Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως απολιθώματα μεγάλων θηλαστικών που έζησαν στο νησί πριν από 2.000.000 έτη
Ένα σύγχρονο «Jurassic Park» έφερε στο φως η τεράστια ερευνητική προσπάθεια στη Λέσβο, και συγκεκριμένα στην ευρύτερη περιοχή της Θερμής, στην ανατολική πλευρά του νησιού.
Τα ηλικίας 2.000.000 ετών απολιθώματα, που έρχονται για πρώτη φορά στην επιφάνεια, δείχνουν ότι στη Λέσβο υπήρχε ευρεία ποικιλία πανίδας, αποτελούμενη από μεγάλα θηλαστικά, όπως είναι τα άλογα, τα βοοειδή, τα ελάφια, οι αντιλόπες και τα σαρκοφάγα ζώα, αλλά και πολλά μικροθηλαστικά, κυρίως λαγόμορφα.
Η έρευνα ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2019 από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, με επικεφαλής τον διευθυντή του, καθηγητή του Πανεπιστημίου Αιγαίου Νίκο Ζούρο, σε συνεργασία με τον Λέσβιο ερευνητή Παλαιοντολογίας του ΕΚΠΑ Γιώργο Λύρα, και, παρά τους περιορισμούς της πανδημίας, η πρώτη της φάση ολοκληρώθηκε στα τέλη της φετινής χρονιάς.
Μέχρι στιγμής, από την ανασκαφική έρευνα έχουν ανακτηθεί περίπου 500 προσδιορίσιμα δείγματα και πολύ περισσότερα θραύσματα απολιθωμάτων απροσδιόριστου οστεολογικού χαρακτήρα.
«Από την έρευνα αποκαλύφθηκαν εκατοντάδες οστά σπονδυλωτών ζώων που έζησαν στη Λέσβο τη γεωλογική περίοδο του Κατώτερου Πλειστόκαινου, δηλαδή πριν από περίπου 2.000.000 χρόνια» λέει ο διευθυντής του μουσείου Νίκος Ζούρος και συνεχίζει: «To πλούσιο υλικό των παλαιοντολογικών ανασκαφών που βρίσκεται υπό μελέτη μαρτυρά τον πλούτο της πανίδας του νησιού, αποκαλύπτει σημαντικά στοιχεία για την πανίδα, τα οικοσυστήματα του ανατολικού Αιγαίου και τη σύνδεση των νησιών με τη γειτονική μικρασιατική χέρσο».
Οπως εξήγησε ο κ. Ζούρος, η έρευνα άρχισε όταν βρέθηκε το πρώτο απολίθωμα μέσα σε ιζηματογενή πετρώματα. «Επρόκειτο για ένα θραύσμα γνάθου που φέρει μικρό τμήμα της οδοντοστοιχίας και ανήκει πιθανότατα σε μικρή αντιλόπη. Τότε ξεκίνησε έρευνα διερευνητικού χαρακτήρα, προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχουν και άλλα απολιθώματα.
Εντοπίστηκαν διάφορα θραύσματα απολιθωμένων οστών μέσα στα φερτά ιζήματα και διαπιστώθηκε η ύπαρξη, στην ίδια περιοχή, μεγάλων τεκτονικών κοιλοτήτων, που δημιουργήθηκαν στα ασβεστολιθικά πετρώματα, τα οποία είχαν πληρωθεί στη συνέχεια με απολιθωματοφόρα ιζήματα».
Την επόμενη χρονιά σχεδιάστηκε η πραγματοποίηση ανασκαφής στην κύρια απολιθωματοφόρα θέση. Παράλληλα, συνεχίστηκε η συλλογή ιζημάτων προκειμένου να κοσκινιστούν και να ανακτηθούν διάφορα μικροαπολιθώματα μέσα από αυτά. Ακόμα, διαπιστώθηκε η παρουσία μεγάλων μπλοκ με οστεολογικό υλικό, τα οποία είχαν μεταφερθεί από ψηλότερα σημεία της θέσης, λόγω της διάβρωσης των πετρωμάτων.
«Τα πρώτα απολιθώματα που εντοπίστηκαν αφορούσαν σκελετούς μεγάλων οπληφόρων θηλαστικών, κατά βάση αρτιοδακτύλων. Η κατάσταση της διατήρησης των οστών δεν ήταν πολύ καλή, αφού τα περισσότερα ήταν αρκετά αποσαθρωμένα, εξαιτίας της αυξημένης υγρασίας. Η έρευνα ανακόπηκε λόγω των περιορισμών της πανδημίας, που δεν επέτρεψε εργασίες κατά την περίοδο Οκτωβρίου – Νοεμβρίου του 2020» επεσήμανε ο κ. Ζούρος.