[Η κατάσταση στην Μέση Ανατολή είναι πολύ εκρηκτικότερη από όσο φαίνεται, μετά την αυτοπαγίδευση της αμερικανικής ηγεσίας σε στρατηγικές συμπληγάδες, χωρίς δυνατότητα διορθωτικής υπαναχώρησης και με έντονο τον προκλητικό πειρασμό απόπειρας διεξόδου με την χρήση εκρηκτικών -με αγνώστων εκτάσεων συνέπειες. Τα δεδομένα αυτής της σημερινής πραγματικότητας -που μπορεί να εκραγεί αιφνιδιαστικά- παρουσιάζει στο πιο κάτω άρθρο μια διεθνώς γνωστή δημοσιογραφική προσωπικότητα, με μακρά θητεία στις εγκυρότερες βρετανικές και αμερικανικές εφημερίδες, μιας εποχής όπου ο Τύπος υπηρετούσε ακόμη την αλήθεια και το δικαίωμα του πολίτη στην σωστή ενημέρωση]
Παρουσίαση: Μιχαήλ Στυλιανού
Αυτή την εβδομάδα βλέπουμε έναν οργασμό διπλωματικών προσπαθειών από το Ιράν, την Κίνα, την Ρωσία και την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση για την διάσωση της διεθνούς πυρηνικής συμφωνίας, μετά την παραβίαση από τον Πρόεδρο Τραμπ της στηριζόμενης από τα Ηνωμένα έθνη συνθήκης.
Ο Ιρανός υπουργός των Εξωτερικών Μωχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ επισκέπτεται το Πεκίνο, την Μόσχα και τις Βρυξέλλες για να συζητήσει πως οι εναπομένοντες συμβαλλόμενοι στην συμφωνία μπορεί να συνεχίσουν την τήρησή της, παρά την αμερικανική απόπειρα ανατροπής της.
Η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ πρόκειται να συναντηθεί με τον πρόεδρο Πούτιν την Παρασκευή στο Σότσι, της Μαύρης Θάλασσας, όπου αναμένεται να τονίσουν την στήριξή τους στην συμφωνία.
Η παράνομη αποχώρηση του Τραμπ την περασμένη εβδομάδα από την διεθνή συμφωνία του 2015, γνωστή Κοινό Διεξοδικό Σχέδιο Δράσεως, επικρίθηκε δριμύτατα από όλους τους άλλους συμβαλλομένους –Ιράν, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και Ηνωμένα ΄Εθνη.
Η συμμόρφωση του Ιράν στην συμφωνία επιβεβαιώθηκε κατ΄επανάληψη από το όργανο ελέγχου του ΟΗΕ, την Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας. Ώστε οι ισχυρισμοί του Τραμπ ότι το Ιράν κατασκευάζει κρυφά ένα ατομικό όπλο -ως έναν από τους λόγους παραβίασης της συμφωνίας- είναι αβάσιμοι.
΄Ισως μια από τις σημαντικότερες συνέπειες της ενέργειας του Τραμπ να είναι η ζημία που φαίνεται να προκάλεσε στην 70χρονη διατλαντική συμμαχία μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης. Ο πρόεδρος τη Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλωντ Γιούνκερ ήταν ένας από τους Ευρωπαίους αξιωματούχους που κατέκριναν την μονομερή περιφρόνηση της Ουάσιγκτον για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα στο θέμα της συμφωνίας.
Οι απειλές τη αμερικανικής κυβέρνησης για την αύξηση των κυρώσεων στο Ιράν περιλαμβάνουν επίσης δευτερεύουσες κυρώσεις για οποιοδήποτε έθνος πραγματοποιεί συναλλαγές με την Τεχεράνη. Αυτή η εκτός επικράτειας επιβολή των αμερικανικών νόμων αντιμετωπίζεται ως βάναυση επέμβαση στα κυρίαρχα δικαιώματα άλλων χωρών.
Από της υπογραφής της πυρηνικής συμφωνίας προ τριετίας και της άρσης των παλαιών διεθνών κυρώσεων σε βάρος του Ιράν, ευρωπαϊκά κράτη είχαν επενδύσει σε σημαντική εμπορική συνεργασία με την Τεχεράνη. Ευρωπαϊκές εταιρείες όπως η γάλλο-γερμανική Airbus, η βρετανική Shell, οι γαλλικές Total and Peugeot, και η γερμανική Volkswagen είναι μόνο μερικές από τις ευρωπαϊκές εταιρίες που είχαν συνάψει συμβόλαια πολλών δισεκατομμυρίων με το Ιράν.
