Πρώτες εκτιμήσεις για τα αποτελέσματα της Ολλανδίας

Οι εκλο­γές στην Ολ­λαν­δία, μια κε­ντρι­κή χώρα της ΕΕ, θα εκλαμ­βά­νο­νταν ως βα­ρό­με­τρο αλλά και ως σήμα για τις εκλο­γι­κές τά­σεις στην Ευ­ρώ­πη, λί­γους μήνες μετά το Brexit και τη νίκη Τραμπ στις ΗΠΑ, λί­γους μήνες πριν τις κρί­σι­μες εκλο­γές σε Γαλ­λία και Γερ­μα­νία. Το στοί­χη­μα για το μή­νυ­μα που δια­κυ­βευό­ταν, όπως γρά­φα­με και στην τε­λευ­ταία ΕΑ (φ. 379), ήταν η έντα­ση και η έκτα­ση της πο­λι­τι­κής κρί­σης (συ­γκε­κρι­μέ­να της πτώ­σης των με­γά­λων κομ­μά­των) και αν -σε αυτό το φό­ντο- «θα θε­ω­ρη­θεί υπεύ­θυ­νος για την κρίση ο τρα­πε­ζί­της ή ο με­τα­νά­στης».
Με βάση το σκη­νι­κό που είχε δια­μορ­φω­θεί, τα νέα από την κάλπη στις 15 Μάρτη δεν ήταν τόσο άσχη­μα. Η πο­λι­τι­κή κρίση επι­βε­βαιώ­θη­κε, ενώ παρά το κενό κοι­νω­νι­κών αγώ­νων όλο το προη­γού­με­νο διά­στη­μα, και τις σο­βα­ρές αδυ­να­μί­ες των δυ­νά­με­ων «στα αρι­στε­ρά του δι­κομ­μα­τι­σμού», η πλά­στιγ­γα δεν έγει­ρε εντυ­πω­σια­κά προς τα ακρο­δε­ξιά, ενώ ανέ­δει­ξε κι ένα δυ­να­μι­κό με σο­βα­ρά αντι­φα­σι­στι­κά/αντι­ρα­τσι­στι­κά αντα­να­κλα­στι­κά, σε μια Ολ­λαν­δία όπου ο ρα­τσι­σμός και η ισλα­μο­φο­βία τεί­νουν να γί­νουν η «μέιν­στριμ» πο­λι­τι­κή άποψη.
Τα εκλο­γι­κά απο­τε­λέ­σμα­τα έγρα­ψαν:
VVD (Λαϊκό Κόμμα Ελευ­θε­ρί­ας και Δη­μο­κρα­τί­ας -το δεξιό κόμμα του πρω­θυ­πουρ­γού Μαρκ Ρούτε): 21,2% και 33 έδρες (από 26,6% το 2012)
PVV (Κόμμα Ελευ­θε­ρί­ας -Ακρο­δε­ξιά): 13,1% και 20 έδρες (από 10,1%)
CDΑ (Δεξιά -Χρι­στια­νο­δη­μο­κρά­τες) : 12,6% και 19 έδρες (από 8,5%)
D-66 (σο­σιαλ­φι­λε­λεύ­θε­ροι):  12,1% και 19 έδρες (από 8%) .
Σο­σια­λι­στι­κό Κόμμα (SP -Αρι­στε­ρά) : 9,3% και 14 έδρες (από 9,7%)
Πρά­σι­νη Αρι­στε­ρά (GL –Πρά­σι­νοι, κε­ντρο­α­ρι­στε­ρά): 9% και 14 έδρες (από 2,3%)
Ερ­γα­τι­κό Κόμμα (Σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τία): 5,6% και 9 έδρες (από 24,8%)!
Ακο­λού­θη­σαν αρ­κε­τά άλλα μι­κρό­τε­ρα κόμ­μα­τα με έδρες στο κοι­νο­βού­λιο, χάρη στο ανα­λο­γι­κό εκλο­γι­κό σύ­στη­μα της Ολ­λαν­δί­ας.
Συ­μπε­ρά­σμα­τα κι εκτι­μή­σεις:
Η πο­λι­τι­κή κρίση που βα­θαί­νει σε όλη την ΕΕ, χτυπά και την Ολ­λαν­δία –χώρα συ­νώ­νυ­μο των «συ­ναι­νέ­σε­ων». Τα δυο κόμ­μα­τα του κυ­βερ­νη­τι­κού συ­να­σπι­σμού έχα­σαν μαζί 24,5% συ­γκρι­τι­κά με τα απο­τε­λέ­σμα­τα του 2012 και ο ένας πυ­λώ­νας του πα­ρα­δο­σια­κού δι­κομ­μα­τι­σμού κα­τέρ­ρευ­σε.
