Ορισμένοι ισχυρίζονται, ότι πλέον η κατάσταση στον κόσμο έχει ριζικά τροποποιηθεί και τα «κλασσικά» εργαλεία ανάλυσης του γεωπολιτικού στάτους είναι ανεπαρκή να εξηγήσουν τις νέες προκλήσεις στον καιρό μας. Ο νέος καθοριστικός παράγων αναδεικνύεται, σύμφωνα με αυτήν την άποψη, το χρηματοπιστωτικό σύστημα, που ισχυροποιήθηκε την περίοδο της «παγκοσμιοποίησης». Φαίνεται, ότι όντως καινούργιες παράμετροι έχουν σταδιακά παρεισφρήσει στο «σύστημα» και αλλάζουν την εικόνα που είχαμε συνηθίσει να βλέπουμε. Με τη «γεωοικονομία» να διεκδικεί ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο και να επηρεάζει βαθιά τη λήψη των αποφάσεων και στο πλαίσιο της γεωστρατηγικής.
Έτσι, δεν είναι λίγοι αυτοί που βλέπουν, ότι σε αυτήν την κρίσιμη εποχή που ζούμε, η γεωπολιτική δίνει σταδιακά τη θέση της στην γεωοικονομία με μια «άτυπη» ομάδα συντονισμού των δράσεων όλων των διεθνών παικτών αποτελούμενη από το ΔΝΤ, την Παγκόσμια Τράπεζα, τον Διεθνή Οργανισμό Εμπορίου, αλλά και τις περίφημες «αγορές» κτλ, να αναλαμβάνουν ολοένα και σπουδαιότερο ρόλο. Ενώ διεθνείς συμφωνίες έρχονται να εξασφαλίσουν σε μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες πρωτόγνωρα προνόμια σε σχέση με τις κρατικές νομοθεσίες. Και σ’ αυτούς ακριβώς τους «θεσμούς» μπορεί εύκολα να διακρίνει κανείς το «μακρύ χέρι» του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Φυσικά και χωρίς «συμμαχικές» κυβερνήσεις σε μεγάλες χώρες όπως ΗΠΑ, Μ. Βρετανία, Γερμανία κτλ, που αντιλαμβάνονται τα συμφέροντά τους με συγκεκριμένο τρόπο, το χρηματοπιστωτικό σύστημα και το παράγωγο παγκόσμιο δίκτυο του δεν θα αποκτούσε τη δύναμη που έχει.
Αλλά αυτό δεν αλλάζει την πραγματικότητα σήμερα. Ότι πλέον το χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει αποκτήσει τέτοια ισχύ, που όντως σήμερα θεωρείται -και είναι ως ένα μεγάλο βαθμό- αυτονομημένο και δρα σχεδόν ανεξέλεγκτο. Κι όπου μπορεί να συναντά εμπόδια, η απειλή κρίσεων, μαζί με την εξαγορά και τη συνεπακόλουθη διαφθορά, μπορεί και υπερισχύει, επιβάλλοντας τους «κανόνες», και οι εξαρτημένες πλέον κυβερνήσεις ακολουθούν σχεδόν εξαναγκαστικά.
Ποιοι οι ωφελούμενοι;
Το γεγονός, ότι ακόμη και τώρα ισχύουν οι παλιότερες γεωστρατηγικές επιλογές των «ναυτικών» μεγάλων δυνάμεων, είναι επειδή, προσώρας, αυτές δεν έρχονται σε αντίθεση, αλλά ήταν μέχρι τώρα απολύτως συμβατές με την εύρυθμη λειτουργία και επέκταση του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, που με τη σειρά του εξυπηρετούσε τις γεωστρατηγικές σκοπιμότητες της Δύσης. Ενώ και για λόγους ιστορικούς, οι έδρες αυτού του κεφαλαίου βρίσκονται ακόμα στις δυτικές πρωτεύουσες. Εάν αυτό συμβαίνει εξ αιτίας της φυσικής «αδράνειας» και οι εξελίξεις επιβάλλουν «χωροταξική» αλλαγή στο μέλλον, θα το δούμε. Αλλά για τους «ψυλλιασμένους» μια τέτοια ριζική αλλαγή στον πλανήτη με έντονη την γεωπολιτική επίπτωση, δεν θα αποτελέσει έκπληξη.
