Το ΣτΕ θα μπορούσε να δικάσει ελεύθερα στην ”ασφαλή” Τουρκία; Ή μήπως βγάζει διατεταγμένες αποφάσεις;
Η Τουρκία θεωρείται ασφαλής χώρα για τους δύο Σύρους πρόσφυγες που δεν ήθελαν να επαναπροωθηθούν στην γείτονα χώρα, σύμφωνα με δύο αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβούλιου της Επικρατείας που δημοσιεύθηκαν σήμερα.
Ειδικότερα, η Ολομέλεια του ΣτΕ με τις υπ΄ αριθμ. 2347 και 2348/2017 αποφάσεις της απέρριψε ως αβάσιμους όλους τους ισχυρισμούς των δύο προσφύγων από τη Συρία που ζητούσαν να μην επιστρέψουν στην Τουρκία και να ακυρωθούν οι αποφάσεις της Επιτροπής Ασύλου (είχαν προηγηθεί αποφάσεις του γραφείου ασύλου της Λέσβου), με τις οποίες είχαν απορριφθεί ως απαράδεκτα τα αιτήματα των Σύριων να τους αναγνωριστεί η ιδιότητα του πρόσφυγα και να τους παρασχεθεί άσυλο στην χώρα μας.
Η Ολομέλεια στις δύο αποφάσεις της κάνει ειδική αναφέρει στο γεγονός ότι η Τουρκία έχει κυρώσει τη Σύμβαση της Γενεύης, όπως επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και η γείτονα χώρα έχουν συμφωνήσει κοινό σχέδιο δράσης για τη στήριξη των Σύριων υπηκόων που απολαύουν διεθνούς προστασίας. Επίσης, στις αποφάσεις του ΣτΕ γίνεται αναφορά ότι οι επίμαχοι δύο Σύροι οι οποίοι μπήκαν στην Ελλάδα μέσω Τουρκίας, έχουν σύνδεσμο στη γείτονα χώρα και βρίσκονται εκεί οι οικογένειες τους και συγγενείς τους.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας, κατ΄ αρχάς, απέρριψαν όλους τους λόγους που προέβαλαν οι δύο Σύριοι ότι δηλαδή παραβιάζονται: 1) διατάξεις του Συντάγματος, όπως είναι τα άρθρα 8, 26, 43, 87, 89 και 90, 2) οι σχετικές διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, 3) οι αρχές του φυσικού δικαστή και της αμεροληψίας, 4) οι διατάξεις περί κακής σύνθεσης της Ανεξάρτητης Επιτροπής Προσφύγων, κ.λπ. Ακόμη, απέρριψε τους ισχυρισμούς τους περί παραβίασης της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Εξάλλου, η Ολομέλεια με πρόεδρο τον Νικόλαο Σακελλαρίου και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Ηλία Μάζο, έκρινε ότι η Τουρκία είναι ασφαλής χώρα όταν δεν υπάρχει ο κίνδυνος σοβαρής βλάβης (όπως είναι να υποστούν βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία) για τους πρόσφυγες που πρόκειται να επαναπροωθηθούν στην γείτονα χώρα.
Επίσης, σημειώνουν οι δικαστές ότι ο νόμος 4375/2016 προβλέπει ότι οι Ελληνικές αρχές απορρίπτουν αίτηση διεθνούς προστασίας ως απαράδεκτη εάν κρίνουν ότι μια χώρα συνιστά ασφαλή τρίτη χώρα για τον αιτούντα άσυλο.
Κατά τις διατάξεις του άρθρου 56 του νόμου 4375/2016 μια χώρα θεωρείται ασφαλής τρίτη χώρα για ένα συγκεκριμένο πρόσφυγα όταν πληρούνται σωρευτικά τα κριτήρια του εν λόγω νόμου, η «συνδρομή των οποίων εξετάζεται ανά περίπτωση και για κάθε αιτούντα χωριστά», προσθέτουν οι δικαστές.
Σε άλλο σημείο των πολυσέλιδων αποφάσεων της Ολομέλειας του ΣτΕ, σημειώνεται ότι οι Επιτροπές Προσφύγων απορρίπτουν αίτηση διεθνούς προστασίας ως απαράδεκτη όταν κρίνουν ότι μια χώρα συνιστά ασφαλή τρίτη χώρα για τον πρόσφυγα που έχει υποβάλει την αίτηση.
Ως προς τους επίμαχους δύο Σύρους πρόσφυγες οι σύμβουλοι Επικρατείας απέρριψαν τους ισχυρισμούς τους περί απειλής της ζωής και της ελευθερίας τους, εάν οδηγηθούν στην Τουρκία, καθώς αυτό δεν προκύπτει από κανένα στοιχείο
Υπενθυμίζεται ότι οι δύο αυτές υποθέσεις οδηγήθηκαν στην Ολομέλεια του ΣτΕ λόγω σπουδαιότητας με σχετικές αποφάσεις της 7μελούς σύνθεσης του Δ΄ Τμήματος του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου.