E-004170/2018
Απάντηση του κ. Vella
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(5.10.2018)
Η αιολική ενέργεια διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των εθνικών στόχων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής καθώς και στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Ωστόσο, τα αιολικά πάρκα πρέπει να συμμορφώνονται με τη σχετική περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ.
Η Επιτροπή δεν διενεργεί ελέγχους συμμόρφωσης για μεμονωμένα έργα αιολικών πάρκων. Ωστόσο, όπως αναφέρεται στην απάντηση στις ερωτήσεις E-003351/2018 και E-004127/2018, η Επιτροπή κίνησε διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας για μη συμμόρφωση με την ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ όσον αφορά τον χωροταξικό σχεδιασμό και την αδειοδότηση αιολικών πάρκων σε ολόκληρη τη χώρα.
Εναπόκειται στα κράτη μέλη να διασφαλίζουν την τήρηση όλων των πτυχών της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ πριν εγκρίνουν το έργο και κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής του έργου και να επαληθεύουν ότι, όταν ένα έργο είναι πιθανό να επηρεάσει σημαντικά έναν τόπο του δικτύου Natura 2000, έχει διενεργηθεί κατάλληλη αξιολόγηση (βάσει του άρθρου 6 παράγραφος 3 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για την προστασία των οικοτόπων[1]) πριν από την έγκριση του έργου.
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι επικαιροποιούνται τα περιφερειακά πλαίσια χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης για τις διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Στο βαθμό που εφαρμόζεται η οδηγία 2001/42/ΕΚ για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων[2], θα πρέπει να διενεργείταιστρατηγική αξιολόγηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΠΕ) πριν από την έγκρισή τους.
Σε περίπτωση που οι πολίτες επιθυμούν να αμφισβητήσουν επιμέρους σχέδια, μεμονωμένες παραβιάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας ή παραβίαση των εγκεκριμένων εκτιμήσεων περιβαλλοντικών επιπτώσεων, θα πρέπει να χρησιμοποιούν τα μέσα έννομης προστασίας που είναι διαθέσιμα σε επίπεδο κράτους μέλους, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών δικαστηρίων.
[1] ΕΕ L 206 της 22.7.1992, σ. 7–50
[2] ΕΕ L 197 της 21.7.2001, σ. 30–37
ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΕ για τα ΑΙΟΛΙΚΑ στα ΑΓΡΑΦΑ
Α) ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΕ: «Εναπόκειται στα κράτη μέλη να διασφαλίζουν την τήρηση των πτυχών της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ πριν εγκρίνουν το έργο….»
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ-ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Στην περίπτωση των Αγράφων έχουμε καταφανή παραβίαση της εθνικής και ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής νομοθεσίας, επειδή, αφενός μεν από την πλευρά των εταιρειών κατατέθηκαν ελλιπείς, παραπλανητικές, αναξιόπιστες και επιστημονικά ατεκμηρίωτες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με την μέθοδο της «σαλαμοποίησης» και αφετέρου δεν διασφαλίστηκε από την πλευρά του ελληνικού κράτους η «τήρηση των πτυχών της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ», «…πριν εγκρίνουν το έργο…», όπως ρητά αναφέρεται στην απάντηση της ΕΕ.
Πιο συγκεκριμένα:
- Έχουν κατατεθεί ελλιπείς και παραπλανητικές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων(Μ.Π.Ε)
Οι Μ.Π.Ε δεν έγιναν με βάση τα ιδιαίτερα γεωφυσικά χαρακτηριστικά και τα ευαίσθητα δεδομένα των Αγράφων, αλλά με την μέθοδο του copy-paste (καρμπόν) που οι εταιρείες εφαρμόζουν για όλες τις περιοχές της Ελλάδας. Αποτέλεσμα, στις εγκεκριμένες Μ.Π.Ε να μην περιγράφονται οι ΣΩΡΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ αλλά αντίθετα, να αποκρύπτονται συστηματικά βασικά γεωλογικά, κλιματολογικά και υδρολογικά χαρακτηριστικά και στοιχεία για τις περιοχές των εγκαταστάσεων και τα συνοδά τους έργα.
