σαουδικής Αραβίας, Συρίας και Τουρκίας. Πολλοί υποστηρίζουν ότι η παρεμπόδιση αυτής της πρότασης από τον Άσαντ προς όφελος ενός αγωγού των Ιράν-Ιράκ-Συρίας ήταν ο βασικός λόγος για τον οποίο χρηματοδότησε το Κατάρ ένοπλες ισλαμιστικές ομάδες στη Συρία και στήριξε όλες τις απόπειρες να δημιουργηθούν αντι-ασαντικά μέτωπα, με την προσδοκία να ανατραπεί ο Άσαντ. Τα πράγματα εξελίχθηκαν στην αντίθετη κατεύθυνση και έτσι το Κατάρ βρέθηκε αντιμέτωπο με μία επιλογή: να στραφεί προς τις αγορές φυσικού αερίου της Ασίας, όπου βρίσκονται οι μεγαλύτεροι πελάτες – και οι υπάρχουσες υποδομές προς ανατολάς ελέγχονται από το Ιράν. Επίσης, το Κατάρ αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο προμηθευτή υγροποιημένου φυσικού αερίου της Κίνας, τον περασμένο Δεκέμβριο αγόρασε το 19,5% των μετοχών της γιγαντιαίας ρωσικής εταιρείας φυσικού αερίου Rosneft και, στο πλαίσιο της διαμόρφωσης του «ξεχωριστού του δρόμου», έχει πραγματοποιήσει σημαντικές επενδύσεις σε ευρωπαϊκά κράτη (ακίνητα, συμμετοχή σε μεγάλους ομίλους, όπως στη γερμανική Volkswagen κ.ά.), ενώ έχει εμπλακεί βαθύτερα στην παγκόσμια χρηματοοικονομία. Η πλήρης διακοπή των σχέσεων με το Ιράν ,το οποίο αναπτύσσει ποικίλες σχέσεις με τη Ρωσία, την Κίνα και τώρα πλέον με ευρωπαϊκές χώρες, δεν αποτελεί συμφέρουσα πολιτική για τους Αλ-Θάνι, βάσει των οικονομικών/πολιτικών φιλοδοξιών τους και της διατήρησης του πλούτου τους.
Οι βαθύτερες επιδιώξεις των ΗΠΑ
Ο ίδιος αρθρογράφος αναφέρει ποιες βαθύτερες επιδιώξεις των ΗΠΑ, πέραν των θεατρινισμών περί «υπόθαλψης της τρομοκρατίας», σχετίζονται με το πράσινο φως του Τραμπ για τον εκβιασμό του Κατάρ, ως μέσο για την αύξηση της έντασης με το Ιράν. Το 2012, το Ιράν άρχισε να πληρώνεται με γουάν για το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο που πωλεί στην Κίνα. Το 2015, το ίδιο έκανε και η Ρωσία. Η επέκταση του συστήματος πληρωμών των υδρογονανθράκων σε άλλα νομίσματα πλην του αμερικανικού δολαρίου –η τιμή του οποίου είναι άμεσα συνδεδεμένη με το πετρέλαιο– θα μπορούσε να καταφέρει πλήγμα στην παγκόσμια ισχύ των ΗΠΑ. Το δολάριο αποτελεί σήμερα το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα και ένας από τους βασικούς λόγους είναι ότι οι συναλλαγές για αγοραπωλησίες πετρελαίου και φυσικού αερίου πραγματοποιούνται με δολάρια. Η παγκόσμια ζήτηση δολαρίων επιτρέπει στις ΗΠΑ να τυπώνουν ατέλειωτες ποσότητες του νομίσματός τους και να το ανταλλάσσουν με πραγματικά αγαθά και υπηρεσίες από άλλες χώρες, χωρίς να καταβάλλουν την αντίστοιχη αξία. Αυτό το προνόμιο συμβάλλει αποφασιστικά στη χρηματοδότηση των στρατιωτικών δαπανών (600 δισ. δολάρια/έτος) που διασφαλίζουν την παγκόσμια αμερικανική ηγεμονία .
Όμως, στον σημερινό κόσμο το κέντρο βάρους του εμπορίου μετατοπίζεται προς ανατολάς, η ανερχόμενη Κίνα και οι ρωσο-κινεζικές σχέσεις διευκολύνουν την, εναλλακτική στις δυτικές δομές διεθνών συμφωνιών, συνεργασία των κρατών της Ασίας, αλλά και της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής σε μικρότερο βαθμό, εκπονούνται σχέδια για χερσαίους και θαλάσσιους «δρόμους του μεταξιού» μέσω μακροχρόνιων διακρατικών συμφωνιών και ως επί το πλείστον μέσω άλλων, εκτός των δυτικών, φορέων χρηματοδότησης (όπως η Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων και Υποδομών, με βασικότερο μέτοχο την Κίνα). Στις συνθήκες αυτές, η βαθμιαία υποχώρηση του δολαρίου ως αποκλειστικού νομίσματος των διεθνών συναλλαγών καθίσταται όλο και πιο πιθανό ενδεχόμενο.