Ακόμα και με την πλού­σια ολ­λαν­δι­κή πα­ρά­δο­ση δια­κομ­μα­τι­κών συμ­μα­χιών κάθε εί­δους, η συ­γκρό­τη­ση κυ­βέρ­νη­σης δεν θα είναι εύ­κο­λη. Λαϊ­κοί, Χρι­στια­νο­δη­μο­κρά­τες και Σο­σιαλ­φι­λε­λεύ­θε­ροι έχουν 69 έδρες, ενώ απαι­τού­νται 76 για την πλειο­ψη­φία. Θα χρεια­στούν σί­γου­ρα 4 κόμ­μα­τα για να προ­κύ­ψει κυ­βερ­νη­τι­κή πλειο­ψη­φία, με πι­θα­νό­τε­ρο εταί­ρο το Ερ­γα­τι­κό Κόμμα (που θα απει­λη­θεί με πλήρη εξα­φά­νι­ση).
Το δεξιό κόμμα του προη­γού­με­νου πρω­θυ­πουρ­γού Ρούτε  (VVD), η με­γα­λύ­τε­ρη συ­νι­στώ­σα της προη­γού­με­νης κυ­βέρ­νη­σης, αν και λα­βω­μέ­νο δια­τη­ρεί την πρώτη θέση, χά­νο­ντας όμως 8 έδρες και πε­ρί­που 5 μο­νά­δες, πλη­ρώ­νο­ντας τις νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες πο­λι­τι­κές. Η ατζέ­ντα που προ­ώ­θη­σε (νόμος και τάξη, εθνι­κι­σμός, αντι-ισλα­μι­κή προ­πα­γάν­δα, και κυ­ρί­ως η αντι­τουρ­κι­κή στάση λίγες μέρες πριν τις εκλο­γές) συ­νέ­βα­λε στην ελα­χι­στο­ποί­η­ση των απω­λειών από τα δεξιά προς το ακρο­δε­ξιό κόμμα Βίλ­ντερς. Ο Ρούτε από θέση ισχύ­ος (κυ­βερ­νη­τι­κή) υλο­ποί­η­σε την αντι­τουρ­κι­κή ισλα­μο­φο­βι­κή πο­λι­τι­κή του Βίλ­ντερς. Με ψα­λι­δι­σμέ­νες δυ­νά­μεις θα συ­νε­χί­σει να ηγεί­ται για τρίτη συ­νε­χό­με­νη «πο­λι­τι­κή σεζόν» να βρί­σκε­ται στο τι­μό­νι της ολ­λαν­δι­κής κυ­βέρ­νη­σης.
Ο με­γά­λος χα­μέ­νος είναι οι Ερ­γα­τι­κοί, το άλλο -πρώ­ην πλέ­ον- με­γά­λο κόμμα του κυ­βερ­νη­τι­κού συ­να­σπι­σμού, που κα­τέρ­ρευ­σε θε­α­μα­τι­κά, χά­νο­ντας πάνω από το 75% της δύ­να­μής του, μέ­νο­ντας στις 9 έδρες και στο 5,7% (από 38 έδρες) και κα­τρα­κυ­λώ­ντας από την 2η στην 8η θέση! Το μέ­γε­θος της απώ­λειας εκλο­γι­κής-βου­λευ­τι­κής δύ­να­μης απο­τε­λεί αρ­νη­τι­κό ρεκόρ στην ολ­λαν­δι­κή ιστο­ρία και ήδη πολλά ΜΜΕ διε­θνώς μι­λά­νε για την «πα­σο­κο­ποί­η­ση» ενός κόμ­μα­τος που στο πα­ρελ­θόν είχε απο­δει­χτεί «εφτά­ψυ­χο».