Κατά μια έννοια, το Brexit, αλλά και η «παράδοξη» -εσωστρεφής υποτίθεται- πολιτική Τράμπ αποτελούν αμυντικού χαρακτήρα επιλογές των παραδοσιακών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για την αποτροπή τέτοιου τύπου γεωπολιτικών ανατροπών.
Φυσικά και η «παγκοσμιοποίηση» ήταν στρατηγική επιλογή των ΗΠΑ και το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο ένας από τους κυριότερους μοχλούς της. Αλλά σήμερα ποιοι επωφελούνται από την «παγκοσμιοποίηση»;
Οι προσεκτικοί εύκολα θα διαπιστώσουν, ότι οι πραγματικά ωφελημένοι είναι η Κίνα, η Ινδία κ.α., μηδέ εξαιρουμένου (τώρα πια) του παραδοσιακού εχθρού της «ναυτικής» Δύσης, δηλαδή η «χερσαία» Ρωσία. Η Αμερική αγκομαχάει ξοδεύοντας τεράστια ενέργεια και δυναμικό για να διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία της. Σπαταλιόνται τεράστιοι πόροι σε αδιέξοδους πολέμους, ενέργεια και δυναμικό που δεν είναι ανεξάντλητα μεγέθη.
Συνεπώς και επειδή έχει αποδειχθεί πολλάκις, ότι το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα -πολύ περισσότερο το χρηματοπιστωτικό- μια ιστορικών διαστάσεων γεωπολιτική ανακατάταξη -ενδεχομένως- βρίσκεται επί θύραις!
Ήδη το «παραγωγικό» κεφάλαιο έχει μεταναστεύσει σε μεγάλο βαθμό, τι θα εμποδίσει τον μεγάλο του «αδελφό»;
Αντικαθιστά η γεωοικονομία τη γεωπολιτική, μήπως συμβαίνει το αντίθετο, ή λειτουργούν σε απόλυτο συνδυασμό;
Σε καμιά περίπτωση κάποιος δεν μπορεί να ισχυριστεί σοβαρά, ότι η γεωπολιτική υποκαθίσταται από τη «δίδυμη αδελφή» της, την γεωοικονομία. Αυτό όμως που παρατηρείται να συμβαίνει είναι η σταδιακή «υποταγή» της γεωπολιτικής στην τελευταία.
Ακολουθώντας μάλιστα την κλασσική μαρξιστική ανάλυση, ποτέ δεν θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά στις μέρες του ύστερου καπιταλισμού (αρκεί φυσικά να αντιμετωπίζουμε και να χρησιμοποιούμε τον μαρξισμό ως επιστημονική μέθοδο ανάλυσης -που είναι- και όχι ως «ευαγγέλιο» -που δεν είναι).
Αυτό δεν σημαίνει βέβαια, ότι στο πλαίσιο της «παγκοσμιοποίησης» και της πρωτοκαθεδρίας του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, τα κράτη-έθνη έχουν απωλέσει πλήρως την ισχύ τους και έχουν υποστείλει τις γεωπολιτικές τους επιδιώξεις. Κάθε άλλο, ειδικά τα πιο ισχυρά από αυτά, όπως οι ΗΠΑ. Διεκδικούν όμως τα ίδια να δώσουν το δικό τους στίγμα και τη δική τους κατεύθυνση στην «παγκοσμιοποίηση», χρησιμοποιώντας την ως εργαλείο προς όφελός τους, με αμφίβολα, όμως, τα αποτελέσματα της προσπάθειάς τους.
Διατηρώντας ακόμη ένα μεγάλο μέρος της ισχύος τους, έχουν να αντιμετωπίσουν πέραν από τον μεταξύ τους ανταγωνισμό ισχύος -με χρήση της γεωοικονομίας- τον ανταγωνισμό πλέον με τον ίδιο τον «πλούτο», ακόμη και στο εσωτερικό τους. Κι ενώ η ισχύς των κρατών είναι πεπερασμένο μέγεθος και μπορεί να αμφισβητείται από ανταγωνίστριες δυνάμεις, ο πλούτος -στη χρηματική του μορφή, αλλά και στην άυλη αντίστοιχη μέσω μιας απίστευτης ποικιλίας χρηματοπιστωτικών προϊόντων και παραγώγων τους- μπορεί να είναι «απεριόριστος» και συγκεντρώνεται σταδιακά σε αυτό που ονομάζουμε χρηματοπιστωτικό σύστημα καθιστώντας το, ολοένα και πιο πολύ, πόλο αδιαμφισβήτητης ισχύος, που τείνει να επικρατήσει υπερκερώντας όλους τους άλλους. Το γεγονός ότι το κεφάλαιο που εκφράζει και εκφράζεται μέσω αυτού του συστήματος είναι υπερεθνικό και απρόσωπο είναι από τα πλεονεκτήματά του, διευκολύνοντας στο μέγιστο βαθμό τις διαπλοκές με τα επί μέρους πολιτικά συστήματα και το προσωπικό που τα υπηρετεί.