Το 2012, η Κεντρική Τράπεζα της Κίνας ανακοίνωσε ότι δεν θα αυξήσει τα αποθέματά της σε δολάρια και ταυτόχρονα άρχισε να αγοράζει μεγάλες ποσότητες χρυσού, με απώτερο στόχο να γίνει άμεσα μετατρέψιμο το νόμισμά της σε χρυσό. Από τη στιγμή που θα ισχύσει αυτή η μετατρεψιμότητα, θα προκύψουν διλήμματα για τις χώρες που παράγουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο: θα τα πωλούν σε μεγάλους πελάτες όπως η Κίνα με το χάρτινο δολάριο που χάνει αξία ή με νόμισμα άμεσα μετατρέψιμο σε χρυσό; Πρέπει να σημειωθεί δε ότι το Κατάρ είναι η πρώτη χώρα στην περιοχή της ΝΔ Ασίας όπου προβλέπεται να λειτουργήσει μια συμψηφιστική χρηματοοικονομική υπηρεσία που επιτρέπει να γίνεται το εμπόριο πετρελαίου και φυσικού αερίου με γουάν.
Συνεπώς, ο αποκλεισμός του Κατάρ και ο επιδιωκόμενος εξαναγκασμός του να διακόψει τις όποιες σχέσεις με το Ιράν εντάσσονται σε μια ευρύτερη στρατηγική η οποία προσπαθεί να αναχαιτίσει, προς όφελος της αμερικανικής ηγεμονίας και της ισχύος των περιφερειακών συμμάχων των ΗΠΑ, τις παγκόσμιες εξελίξεις που οδεύουν λίγο πολύ προς έναν διαφοροποιημένο κόσμο, στον οποίο αναδύονται νέες καπιταλιστικές δυνάμεις, κυρίως με επίκεντρο την Ασία, και οι οποίες προβάλλουν την ισχύ τους σε διεθνή κλίμακα – εξ ου και η ένταση στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και στον Ινδικό Ωκεανό. Βάσει αυτής της ανάλυσης, ο αποκλεισμός του Κατάρ ερμηνεύεται ως «προληπτική» δράση, βασικός στόχος της οποίας είναι να εμποδιστεί η έλξη του προς το κέντρο βάρους που δημιουργεί η Κίνα και οι επιπτώσεις που θα έχει το γενικότερο παράδειγμά του στις άλλες χώρες της περιοχής.
Επιμέρους στόχοι
Ταυτόχρονα, όπως υποδεικνύουν ορισμένοι σχολιαστές, ο αποκλεισμός του Κατάρ αποβλέπει και στην εξυπηρέτηση πιο άμεσων, στενών οικονομικών συμφερόντων: επιχειρηματικών ομίλων των ΗΠΑ, ως δεύτερου μεγαλύτερου εξαγωγέα υγροποιημένου φυσικού αερίου, και της Σαουδικής Αραβίας, στο βαθμό που ο αποκλεισμός δώσει ανοδική ώθηση στις τιμές του πετρελαίου, σε συνθήκες οικονομικών δυσκολιών των Σαούντ, τις οποίες επιτείνει ο πόλεμος που διεξάγουν στην Υεμένη.
Επίσης, μέσω αυτής της αντιπαράθεσης υπηρετούνται αφ΄ενός επιμέρους στόχοι που σχετίζονται με τον ανταγωνισμό και το συσχετισμό δύναμης μεταξύ των κρατών του Κόλπου, π.χ. με τη διαμάχη μεταξύ Μουσουλμανικής Αδελφότητας, την οποία υποστηρίζει το Κατάρ, και βαχαβίτικου ισλαμισμού, που υποστηρίζει η Σαουδική Αραβία, με τον περιορισμό της αυτόνομης ανάμειξης και διαμεσολάβησης του Κατάρ σε συγκρούσεις της ευρύτερης περιοχής, όπως στη Λιβύη και στην Ερυθραία κ.ά. και αφ΄ετέρου στερεώνονται συμμαχίες, όπως με την Αίγυπτο, η οποία συμμετέχει στον αποκλεισμό λόγω της σύγκρουσης του καθεστώτος των στρατηγών με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και της οικονομικής βοήθειας που της παρέχουν οι Σαουδάραβες, και με το Ισραήλ, που αποβλέπει στην απομόνωση της Χαμάς, την οποία στηρίζει το Κατάρ, και στην ένταση της αντι-ιρανικής εκστρατείας.