Το σο­σιαλ­φι­λε­λεύ­θε­ρο κόμμα των Ερ­γα­τι­κών που συμ­με­τεί­χε στην κυ­βέρ­νη­ση,  ήταν αυτό που κυ­ρί­ως τι­μω­ρή­θη­κε για τα προη­γού­με­να σκλη­ρά μέτρα λι­τό­τη­τας. Η δι­γλωσ­σία και η υλο­ποί­η­ση μιας ατζέ­ντας που συ­γκρού­ε­ται με την ιστο­ρι­κή της βάση («σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τία» στα λόγια, Δεξιά στην πράξη) ευ­θύ­νο­νται για τη διε­θνή κρίση της σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας και το σε­νά­ριο επα­να­λή­φθη­κε και τώρα στην Ολ­λαν­δία πολύ χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά. Η πο­λι­τι­κή κρίση δεν αφή­νει πε­ρι­θώ­ρια για τα κόμ­μα­τα που πα­τά­νε σε δυο βάρ­κες -τα ασυμ­βί­βα­στα τα­ξι­κά συμ­φέ­ρο­ντα τον καιρό της κρί­σης που δεν μπο­ρούν να έχουν «αφε­ντι­κά και δού­λους» ευ­χα­ρι­στη­μέ­νους ταυ­τό­χρο­να. Όποιος ισχυ­ρί­ζε­ται σή­με­ρα ότι η λύση είναι ένα «κοι­νω­νι­κό συμ­βό­λαιο» είναι κα­τα­δι­κα­σμέ­νος να εφαρ­μό­ζει ακραί­ες νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες πο­λι­τι­κές –και να εξα­ε­ρώ­νε­ται στον πο­λι­τι­κό χάρτη, ακόμα και σε μια χώρα που είχε κάνει το «κοι­νω­νι­κό συμ­βό­λαιο» επι­στή­μη τα προη­γού­με­να χρό­νια.
Κατά τα άλλα ο «πολλά βαρύς» και «κε­ντρώ­ος» Ντάι­σελ­μπλουμ, ο γρα­βα­τω­μέ­νος κύ­ριος που εμ­φα­νί­ζε­ται ως τε­χνο­κρά­της επι­κε­φα­λής της Τρόι­κας που απο­φα­σί­ζει για το πόση λι­τό­τη­τα, πόση «σω­τη­ρία»  και πόση χα­λά­ρω­ση χρειά­ζε­ται η Ελ­λά­δα, τα­πει­νώ­θη­κε εκλο­γι­κά, μάλ­λον χάνει τη θέση του ως επι­κε­φα­λής του Eurogroup και πι­θα­νό να χάσει το Υπουρ­γείο Οι­κο­νο­μι­κών και να μεί­νει εκτός Eurogroup. Ο κό­σμος στην Ολ­λαν­δία δεν εκτί­μη­σε την ικα­νό­τη­τα και τη διά­θε­σή του να «σώνει» τον κόσμο στην Ολ­λαν­δία.  Ακόμα λι­γό­τε­ρη εκτί­μη­ση λοι­πόν πρέ­πει να του έχου­με εμείς, ακόμα πιο εύ­κο­λα μπο­ρού­με να του πούμε  «στα τσα­κί­δια».
Η ακρο­δε­ξιά δεν κέρ­δι­σε τα οφέλη που ήλ­πι­ζε. Ο  Βίλ­ντερς, μέχρι την τε­λευ­ταία στιγ­μή στις δη­μο­σκο­πή­σεις φαι­νό­ταν να πη­γαί­νει για μάχη στή­θος με στή­θος με τον Ρούτε, ακόμα και να βρί­σκε­ται στην πρώτη θέση και να πα­ρου­σιά­ζε­ται ως φα­βο­ρί για την πρω­τιά. Τε­λι­κά η ακρο­δε­ξιά πλα­σα­ρί­στη­κε δεύ­τε­ρη μεν, κα­ταϊ­δρω­μέ­νη δε, δε­δο­μέ­νης της υπε­ραι­σιο­δο­ξί­ας του Βίλ­ντερς.
