Τα 28 προεκλογικά σημεία του προγράμματος των 100 πρώτων ημερών από τον ήδη πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ αποτυπώνουν τη φιλοσοφία του πολυεκατομμυριούχου επιχειρηματία, ο οποίος δηλώνει ότι θ’ αντιμετωπίσει τα προβλήματα που δημιουργεί ο παγκοσμιοποιημένος καπιταλισμός του 21ου αιώνα με λογική laisser faire του 19ου αιώνα. Φαντάζεται μια Αμερική εσωστρεφή, απομονωμένη οικονομικά και πολιτικά από το διεθνές περιβάλλον, στην οποία η ανώτερη τάξη, η μεσαία τάξη και οι εργαζόμενοι θα ευημερήσουν αν το κεφάλαιο αφεθεί ελεύθερο να δράσει χωρίς κανένα οικονομικό, κοινωνικό, φορολογικό, περιβαλλοντικό ή άλλο περιορισμό.
Όπως ο ίδιος δεν πλήρωσε ποτέ φόρους έτσι θα μειωθούν δραστικά οι φορολογικές κλίμακες και θα φτάσουν από το ανώτερο 35% σήμερα στο 10-15%. Οι εταιρείες στο εξωτερικό ανακαλούνται με κίνητρο τη χαμηλότερη φορολογία 10%. Κατά συνέπεια το κράτος θ’ αποσυρθεί από τη δημόσια υγεία και παιδεία, που θα καλύπτονται από επιδόματα των πολιτειών ή των εργοδοτών ώστε οι χρήστες ν’ αναζητήσουν γιατρούς και σχολεία στην ελεύθερη αγορά. Καταργείται το πρόγραμμα χρηματοδότησης της υγείας του προέδρου Ομπάμα και ο ενιαίος χαρακτήρας της εκπαίδευσης στα δημόσια σχολεία.
Οι λευκοί εργαζόμενοι είναι στο έλεος της επιτυχίας αυτού του επιχειρηματικού laisser faire αλλά οι έγχρωμοι μετανάστες πρέπει ν’ αδειάσουν τη γωνιά των ΗΠΑ αμέσως. Σε πρώτη φάση θ’ απελαθούν 2 εκατ. και θα οικοδομηθεί το νέο Τείχος του Αίσχους στα σύνορα με το Μεξικό. Νέες φυλακές, με νέες πρόσθετες δαπάνες, θα φιλοξενήσουν τους μη νόμιμους ενώ θα ματαιωθεί όλη η ομοσπονδιακή χρηματοδότηση στις πόλεις παροχής ασύλου. Θα αφαιρεθεί η βίζα σε ξένες χώρες που δεν θα δεχτούν την επιστροφή των μεταναστών με καταγωγή από αυτές, θα ανασταλεί η μετανάστευση από περιοχές επιρρεπείς στην τρομοκρατία και θα τροποποιηθεί η κανονική παροχή βίζας ώστε να περιοριστεί η είσοδος ξένων στη χώρα.
Αίρονται όλοι οι περιορισμοί επενδύσεων στους ρυπογόνους ενεργειακούς τομείς και ματαιώνονται οι πληρωμές δισεκατομμυρίων στα προγράμματα του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή. Η οικονομία του laisser faire εστιάζει παραδοσιακά στις υποδομές, που στο παρελθόν ήταν απαραίτητες. Σήμερα, με συμπράξεις ιδιωτικού – δημόσιου τομέα και ιδιωτικές χρηματοδοτήσεις, προωθούνται επενδύσεις στους ρυπογόνους ενεργειακούς τομείς και τους αυτοκινητόδρομους, όχι στις εναλλακτικές μορφές ενέργειας. Να σημειώσουμε ότι ο Τραμπ δεν αποδέχεται τη NAFTA και τη Διατλαντική Συμφωνία, στο πλαίσιο του εμπορικού προστατευτισμού, αλλά δεν είναι τόσο εύκολο να προχωρήσει σε ρήξη
Δημόσια χρήματα για το κοινωνικό κράτος δεν υπάρχουν, υπάρχουν όμως για το κράτος ασφαλείας των ΗΠΑ. Αυξάνονται οι στρατιωτικές δαπάνες και οι δαπάνες εσωτερικής ασφάλειας με τη δημιουργία δύναμης ταχείας επέμβασης, με αύξηση χρηματοδότησης της τοπικής αστυνομίας και νέων μέτρων ασφαλείας.
Ο ακραίος συντηρητισμός και ταυτόχρονα ο αμετροεπής σεξισμός, η χυδαιολογία και το ακαταλόγιστο στο δημόσιο λόγο, ο δολοφονικός ρατσισμός του Τραμπ παραπέμπουν στο πιο σκοτεινό πρόσωπο της βαθιάς ακροδεξιάς Αμερικής. Όσοι, μεταξύ αυτών και κάποιοι αριστεροί, φαντάζονται ότι ο Ντόναλντ Τραμπ αποτελεί γροθιά στο πρόσωπο του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου, της Wall Street και των μεγιστάνων του πλούτου, έχουν απλώς παραδώσει τα όπλα της κριτικής σε μισητές δυνάμεις. Όσοι φαντάζονται ότι η διεθνής αντιδραστική πολιτική, οι τοπικοί και περιφερειακοί πόλεμοι θα εκλείψουν επειδή ένας καουμπόι δεν ενδιαφέρεται παρά για τα μέρη που γνωρίζει, κάνουν πάλι λάθος. Γιατί, έχοντας ιστορικά αντιταχθεί στις παραδοσιακές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, εκλαμβάνουν χώρες, όπως η Κίνα και η Ρωσία, ως συμμάχους.
Οι ΗΠΑ δεν είναι χώρα νεκρή ταξικά, κοινωνικά και πολιτικά. Στη διαδικασία της εκλογικής αναμέτρησης η άλλη Αμερική εκφράστηκε με τα 12 εκατ. ψήφους του Σάντερς, που θα μπορούσε να έχει κερδίσει τη θέση του προέδρου στις εσωτερικές διαδικασίες του δημοκρατικού κόμματος, με ψήφο στο οικολογικό κόμμα και αποχή. Αντίστοιχα ο Τραμπ έλαβε στην κούρσα των ρεπουμπλικανών 13 εκατ. ψήφους. Ο Σάντερς ηττήθηκε από το πολιτικό κατεστημένο των ΗΠΑ που από κοινού με τη Χίλαρι Κλίντον τον πολέμησαν με αθέμιτα μέσα. Έχει ενδιαφέρον η κοινωνική και ιδεολογική γεωγραφία ενός σημαντικού μέρους των ψηφοφόρων οι οποίοι επέλεξαν Κλίντον στο αναπόφευκτο δίλημμα. Είναι βασικά νέοι, αφροαμερικανοί, ισπανόφωνοι, γενικά μετανάστες, γυναίκες. Αυτή η δημοκρατική Αμερική διαδηλώνει σήμερα γιατί δε θεωρεί τον Τραμπ δικό της πρόεδρο. Σίγουρα από τις κατειλημμένες πλατείες του Ουισκόνσιν και της Νέας Υόρκης, δεν έχουν χαθεί τα πάντα.
Δυστυχώς η δική μας αριστερά δεν μπορεί ν’ αναζητήσει έξωθεν παραμυθία για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει. Οφείλουμε να θέσουμε και ν’ απαντήσουμε υπαρξιακά ερωτήματα. Άλλως «αυτός ο κόσμος δεν θ’ αλλάξει ποτέ».