Μπούμερανγκ;
Ωστόσο, οι ενέργειες των ΗΠΑ/Σαουδικής Αραβίας δεν είναι εύκολο να επιτύχουν τους επιδιωκόμενους σκοπούς, ίσως μάλιστα προκαλέσουν και αντίθετα αποτελέσματα, όπως δείχνει χαρακτηριστικά η αντίδραση της Ά. Μέρκελ σε ένα άλλο, αλλά ουσιαστικά παρόμοιο, ζήτημα: παρεμβαίνοντας στη συζήτηση που διεξάγεται στις ΗΠΑ για επιβολή κυρώσεων στον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας, στον οποίο έχουν μεγάλα συμφέροντα γερμανικές εταιρείες, η Γερμανίδα καγκελάριος απείλησε με πιθανά αντίποινα… (http://www.kathimerini.gr/914419/article/oikonomia/die8nhs-oikonomia/neo-agka8i-stis-sxeseis-ee-kai-hpa-me-fonto-th-rwsia).
Ενδεικτικά:
–Η Γερμανία πήρε σαφή θέση υπέρ της άρσης του αποκλεισμού, όπως και η Τουρκία. Η Ιταλία συνήψε προ εβδομάδος νέα οικονομική συμφωνία με το Κατάρ που ερμηνεύεται ως υποστήριξή του, η Μ. Βρετανία επίσης τοποθετήθηκε υπέρ της άρσης του αποκλεισμού (το 90% του φυσικού αερίου της προέρχεται από το Κατάρ). Με αυτά τα δεδομένα , και με τις τεταμένες σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Γερμανίας γενικότερα, ενδέχεται να προκύψει πρόβλημα στο ΝΑΤΟ στην περίπτωση που θα σημειωθεί περαιτέρω όξυνση.
–Στο Κατάρ είναι εγκατεστημένη η μεγαλύτερη αμερικανική βάση της Κεντρικής Διοίκησης του αμερικανικού στρατού, με 11.000 προσωπικό. Απ’ αυτήν ελέγχονται δυνάμεις στο Ιράκ, τη Συρία, το Αφγανιστάν και σε άλλες 17 χώρες. Προ ημερών ο Ρ. Τίλερσον, υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, επισήμανε ότι υπάρχει κίνδυνος να αποδυναμωθούν οι κατά του Ισλαμικού Κράτους επιχειρήσεις (http://news.antiwar.com/2017/06/09/tillerson-pentagon-say-qatar-blockade-hindering-isis-war/) και μόλις στις 20/6, η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τοποθετήθηκε κατά του αποκλεισμού ευθέως (http://news.antiwar.com/2017/06/20/state-dept-suddenly-takes-hard-line-against-saudis-boycott-of-qatar/). Παρά τα «τουίτερ» υποστήριξής του από τον Ντ. Τραμπ…
–Ο αποκλεισμός του Κατάρ επιφέρει σοβαρό πλήγμα στην «ισλαμική στρατιωτική συμμαχία» . Το Κουβέιτ και το Ομάν προσπαθούν να κρατήσουν πιο μετριοπαθή στάση και προσφέρονται ως μεσολαβητές για την εκτόνωση της κρίσης – στον ενδεχόμενο της επιδείνωσής της, και αν ληφθούν υπόψη οι γενικότερες αντιδράσεις, δεν είναι δεδομένη η στάση τους έναντι της επιθετικής σαουδαραβικής πολιτικής. Επίσης προκύπτει το ερώτημα: πώς θα συμπεριφερθούν τα αδιάλλακτα έναντι του Κατάρ Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα όταν η κρίση επηρεάσει την αδιατάρακτη μέχρι στιγμής λειτουργία του υποθαλάσσιου αγωγού καταριανού φυσικού αερίου με το οποίο καλύπτουν το 50% των αναγκών τους σε ηλεκτρισμό; Ποιο θα είναι το κόστος του να σβήσουν, αίφνης, τα φώτα στους ουρανοξύστες του Ντουμπάι, παγκόσμιου τουριστικού και οικονομικού κέντρου και πηγής τεράστιων εσόδων για τα Εμιράτα;
–Στη Συρία και στο Ιράκ, πρωτίστως, οι συνέπειες θα είναι μάλλον αστάθμητες για τη Δύση. Ήδη , όπως γράφεται στον διεθνή Τύπο, σημειώνονται συγκρούσεις στο Ιντλίμπ της Β. Συρίας, μεταξύ ισλαμιστικών ομάδων που υποστηρίζονται από το Κατάρ και αυτών που υποστηρίζονται από τη Σαουδική Αραβία. Η πλήρης κατάρρευση όσων τμημάτων της «ένοπλης ισλαμιστικής αντιπολίτευσης» στον Άσαντ έχουν διασωθεί ασφαλώς θα επηρεάσει δυσμενώς τους δυτικούς σχεδιασμούς για τη Συρία, τη στιγμή ακριβώς που οι ΗΠΑ προετοιμάζουν την αύξηση της άμεσης στρατιωτικής εμπλοκής τους .
