Χωρίς να διστάσουμε μπροστά στη ρήξη με το ευρώ-Το καθήκον είναι η ανατροπή της λιτότητας

Η πα­ρά­τα­ση και το βά­θε­μα της κρί­σης διε­θνώς έχουν ως απο­τέ­λε­σμα τον πα­ρο­ξυ­σμό των πο­λι­τι­κών κρί­σε­ων πα­γκό­σμια: με­γά­λα τμή­μα­τα των κυ­ρί­αρ­χων τά­ξε­ων, σε με­γά­λες χώρες του κα­πι­τα­λι­σμού, απο­κτούν δια­φο­ρε­τι­κές προ­τε­ραιό­τη­τες, δια­φο­ρε­τι­κές ει­κό­νες για τον κόσμο, δια­φο­ρε­τι­κές απα­ντή­σεις ακόμα και στα κε­ντρι­κά ερω­τή­μα­τα «γραμ­μής» των κυ­βερ­νή­σε­ών τους. Σε ένα μόνο ση­μείο συμ­φω­νούν όλοι τους: ότι η λι­τό­τη­τα πρέ­πει να πα­ρα­τα­θεί, να γίνει ακόμα πιο σκλη­ρή, να επι­τα­χυν­θεί η αντί­στρο­φη ανα­δια­νο­μή, η με­τα­φο­ρά πόρων προς το πάνω μέρος της κοι­νω­νί­ας, προ­κει­μέ­νου να χτι­στεί η (αστι­κή) διέ­ξο­δος από την κρίση.
Το Brexit πράγ­μα­τι πε­ριεί­χε αρ­χι­κά ένα «χαρ­μό­συ­νο» μή­νυ­μα: ότι η ΕΕ, αυτή η σύγ­χρο­νη Ιερά Συμ­μα­χία των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων κυ­ρί­αρ­χων τά­ξε­ων της Ευ­ρώ­πης, είναι πι­θα­νά «αντι­στρέ­ψι­μη». Όμως αρ­κε­τούς μήνες μετά, τα έργα και οι ημέ­ρες της Μέι και του Φά­ρατζ δεν πε­ρι­λαμ­βά­νουν τί­πο­τα χαρ­μό­συ­νο για τους ερ­γά­τες και τις λαϊ­κές μάζες στη Βρε­τα­νία. Με μια έν­νοια επι­βε­βαιώ­νε­ται ότι το «exit» είναι ίσως ανα­γκαία συν­θή­κη για να προ­χω­ρή­σου­με μπρο­στά, αλλά όχι ικανή, όχι αρ­κε­τή συν­θή­κη για να προ­χω­ρή­σου­με μπρο­στά με βάση τα ερ­γα­τι­κά συμ­φέ­ρο­ντα: γι’ αυτό χρεια­ζό­μα­στε το lexit, μια «έξοδο» υπό αρι­στε­ρό και ερ­γα­τι­κό έλεγ­χο και ηγε­μο­νία.
Στις ΗΠΑ η νίκη του Τραμπ επι­βε­βαί­ω­σε τους «τριγ­μούς» της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης κα­πι­τα­λι­στι­κής πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης. Όμως με μια κί­νη­ση των πραγ­μά­των σε ακόμα πιο δεξιά κα­τεύ­θυν­ση: η γραμ­μή «Πρώτα η Αμε­ρι­κή», η στρο­φή στις πο­λι­τι­κές της εθνι­κής προ­τε­ραιό­τη­τας (και συ­να­κό­λου­θα στην ενί­σχυ­ση του ρα­τσι­σμού και του πο­λέ­μου), είναι μια τάση ανα­δί­πλω­σης στη βάση της εθνι­κής οι­κο­νο­μί­ας μπρο­στά στη δια­πί­στω­ση ότι η κρίση δεν είναι δυ­να­τόν να τι­θα­σευ­τεί σε πα­γκό­σμια κλί­μα­κα. Και όσοι είχαν αυ­τα­πά­τες ότι μια τέ­τοια γραμ­μή πι­θα­νό να πε­ρι­λαμ­βά­νει κά­ποιο «θε­τι­κό» πε­ριε­χό­με­νο, είναι ώρα να ξυ­πνή­σουν βλέ­πο­ντας τους ακραιφ­νείς ρα­τσι­στές της Κου Κλουξ Κλαν, τους σκλη­ρούς ακρο­δε­ξιούς του Tea Party, αλλά και τους σκλη­ρούς νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρους της JP Morgan, να συ­νω­στί­ζο­νται πίσω από τον Τραμπ. Άλ­λω­στε, το κρυ­πτο­φα­σι­στι­κό FN της Μαρίν Λε Πεν στη Γαλ­λία έχει ακρι­βώς την ίδια γραμ­μή της εθνι­κής προ­τε­ραιό­τη­τας.