Η ακρο­δε­ξιά είχε άνοδο μόνο 3% και 4 εδρών, πολύ πίσω από τον Ρούτε. Οι θέ­σεις που έπαι­ξε ήταν το «αντι-ΕΕ» και η σκλη­ρή ισλα­μο­φο­βία (κλεί­σι­μο συ­νό­ρων, τζα­μιών, μα­ζι­κές απε­λά­σεις, απα­γό­ρευ­ση τζα­μιού κλπ). Αυτές (πέρα από τον ρα­τσι­σμό, ακόμα και ένας κά­ποιος «ευ­ρω­σκε­πτι­κι­σμός» έχει απο­κτή­σει δια­κομ­μα­τι­κή συ­ναί­νε­ση το τε­λευ­ταίο διά­στη­μα) σε με­γά­λο βαθμό υιο­θε­τού­νταν από τον Ρούτε (που είχε την προ­τί­μη­ση των αστών). Πα­ρό­λα αυτά, ο διε­θνής άνε­μος τον ευ­νο­ού­σε, πολ­λές φορές η ακρο­δε­ξιά με­τα­τό­πι­ση της δε­ξιάς κα­τα­λή­γει να ενι­σχύ­ει τον «αυ­θε­ντι­κό» εκ­φρα­στή αυτών των ιδεών, ενώ είχε να πο­ντά­ρει και στο ότι βρι­σκό­ταν στην αντι­πο­λί­τευ­ση τα τε­λευ­ταία χρό­νια και φι­λο­δο­ξού­σε να καρ­πω­θεί μα­ζι­κά τη δυ­σα­ρέ­σκεια από την κυ­βερ­νη­τι­κή πο­λι­τι­κή.
Με αυτά ως δε­δο­μέ­να και τη διε­θνή συ­γκυ­ρία, μάλ­λον απο­τυ­χία είναι η κα­τα­γρα­φή ενός σκορ που δεν φτά­νει καν την «κο­ρύ­φω­ση» του 2010 (15,5% και 24 έδρες) και δεν ανα­κτά πλή­ρως το έδα­φος που είχε χάσει όταν στή­ρι­ξε την κυ­βέρ­νη­ση και τα μέτρα λι­τό­τη­τας το 2010-2012 και δια­τη­ρεί την ακρο­δε­ξιά στα «στά­νταρ» που έχει κα­τα­κτή­σει εδώ και χρό­νια στην Ολ­λαν­δία.
Αλλά η κυ­ριαρ­χία της ρα­τσι­στι­κής και ισλα­μο­φο­βι­κής ατζέ­ντας στις εκλο­γές κι η υιο­θέ­τη­σή της από τα πε­ρισ­σό­τε­ρα «με­γά­λα κόμ­μα­τα» δεν αφή­νουν πε­ρι­θώ­ρια εφη­συ­χα­σμού: η ατζέ­ντα αυτή μα­κρο­πρό­θε­σμα μπο­ρεί να απο­δει­χθεί εφαλ­τή­ριο για νέα επό­με­να πο­λι­τι­κά-εκλο­γι­κά άλ­μα­τα. Άλ­λω­στε η με­γα­λύ­τε­ρη επι­τυ­χία της σύγ­χρο­νης ακρο­δε­ξιάς, είναι η τάση να υιο­θε­τεί­ται η ατζέ­ντα της ακόμα κι αν αυτή δεν κυ­βερ­νά.
Ένας άλλος λόγος όμως που λει­τούρ­γη­σε ως ανά­χω­μα στην Ακρο­δε­ξιά, που μας αφορά και πρέ­πει να ση­μειώ­σου­με, είναι η πα­ρου­σία μα­ζι­κής «αρι­στε­ρό­στρο­φης» διε­ξό­δου.
Το αρι­στε­ρό Σο­σια­λι­στι­κό Κόμμα με 9,2% κρά­τη­σε τις 14 από τις 15 έδρες του. Το Κόμμα «Πρά­σι­νη Αρι­στε­ρά» (συ­σπεί­ρω­ση πρώην κο­μου­νι­στο­γε­νών και οι­κο­λο­γι­κών δυ­νά­με­ων, κα­τα­γρά­φε­ται στους Ευ­ρω­παί­ους Πρά­σι­νους και δε­ξιό­τε­ρα του ΣΚ, με μια έν­νοια στο χώρο της κε­ντρο­α­ρι­στε­ράς, αλλά χωρίς προϊ­στο­ρία συμ­με­το­χής σε κυ­βέρ­νη­ση που την κα­τα­τάσ­σει «στα αρι­στε­ρά του δι­κομ­μα­τι­σμού») τε­τρα­πλα­σί­α­σε τη δύ­να­μή του, κά­νο­ντας τους 4 βου­λευ­τές 14. Ήταν η πο­λι­τι­κή δύ­να­μη με τη με­γα­λύ­τε­ρη αύ­ξη­ση.