–Η Τουρκία, επιχειρήσεις της οποίας έχουν συμφέροντα στο Κατάρ, έχει συνάψει συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας και διατηρεί μια μικρή βάση εκεί, στις 7 Ιουνίου, δύο μόλις ημέρες μετά τον αποκλεισμό , με κατεπείγουσα ψήφιση από την Εθνοσυνέλευση δύο νόμων, αποφάσισε να αναπτύξει στρατεύματα στο Κατάρ και να προωθήσει τη συνεργασία στον τομέα της στρατιωτικής εκπαίδευσης.
–Το Πακιστάν, 200.000 πολίτες του οποίου εργάζονται στο Κατάρ, αρνείται παρά τις έντονες σαουδαραβικές πιέσεις να πάρει θέση υπέρ του αποκλεισμού. Η Ινδία που διατηρεί πολύπλευρες σχέσεις με το Κατάρ (750.000 Ινδοί βρίσκονται εκεί είτε ως εργάτες είτε ως ανήκοντες στην ινδική διασπορά – στα 2,5 εκατ. πληθυσμού) αποφάσισε να στέλνει απευθείας φορτία τροφίμων διά θαλάσσης , αντισταθμίζοντας τον χερσαίο σαουδαραβικό αποκλεισμό. Και οι δύο χώρες έχουν συνάψει με το Κατάρ συμφωνίες αγοράς φυσικού αερίου με προνομιακές τιμές, οι οποίες θα διαταραχθούν.
***
Συμπερασματικά: Ο αποκλεισμός, όποια και αν είναι η εξέλιξή του, πολύ περισσότερο αν επιχειρηθεί πραξικόπημα ή εισβολή στο Κατάρ, διαταράσσει ήδη την αρχιτεκτονική που έχει δημιουργήσει η Δύση στον Περσικό Κόλπο. Σε μια περιοχή που είναι ασταθής, κατακερματίζονται συμμαχίες, η διαδικασία αυτή αντανακλάται στις σχέσεις μεταξύ των μεγάλων δυτικών δυνάμεων, δημιουργείται περιθώριο να ασκήσουν κατευναστική και μεσολαβητική πολιτική η Ρωσία και η Κίνα, αλλά και το Ιράν. Αυξάνει τις πιέσεις στον Περσικό Κόλπο και θα επιφέρει περαιτέρω κλονισμούς σε ευρύτερα πλέγματα σχέσεων. Σ’ αυτές τις συνθήκες, ουδείς μπορεί να προβλέψει πώς θα προχωρήσει ο σχεδιασμός για πολεμική κλιμάκωση εναντίον του Ιράν, που χωρίς καμιά αμφιβολία υπάρχει στα συρτάρια των ΗΠΑ, του Ην. Βασιλείου, του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας.
Από πολλές πλευρές δεν θεωρείται καθόλου βέβαιο ότι η πλειονότητα του πολιτικού και στρατιωτικού κατεστημένου στις ΗΠΑ και σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες θα υποστηρίξει αβασάνιστα ένα πραξικόπημα ή μια σαουδαραβική στρατιωτική εισβολή στο Κατάρ, η οποία θα κλονίσει, ίσως ανεπανόρθωτα, την «ισλαμική στρατιωτική συμμαχία» και το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου. Αν, από την άλλη, τα πράγματα πάρουν το δρόμο μιας σχετικής εξομάλυνσης –χωρίς να διαφαίνεται ακόμη αυτή η προοπτική– οι κυρώσεις και ο αποκλεισμός θα χάσουν μεν σταδιακά τη σημασία τους, αλλά οι βαθύτερες αιτίες της κρίσης δεν θα εξαλειφθούν. Απλώς, θα καιροφυλακτούν για τον επόμενο γύρο.
Πηγές:
https://www.counterpunch.org/2017/06/16/the–qatar–blockade–the–petro–yuan–and–the–coming–war–on–iran
http://news.antiwar.com/2017/06/09/tillerson–pentagon–say–qatar–blockade–hindering–isis–war/http://news.antiwar.com/2017/06/20/state-dept-suddenly-takes-hard-line-against-saudis-boycott-of-qatar/
http://journal–neo.org/2017/06/10/gulf–crisis–leaves–open–big–cracks–in–saudia–s–islamic–military–alliance/
http://www.atimes.com/article/blood-tracks-new-silk-roads/
www.globalresearch.ca/saudi–attack–on–qatar–u–s–threat–to–iran/5594902
https://www.reuters.com/article/us-libya-security-idUSKBN1902K0
Πηγή: sxedio-b.gr