- Έγινε απόκρυψη των υδρολογικών δεδομένων
Κραυγαλέο παράδειγμα: το νερό στους χώρους δέσμευσης των Α/Σ και η παγίδευση των πηγών. Κατόπιν εμπεριστατωμένων υδρογεωλογικών μελετών, που έγιναν για λογαριασμό ευρυτανικών και καρδιτσιώτικων τοπικών συλλόγων, που βασίστηκε στους χάρτες της ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΣΤΡΑΤΟΥ (ΓΥΣ) και μαρτυρίες των κατοίκων αποκαλύφθηκε ότι: έγινε απόκρυψη των υδρολογικών δεδομένων με έλλειψη τεκμηρίωσης των επιπτώσεων της επικείμενης εγκατάστασης και κατά συνέπεια παράβαση του νομικού καθεστώτος προστασίας των υδάτων (εθνικού και ευρωπαϊκού).
Κατά συνέπεια, διαπιστώνονται άμεσοι κίνδυνοι για την ύδρευση, άρδευση χωριών, το πότισμα των ζώων της περιοχής, για την υγεία, το φυσικό περιβάλλον και τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η προστασία και η βιωσιμότητα των οικισμών, που στηρίζεται στην ακεραιότητα των δασών, εδαφών και υδάτων της ευαίσθητης αυτής περιοχής απειλείται, αφού συστηματικά δεν υπολογίζονται από τις εκτιμήσεις και τις μελέτες που δεν κάνουν ούτε γενικές αναφορές στο υπόβαθρο των απειλούμενων καταστροφών.
- Χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος σαλαμοποίησης στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε)
Οι ΜΠΕ δεν έγιναν για το σύνολο των προβλεπόμενων παρεμβάσεων (δρόμοι, γήπεδα, δίκτυο σύνδεσης, κ.ά ) αλλά με την μέθοδο της «σαλαμοποίησης» που είχε ως στόχο την απόκρυψη του μεγέθους από την σωρευτική καταστροφική επέμβαση στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής, με σκοπό την παραπλάνηση και την μείωση των αντιδράσεων των κατοίκων και φορέων της περιοχής.
- Κατατέθηκαν αναξιόπιστες και επιστημονικά ατεκμηρίωτες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε)
Υπάρχουν επιπρόσθετα στοιχεία, που αποδεικνύουν, ότι οι μελέτες είναι συνοπτικές, επιφανειακές, γενικόλογες και σκόπιμα ελλιπείς σε καίρια στοιχεία που τις καθιστούν αναξιόπιστες και επιστημονικά σαθρές ακόμα και στο θέμα της ενεργειακής παραγωγής σε ακραίες κλιματικές συνθήκες των υψομέτρων των αλπικών και υποαλπικών κορυφών με κάθετες κλήσεις και σαθρό γεωλογικό υπόβαθρο. Ολοφάνερο παράδειγμα τα στοιχεία (που ατνιστοιχούν σε άλλη γεωγραφική περιοχή) των ανεμολογικών ιστών και τα ανεμολογικά δεδομένα που η κανονισμοί της αδειοδοτούσας αρχής ενέργειας (ΡΑΕ) θεωρούν προαπαιτούμενα. Τα κλιματολογικά στοιχεία, τα μεγάλα πλημμυρικά και κατολισθητικά φαινόμενα που καταγράφονται για δεκαετίες στην περιοχή των Αγράφων, τα σαθρά εδάφη, τα χωματουργικά, η εκτεταμένη και κατά παράβαση των όρων και των τεχνικών στοιχείων δασικού χαρακτήρα οδοποιία, η επικινδυνότητα πρόκλησης πυρκαγιών στις δασικές εκτάσεις από τα δίκτυο υψηλής τάσης, η πιθανή ρύπανση του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα από τα προϊόντα λίπανσης (ορυκτέλαια) των εγκαταστάσεων, κ.α. Όλα τα παραπάνω μεθοδικά αποκρύφθηκαν μεθοδικά από τις Μ.Π.Ε, που τις κάνεουν σαθρές και αναξιόπιστες!!!
