To ελληνικό πολιτικό σύστημα, τις τελευταίες ημέρες μπορεί να χαρακτηριστεί ως «πολιτικό σύστημα της σύννεφούπολης» (καθώς πέφτουν συνέχεια από τα σύννεφα), γιατί ενώ ήθελε να πιστεύει πως έχει περικυκλώσει γεωστρατηγικά την Τουρκία, μέσα σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα, βλέπουν την Άγκυρα να συνάπτει συμφωνίες ακόμα και με θεωρητικά «στρατηγικούς συμμάχους» της Ελλάδας.
Το ζήτημα είναι ότι το τουρκικό λόμπι στις ΗΠΑ είναι ιδιαίτερα δραστήριο αυτή την περίοδο και υπάρχει ο φόβος να προκύψει κι άλλος αιφνιδιασμός.
Η Τουρκία σύναψε επώδυνη για την Ελλάδα συμφωνία με το Κατάρ το οποίο θα μεταφέρει 36 μαχητικά Rafale και F-15 στην Τουρκία, τα οποία θα είναι πλήρως εξοπλισμένα για επιχειρήσεις «κατά των κοινών εχθρών» αν απαιτηθεί.
Επίσης οι πιλότοι του Κατάρ θα εκπαιδεύονται για κοινές επιχειρήσεις και θα εκτελούν κοινές αποστολές με τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις!
Ας πούμε ότι το Κατάρ ήταν μη φίλα προσκείμενη προς την Ελλάδα χώρα, τα ΗΑΕ όμως υποτίθεται ότι έχουν υπογράψει αμυντική συνδρομή με την Ελλάδα.
Αυτό όμως δεν τα εμπόδισε να συνάψουν συμφωνίες με την Τουρκία για άμεσες επενδύσεις 10 δισ. δολαρίων στην Τουρκία και οι κεντρικές τράπεζες της Τουρκίας και των ΗΑΕ υπέγραψαν επίσης συμφωνία συνεργασίας, ενώ άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο για πιθανότητα ανταλλαγής συναλλάγματος, καθώς η τουρκική λίρα βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση.
Δημιουργείται τότε το ερώτημα: Πώς τα ΗΑΕ θα μας συνδράμουν στην περίπτωση που η Άγκυρα μας επιτεθεί;
Ισχύει η δική μας υπογραφή ή αυτή που έβαλαν με τους Τούρκους; Τα ΗΑΕ θα «πετάξουν» από το «παράθυρο» τα χρήματα που έδωσαν στην Άγκυρα; Μάλλον, όχι.
Μέχρι πριν από λίγους μήνες, η κυβέρνηση του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν θεωρούσε υπεύθυνο για κάθε κίνηση κατά της Τουρκίας το ισχυρό κράτος των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) και τον de facto διάδοχο του Άμπου Ντάμπι, Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ αλ Ναχιάν.
Τα συναισθήματα ήταν αμοιβαία. Ο Πρίγκιπας, έβλεπε επίσης τον Ερντογάν ως τον πιο σημαντικό υποστηρικτή της Μουσουλμανικής Αδελφότητας (μαζί με το Κατάρ), την οποία θεωρούσε τρομοκρατική οργάνωση.
Σύμφωνα με τον Ερντογάν, ο διάδοχος βρισκόταν πίσω από την ανατροπή του μέλους της Μουσουλμανικής Αδελφότητας της Αιγύπτου, Προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι, σε στρατιωτικό πραξικόπημα το 2013.
Ήταν αυτός που έδωσε οικονομική υποστήριξη στην οργάνωση του Φετουλάχ Γκιουλέν κατά την απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου 2016.
Τα ΗΑΕ , μαζί με τη Ρωσία και την Αίγυπτο, ήταν ενάντια στις λιβυκές κυβερνητικές δυνάμεις που υποστηρίζονταν από την Τουρκία.
Μετά τα Εμιράτα θα προσπαθήσει να αναπτύξει σχέσεις με το Ισραήλ και την Αίγυπτο.
Ήδη η Άγκυρα έχει αρχίσει επιφανειακά τουλάχιστον να αποστασιοποιείται από την Μουσουλμανική Αδελφότητα η οποία στοχεύει στην ανατροπή του αλ Σίσι ενώ και η Αίγυπτος δεν έχει δείξει διάθεση να μην συζητάει με την Τουρκία και όποιος συζητάει σημαίνει ότι μπορεί να δει τα πράγματα αλλιώς στο μέλλον.
Σε ότι αφορά το Ισραήλ, θα το πούμε για άλλη μία φορά, άλλο το Ισραήλ με Μ.Νετανιάχου και άλλο χωρίς τον Μ.Νετανιάχου.
