Η έκθεση «Η Θεσσαλονίκη στον Μεγάλο Πόλεμο – Πόλεμος, Πολιτική, Τέχνες και Πολιτισμός», που λαμβάνει χώρα από τις 2 Νοεμβρίου μέχρι τις 12 Δεκεμβρίου, από το Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης αυτήν τη φορά, αναφέρεται στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στις σημαντικές πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην καλλιτεχνική παραγωγή που δημιούργησαν στρατιώτες που πολέμησαν στο μέτωπο της Μακεδονίας κατά τη διάρκειά του ΑΠΠ.
«Ποτέ κανένας πόλεμος, καμιά σύγκρουση πριν το 1914-1918, δεν υπήρξε αντικείμενο τόσο πλούσιας εικονογράφησης. Μεταξύ των εκατομμυρίων στρατευμένων μαχητών, ανάμεσα στους οποίους σχεδιαστές, ζωγράφοι, φωτογράφοι, δραστηριοποιούνταν επιπλέον στρατευμένοι καλλιτέχνες σε αποστολή, επιφορτισμένοι να αποτυπώσουν τον πόλεμο οπτικά. Καλλιτέχνες εθελοντές ή επιστρατευμένοι, κινούμενοι από δική τους πρωτοβουλία ή κατόπιν εντολής, γράφουν την ιστορία του πολέμου με εικόνες» σημειώνει η ομότιμη καθηγήτρια του ΑΠΘ, Μαρία Καμπούρη – Βαμβούκου, στον κατάλογο της έκθεσης «Η Θεσσαλονίκη στον Μεγάλο Πόλεμο – Πόλεμος, Πολιτική, Τέχνες και Πολιτισμός», που διοργανώνεται από τις 2 Νοεμβρίου μέχρι τις 12 Δεκεμβρίου, από το Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης αυτήν τη φορά.
Η έκθεση αφορά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τις σημαντικές πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και την καλλιτεχνική παραγωγή που δημιούργησαν στρατιώτες που πολέμησαν στο μέτωπο της Μακεδονίας κατά τη διάρκειά του.
«Όλα συμπυκνωμένα σε ελάχιστο χρόνο. Από το 1915 μέχρι το 1918. Tα στρατεύματα της Αντάντ εδώ έμειναν εκτός πολέμου, σε μια ενοχλητική γι’ αυτούς αναμονή. Τους είπαν, αυτοί που δεν πίστεψαν στην αναγκαιότητα του εγχειρήματος με πρώτο τον Κλεμανσώ, «Κηπουρούς της Θεσσαλονίκης». Αδίκως. Στην περίοδο της «αναμονής» οι Στρατιώτες της Ανατολής, οι «Πουαλύ» και οι «Τόμυς» (όπως ήταν τα χαϊδευτικά παρατσούκλια των Γάλλων και Άγγλων στρατιωτών), μαζί με τους Ιταλούς, Σέρβους, Ρώσους, Νεοζηλανδούς, Αυστραλούς, Αναμίτες, Σενεγαλέζους, Βέλγους κ.λπ., αναμείχθηκαν με τους κατοίκους της πόλης και υπό τη σιδηρά διοίκηση του δυναμικού και απαιτητικού Στρατηγού Σαρράιγ, επιδόθηκαν σε εργασίες δημοσίου συμφέροντος, που άλλαξαν κυριολεκτικά τις συνθήκες διαβίωσης εδώ. Μαζί άλλαξαν και τον τρόπο σκέψης και δράσης των ντόπιων, στους οποίους εν τω μεταξύ προστέθηκαν οι πρόσφυγες από τη Μ. Ασία. Τους Γάλλους τούς είπαν οι ντόπιοι «Αλοζανφάν» και τους Βρετανούς …«Ιτσελογκγουέϊ». Έτσι τους άκουγαν να ξεκινούν τα γνωστά στρατιωτικά τους εμβατήρια… Η μεγάλη κρίση που ξέσπασε στα πολιτικά πράγματα της χώρας, που στη νεότερη ιστορία έμεινε με το εύστοχο «ο Διχασμός», ξεκίνησε πρακτικά (όχι όμως ουσιαστικά) από την πόλη αυτή. Χώρισε τη χώρα στα δύο και επέφερε σημαντικές εξελίξεις στα πολιτικά πράγματα της χώρας και ασφαλώς προδιέγραψε τη συνέχεια στο πολιτειακό» σημειώνει επίσης στον κατάλογο ο νομικός και συλλέκτης Γιώργος Πατιερίδης, στο υλικό της συλλογής του οποίου είναι βασισμένη η έκθεση.
Η έκθεση στο Κέντρο Ιστορίας περιέχει πρωτοσέλιδα και οπισθοσέλιδα μεγάλων ευρωπαϊκών εφημερίδων και περιοδικών, με ζωγραφικές περιγραφές αλλά και φωτογραφίες σημαντικών γεγονότων που έλαβαν χώρα στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της. Επίσης, εκτίθενται εικαστικές δημιουργίες ιδιαίτερου καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος, απλών στρατιωτών-καλλιτεχνών, που υπηρέτησαν στο Βαλκανικό Μέτωπο, όπως και απεικονίσεις της καθημερινότητας της πόλης αλλά και της υπαίθρου της, με αναφορές στο Άγιον Όρος. Εκτίθενται επίσης χάρτες που περιγράφουν και εξιστορούν τις πολεμικές επιχειρήσεις, αλλά και βιβλία απομνημονευμάτων σημαντικών στρατιωτικών παραγόντων της εποχής εκείνης, επιστολικά δελτάρια που χρησιμοποιήθηκαν ως μέσον επικοινωνίας και διάφορα άλλα αναμνηστικά.
Τον κατάλογο της ενδιαφέρουσας έκθεσης συμπληρώνει αναλυτικό πολυσέλιδο κείμενο που αφορά το πολιτικό και γεωπολιτικό σκηνικό της περιοχής, την απαρχή του Μεγάλου Πολέμου και τα μέτωπά του.
Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την ερχόμενη Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2018, στις 19:00, στον ισόγειο εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Μπίλλη (Πλ. Ιπποδρομίου).
Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 12 Δεκεμβρίου 2018 (ώρες λειτουργίας έκθεσης: Δευτέρα – Παρασκευή: 8:00-14:00 & 18:00-21:00) και η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.