Δεν γνωρίζω, αν η διατύπωση αποδίδεται σωστά στον Rothschild, ή είναι άλλου, ή ουδέποτε υπήρξε, παρ’ όλα αυτά ισχύει απόλυτα -κατά τη γνώμη μου: «Δώσε μου τον έλεγχο και την έκδοση του νομίσματος μίας χώρας, και ύστερα αδιαφορώ ποιος νομοθετεί σε αυτή την χώρα». Κατά προέκταση, το ίδιο μπορούμε να φαντασθούμε, ότι ισχύει σε πλανητικό επίπεδο με το χρηματοπιστωτικό σύστημα να ελέγχει ολόκληρο τον πλούτο και τη διακίνησή του.
Οι εκφραστές του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου επέβαλαν σταδιακά τη δική τους αντίληψη περί ισχύος στις κυβερνήσεις, και κατίσχυσαν μέσω της απελευθέρωσης της διακίνησης εμπορευμάτων, κεφαλαίων και ανθρώπων, υποβοηθούμενοι με την επισυμβαίνουσα τεχνολογική επανάσταση κυρίως στον χώρο των επικοινωνιών και των μεταφορών. Αυτό τελικά είναι η περίφημη παγκοσμιοποίηση. Και βέβαια η διαδικασία αυτή δεν μπορούσε παρά να ξεκινήσει από το μητροπολιτικό κέντρο της Δύσης, αμέσως μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και το υποτιθέμενο τέλος της ιστορίας, αφού στις αρχές ήταν απολύτως συμβατή και εξυπηρετούσε σχεδόν απόλυτα τις επιδιώξεις της μοναδικής υπερδύναμης. Μιας υπερδύναμης που θεωρούσε τον εαυτόν της απολύτως σε θέση να ελέγχει τον πλανήτη εσαεί, με όρους μονοκρατορίας.
Κι όμως η γεωοικονομία έκανε τη «δουλειά» της
Όμως η ιστορία έχει τη δική της δυναμική και εξελίσσεται εντελώς διαφορετικά πολλές φορές από τους επίδοξους σχεδιαστές της. Ενώ ο ιστορικός χρόνος είναι υποχρεωμένος να ακολουθεί τους ρυθμούς και τις ταχύτητες της εποχής. Έτσι, η παγκοσμιοποίηση μέσω της απελευθέρωσης της διακίνησης εμπορευμάτων, ανθρώπων και κεφαλαίων διευκόλυνε, αν δεν έκανε αναπόδραστη τη μετανάστευση των πλέον παραγωγικών επιχειρήσεων από τη Δύση στις χώρες του λεγόμενου υπερχαμηλού εργατικού κόστους. Αυτό όμως είχε παράλληλα τη συνέπεια της ταυτόχρονης μεταφοράς τεχνογνωσίας, αλλά και τεράστιων πόρων από τις ανεπτυγμένες στις «αναπτυσσόμενες» χώρες του «τρίτου» κόσμου και τη δημιουργία νέων μεγάλων αγορών εκεί.
Η βιομηχανοποίηση της Ανατολής -με το τρόπο που συνέβη- σηματοδότησε την αποβιομηχάνιση της Δύσης. Δεν έχει σημασία εάν οι χώρες εγκατάστασης της βιομηχανίας εκμεταλλευτήκαν το «συγκριτικό τους πλεονέκτημα» μέσω της παιδικής και της εντατικής εργασίας με εξευτελιστικά χαμηλά μεροκάματα και όλα αυτά που γνωρίζουμε για τις χώρες αυτές. Αυτά εκεί ενδημούσαν παλαιόθεν. Αλλά αυτά ακριβώς τα «πλεονεκτήματα» ήθελε να εκμεταλλευτεί και η Δύση μέσω της «παγκοσμιοποίησης» και τελικά την «πάτησε»! Έτσι, σήμερα προσπαθεί να επιβάλει αντίστοιχες πρακτικές στο δικό της εσωτερικό χώρο -και το βιώνουμε πάρα πολύ καλά εμείς εδώ στην Ελλάδα με τα μνημόνια-, προκειμένου να εξασφαλίσει «ανταγωνιστικότητα» απέναντι στις αναδυόμενες νέες οικονομίες.