Η απομάκρυνση του «Μπίμπι» από την εξουσία είναι κάτι που θα στοιχίσει στην ελληνική εξωτερική πολιτική.
Ο νέος πρωθυπουργός του Ισραήλ Ναφτάλι Μπένετ, μίλησε με τον Ρ.Τ.Ερντογάν με αφορμή την σύλληψη ενός ζευγαριού Ισραηλινών τουριστών και την απελευθέρωσή τους.
Σε ότι αφορά τις ΗΠΑ, το τουρκικό λόμπι είναι πολύ ισχυρό και μεθοδικό και δουλεύει συνεχώς παρασκηνιακά και υπόγεια προς όφελος της Τουρκίας.
Ο αμερικανικός Νόμος για την Εγγραφή Ξένων Πρακτόρων (FARA) επιβάλλει στους οργανισμούς αλλά και στους ιδιώτες που εργάζονται για ξένες χώρες να καταθέτουν εγγράφως και πλήρως τη δράση τους όπως αναφέρει το tovima.gr και ο Παναγιώτης Μίχος.
Το 2020, σύμφωνα με την ανάλυση, εγγράφηκαν στη FARA 11 οργανισμοί για λογαριασμό της Τουρκίας.
Οι οργανώσεις αυτές ανέφεραν ότι πραγματοποίησαν 2.319 επαφές για λογαριασμό των πελατών τους.
Επισήμως, το τουρκικό λόμπι πραγματοποίησε 568 συνεισφορές καμπάνιας, ύψους 526.177 δολαρίων, 17 αιρετοί αξιωματούχοι έλαβαν σχεδόν 37.000 δολάρια σε συνεισφορές από εταιρείες που είχαν έρθει σε επαφή μαζί τους, ενώ ένας γερουσιαστής έλαβε συνεισφορά στην εκστρατεία του την ίδια ημέρα που εταιρεία – για λογαριασμό της Τουρκίας – επικοινώνησε μαζί του.
Πέντε εταιρείες πραγματοποίησαν τις περισσότερες «πολιτικές δραστηριότητες» για την Αγκυρα.
Ξεχωρίζει η Mercury Public Affairs με 973 δράσεις, εκ των οποίων οι 405 αφορούσαν το Κογκρέσο και οι 371 τα μέσα ενημέρωσης. Ακολουθούν οι: Capitol Counsel, Venable, Greenberg Traurig και LB International Solutions.
Οι Capitol Counsel, Venable και Greenberg Traurig είχαν ως αποκλειστικό επίκεντρο δράσης την άσκηση πίεσης σε μέλη του Κογκρέσου, εστιάζοντας κυρίως σε ζητήματα πώλησης όπλων.
Τον Οκτώβριο του 2020, οι Mercury και Greenberg Traurig διέκοψαν τις σχέσεις τους με το τουρκικό κράτος, εξαιτίας των πιέσεων που δέχθηκαν από αμερικανοαρμένιους ακτιβιστές, μεσούσης της σύγκρουσης στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Η Capital Counsel τερμάτισε τις συμβάσεις της με την Τουρκία τον περασμένο Απρίλιο.
Το αμερικανικό Κογκρέσο ήταν ο πρωταρχικός στόχος του τουρκικού λόμπι. Από τις 2.319 επίσημες επαφές, οι 1.701 έγιναν στα γραφεία του Κογκρέσου στην Βουλή και στη Γερουσία.
«Αυτές οι προσπάθειες λόμπι επικεντρώθηκαν σε μεγάλο βαθμό σε μέλη επιτροπών που εμπλέκονται στη νομοθεσία που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις πωλήσεις όπλων των ΗΠΑ στην Τουρκία ή να οδηγήσουν στην επιβολή κυρώσεων» εξηγεί ο Μπεν Φρίμαν από το ίδρυμα Πρωτοβουλία Διαφάνειας Επιρροής Εξωτερικού (FITI) στο κείμενο πολιτικής με τίτλο «Το τουρκικό λόμπι στις ΗΠΑ», που δημοσίευσε τον περασμένο Οκτώβριο η δεξαμενή σκέψης Center For International Policy
H Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, η επιτροπή που είναι αρμόδια για τις πωλήσεις όπλων στην Τουρκία και η Επιτροπή Ενόπλων Υπηρεσιών της Βουλής δέχθηκαν τις περισσότερες «οχλήσεις».
