Αντιστρατευόμενη τον ίδιο τον θεσμικό της ρόλο, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη δίνει ακόμη ένα χτύπημα στην προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, αυτή τη φορά στη Μάνη.
Με υπουργική απόφαση που υπέγραψε την περασμένη Παρασκευή (2/4/2021) καταργεί τον περιοριστικό όρο περί μη ορατότητας των ανεμογεννητριών από τους προστατευόμενους οικισμούς της Μάνης και δίνει το πράσινο φως για άμεση εγκατάσταση δεκάδων νέων ανεμογεννητριών, ύψους 120 μέτρων, σε ολόκληρη τη χερσόνησο της Μάνης.
Ο περιοριστικός όρος είχε τεθεί από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ) το 2016 και είχε υπογραφεί το 2017 από την τότε υπουργό Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου. Με αυτόν, που αποτελούσε αναγκαία προϋπόθεση, οι ανεμογεννήτριες δεν μπορούσαν να είναι ορατές από τους παραδοσιακούς οικισμούς Ειδικής Κρατικής Προστασίας, τους χαρακτηρισμένους ως νεότερα μνημεία από το υπουργείο Πολιτισμού, δηλαδή την Αρεόπολη, την Κοίττα, τη Μίνα και τη Βάθεια.
Στη βάση αυτού του περιορισμού εγκρίθηκε η εγκατάσταση των αιολικών σταθμών στη Μάνη, τόσο από το ΚΣΝΜ το 2016 όσο και από το ΣτΕ το 2018, το οποίο εξέτασε την προσφυγή 28 συλλόγων και 1.150 Μανιατών που ζητούσουν την ακύρωση των αδειοδοτημένων αιολικών. Έτσι, δόθηκε το πράσινο φως από το ΣτΕ για τα δύο από τέσσερα υποψήφια «αιολικά πάρκα» που έλαβαν άδεια για την εγκατάσταση 15 ανεμογεννητριών, 9 λιγότερων από τον αρχικό σχεδιασμό, εξαιτίας αυτού του περιοριστικού όρου.
Με την τωρινή της απόφαση η κ. Μενδώνη υποκύπτει και κάνει δεκτό αίτημα που είχε προηγηθεί από τις ενδιαφερόμενες εταιρείες που ζητούσαν την ακύρωση του όρου της ορατότητας. Η υπουργός έκανε αναπομπή του θέματος στο ΚΣΝΜ, το οποίο γνωμοδότησε θετικά στις 14/1/2021. Στην πράξη, η άρση του περιοριστικού όρου λύνει τα χέρια των εταιρειών προκειμένου να εγκαταστήσουν τις 9 ανεμογεννήτριες που είχαν απορριφθεί, αλλά και να δρομολογηθούν ανεμπόδιστα και αλλά «αιολικά πάρκα».
Τραγελαφική απόφαση
Το τραγελαφικό της απόφασης Μενδώνη είναι ότι στο αιτιολογικό της αναφέρεται ότι η απαλοιφή του όρου του μη ορατού των εγκαταστάσεων γίνεται δεδομένου «ότι και οι ορατές από τους οικισμούς Αρεόπολης και Κοίτας εγκαταστάσεις ανεμογεννητριών […] δεν προκαλούν οπτική όχληση στους προστατευόμενους από το ΥΠΠΟΑ οικισμούς και μνημεία».
Και αυτό αναφέρεται παρότι δεν υπάρχουν ορατές ανεμογεννήτριες από Αρεόπολη και Κοίτα (!), αν και είναι ορατές από πολλούς άλλους παραδοσιακούς οικισμούς, μνημεία και κηρυγμένους αρχαιολογικούς χώρους, οι οποίοι όμως δεν καλύπτονται από το υπουργείο Πολιτισμού, αλλοιώνοντας βάναυσα το μανιάτικο τοπίο.
Ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι με αυτήν της την απόφαση η υπουργός Πολιτισμού καταστρατηγεί και αψηφά την απόφαση του ΣτΕ που ενέκρινε την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών υπό τη δεσμευτική τήρηση του περιοριστικού όρου. Και ότι κάνει «λάστιχο» το πλαίσιο προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, (αυτο)αναιρώντας το ΚΣΝΜ και το ίδιο το υπουργείο.