Διότι αυτό που μετράει πάντα είναι το αποτέλεσμα. Και δεν βρισκόμαστε πίσω στο 17ο ή 18ο, ή ακόμα τον 19ο αιώνα που ο ιστορικός χρόνος κυλούσε αντίστοιχα αργά, δίνοντας την ευκαιρία στις μητροπολιτικές χώρες να εμπεδώνουν την κυριαρχία τους αφαιμάζοντας τις αποικίες, όπου ο εκεί ιστορικός χρόνος κυλούσε με ρυθμούς χιλίων τουλάχιστον ετών πίσω.
Μπορεί πράγματι ένα μέρος του παραγόμενου κέρδους να επιστρέφει ακόμη στα μητροπολιτικά κέντρα, αλλά αυτό δεν αντισταθμίζεται με τις απώλειες που έχουν ήδη υπάρξει και τον αδυσώπητο ανταγωνισμό που αναπτύχθηκε. Ενώ μη έχοντας δυνατότητες να επενδυθεί (το κέρδος αυτό) παραγωγικά, κατευθύνθηκε σε παρασιτικές δραστηριότητες δια μέσου του χρηματοπιστωτικού συστήματος, που ενδυναμούμενο εγκαθίδρυε τα δικά του δίκτυα παγκόσμιας κυριαρχίας μέσω των «αγορών» και του κρατικού χρέους.
Και δεν γίνεται κατανοητό, γιατί φερ ειπείν η General Motors, που ελέγχεται πλέον από άγνωστης προέλευσης κεφάλαια, από Κίνα, Ινδία, ή απ’ οπουδήποτε αλλού, να μην ακολουθήσει τον δρόμο της μεγιστοποίησης των κερδών της, με αρωγό το χρηματοπιστωτικό σύστημα, αδιαφορώντας για τα γεωπολιτικά συμφέροντα των ΗΠΑ, ή της Γερμανίας, ή οποιουδήποτε άλλου. Αυτό δεν συνέβη όλα τα προηγούμενα χρόνια με τη σταδιακή μεταφορά της παγκόσμιας παραγωγικής βάσης στην Ανατολή;
Κι αν σήμερα η έδρα των πιο σημαντικών επιχειρήσεων βρίσκεται ακόμα στο μητροπολιτικό κέντρο, αλλά και οι έδρες του ίδιου του χρηματοπιστωτικού συστήματος, εξασφαλίζοντας τη μεταφορά μέρους της κερδοφορίας από την παραγωγική περιφέρεια στο ολοένα και πιο παρασιτικό κέντρο, γιατί αυτό να εξακολουθήσει να συμβαίνει για πολύν καιρό ακόμη;
Και πως οι ΗΠΑ θα μπορούσαν αυτό να το εμποδίσουν; Μόνο με την ενίσχυση της πολεμικής τους μηχανής; Αυτό αρκεί; Ή μήπως απαιτούνται μέτρα «αντιπαγκοσμιοποίησης», δηλαδή μέτρα προστατευτισμού μέσω του περιορισμού στην ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, εμπορευμάτων και ανθρώπων; Και τι αυτό θα σήμαινε για τη διαμόρφωση των συσχετισμών σε πλανητικό επίπεδο; Το θέλουν; Ή καλύτερα, το μπορούν τώρα πια, ή μήπως το ίδιο το «τέρας» που δημιούργησαν τους εμποδίζει, έχοντας μάλιστα εξαγοράσει ένα μεγάλο μέρος του πολιτικού προσωπικού σε όλες τις χώρες; Ίδωμεν!