Β) ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΕ «Εναπόκεται στα κράτη μέλη να επαληθεύουν ότι, όταν ένα έργο είναι πιθανόν να επηρεάσει σημαντικά έναν τόπο του δικτύο Natura 2000, έχει διενεργηθεί κατάλληλη αξιολόγηση (βάσει του άρθρου 6 παράγραφος 3 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για την προστασία των οικοτόπων) πριν από την έγκριση του έργου».
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ-ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Τα Άγραφα είναι μια ορεινή περιοχή του ευρωπαϊκού δικτύου NATURA 2000, με χαρακτήρα προστατευόμενο ως ιδιαίτερο ενδιαίτημα για απειλούμενα είδη, με υψηλή αισθητική αξία για ορειβασία, χιονοδρομία και δραστηριότητες αναψυχής που την καθιστούν δημοφιλή προορισμό σε παγκόσμια κλίμακα και της οποίας η ιστορική και πολιτισμική αξία ξεφεύγει από τα συνηθισμένα και αποτελεί από μόνη της ένα ξεχωριστό κεφάλαιο προς διατήρηση και σεβασμό ( ιστορικά και βυζαντινά μνημεία, μνημεία παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, οικισμοί και γεφύρια, πεζοπορικά μονοπάτια, γεωλογικά μνημεία, κ.α.).
Σε αυτή την περιοχή δόθηκε από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΠΕΝ) άδεια εγκατάστασης χωρίς να έχει γίνει έλεγχος ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ και επαλήθευση αν πραγματικά προστατεύεται ο συγκεκριμένος οικότοπος, ΠΑΡΑΒΙΑΖΟΝΤΑΣ συστηματικά και κατ΄εξακολούθηση κοινοτικά και εθνικά κριτήρια Προστασίας του Περιβάλλοντος, τις αρχές προστασίας των Οικοτόπων, καθώς ΔΕΝ διασφαλίζεται η διατήρησή τους.
Ιδιαίτερα στη χώρα μας που δεν έχουν ολοκληρωθεί οι Δασικοί Χάρτες και το Εθνικό Δασολόγιο και Κτηματολόγιο. Αυτή η εκχώρηση ΔΕΝ εγγυάται το μέλλον των εκτάσεων και την αειφορική τους διαχείριση, προς όφελος των μελλοντικών γενεών, του ίδιου του περιβάλλοντος,παρότι πρόκειται για δασόφυτες εκτάσεις που προστατεύει το Πρωτόκολλο του Κιότο στο πρώτο του κιόλας άρθρο, ως αποθήκες άνθρακα!!!
Στο παρελθόν κατ΄επανάληψη, η Ελλάδα έχει καταγγελθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ανυπαρξία μελέτης για τις σωρευτικές επιπτώσεις παρόμοιων έργων ιδιαίτερα σε περιοχές του ευρωπαϊκού Δικτύου NATURA 2000 ( προειδοποιητική επιστολή της Ε.Ε. για τη μη συμμόρφωση του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού για τις Α.Π.Ε. με το κοινοτικό δίκαιο Παράβαση αριθμ.2014/4073).
Γ) ΑΠΑΝΤΗΣΗ «Η ευρωπαϊκή επιτροπή κίνησε διαδιακασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας για μη συμμόρφωση με την ισχύουσα νομοθεσία όσον αφορά το χωροταξικό σχεδιασμό καιτην αδειοδότηση Αιολικών εγκαταστάσεων σε ολόκληρη τη χώρα».
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ-ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Συστηματικά αποκρύπτεται και αγνοείται η σχεδόν καθολική αρνητική βούληση της Ευρυτανικής κοινωνίας επί του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού Αειφόρου Ανάπτυξης που με συγκέντρωση υπογραφών χιλιάδων πολιτών της Ευρυτανίας και συνεχείς παραστάσεις, υπομνήματα και διαμαρτυρίες προς τις αδειοδοτούσες αρχές και τα όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης εναντιώνονται επί μια δεκαετία στο καταστροφικό για το φυσικό χώρο και τη βιωσιμότητά της χαρακτηρισμό ως Περιοχή Προτεραιότητας με μόνο κριτήριο την πληθυσμιακή της αποψίλωση και το επιχειρηματικό ενδιαφέρον. Με βάση το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού Αειφόρου Ανάπτυξης (Ε.Π.Σ.Χ.Α.Α), οι χωροθετήσεις που έγιναν (Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας ΠΑΠ1,ΠΑΠ2, ΠΑΠ3) και όχι Περιοχές Αιολικής Καταλληλότητας, δεν λαμβάνουν υπόψη το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο, καθώς και τα συμφέροντα της χώρας!
