Βροχή μεγάλων ανατιμήσεων σε όλα τα προϊόντα
Για συνολικές επιβαρύνσεις που θα ανέρχονται σε ποσοστό από 20% έως και 25%, στον καφέ που θα αγοράζουν οι Έλληνες με τη μορφή του take away από τα καταστήματα από τη νέα χρονιά, κάνουν λόγο στελέχη της συγκεκριμένης αγοράς με ευρεία γνώση της εφοδιαστικής αλυσίδας. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτή τη στιγμή με την επιβολή της εισφοράς προστασίας περιβάλλοντος από 1η Ιανουαρίου, η οποία προκύπτει από τη νέα εγκύκλιο που εξέδωσε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και αφορά στις πλαστικές συσκευασίες, ο καφές θα λάβει αύξηση της τάξεως του 5%-7% στην υφιστάμενη τιμή, κάτι που σημαίνει επιβάρυνση με επιπλέον 0,10 ευρώ. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ωστόσο ότι η αύξηση στην τιμή του τελικού προϊόντος που αγοράζει ο καταναλωτής θα είναι σωρευτική, σε συνδυασμό και με άλλους παράγοντες ή συνθήκες που καθορίζουν το τελευταίο διάστημα την αγορά του καφέ, χαρακτηρίζοντας “κακό το timing” για την επιβολή και της περιβαλλοντικής εισφοράς στις συσκευασίες. Ειδικότερα, η περιβαλλοντική εισφορά ανέρχεται σε 0,05 ευρώ για το ποτήρι και σε επιπλέον 0,05 ευρώ για το καπάκι του ποτηριού ή της πλαστικής συσκευασίας, ήτοι συνολικά 0,10 ευρώ.
Η πολυπλοκότητα του εγχειρήματος
Παράγοντες της αγοράς στέκονται επίσης στην πολυπλοκότητα την οποία παρουσιάζει η νομοθεσία που αφορά στις πλαστικές συσκευασίες, δεδομένου ότι δίνει στον καταναλωτή την δυνατότητα να φέρει το δικό του σκεύος πολλαπλών χρήσεων και να δικαιούται έκπτωση επί των τιμών του τιμοκαταλόγου. Ταυτόχρονα αναφέρουν ότι το κατάστημα οφείλει να διαθέτει σκεύη πολλαπλών χρήσεων και μία ελάχιστη διαθέσιμη ποσότητα για να μπορεί ο καταναλωτής να τα προμηθεύεται, προκειμένου να μην χρησιμοποιεί το πλαστικό ποτήρι όταν αγοράζει τον καφέ του. Τα ίδια στελέχη αναφέρουν ότι τα μέτρα δίνουν επιπλέον το δικαίωμα στο κατάστημα να αρνηθεί να παραλάβει το σκεύος πολλαπλών χρήσεων που φέρει κάποιος καταναλωτής μαζί του, εάν αντιληφθεί ότι αυτό δεν είναι υγειονομικά κατάλληλο.
Όπως επισημαίνουν ταυτόχρονα, η εκάστοτε επιχείρηση καλείται να ενσωματώσει τη χρέωση της εν λόγω εισφοράς σε επιμέρους κωδικό στην ταμειακή της μηχανή, ούτως ώστε να αποτυπώνεται διακριτά στις αποδείξεις που εκδίδονται και στη συνέχεια το ποσό να αποδίδεται ανά τρεις μήνες στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.
Αυτό που επισημαίνεται επίσης είναι ότι ήδη στην αγορά έχει περάσει αύξηση της τάξεως του 10% που συνδέεται με την παγκόσμια ανατίμηση στον καφέ, ενώ το σύνολο των επιχειρήσεων επιδιώκει να περάσει αυξήσεις στο τελικό προϊόν, προσπαθώντας να αποσβέσει επιβαρύνσεις που απορρέουν από την περαιτέρω επιβάρυνση στο λειτουργικό κόστος (ρεύμα, μεταφορικά, πρώτες ύλες).
Έως και 150 ευρώ το χρόνο η επιβάρυνση στον take away καφέ
Όλοι αυτοί οι παράγοντες και σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2020 οδηγούν σε συνολική αύξηση από 20% έως και 25%, ήτοι από 0,30 ευρώ και άνω ανά ρόφημα, εάν θεωρήσουμε ότι η μέση τιμή για έναν καφέ take away ανέρχεται στο 1,70 ευρώ. Έτσι, εάν λάβουμε υπόψη μας το γεγονός ότι ο καταναλωτής αγοράζει καφέ μία φορά την ημέρα και ότι οι εργάσιμες ημέρες είναι 25 ανά μήνα και η αύξηση είναι στα επίπεδα του 20%, τότε το επιπλέον κόστος είναι 8,5 ευρώ το μήνα (0,34 ευρώ την ημέρα), ποσό που οδηγεί σε συνολική επιβάρυνση 102 ευρώ ανά έτος. Εάν πάλι κάποιος αγοράζει δύο φορές καφέ την ημέρα η αντίστοιχη επιβάρυνση θα ανέλθει σε 17 ευρώ το μήνα και συνολικά σε 204 ευρώ το έτος.