Ζώντας σε έναν πολυπολικό κόσμο
Έτσι, στον παραδοσιακό ανταγωνισμό ισχύος μεταξύ των κρατών, προστίθεται και κυριαρχεί η αντιπαράθεση μεταξύ των δυνάμεων της παγκοσμιοποίησης (με την απόλυτη κυριαρχία του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, που έχει καθυποτάξει και εξαρτήσει πλήρως το παραγωγικό) και των εθνών-κρατών, που αισθάνονται την απειλή της συρρίκνωσης της ισχύος τους ένεκα της γεωοικονομίας. Και σε κάθε περίπτωση αισθάνονται ζώσα την αλλαγή των όρων που επιτάσσει η μετάβαση από έναν μονοπολικό κόσμο με αδιαμφισβήτητη την επικυριαρχία των ΗΠΑ και σε δευτερεύοντα ρόλο την Ευρώπη, σε έναν πολυπολικό και άκρως ανταγωνιστικό κόσμο.
Πραγματικά φαίνεται εξαιρετικά παράδοξο, να μην αναγνωρίζεται αυτή η αντιπαράθεση και οι καινούργιοι όροι που η ίδια αυτή εξέλιξη επιβάλλει στη γεωπολιτική σκακιέρα, με τα επί μέρους κράτη, τα μεν μικρότερα στις «κρίσιμες» περιοχές, να απορροφούνται σταδιακά, ή να διαλύονται, τα δε ισχυρότερα να προσπαθούν να επωφεληθούν, ή να κατοχυρώσουν τη θέση τους, παραχωρώντας ολοένα και μεγαλύτερη εξουσία στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και τον έλεγχο των αγορών μέσω αυτού.
Το γεγονός όμως ότι οι χώρες -κυρίως στην Ανατολή, αλλά και αλλού- υποδοχής της δυτικής τεχνογνωσίας, μέσω της μεταφοράς της βιομηχανικής παραγωγής του πλανήτη σε αυτές (κατά το κλασσικό, όπου ο καπιταλιστής είναι ικανός να σου πουλήσει το σκοινί που θα τον κρεμάσεις), διαμόρφωσε νέους και διαφορετικούς συσχετισμούς στον παγκόσμιο καταμερισμό είναι πραγματικό, είτε μπορούμε να το διακρίνουμε, είτε όχι.
Και δεν θα είναι περίεργο, ούτε θα αποτελέσει έκπληξη, εάν το απόλυτα διεθνοποιημένο χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο ακολουθήσει κι αυτό τον «δρόμο του νερού», που πρώτα ακολούθησε η παραγωγή, μεταφέροντας σταδιακά τις έδρες και τα κέντρα λήψης των αποφάσεων εκεί που θα μεγιστοποιείται η απόδοση των επενδύσεών του στις νέες διαμορφούμενες μεγάλες αγορές (μόνο η Κίνα μαζί με την Ινδία αντιπροσωπεύουν πάνω από το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού), διαμορφώνοντας έτσι νέα μητροπολιτικά κέντρα ισχύος, βυθίζοντας αν όχι στην απόλυτη παρακμή, σε δευτερεύοντα ρόλο τα υφιστάμενα. Αν και η τεχνολογία επιτρέπει τον real time έλεγχο και τις παρεμβάσεις από τη Νέα Υόρκη, ή το City του Λονδίνου, δεν υπάρχει ουδείς λόγος να συνεχίσει να συμβαίνει αυτό για πολύ καιρό ακόμη και για γεγονότα που διαδραματίζονται στην άλλη άκρη της υφηλίου. Φυσικά, πέραν των ιστορικών λόγων, οι υπάρχουσες αλληλοεξαρτήσεις είναι τέτοιες, που δεν επιτρέπουν μια τόσο εύκολη μετεγκατάσταση, όπως εκείνη των βιομηχανικών μονάδων που προηγήθηκε. Ωστόσο, αυτό προκύπτει ως λογική συνέπεια της «παγκοσμιοποίησης». Τίποτα δεν μπορεί να το αποκλείσει ολοσχερώς και η διαφαινόμενη τάση είναι αυτή. Οι χρηματοπιστωτικές «φούσκες» και οι κρίσεις που αυτές προκαλούν (διορθώσεις τις λένε), βοηθούν σε αυτήν την κατεύθυνση.