Στην περίπτωση των Αγράφων αγνοήθηκε ο Περιφερειακός Χωροταξικός Σχεδιασμός της Στερεάς, που προβλέπει”…οι ορεινές περιοχές της Περιφέρειας που χωροθετούνται σε υψόμετρο άνω των 800 μ., αντιμετωπίζονται γενικά ως κατ’εξοχή περιοχές φυσικού αποθέματος….” με προσανατολισμό τις ήπιες αγροτοκτηνοτροφικές –κτηνοτροφικές και οικοτουριστικές δραστηριότητες, καθώς και την διατήρηση του φυσικού μας αποθέματος.
Δ) ΑΠΑΝΤΗΣΗ «Στο βαθμό που εφαρμόζεται η οδηγία 2001/42/ΕΟΚ για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων, θα πρέπει να διενεργείται στρατηγική αξιολόγηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων (Σ.Π.Ε)πριν από την έγκρισή τους».
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ-ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Στην περίπτωση των Αγράφων δεν τηρήθηκε τίποτα από όλα αυτά, για αυτό έγινε προσφυγή από συλλογικότητες της ευρύτερης περιοχής Αγράφων, στα εθνικά δικαστήρια, προς την κατεύθυνση της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και των ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Γιατί στην Ελλάδα του «Μπάτε σκύλοι αλέστε», όλες οι παραπάνω παρανομίες και παραβιάσεις ξεπερνιούνται με συνοπτικές και νομότυπες διαδικασίες, με παντελή έλλειψη ενημέρωσης και σεβασμού στην βούληση των τοπικών κονωνίων. Πάντα στο όνομα της σωτηρίας του πλανήτη από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής καταστρέφεται το ίδιο το φυσικό περιβάλλον και οι ανθρώπινες δραστηριότητες.
Δεν πρέπει βεβαίως να μας διαφεύγει ότι ο κατακλυσμός της Ελλάδας από Αιολικά και Υδροηλεκτρικά εκπορεύεται από την πολιτική της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα ζητήματα της Ενέργειας, με την πολιτική των επιδοτήσεων που εξυπηρετούν τα τοπικά και ευρωπαϊκά μεγάλα επιχειρησιακά συμφέρoντα. Ωστόσο θλιβερή εξαίρεση για την εφαρμογή αυτής της πολιτικής είναι η πατρίδα μας όπου ακόμη και η εφαρμογή αυτής της πολιτικής γίνεται «αλά ελληνικά»!!!
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Όπως και στο ακροτελεύτιο άρθρο του Συντάγματος της χώρας μας έτσι και στις Ευρωπαϊκές Οδηγίες, για όλα αυτά που αποφασίστηκαν, γράφτηκαν και προβλέπονται, η τήρησή τους επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων και κάθε λαού κάθε χώρας, στη θέληση κάθε τοπικής κοινωνίας να υπερασπισθεί τα βουνά, τα ποτάμια, τις θάλασσες, το φυσικό περιβάλλον γενικότερα της πατρίδας της από κάθε λογής μεγάλα οικονομικά συμφέροντα που την λυμαίνονται, επικαλούμενοι το περιβάλλον και την σωτηρία του πλανήτη.
Όλοι όμως πρέπει να γνωρίζουμε ότι το φυσικό περιβάλλον κινδυνεύει από αυτούς που το βλέπουν ως πεδίο εκμετάλλευσης και κερδοσκοπίας, ξεχνώντας ότι, μετά την καταστροφή του, τη διάλυση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και των αξιών που διέπουν τις κοινωνίες, δεν υπάρχει επιστροφή!!!
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΟ ΑΘΗΝΑΣ για τα ΑΓΡΑΦΑ
Σύλλογοι Πρασιάς-Απεραντίων-Βραγγιανών
ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ για την Προστασία του ευρυτανικού Περιβάλλοντος