Αν και το ΣΚ έχει ρίξει πολύ νερό στο κρασί του, επι­διώ­κο­ντας να πα­ρου­σια­στεί ως «υπεύ­θυ­νη δύ­να­μη, ικανή να συ­γκυ­βερ­νή­σει», είναι μια δύ­να­μη που θα προ­τι­μού­σα­με να βγει βα­σι­κή κερ­δι­σμέ­νη από την κα­τάρ­ρευ­ση της σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας, σε σχέση με τους -ανοι­χτά κε­ντρο­α­ρι­στε­ρούς- Πρά­σι­νους.
Το ότι δεν το πέ­τυ­χε, είχε εξη­γη­θεί και προ­βλε­φθεί από τον Ολ­λαν­δό μαρ­ξι­στή Άλεξ Ντε Γιονγκ λίγες μέρες πριν τις εκλο­γές, μαζί με τις αι­τί­ες της ανό­δου της Πρά­σι­νης Αρι­στε­ράς:
«Το ΣΚ ποτέ δεν εν­δια­φέρ­θη­κε ιδιαί­τε­ρα για αντι­ρα­τσι­στι­κές δρά­σεις… (ισχυ­ρι­ζό­ταν ότι) το να μι­λά­με για το ρα­τσι­σμό απο­προ­σα­να­το­λί­ζει από τα πραγ­μα­τι­κά προ­βλή­μα­τα. Αυτό σή­μαι­νε ότι το πρό­γραμ­μα του ΣΚ σχε­δόν δεν ανα­φέ­ρει που­θε­νά τη λέξη «ρα­τσι­σμός» τη στιγ­μή που αυτό το ζή­τη­μα συ­ζη­τιέ­ται πα­ντού… Η υπο­τί­μη­ση του ρα­τσι­σμού ση­μαί­νει επί­σης ότι το ΣΚ είναι ανί­κα­νο να συ­σπει­ρώ­σει τους αν­θρώ­πους που στο­χο­ποιού­νται από αυτόν και θέ­λουν να τον πα­λέ­ψουν… οι Πρά­σι­νοι ανα­μέ­νε­ται να κερ­δί­σουν ση­μα­ντι­κά, ίσως να γί­νουν με­γα­λύ­τε­ροι από το ΣΚ. Οι Ολ­λαν­δοί Πρά­σι­νοι, η Πρά­σι­νη Αρι­στε­ρά, θε­ω­ρού­νται πα­ρα­δο­σια­κά ως αντι­ρα­τσι­στές και δεν υπάρ­χει αμ­φι­βο­λία ότι πολύς κό­σμος θα τους ψη­φί­σει για να ενα­ντιω­θεί στο PVV».
Ο ηγέ­της της Πρά­σι­νης Αρι­στε­ράς, Γιέσε Κλά­βερ, 30 χρο­νών και παιδί με­τα­να­στών, απο­τέ­λε­σε την αιχμή του δό­ρα­τος κό­ντρα στην Ισλα­μο­φο­βία και αμ­φι­σβή­τη­σε στα ίσα την ατζέ­ντα Βίλ­ντερς. Ήταν πρώτη δύ­να­μη εκλο­γι­κά στο πο­λυ­πο­λι­τι­σμι­κό Άμ­στερ­νταμ και δη­μιούρ­γη­σε με­γά­λο ρεύμα υπέρ της στη νε­ο­λαία. Αν προ­στε­θεί ένα 5% που πήραν αθροι­στι­κά το (αρι­στε­ρό­στρο­φο οι­κο­νο­μι­κά και κοι­νω­νι­κά) «Κόμμα για τα Ζώα» και το Denk (αντι­ρα­τσι­στι­κή διά­σπα­ση των Ερ­γα­τι­κών με ιδιαί­τε­ρο έρει­σμα στις με­τα­να­στευ­τι­κές κοι­νό­τη­τες), ανα­δει­κνύ­ε­ται ένα δυ­να­μι­κό που -εγκα­τα­λεί­πο­ντας τη σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τία- κι­νή­θη­κε «αρι­στε­ρό­τε­ρα», κυ­ρί­ως με αντι­ρα­τσι­στι­κά-αντι­φα­σι­στι­κά αντα­να­κλα­στι­κά, καθώς αυτό έγινε το επί­δι­κο των φε­τι­νών εκλο­γών.