Δεν υπάρχει καμιά ανάγκη λήψης απόφασης σε κεντρικό επίπεδο, για όλα αυτά. Απλά προκύπτουν. Είναι τελικά μια «αυτόματη» διαδικασία του ύστερου καπιταλισμού, που μόνο ισχυρές και τολμηρές πολιτικές αποφάσεις μπορούν να την ανακόψουν. Το «Brexit», αλλά και η πολιτική Τράμπ, αποτελούν ίσως τέτοιες απόπειρες, αλλά απέχουν πολύ από το να φαίνεται να μπορούν να τελεσφορήσουν. Στην πραγματικότητα υπάρχει τόση αλληλοεξάρτηση συμφερόντων, που οποιαδήποτε σοβαρή προσπάθεια να πληγεί το παγκοσμιοποιημένο χρηματοπιστωτικό σύστημα, μέσα από τον δραστικό περιορισμό της ελεύθερης διακίνησης κεφαλαίων, και των παραγώγων χρηματοπιστωτικών προϊόντων, θα προκαλέσει τέτοια πλήγματα στα ίδια τα συμφέροντα των χωρών (ΗΠΑ και Ε.Ε.), που δύσκολα κάποιος θα τα αποφάσιζε χωρίς να αισθάνεται ότι βάζει το κεφάλι του στον ντορβά. Έτσι, χρησιμοποιούνται φορολογικά, ή δασμολογικά μέτρα, ή το παιγνίδι των επιτοκίων, που εντείνουν όμως τον ανταγωνισμό σε ψυχροπολεμικά επίπεδα, ακόμη και μεταξύ των υποτιθέμενων συμμάχων. Κατά μία έννοια, στην υπεροψία της η Δύση, μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού, αυτοπαγιδεύτηκε σε πολιτικές που μόνο τους αδύναμους τότε, αλλά σταδιακά ισχυροποιούμενους αντιπάλους της, ευνόησαν, δημιουργώντας συνθήκες μιας γενικευμένης αντιπαράθεσης, με εντελώς άγνωστη την έκβασή της.
Επιστροφή στη γεωπολιτική
Με δεδομένη μάλιστα την κρίση υπερπαραγωγής σε πλανητικό επίπεδο, που τα κλασσικά οικονομικά την ερμηνεύουν ως κρίση υπερσυσσώρευσης, δεν αφήνονται πολλά περιθώρια επιλογών, άλλων από εκείνη μιας σχεδόν αναπόφευκτης επί του εδάφους αναμέτρησης μεταξύ των παλαιών «παικτών» και των αναδυόμενων νέων, που διεκδικούν τη θέση τους, έστω κι αν ο παραμορφωτικός φακός της κλασσικής ανάλυσης, μπερδεύει τους ωφελούμενους με τους ζημιωμένους.
Στο πλαίσιο αυτό, η διελκυστίνδα δεν αφορά -κατά κύριο λόγο- στο έλεγχο αυτών καθ’ αυτών των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των ενεργειακών γραμμών μεταφοράς (αγωγοί κτλ), αλλά ο έλεγχος των αγορών σε παγκόσμιο επίπεδο μέσω αυτών των γεωοικονομικών «εργαλείων».
Πράγματι, οι ΗΠΑ στο ζήτημα των αγωγών δεν προσπαθούν απλά να αποτρέψουν τον εφοδιασμό της Ευρώπης με φθηνό φυσικό αέριο και πετρέλαιο από τη Ρωσία, λόγω περιορισμού των δυνατοτήτων του «παραδοσιακού» αντιπάλου, προκρίνοντας τους αγωγούς από το Αζερμπαϊτζάν και αλλού, αλλά ενδιαφέρονται να πουλήσουν στην μεγάλη ευρωπαϊκή αγορά, της δικής τους παραγωγής υγροποιημένο αέριο από σχιστόλιθο. Και προκειμένου να το πετύχουν, παρεμβαίνουν με τον πιο αδίστακτο τρόπο, προετοιμάζοντας το έδαφος ακόμη και για θερμή αναμέτρηση. Χρησιμοποιούν το μουσουλμανικό στοιχείο, υποδαυλίζοντας αλυτρωτισμούς στα Βαλκάνια, διευκολύνοντας τις νέο-οθωμανικές ονειρώξεις της Τουρκίας. Ήδη προχωρούν οι εγκαταστάσεις τερματικού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη ως πύλη εισαγωγής του αμερικανικού υγροποιημένου αερίου και ο Adria LNG στην Κροατία. Το αν θα τα καταφέρουν μένει να αποδειχθεί, ενώ μια ισορροπημένη «μοιρασιά» μεταξύ των μεγάλων «παικτών», ίσως να αποτελούσε την πιο ορθολογική λύση. Ας ελπίσουμε, ότι δεν θα προηγηθεί μια θερμή με απρόβλεπτες συνέπειες αναμέτρηση για να φθάσουμε στο προφανές.