Πτώση πωλήσεων καφέ κατά 10% στα σούπερ μάρκετ τον Νοέμβριο
Την ίδια στιγμή οι πωλήσεις καφέ στα σούπερ μάρκετ το Νοέμβριο παρουσίασε έντονη κάμψη κατά -10% σύμφωνα με στοιχεία της IRI που έχει στη διάθεσή του το Capital.gr. Το γεγονος αυτό αποδίδεται κυρίως στην εξισορρόπηση της συγκεκριμένης κατηγορίας, διότι πέρυσι στην αντίστοιχη χρονική περίοδο είχε επιβληθεί lockdown και τα καταστήματα εστίασης ήταν κλειστά, επομένως η κατανάλωση είχε μεταφερθεί στο σπίτι.
Συν τοις άλλοις όμως ένας ακόμα παράγοντας συρρίκνωσης της κατανάλωσης στα σούπερ μάρκετ, είναι και το ήδη αυξημένο κόστος στα ταχυκίνητα καταναλωτικά αγαθά σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες πληθωριστικές πιέσεις, που μεσοσταθμικά αυτή τη στιγμή αγγίζει το 2,5% στα σημεία λιανικής, γεγονός που έχει επηρεάσει το διαθέσιμο καταναλωτικό εισόδημα. Αντίστοιχα δείγματα μειωμένης κατανάλωσης στον καφέ παρουσιάζει και ο Δεκέμβριος.
Η εστίαση είναι ένας ακόμα κλάδος που πλήττεται σημαντικά, καθώς όπου διατίθεται σέρβις και εξυπηρετούνται καθήμενοι πελάτες έχει συρρικνωθεί σημαντικά η πίτα της αγοράς, ενώ εν μέρει σώζει τα προσχήματα το take away.
Στα 2-3 ευρώ η επιβάρυνση ανά κιλό στη χονδρική
Στην ελληνική αγορά η επιβάρυνση ανά κιλό καφέ στη χονδρική ανέρχεται μεσοσταθμικά περί τα 2-3 ευρώ ανά κιλό σε σύγκριση με πέρυσι κάτι που συναρτάται και από την ποιότητα του καφέ. Αφαιρώντας το κόστος του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, ο οποίος είναι σταθερός στα 2 ευρώ ανά κιλό και επομένως εάν συνυπολογιστεί αμβλύνει το ποσοστό του συνολικού κόστους, η μεταβολή των τιμών χονδρικής στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή κυμαίνεται στον ωμό (μη καβουρδισμένο καφέ) από 65% έως και 100%.
Αύξηση έως και 100% στις διεθνείς
Σε διεθνές επίπεδο η τιμή του καφέ έχει εκτοξευθεί, με τον δείκτη του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης που διαπραγματεύεται τα συμβόλαια στην ποικιλία Arabica – την πιο δημοφιλή ποικιλία στον κόσμο – να είναι στα επίπεδα του 225, εμφανίζοντας ελαφρά εξισορρόπηση από το 235 που ήταν προ μερικών ημερών. Ωστόσο πέρυσι την ίδια περίοδο ο ίδιος δείκτης ήταν περίπου στο 110. Η αύξηση των διεθνών τιμών στη Βραζιλία για τον καφέ Αrabica οδεύουν φέτος προς ιστορικά ρεκόρ, συγκρινόμενες με το 1996, καθότι οι καιρικές συνθήκες και ο παγετός έπληξαν τη σοδειά σε βασικές αγροτικές περιοχές της χώρας αυτής. Η σοβαρή ξηρασία και ο ισχυρότερος παγετός των τελευταίων δεκαετιών προκάλεσαν εκτεταμένες ζημιές στη μεγαλύτερη χώρα παραγωγής καφέ στον κόσμο, σε βαθμό τέτοιο που η δυναμική ανάπτυξης έχει εκμηδενιστεί για τουλάχιστον τις επόμενες δύο σεζόν. Οι παγκόσμιες δυσχέρειες στον τομέα της ναυτιλίας και οι διογκωμένες τιμές των εμπορευματοκιβωτίων και των λιπασμάτων επιδεινώνουν τις πιέσεις κόστους σε ολόκληρο τον κλάδο.