Θα πρέπει να σημειωθεί ότι έως το 2022 «ωριμάζει» εταιρικό χρέος ύψους δύο τρισ. δολαρίων
Στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου και των διαδικτυακών τόπων βρίσκεται ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ και Κίνας και οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην παγκόσμια οικονομία.
Παρά το ότι είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό θέμα, ταυτόχρονα όλοι μοιάζουν να ξεχνούν ένα ακόμη πιο σοβαρό ζήτημα.
Ποιο είναι αυτό;
Το τεράστιο παγκόσμιο χρέος και μάλιστα σε μία περίοδο όπου τα επιτόκια δανεισμού είναι εξαιρετικά χαμηλά.
Ο συνδυασμός αυτός μπορεί να οδηγήσει σε μία νέα ύφεση και σε πραγματικό χάος.
Άλλωστε ο συνδυασμός τεράστιου χρέους και τεχνητά χαμηλών επιτοκίων ήταν στο επίκεντρο της πιστωτικής φούσκας του 2008.
Όλοι θα περίμεναν ότι οι κεντρικές τράπεζες είχαν πάρει το μάθημά τους και θα ήταν πιο προσεκτικές, αλλά τελικά δεν το έπραξαν, ενώ παραμένουν σιωπηλές αναφορικά με αυτόν τον κίνδυνο.
Εξαίρεση αποτελεί η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS), η οποία έχει κάνει «πολύ θόρυβο» σχετικά με το τοξικό επίπεδο του παγκόσμιου χρέους και την αναμενόμενη φούσκα.
Πρόσφατα ανέφερε ότι το παγκόσμιο χρέος το 2008 ήταν 60 τρισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή μικρό σε σύγκριση με το τρέχον χρέος των 170 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Για να γίνει χειρότερο, το σημερινό παγκόσμιο χρέος είναι 40% υψηλότερο σε σχέση με το ΑΕΠ από ό, τι το 2008, λίγο πριν την πτώση των Lehman Bros.
Για να προσθέσετε στον τρέχοντα πονοκέφαλο μία ακόμη αιτία θα πρέπει να τονιστεί ότι σε επίπεδα – ρεκόρ βρίσκεται τόσο το χρέος των αναδυόμενων αγορών όσο και των επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με την McKinsey & Company, τα δύο τρίτα του εταιρικού χρέους στις ΗΠΑ προέρχονται από εταιρίες που παρουσιάζουν υψηλό κίνδυνο αθέτησης.
Χώρες όπως η Βραζιλία, η Ινδία και η Κίνα έχουν ασχοληθεί με την έκδοση πιστώσεων αμφίβολης φερεγγυότητας.
Αυτή η πίστωση αμφίβολης φερεγγυότητας που εκδίδεται σε πολλές αναδυόμενες αγορές έρχεται με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια.
Σε περίπτωση αθέτησης του δανειολήπτη, οι δανειστές δεν θα έχουν πρόσβαση σε επαρκή αποζημίωση για να ανακτήσουν τις απώλειές τους.
Τα χαμηλά επιτόκια έχουν γίνει ένα συνολικό παγκόσμιο πρόβλημα, συμπεριλαμβανομένων των επιτοκίων στην αμερικανική αγορά ομολόγων υψηλής απόδοσης.
Οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο διατηρούν τεχνητά χαμηλά τα επιτόκια ενώ εκτυπώνουν χρήματα με ταχύτητα.
Το σημερινό παγκόσμιο χρέος είναι το άμεσο αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι έως το 2022 «ωριμάζει» εταιρικό χρέος ύψους δύο τρισ. δολαρίων.
Ένα σημαντικό ποσό αυτού του χρέους μπορεί να μην αποπληρωθεί λόγω αδυναμίας των εταιρειών.
Σαφώς η ζημιά που έχουν κάνει οι κεντρικές τράπεζες δεν μπορεί να «ξεγίνει», αλλά το μόνο που μπορεί να ελπίζει κάποιος είναι ότι τώρα έχουν καλύτερη γνώση της κατάστασης απ’ ότι είχαν το 2008.