Ούτως εχόντων των πραγμάτων, στη γεωπολιτική καταλήγουμε πάλι και στις -με παραδοσιακούς όρους- στρατηγικές επιλογές που αυτή επιβάλλει στα έθνη-κράτη, όσο αυτά υφίστανται (και κατά τη γνώμη μου θα υφίστανται για πολύν καιρό ακόμη και μέχρι η ύπαρξή τους να καταστεί εντελώς περιττή). Όμως η πραγματική κινητήρια δύναμη δεν είναι πλέον αυτά καθ’ αυτά τα έθνη-κράτη, η ισχύς τους και η βουλιμία τους για επιβολή, ή αποτροπή της βουλιμίας των άλλων (που υφίσταται έτσι κι αλλιώς), αλλά η τάση ολοκλήρωσης της παγκοσμιοποιητικής διαδικασίας και των δυνάμεων που την εκφράζουν, πρώτα απ’ όλα στο εσωτερικό των κρατών. Δηλαδή, ο «αποεθνικοποιημένος» χρηματικός πλούτος και η αέναη κερδοφορία του, κεφαλαιοποιούμενη σε πραγματική παγκόσμια υπερεθνική ισχύ, με τις επί μέρους κυβερνήσεις στην σχεδόν απόλυτη υπηρεσία του. Μια παγκόσμια ισχύς και κυριαρχία ψευδεπίγραφα υποσχόμενη ειρήνη, ευημερία και πλούτο για όλους, αλλά επιβαλλόμενη, όπως όλες, δια πυρός και σιδήρου. Με τους υποκινητές, ως συνήθως αμέτοχους στο ημίφως, να αφήνουν τους άλλους να αλληλοσφάζονται για λογαριασμό τους.
Και η Ελλάς;
Η χώρα μας ευρισκόμενη σε κρίσιμη περιοχή (διακεκαυμένη ζώνη θραύσης για τους αναλυτές), μεταξύ βορρά-νότου και ανατολής-δύσης, διαθέτει τεράστιο πλεονέκτημα ως «πολύφερνη νύφη». Δυστυχώς η παραδοσιακή της εξάρτηση και το δόγμα του «ανήκομεν» δεν της επέτρεψε και εξακολουθεί να μην της επιτρέπει, να κινείται με γνώμονα το εθνικό συμφέρον και αυτό των πολιτών της. Η ιθύνουσα τάξη της χώρας αποδέχθηκε το ρόλο του προκεχωρημένου φυλακίου του δυτικού ιμπεριαλισμού στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια, μένοντας πολλαπλά εκτεθειμένη στους κινδύνους (ακόμα και διαμελισμού της), που ελλοχεύουν εξ αιτίας της διεθνούς διελκυστίνδας. Και αυτό διότι απεμπόλησε το δικαίωμα και τη δυνατότητά της να χρησιμοποιεί τα συγκριτικά γεωπολιτικά της πλεονεκτήματα προς όφελός της, μέσα από μια πραγματικά ανεξάρτητη και πολυδιάστατη πολιτική, εκμεταλλευόμενη τις αντιθέσεις, τις προκλήσεις, αλλά και τις πολλαπλές ευκαιρίες που δημιουργούνται για μια μικρή χώρα όπως η δική μας, από το νέο πολυπολικό κόσμο που αναδύεται….
Φυσικά μια τέτοια ανεξάρτητη και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική εκμετάλλευσης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας, προϋποθέτει ελευθερία επιλογών, οι οποίες είναι αδύνατον να υπάρξουν υπό το καθεστώς της χρεοκρατίας που μας επέβαλαν οι «εταίροι». Έτσι η αποτίναξη αυτού του καθεστώτος με πρώτη τη διαγραφή του ληστρικού χρέους και τη καθιέρωση εθνικού νομίσματος, καθίσταται πιο αναγκαία από ποτέ.
*Πηγή: hereticalideas-gr.blogspot.gr