Όταν αυτά τα φαι­νό­με­να εμ­φα­νί­στη­καν ορ­μη­τι­κά στη διε­θνή σκηνή, κά­ποιοι σύ­ντρο­φοι εδώ θε­ώ­ρη­σαν ότι υπάρ­χει το κα­τα­φύ­γιο της «εξαί­ρε­σης»: η στρο­φή στην εθνι­κή προ­τε­ραιό­τη­τα, λέει, αφορά ως πι­θα­νό­τη­τα τις με­γά­λες χώρες, τους ισχυ­ρούς κα­πι­τα­λι­σμούς, και όχι «εξαρ­τη­μέ­νες» κοι­νω­νί­ες όπως η Ελ­λά­δα των μνη­μο­νί­ων. Πριν όμως λα­λή­σει ο πε­τει­νός, άρ­χι­σε να βρέ­χει κο­τρό­νια: Ο Ση­μί­της (!!) δή­λω­σε ότι αν η χώρα δεν βγει στις αγο­ρές μέσα στο 2017, τότε προ­κύ­πτει το κα­θή­κον μιας συ­ντε­ταγ­μέ­νης επι­στρο­φής στη δραχ­μή. Ο ΣΕΒ πα­ρου­σί­α­σε τους όρους σχε­τι­κά με την πα­ρά­τα­ση του προ­γράμ­μα­τος, αλλά και τη δική του εκ­δο­χή ενός «ελ­λη­νι­κού μνη­μο­νί­ου». Ο Ν. Μι­χα­λο­λιά­κος και η ΧΑ δη­λώ­νουν ότι «με το δύ­σκο­λο δρόμο της επι­στρο­φής στο εθνι­κό νό­μι­σμα η Ελ­λά­δα θα γίνει ξανά ελεύ­θε­ρη και ανε­ξάρ­τη­τη» και προει­δο­ποιούν ότι στις επό­με­νες εκλο­γές το ζή­τη­μα της «νο­μι­σμα­τι­κής κυ­ριαρ­χί­ας» θα είναι το βα­σι­κό σύν­θη­μα των νε­ο­να­ζί.
Είναι αλή­θεια ότι στο εσω­τε­ρι­κό της κυ­ρί­αρ­χης τάξης στην Ελ­λά­δα πα­ρα­μέ­νει ισχυ­ρό­τα­τα πλειο­ψη­φι­κή η τάση της αγκί­στρω­σης στο ευρώ. Είναι όμως επί­σης αλή­θεια ότι αυτό μπο­ρεί να αλ­λά­ξει τα­χύ­τα­τα: γιατί η κρίση εδώ είναι ακόμα βα­θύ­τε­ρη, γιατί είναι σε όλους γνω­στό ότι «το πρό­γραμ­μα δεν βγαί­νει», γιατί σε πεί­σμα των θε­ω­ριών περί «ψω­ρο­κώ­σται­νας» οι Έλ­λη­νες κα­πι­τα­λι­στές είχαν και έχουν τη δική τους δυ­να­μι­κή.