Ακριβώς πριν από το 2008, κατά τη διάρκεια των «χαρούμενων» ημερών των εύκολων υποθηκών, οι ιδιοκτήτες σπιτιών στράφηκαν στην επένδυση χρέους με την αναχρηματοδότηση των σπιτιών τους με αποτέλεσμα το συνολικό τους χρέος να φθάσει στα 300 δισ. δολάρια, καθώς σιγά-σιγά οι τιμές των ακινήτων αυξάνονταν.
Πολλοί χρησιμοποίησαν τον νέο τους πλούτο για να αγοράσουν έπιπλα, αυτοκίνητα, διακοπές ή να επανεπενδύσουν στο χρηματιστήριο.
Έως ότου συνειδητοποίησαν ότι τα ακίνητα ήταν υπερβολικά υπερτιμημένα, με αποτέλεσμα η χρηματιστηριακή αγορά να «βουλιάξει», οι μεγάλοι δανειστές να πτωχεύσουν και η ύφεση να εξαπλωθεί σε όλη την υφήλιο.
Πάνω από μια δεκαετία αργότερα, καθώς οι παγκόσμιες οικονομίες εξακολουθούν να ανακάμπτουν, η ιστορία επαναλαμβάνεται, αυτή τη φορά με μεγάλες εταιρείες να οδηγούν τον δρόμο.
Αυτές οι εταιρείες χρησιμοποιούν φτηνή πίστωση για να πληρώνουν μερίσματα στους μετόχους και να προχωρούν σε επαναγορά μετοχών. Αυτές οι τακτικές οδήγησαν το εταιρικό χρέος σε ρεκόρ ύψους.
Αργά ή γρήγορα η φούσκα θα σκάσει.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις κατά τη διάρκεια του 2018 η αξία των επαναγορών μετοχών αλλά και των συμφωνιών εξαγορών και συγχωνεύσεων θα φθάσουν στα 2,5 τρισ. δολάρια.
Οι εταιρείες χρησιμοποιούσαν επενδύσεις σε εξοπλισμό, προϊόντα και καινοτόμες υπηρεσίες για τη δημιουργία ανάπτυξης και κερδών.
Η Apple ανακοίνωσε πρόσφατα την επαναγορά μετοχών της αξίας 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Από το 2012, η εταιρεία έχει καταβάλει 210 δισεκατομμύρια δολάρια στους μετόχους της.
Το 2017, οι εισηγμένες εταιρείες χρησιμοποίησαν περισσότερα από 800 δισεκατομμύρια δολάρια για να αγοράσουν μετοχές και να αυξήσουν το χρέος τους.
Ο κόσμος πνίγεται στο χρέος.
Εκτός από το εταιρικό χρέος, το χρέος των νοικοκυριών βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο, ενώ τα επιτόκια είναι ιστορικά χαμηλά.
Με τις πρόσφατες φορολογικές περικοπές που ξεκίνησε ο Trump, το ομοσπονδιακό έλλειμμα αναμένεται να υπερβεί το ένα τρισ. δολάρια το 2019.
Οι πληρωμές τόκων μόνο για αυτό το κολοσσιαίο ομοσπονδιακό χρέος θα αυξηθούν από 316 δισεκατομμύρια δολάρια το 2018 σε 915 δισεκατομμύρια δολάρια το 2028. Πρόκειται μόνο για πληρωμές τόκων.
Οι καταναλωτές φαίνεται να έχουν ξεχάσει επίσης τα διδάγματα από το 2008.
Το χρέος των νοικοκυριών, με τη μορφή υποθηκών, πιστωτικών καρτών, δανείων για αγορά αυτοκινήτων και σπουδές, επέστρεψε σε υψηλά επίπεδα.
Καθώς οι κεντρικές τράπεζες εξετάζουν τις αυξήσεις των επιτοκίων, οι πληρωμές τόκων για τους καταναλωτές θα μειώσουν την αγοραστική δύναμη και θα προκαλέσουν επιβράδυνση της οικονομίας, πτώχευση και τελικά ίσως ύφεση.
Ο Οικονομικός
