Η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί ένα φαινόμενο με σημαντικές επιπτώσεις τόσο σε ατομικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Ένα φαινόμενο που δεν έχει σύνορα, κοινωνική θέση, οικονομική κατάσταση, μορφωτικό επίπεδο, φύλο, φυλή, εθνικότητα ή χρώμα. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός, ότι στην Ελλάδα το χρονικό διάστημα 2010 – 2018 καταγγέλθηκαν στις αστυνομικές Αρχές περισσότερα από 28.000 περιστατικά.
Το χρονικό διάστημα της υγειονομικής κρίσης του κορονοϊού, στην Ισπανία, τη Γαλλία και τη Μεγάλη Βρετανία υπάρχει αύξηση των τηλεφωνικών καταγγελιών σχετικά με τις ενδοοικογενειακές συγκρούσεις στις διωκτικές Αρχές.
«Στη χώρα μας ο αριθμός των καταγγελιών συγκριτικά με το περασμένο αντίστοιχο διάστημα δεν δείχνει αύξηση», τονίζει στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η Δήμητρα Ευαγγέλου, σύμβουλος του υπουργού Προστασίας του Πολίτη για θέματα Κοινωνικής Πολιτικής.
«Βέβαια», προσθέτει, «είναι δύσκολο να ερμηνεύει κανείς με εγκυρότητα την σημασία για δυο λόγους: Πρώτον, το χρονικό διάστημα είναι πολύ μικρό και η σύγκριση σε στατιστική βάση αδύνατη. Δεύτερον, οποιαδήποτε συσχέτιση της εικόνας με τις συνθήκες εγκλεισμού είναι παρακινδυνευμένη. Για να είμαστε σε θέση να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα πρέπει αφενός να περιμένουμε, αφετέρου να μελετήσουμε το φαινόμενο και τις τυχόν συσχετίσεις του με τις παρούσες συνθήκες».
Πάντως, οι σημερινές συνθήκες εγκλεισμού, σύμφωνα με την κ.Ευαγγέλου, είναι πιθανό να παράξουν νέα φαινόμενα ψυχολογικής πίεσης και αγχώδους συμπεριφοράς ή να εντείνουν ήδη υπάρχουσες καταστάσεις πίεσης και άγχους με τις συνακόλουθες επιπτώσεις στις διαπροσωπικές σχέσεις και στις σχέσεις μέσα στην συνοίκηση. «Βιώνουμε», υπογραμμίζει, «ένα μοναδικό σε έκταση και ένταση φαινόμενο, μια απειλή για την οποία δεν υπάρχει κοινή αναφορά στην πρόσφατη παγκόσμια ιστορία».
Η ενδοοικογενειακή βία συνοδεύεται από έναν σημαντικό «σκοτεινό αριθμό εγκληματικότητας», δηλαδή, πάντα υπάρχουν κάποια περιστατικά που δεν καταγγέλλονται. Η εκπρόσωπος Τύπου της ΕΛ.ΑΣ, Ιωάννα Ροτζιώκου, επισημαίνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ: «Λαμβάνοντας υπόψη, το γεγονός αυτό, την κατάσταση σε χώρες του εξωτερικού, την ανησυχία που εκφράζεται από ειδικούς επιστήμονες για πιθανή αύξηση των κρουσμάτων, αλλά και το ενδεχόμενο να υπάρχει δυσχέρεια στην καταγγελία τέτοιων περιστατικών προς τις Αρχές, λόγω των εκτάκτων μέτρων περιορισμού της κυκλοφορίας, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και η Ελληνική Αστυνομία δρουν προληπτικά. Στο πλαίσιο αυτό επεκτείνουμε και ενδυναμώνουμε τις συνεργασίες με φορείς, όπως για παράδειγμα την Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας των Φύλων (Κ.Ε.Θ.Ι.) και το «Χαμόγελο του Παιδιού», ενώ παράλληλα επικαιροποιήσαμε τις οδηγίες για την αντιμετώπιση του ζητήματος της ενδοοικογενειακής βίας, τόσο προς τους πολίτες, όσο και προς τους φορείς (https://bit.ly/3clZkyG)».
Τι πρέπει να κάνουν τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας
Οι ενέργειες των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας πρέπει να είναι οι εξής, σύμφωνα με την εκπρόσωπο Τύπου της ΕΛ.ΑΣ:
Πρώτον, να καλέσουν αμέσως το 100. Εάν δεν μπορούν να μιλήσουν να στείλουν γραπτό μήνυμα (sms) στο 100 με την ακριβή διεύθυνση, το ονοματεπώνυμο και το είδος της επείγουσας ανάγκης (για παράδειγμα «δέχομαι βία», «κινδυνεύει η ζωή μου». Ακόμη, μπορούν να μεταβούν στο πλησιέστερο Αστυνομικό Τμήμα, να επικοινωνήσουν με τις Υπηρεσίες Ενδοοικογενειακής Βίας της Ελληνικής Αστυνομίας ή αν δεν μπορούν να ειδοποιήσουν τις Αρχές να ζητήσουν από κάποιον άλλο να το κάνει, όπως από κάποιο οικείο πρόσωπο ή τον γιατρό. Οποιοσδήποτε γνωρίζει κάποιον ή κάποια που υφίσταται ενδοοικογενειακή βία μπορεί να το καταγγείλει. «Πρόκειται για αδίκημα που διώκεται αυτεπάγγελτα και συνεπώς η ΕΛ.ΑΣ από την στιγμή που θα ενημερωθεί θα επιληφθεί άμεσα», διευκρινίζει η κ. Ροτζιώκου.
Σημειώνεται, ότι τα θύματα μπορούν να καλούν και τη γραμμή SOS 15900 της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων για ψυχοκοινωνική στήριξη, νομική συμβουλευτική ή φιλοξενία σε ξενώνες.
Εκστρατεία ενημέρωσης
Από το Νοέμβριο του 2019 ξεκίνησε από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας εκστρατεία ενημέρωσης για το ζήτημα της ενδοοικογενειακής βίας με τίτλο «Έχεις φωνή, είμαστε δίπλα σου», σκοπός της οποίας είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των πολιτών, γιατί τα θύματα έχουν φωνή και η Ελληνική Αστυνομία είναι δίπλα τους, για να τα ακούσει και να τα προστατεύσει.
Επίσης, τον ίδιο μήνα, ιδρύθηκαν 73 νέες υπηρεσίες για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, καθώς και τις έδρες των Γενικών Περιφερειακών Αστυνομικών Διευθύνσεων και των Διευθύνσεων Αστυνομίας της χώρας. Παράλληλα, δημιουργήθηκε επιτελικό Τμήμα Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας στο Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας. «Οι συγκεκριμένες υπηρεσίες», τονίζει η κ. Ευαγγέλου, «στελεχώνονται από εξειδικευμένο και καταρτισμένο προσωπικό, όπως νομικούς και ψυχολόγους, μεταξύ άλλων, ενώ σκοπός της ίδρυσης τους είναι η προστασία και η υποστήριξη των θυμάτων, η καλύτερη διαχείριση των καταγγελιών, ο συντονισμός όλων των εμπλεκομένων υπηρεσιών, καθώς και η συστηματική παρακολούθηση των υποθέσεων».