Κα­θή­κο­ντα
Η κυ­βέρ­νη­ση Τσί­πρα έχει μπει στην τε­λι­κή ευ­θεία. Είτε πέσει άμεσα, είτε ψη­φί­σει τα δρα­κό­ντεια μέτρα που ζητά το ΔΝΤ προ­σπα­θώ­ντας να μεί­νει λί­γους ακόμα μήνες στην εξου­σία, βλέ­πει το τέλος της πε­ριό­δου ενι­σχυ­μέ­νης πο­λι­τι­κής πρω­το­βου­λί­ας που απέ­κτη­σε στις εκλο­γές της 20/9/2015.
Μπρο­στά σε αυτήν την προ­ο­πτι­κή, το κύριο κα­θή­κον για τη ρι­ζο­σπα­στι­κή Αρι­στε­ρά είναι η κλι­μά­κω­ση των προ­σπα­θειών για την κι­νη­μα­τι­κή ανα­σύ­ντα­ξη: η αλ­λη­λεγ­γύη στους πρό­σφυ­γες, η υπο­στή­ρι­ξη των αγρο­τών, η προ­ε­τοι­μα­σία μιας απερ­για­κής απά­ντη­σης, η στή­ρι­ξη των «μι­κρών» αγώ­νων πα­ντού, είναι η αφε­τη­ρία για τα πάντα. Εί­μα­στε σε πε­ρί­ο­δο συ­γκέ­ντρω­σης δυ­νά­με­ων και αυτή μπο­ρεί να επι­τευ­χθεί μόνο μέσα από τη συ­στη­μα­τι­κή υπο­στή­ρι­ξη των αι­τη­μά­των και των αγώ­νων των ερ­γα­τι­κών και λαϊ­κών δυ­νά­με­ων, στη βάση της γραμ­μής της αντι­λι­τό­τη­τας και του αντι­μνη­μο­νί­ου.
Πολ­λοί σύ­ντρο­φοι επι­μέ­νουν στην ανά­γκη προ­γραμ­μα­τι­κής απά­ντη­σης μέσα σε αυτήν τη συ­γκυ­ρία. Σωστά. Μόνο που το «με­τα­βα­τι­κό πρό­γραμ­μα» που κλη­ρο­νο­μή­σα­με από τις εμπει­ρί­ες και τους αγώ­νες της προη­γού­με­νης πε­ριό­δου δεν είναι δυ­να­τόν να τε­μα­χί­ζε­ται σε «κόμ­βους» και «στά­δια». Είναι απο­λύ­τως σωστό –και απο­δεί­χθη­κε το 2015– ότι χωρίς τη ρήξη με το ευρώ δεν μπο­ρού­με να ανα­τρέ­ψου­με τη λι­τό­τη­τα. Είναι όμως επί­σης σωστό ότι χωρίς την ανα­τρο­πή των μνη­μο­νί­ων, χωρίς τη στάση πλη­ρω­μής στο χρέος με στόχο τη δια­γρα­φή του, χωρίς την εθνι­κο­ποί­η­ση-κοι­νω­νι­κο­ποί­η­ση των τρα­πε­ζών και την κα­τάρ­γη­ση όλων των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων «ελευ­θε­ριών» του κε­φα­λαί­ου, είναι απο­λύ­τως αδύ­να­το να δώ­σου­με στη «με­τά­βα­ση στο εθνι­κό νό­μι­σμα» οποιο­δή­πο­τε προ­ο­δευ­τι­κό πε­ριε­χό­με­νο. Και επει­δή προς τους στό­χους αυ­τούς είναι απο­λύ­τως αδύ­να­το να βα­δί­σου­με μαζί με τμή­μα­τα της κυ­ρί­αρ­χης τάξης, είναι επί­σης μη πα­ρα­γω­γι­κό να σκε­φτό­μα­στε την έξοδο από το ευρώ με τους όρους των «στα­δί­ων», όπως τους χρη­σι­μο­ποιού­σε η πα­ρα­δο­σια­κή Αρι­στε­ρά του 1960 και ’70… Η ανα­γκαία έξο­δος από το ευρώ σή­με­ρα είτε θα συν­δυα­στεί με τα­χύ­τα­τες αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κές ανα­τρο­πές, είτε θα υλο­ποι­η­θεί ως τμήμα των ανα­τρο­πών του οι­κο­νο­μι­κού και πο­λι­τι­κού εθνι­κι­σμού. Η έκ­βα­ση θα εξαρ­τη­θεί από πολλά, αλλά κυ­ρί­ως από την πα­ρέμ­βα­ση και τη γραμ­μή της Αρι­στε­ράς, από σή­με­ρα κιό­λας.