Ο Τραμπ απειλεί τώρα να τορπιλίσει ζωτικά εμπορικά συμφέροντα της Ευρώπης στο Ιράν όσο και να θέσει σε κίνδυνο την διατήρηση της ασφάλειας στην Μέση Ανατολή, της οποίας η συμφωνία με το Ιράν αποτελούσε στήριγμα, κατά πολλούς παρατηρητές.
Η άξεστη περιφρόνηση του Αμερικανού προέδρου για τις ευρωπαϊκές ανησυχίες σχετικά με την συμφωνία είναι απλώς η τελευταία από μια σειρά προσβολές από την Ουάσιγκτον στους συμμάχους της στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση. Οι τραμπουκισμοί του Τραμπ για τις δαπάνες του ΝΑΤΟ, το σχίσιμο της συμφωνίας του Παρισιού για την προστασία του κλίματος, και οι εκφοβισμοί για εμπορικούς δασμούς έχουν ήδη εξοργίσει του Ευρωπαίους. Η απόπειρά του να τορπιλίσει την συμφωνία του Ιράν και να βυθίσει τους στρατηγικούς υπολογισμούς των Ευρωπαίων ίσως είναι το τελευταίο άχυρο (στο υπέρβαρο φορτίο της καμήλας).
Ο Γερμανός υπουργός των Εξωτερικών Χέϊκο Μάας δήλωσε στο Σπίγκελ ότι ο Τραμπ δηλητηρίασε την διατλαντική σχέση. Επίσης προειδοποίησε ότι το Βερολίνο θα υιοθετήσει μιαν αποφασιστική στάση απέναντι στην Ουάσιγκτον, σε υποστήριξη των εθνικών συμφερόντων.
Το παιχνίδι επομένως χοντραίνει επικίνδυνα για την Ουάσιγκτον εάν, συνεχίζοντας την εχθρική πολιτική της με το Ιράν, καταλήξει να αποξενωθεί από την Ευρώπη.
Με αυτή την οπτική, φαίνεται πως οι ΗΠΑ και οι περιφερειακοί εταίροι τους, Ισραήλ και Σαουδική Αραβία, μοιάζουν αποφασισμένοι να κλιμακώσουν τις εντάσεις με το Ιράν, ετοιμάζοντας σύγκρουση και χρησιμοποιώντας προσκλήσεις πλαστής-σημαίας για να υπονομεύσουν την Τεχεράνη.
Η δολιοφθορά από τον Τραμπ της συμφωνίας με το Ιράν φαίνεται να ήταν συντονισμένη με το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία. Την βδομάδα που προηγήθηκε της αμερικανικής αποχώρησης, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ έκανε τις θεαματικές κατηγορίες του για τα κρυφά πυρηνικά σχέδια του Ιράν. Οι ισχυρισμοί του Νετανιάχου απορρίφτηκαν ευρύτατα σαν θεατρινισμοί, αλλά ο Τραμπ τους επικαλέστηκε στην ανακοίνωση από τον Λευκό Οίκο για την ακύρωση της συμφωνίας.
Ταυτόχρονα, η Σαουδική Αραβία καταδίκασε μιαν πυραυλική επίθεση των Χούθι από την Υεμένη κατά της Ριάντ ως «ενέργεια πολέμου από το Ιράν», ισχυριζόμενη ότι η Τεχεράνη εφοδιάζει τους αντάρτες τη Υεμένης με όπλα.
΄Επειτα οι ΗΠΑ ανήγγειλαν νέες κυρώσεις εναντίον της ισλαμικής επαναστατικής φρουράς του Ιράν για την «κακοποιό δράση» της στην περιοχή
Το Ιράν διέψευσε ότι εκτέλεσε πυραυλική επίθεση εναντίον θέσεων του Ισραήλ στα υψώματα του Γκολάν και κατήγγειλε το Ισραήλ για επιδρομή στη Συρία με ψευδή προσχήματα.
Υπάρχει εδώ κάτι σαν ένα θέατρο με καθρέφτες. Το Ισραήλ έχει εκτελέσει μέχρι και εκατό αεροπορικούς βομβαρδισμούς στην Συρία τα τελευταία χρόνια και εντούτοις ποτέ δεν έχει κατηγορηθεί γι’ αυτό από την Ουάσιγκτον, την Ευρώπη ή τον ΟΗΕ. Το Ισραήλ παράνομα κατέχει εδάφη της Συρίας στα Υψώματα του Γκολάν από τον άραβο-ισραηλινό πόλεμο του 1967 και εντούτοις, είναι η Συρία και το Ιράν που εισπράττουν καταδίκες όταν τα παράνομα κατεχόμενα αυτά εδάφη δέχονται βολές.