To απο­τέ­λε­σμα δεν είναι κα­θό­λου «εύ­κο­λο» για την άρ­χου­σα τάξη της Ολ­λαν­δί­ας και τα επι­τε­λεία της ΕΕ, ασχέ­τως αν πα­νη­γυ­ρί­ζουν για τη νίκη των «ευ­ρω­παϊ­κών κε­κτη­μέ­νων απέ­να­ντι στον εξ­τρε­μι­σμό», σε μια εκ­δο­χή του «το μη χεί­ρον βέλ­τι­στον». Η φθορά των πα­ρα­δο­σια­κών κομ­μά­των είναι πολύ με­γά­λη. Πριν το Λαϊκό και το Ερ­γα­τι­κό Κόμμα, είχαν κα­τα­πο­ντι­στεί το 2010 οι Χρι­στια­νο­δη­μο­κρά­τες, το έως τότε πρώτο κόμμα και βα­σι­κός πυ­λώ­νας του αστι­σμού που σή­με­ρα βρέ­θη­κε να …πα­νη­γυ­ρί­ζει που επέ­στρε­ψε στην 3η θέση. Οι κυ­βερ­νή­σεις των επό­με­νων χρό­νων θα είναι ακόμα πιο αστα­θείς.
Ο Βίλ­ντερς δή­λω­σε ανοι­χτός σε συ­νερ­γα­σί­ες, αλλά αυτό το απο­κλεί­ουν τα υπό­λοι­πα αστι­κά κόμ­μα­τα. Το πι­θα­νό­τε­ρο λοι­πόν είναι ο Βίλ­ντερς να απο­κτή­σει ρόλο αξιω­μα­τι­κής αντι­πο­λί­τευ­σης, με ό,τι προ­νό­μια εξα­σφα­λί­ζει κάθε πο­λι­τι­κή δύ­να­μη από αυτή τη θέση. Έχει ως μαγιά τους πάνω από 1 εκα­τομ­μύ­ριο ψή­φους που πήρε, θα συ­νε­χί­σει να τρο­φο­δο­τεί­ται από την οι­κο­νο­μι­κή, την πο­λι­τι­κή και την προ­σφυ­γι­κή κρίση. Αυτό το γνω­ρί­ζει πολύ καλά και ο ίδιος, που δή­λω­σε αμέ­σως μετά την πα­ρα­δο­χή της ήττας του ότι «η πα­τριω­τι­κή επα­νά­στα­ση ήρθε για  να μεί­νει, το πο­τά­μι δε γυ­ρί­ζει πίσω, είμαι τμήμα ενός πα­γκό­σμιου κι­νή­μα­τος». Άρα λοι­πόν τα δύ­σκο­λα δεν είναι πίσω μας (ή πίσω από τα τα­ξι­κά μας αδέρ­φια στην Ολ­λαν­δία), αλλά μπρο­στά μας.
Στα αρι­στε­ρά του κα­τε­στη­μέ­νου βρί­σκε­ται ένα σχε­δόν 25% που μπο­ρεί να δια­δρα­μα­τί­σει ση­μα­ντι­κό ρόλο. Αλλά για να γίνει αυτό πρέ­πει να στα­θούν στο ύψος τους οι πο­λι­τι­κές και κοι­νω­νι­κές δυ­νά­μεις που το εκ­φρά­ζουν. Θα χρεια­στεί να ανα­πτυ­χθεί κοι­νω­νι­κή αντί­στα­ση, κάτι που απου­σιά­ζει δρα­μα­τι­κά τα τε­λευ­ταία χρό­νια και «ψα­λι­δί­ζει» τις δυ­να­τό­τη­τες της Αρι­στε­ράς. Θα χρεια­στεί να ση­κω­θεί μα­χη­τι­κά το γάντι στο ρα­τσι­σμό, όπως έδει­ξε η αδυ­να­μία του ΣΚ να ενι­σχυ­θεί πε­ρισ­σό­τε­ρο στις συν­θή­κες κρί­σης και ρευ­στό­τη­τας. Θα χρεια­στεί ρήξη με τις κε­ντρο­α­ρι­στε­ρές στρα­τη­γι­κές (όπως τις εκ­φρά­ζει η «ακίν­δυ­νη» Πρά­σι­νη Αρι­στε­ρά). Θα χρεια­στεί να μπει φρένο στη διαρ­κή προ­σαρ­μο­γή στη «ρεάλ πο­λι­τίκ» στο όνομα του να κα­τα­στούν τα αρι­στε­ρά κόμ­μα­τα «σο­βα­ροί κυ­βερ­νη­τι­κοί εταί­ροι».
*Πηγή: rproject.gr