Και αυτό μας οδη­γεί άμεσα στο ζή­τη­μα των πο­λι­τι­κών συμ­μα­χιών. Μέσα στο συ­γκε­κρι­μέ­νο διε­θνές κλίμα, κάθε συ­νέ­χεια των ανα­φο­ρών στο ΕΠΑΜ ή στην… Πυ­ρί­καυ­στο Ελ­λά­δα μόνο ως επι­κίν­δυ­νο αστείο μπο­ρεί να ακου­στεί. Από πολύ καιρό επι­μέ­νου­με ότι είναι απα­ραί­τη­τες επει­γό­ντως ση­μα­ντι­κές πο­λι­τι­κές πρω­το­βου­λί­ες σε άλλη κα­τεύ­θυν­ση: στην κα­τεύ­θυν­ση ενός πόλου της αντι­μνη­μο­νια­κής ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς, σε μια πο­λι­τι­κή «συμ­μα­χία» με­τα­ξύ της ΛΑΕ, της ΑΝΤΑΡ­ΣΥΑ, της Πλεύ­σης Ελευ­θε­ρί­ας, της Δι­κτύ­ω­σης και άλλων δυ­νά­με­ων που απο­σχί­σθη­καν κατά τη μνη­μο­νια­κή στρο­φή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (σε ό,τι μας αφορά, η πα­ρά­λει­ψη του ΚΚΕ είναι απο­τέ­λε­σμα της δικής του και όχι της δικής μας θέ­λη­σης…).
Η ση­μα­σία αυτής της «συμ­μα­χί­ας» είναι πλέον προ­φα­νής ακόμα και στις δη­μο­σκο­πή­σεις, όπου οι απα­ντή­σεις των απλών αν­θρώ­πων της Αρι­στε­ράς δεί­χνουν στις ηγε­σί­ες το δρόμο της συ­γκέ­ντρω­σης δύ­να­μης (ενώ ταυ­τό­χρο­να δεί­χνουν και την απει­λή μιας σκλη­ρής τι­μω­ρί­ας προς όλους, αν δεν…). Πέρα από τα πα­ρα­δο­σια­κά «παι­χνι­δά­κια» για το αν ο «πόλος» θα είναι κυ­ρί­ως κι­νη­μα­τι­κός ή κυ­ρί­ως πο­λι­τι­κός. Πέρα από τά­σεις ηγε­μο­νι­σμού και ασφα­λώς πέρα από κάθε δυ­να­τό­τη­τα του κα­θε­νός να πα­ρεμ­βαί­νει στα εσω­τε­ρι­κά του άλλου…
Στις εβδο­μά­δες που έρ­χο­νται, έχου­με να απο­δεί­ξου­με αν μπο­ρού­με να πα­ρου­σιά­σου­με μια σο­βα­ρή συ­γκέ­ντρω­ση δύ­να­μης στα αρι­στε­ρά του Τσί­πρα, με στόχο την ανα­τρο­πή της λι­τό­τη­τας και χωρίς κα­νέ­να δι­σταγ­μό στο ζή­τη­μα της εξό­δου από το ευρώ.
*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την “Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά” που κυ­κλο­φο­ρεί