Τι έγινε στο Κραν Μοντάνα; Από το καλοκαίρι του 2017, που κατέρρευσε η Διάσκεψη που συγκάλεσαν τα Ηνωμένα Έθνη, αναπτύχθηκαν διάφορα αφηγήματα, για το τι έχει συμβεί. Και από εκείνους, οι οποίοι ήταν παρόντες και από όσους ενημερώθηκαν από αυτόπτες μάρτυρες. Και από αυτούς που κατασκεύασαν μια δική τους βολική για τους ίδιους ιστορία.
Μεταξύ αυτών, που είχαν δικό τους αφήγημα ήταν και τα Ηνωμένα Έθνη, τα οποία διαχρονικά τηρούν, υποτίθεται, στάση “ίσων αποστάσεων”, που συνήθως συγκαλύπτουν την ισχυρή πλευρά σε βάρος του αδύναμου κρίκο, της κατοχικής Τουρκίας, που βρίσκεται μονίμως στο απυρόβλητο και της ελληνικής πλευράς, στην οποία φορτώνεται ο απλήρωτος λογαριασμός της Άγκυρας.
Μετά το Κραν Μοντάνα, λοιπόν, είχε παρουσιαστεί από κάποιους, εντός και εκτός Κύπρου, η ιστορία πως οι Τούρκοι ήταν έτοιμοι να αποδεχθούν αποχώρηση των στρατευμάτων και κατάργηση των Εγγυήσεων, του μονομερούς “δικαιώματος” επέμβασης. Και τι έγινε; Γιατί δεν επιτεύχθηκε συμφωνία; Κλώτσησε την καρδάρα με το γάλα η ελληνική κυπριακή πλευρά; Ήθελε, δηλαδή, η Τουρκία να αποχωρήσει από την Κύπρο αλλά δεν την αφήσαμε;
Η ακολουθούμενη πολιτική της Λευκωσίας είναι αδιέξοδη επειδή είναι υποχωρητική κι αυτό έγινε και στο Κραν Μοντάνα, με τις προτάσεις που υποβλήθηκαν από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη λίγο πριν καταρρεύσει η Διάσκεψη. Γι’ αυτό και δεν μπορεί να φορτωθεί την ευθύνη η Λευκωσία, καθώς έδωσε και με το παραπάνω, ξεπέρασε και τα όρια με τα όσα κατέθεσε.
Η Τουρκία τα ήθελε όλα
Στο ελβετικό θέρετρο, όπως προκύπτει από τα πρακτικά των Ηνωμένων Εθνών, που άρχισε να δημοσιεύει ο “Φιλελεύθερος”, η Τουρκία προσήλθε για να εξασφαλίσει το μέγιστο των επιδιώξεών της, χωρίς αυτό να αποτελεί μέρος ενός παιχνιδιού διαπραγματευτικής τακτικής. Ο Γενικός Γραμματέας, που φαίνεται πως άκουγε τους συμβούλους του στα θέματα τακτικής, θεώρησε πως θα μπορούσε να κρατήσει “αόρατη” την τουρκική θέση, μέχρι να ικανοποιήσει τις τουρκικές “ανησυχίες” η Λευκωσία.
Άφηνε να αιωρείται μια εντύπωση για το ενδεχόμενο διαφοροποίησης των τουρκικών θέσεων στο θέμα της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων. Αυτό δεν ίσχυσε ποτέ. Ούτε και αφέθηκε μια τέτοια εντύπωση από τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου όσο συζητούσε με τον κ. Αντόνιο Γκουτέρες. Άλλωστε η τουρκική πλευρά κατέθεσε εγγράφως τις θέσεις της και σε αυτές είναι ξεκάθαρο τί ζητά και υποστηρίζει.
Από τα πρακτικά είναι ξεκάθαρο πως η τουρκική πλευρά επί της ουσίας, και όχι στην ονοματολογία, ήθελε τις Εγγυήσεις, παρουσία στρατευμάτων και επέμεινε πως όλα αυτά θα μπορούσαν να αναθεωρηθούν όταν και όποτε θεωρούσε πως αυτό μπορεί να γίνει. Ίσως και ποτέ. Και εξήγησε ο Τσαβούσογλου πως τα στρατεύματα και το μονομερές δικαίωμα το χρειάζονται για να ελέγχουν την εφαρμογή της συμφωνίας.
Κοντολογίς, θα χρησιμοποιούν τη στρατιωτική ισχύ για να ελέγχουν την υλοποίηση της συμφωνίας, που πιθανόν να εμπεριέχει εποικοδομητικές ασάφειες και πολλών αναγνώσεων πρόνοιες και ρυθμίσεις. Όσο, στη συνέχεια, θα προχωρά η δημοσίευση της έρευνας, η δημοσιοποίηση των πρακτικών που τηρούσαν τα Ηνωμένα Έθνη, η τουρκική θέση θα είναι όλο και πιο σαφής και δεν θα μπορεί να τύχει αμφισβήτησης.
Η ελληνική πλευρά αυτοπυροβολείται
Είναι χρήσιμο να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Να σταματήσουν οι ψευδαισθήσεις και η παραπληροφόρηση, σκόπιμη και μη, η οποία στο τέλος οδηγούσε και οδηγεί στο ξέπλυμα της κατοχικής Τουρκίας. Ήταν αναγκαίο να φωτιστεί το τοπίο. Για να προχωρήσει το Κυπριακό θα πρέπει να ξεπεραστούν τα σύνδρομα αυτοενοχοποίησης και να απαλλαγεί το σύστημα (μερίδας του πολιτικού προσωπικού, των ΜΜΕ, των ΜΚΔ) από τις ψευδαισθήσεις και τα παραπλανητικά αφηγήματα.
Στη Διάσκεψη του Κραν Μοντάνα, το επιβεβαιώνουν και τα πρακτικά του ΟΗΕ, η Τουρκία προσήλθε για να τα πάρει όλα ή να τουμπάρει την προσπάθεια. Ήθελε και τη μόνιμη παρουσία, στρατιωτική στο νησί και τέτοιες ρυθμίσεις στη λειτουργία του κράτους, που θα καθιστούσε εσαεί αιχμάλωτη την Κύπρο. Και η ελληνική πλευρά; Από το Κραν Μοντάνα επιμένει να πυροβολεί τα πόδια της. Δεν μπορεί για να αναπτυχθούν τα αυτομαζοχιστικά, ενίοτε και πολιτικής σκοπιμότητας, σύνδρομα να ενοχοποιείται το θύμα, το οποίο και στη Διάσκεψη για να “διευκολύνει” τη διαδικασία έσπευσε να μοιράσει δώρα.