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι οι λομπίστες επικοινώνησαν περισσότερο με τους Στιβ Σαμπότ, Ρότζερ Ουίκερ και Τοντ Γιανγκ. Επρόκειτο για τρία μέλη του Κογκρέσου που ήταν επικριτικά προς την Αγκυρα.
Παράλληλα, σημειώνεται ότι ο επικεφαλής της μειοψηφίας της Βουλής των Αντιπροσώπων Κέβιν Μακάρθι και ο επικεφαλής της πλειοψηφίας της Γερουσίας Τσακ Σούμερ είναι αποδέκτες συνεισφορών από εταιρείες που εκπροσωπούν την Τουρκία.
«Αυτό είναι ενδεικτικό ενός ευρύτερου μοτίβου στη βαθύτερη ανάλυση του λόμπι της Τουρκίας: τον ισχυρό συσχετισμό μεταξύ των πολιτικών με τους οποίους επικοινωνούν για λογαριασμό των Τούρκων πελατών τους και των πολιτικών στους οποίους κάνουν δωρεές» τονίζει ο συγγραφέας.
Τα μέσα ενημέρωσης ήταν ο δεύτερος στόχος, με 377 επίσημες καταγεγραμμένες επαφές. Οι λομπίστες ήρθαν σε επαφή με «New York Times» (83), Bloomberg (52), «Washington Post» (37), CNN (35) και «Wall Street Journal» (34). Πάνω από τις μισές επαφές έγιναν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Ταυτόχρονα, επιχειρήθηκε η αποτροπή δημοσιευμάτων που θα έπλητταν την Τουρκία ή προσωπικά τον πρόεδρό της Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Σύμφωνα με την ανάλυση ξεχωρίζουν δύο περιπτώσεις: Η μία αφορά άρθρο των «New York Times» που ασκούσε κριτική στην τουρκική εξωτερική πολιτική την περίοδο Ερντογάν και η δεύτερη σχετίζεται με την αποκάλυψη ενός σκανδάλου στο οποίο μετείχε ο πρόεδρος του αμερικανοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου.
Δεξαμενές σκέψεις και Γκιουλέν
Σημαντικό πεδίο δράσης του τουρκικού λόμπι είναι οι δεξαμενές σκέψης. Σε αυτόν τον τομέα η Αγκυρα έχει διαχρονικά επενδύσει πολλά χρήματα.
Γνωρίζοντας τη λειτουργία των think tanks και το πόσο επηρεάζουν την αμερικανική εξωτερική πολιτική, οι λομπίστες πραγματοποίησαν 83 επαφές το περασμένο έτος.
Το Ινστιτούτο Brookings και το German Marshall Marshall χρηματοδοτήθηκαν από την Τουρκική Ενωση Βιομηχανίας και Επιχειρήσεων (στα δύο ιδρύματα υπάρχουν προγράμματα για την Τουρκία), ενώ φορείς όπως το Κέντρο Εφαρμοσμένων Μελετών Τουρκίας (CATS), που αποτελεί ουσιαστικά πρόγραμμα που «τρέχει» το Γερμανικό Ινστιτούτο Διεθνών και Υποθέσεων Ασφάλειας (SWP), χρηματοδοτήθηκαν από άλλες τουρκικής προελεύσεως πηγές.
Η έκδοση του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν τον οποίο η Αγκυρα θεωρεί υπεύθυνο για την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, και η προσπάθεια καταγραφής των κουρδικών πολιτοφυλακών PYD – YPG ως τρομοκρατικών οργανώσεων και «σχετιζόμενων» με το ΡΚΚ, αποτελούν σημαντικό πεδίο δράσης των εταιρειών που εκπροσωπούν την Τουρκία στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.
Η Τουρκία δουλεύει υπόγεια, ενώ στην Ελλάδα έχουν μάθει να «διαφημίζουν» τις κινήσεις τους πριν τις κάνουν και πριν ολοκληρωθούν.
Στην Αθήνα πιάστηκαν στον ύπνο με την συμφωνία ΗΑΕ-Τουρκίας και ακόμα «κοιμούνται» σε ότι αφορά την συμφωνία Τουρκίας-Κατάρ, μην βρεθούν προ εκπλήξεως και με το τουρκικό λόμπι στις ΗΠΑ.
Οι ΗΠΑ δεν έχουν αρνηθεί το τουρκικό αίτημα για τα F-16. Δεν το αποδέχτηκαν επισήμως αλλά δεν το έχουν επίσης απορρίψει και όπως έλεγε ο Αμερικανός πρώην ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο «Δεν έπρεπε ούτε καν να εξετάζει το τουρκικό αίτημα για τα F-16 ο Μπάιντεν».
Το ότι το εξετάζει δεν είναι θετικό.