Δεν ξέρουμε ποιος εκτόξευσε τους υποτιθέμενους πυραύλους στο Γκολάν την περασμένη Πέμπτη. Όπως αναφέραμε το Ιράν διαψεύδει κάθε ανάμειξη και συριακές πηγές δήλωσαν ότι μπορεί να επρόκειτο για ισραηλινά πυρά πυροβόλου από την συριακή πλευρά των συνόρων. Αυτό είναι μια πρόκληση ψευδούς σημαίας. Είναι αξιοθρήνητο ότι η Φράου Μέρκελ τη Γερμανίας ειδικότερα έσπευσε να καταγγείλει το Ιράν για την επίθεση.
Η Μέρκελ και άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες συνιστούν κατευνασμό των αυξανομένων εντάσεων μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Αλλά η Ε Ε χάνει την φωνή της όταν πρέπει να επιπλήξει το Ισραήλ για τις θρασείες και επαναλαμβανόμενες επιθέσεις του εναντίον συριακών και ιρανικών δυνάμεων, που βρίσκονται νόμιμα στην συριακή επικράτεια.
Αυτό που φαίνεται να εξελίσσεται είναι μια συμπαιγνία μεταξύ Ουάσιγκτον, Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας για την εντατικοποίηση των προσπαθειών ενοχοποίησης του Ιράν για «κακοποιό δράση». Και η συμπαιγνία αυτή αποκτά επείγοντα χαρακτήρα αυτήν την εβδομάδα, όταν οι διεθνείς συμβαλλόμενοι στην συμφωνία του Ιράν εντείνουν τις διπλωματικές τους προσπάθειες για την διάσωση της συμφωνίας.
Εάν οι Ευρωπαίοι ειδικότερα επιμείνουν ακλόνητοι στην υποστήριξη των στρατηγικών συμφερόντων τους ο αντίκτυπος της διάσωσης της πυρηνικής συμφωνίας θα κοστίσει πολύ την Ουάσιγκτον, ιδιαίτερα εάν οι Ευρωπαίοι κινηθούν προς στενότερη συνεργασία με την Ρωσία και την Κίνα για να εμποδίσουν την αμερικανική κατάχρηση των διεθνών χρηματοπιστωτικών μηχανισμών για την εξωχώρια εφαρμογή των κυρώσεων. Για την υπεράσπιση των συμφερόντων τους οι Ευρωπαίοι θα αναγκαστούν να δημιουργήσουν χρηματοπιστωτικούς και νομικούς μηχανισμούς, οι οποίοι τελικά θα υποσκάψουν την κυριαρχία του δολαρίου και τον έλεγχο της Ουάσιγκτον στο διεθνές τραπεζικό σύστημα.
Ανεξάρτητα από την διακηρυγμένη πίστη του Τραμπ στις αντι-Ιράν φαντασιώσεις του Νετανιάχου, η Ουάσιγκτον μπορεί να γνωρίζει κατά βάθος ότι η τήρηση της συμφωνίας από το Ιράν είναι άψογη. Γεγονός που σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι και όλοι οι άλλοι έχουν ισχυρά κίνητρα να διατηρήσουν την πυρηνική συμφωνία σε εφαρμογή.
Με αυτό δεδομένο, η μόνη άλλη επιλογή για την ανατίναξη της συμφωνίας είναι η πυροδότηση σύρραξης με το Ιράν, ή η πρόκληση του Ιράν σε στρατιωτική ενέργεια που θα μπορούσε επιτήδεια να διαστρεβλωθεί από τα Δυτικά ΜΜΕ ως «κακοποιός δράση». Εάν αυτό το διαβολικό τέχνασμα πετύχαινε, τότε οι Ευρωπαίοι θα αποσύρονταν πιθανώτατα από την ιρανική συμφωνία
Υπάρχει λοιπόν πραγματικός κίνδυνος ότι μια πλαστής σημαίας «στυγερή ενέργεια» του Ιράν μπορεί να σκηνοθετηθεί από τις ΗΠΑ, ή κάποιο από τα πελατειακά της καθεστώτα, για να ενοχοποιηθεί το Ιράν και να ανατιναχθεί η διεθνής πυρηνική συμφωνία.
