Κινδυνεύει η “Νέα Παραλία” της Θεσσαλονίκης; Ή καλύτερα κινδυνεύει η τωρινή μορφή της “Νέας παραλίας”; Ως “Νέα παραλία” ορίζουμε το παραλιακό μέτωπο από τον Λευκό Πύργο ως και το Μέγαρο Μουσικής. Το έργο πανηγυρίστηκε με ένα σωρό χαρακτηρισμούς και εξακολουθεί να βρίσκεται στο απυρόβλητο της δημόσιας κριτικής. Επειδή, ανήκω σε εκείνους τους απειροελάχιστους, ακόμη και στον περίγυρό μου, που θεωρώ όλη την ανάπλαση ακαλαίσθητο συμπίλημα δυσλειτουργικών ξεκομμένων μεταξύ τους ενοτήτων, χωρίς αρχή, μέση και τέλος, θα προσπαθήσω να είμαι συγκρατημένος απέναντι στη “λογική” διάφορων συζητήσεων, δημόσιων και “παρεΐστικων”. Συνοψίζω την δική μου κριτική στη γενικό επισήμανση: το έργο κινείται πολύ πιο κάτω από αυτό που ταιριάζει και θα μπορούσε να γίνει στην συγκεκριμένη περιοχή. Γνωρίζω ότι έχει βραβευτεί. Που και πως δεν γνωρίζω, αλλά δεν έχει σημασία: μια βράβευση κάτι μπορεί να σημαίνει. Και, παρόλα αυτά, επαναλαμβάνω, για μια ακόμη φορά, ότι είναι μια αποτυχημένη, από κάθε άποψη παρέμβαση, σε ένα καθοριστικό σημείο της πόλης. Διαφωνώ και με το ξήλωμα της πλάκας, η οποία υπενθύμιζε ότι το έργο εγκαινιάστηκε επί δημαρχίας Βασίλη Παπαγεωργόπουλου. Ποιους ενοχλούσε; Παραδίπλα υπάρχει οδοδείκτης με το όνομα δημάρχου της κατοχικής περιόδου και, μάλιστα, εκείνης της εποχής κατά την οποία φόρτωναν σαν τα ζώα τους συμπολίτες μας και τους έστελναν στο Άουσβιτς και η αναμνηστική πλάκα, εκατό μέτρα παραπέρα, για τον καταδικασθέντα Παπαγεωργόπουλο έθιξε τους ευαίσθητους ταγούς της πόλης; Ποιος φοβάται να συνδέσει το έργο με το αμαρτωλό παρελθόν του κουβελο-κοσμοπουλο-δημητριαδο-παπαγεωργοπουλικού καθεστώτος, που βύθισε την Θεσσαλονίκη στο τέλμα της ανυποληψίας;
Το χειρότερο από όλα: το έργο είναι δυσλειτουργικό και τείνει να μετατραπεί σε χοάνη εξαφάνισης δημόσιου χρήματος. Και δεν φτάνει που “καταπίνει” οικονομικούς πόρους, εργατοώρες και ενέργεια, επιβαρύνει και τη δημόσια συζήτηση με διάφορες αχρείαστες κουβέντες περί βελτιώσεων, συντηρήσεων κ.α.. Και το χειρότερο είναι ότι οι συζητήσεις αυτές “φουντώνουν” τεχνηέντως σε συγκεκριμένο χρόνο: στον προθάλαμο της προεκλογικής περιόδου. Αλλά η Νέα Παραλία δεν παραμελήθηκε το τελευταίο έτος. Τα προβλήματά της είναι διαχρονικά και πολλά συνδέονται με τα “δομικά” χαρακτηριστικά της ανάπλασης και τις μόνιμες αδυναμίες της δημοτικής αρχής. Είχαμε, ως δημοτική κίνηση [“Υψίπολις”, 4-7-18] θίξει το ζήτημα των “Ομπρελών” του Γιώργου Ζογγολόπουλου: όταν ο δήμος δεν διαθέτει τμήμα συντήρησης των μνημείων στους δημόσιους χώρους είναι επόμενο να βρίσκονται τα έργα των καλλιτεχνών στο έλεος… του καιρού και των βανδάλων.
Σε μια πόλη, που ο δήμος σφραγίζει τις δημόσιες κρήνες και τα σιντριβάνια δεν λειτουργούν ή λειτουργούν κατά περίσταση [Βλ. ανακοίνωση της δημοτικής κίνησης “Υψίπολις” (2-8-18), “Αντί για δροσιά εστίες μόλυνσης”] ο βραβευμένος “αναπλάστης” της Νέας Παραλίας θεωρεί ότι μόνο τα “δικά του” συντριβάνια, δίπλα στην θάλασσα δεν λειτουργούν (“τα σιντριβάνια σε όλη την πόλη λειτουργούν, στη Νέα Παραλία όχι”). Η δημόσια συζήτηση για την Νέα Παραλία, είναι παράκαιρη και άνευ λόγου και αιτίας. Έχει σαφέστατα προεκλογική χροιά και είναι αποπροσανατολιστική. Η κατάσταση στην “Νέα Παραλία” δεν είναι το μείζον ζήτημα της Θεσσαλονίκης. Η προσπάθεια ανάδειξης των όποιων προβλημάτων της αφορά στην “ιδιωτική ατζέντα” και στις προτεραιότητες διαφόρων προσώπων και ομάδων. Δεν χρειάζεται να υπάρχει δόλος και κακοβουλία για να εγκλωβιστούν οι πολίτες σε “ακίνδυνες” συζητήσεις. Κατά το κοινώς λέγειν: κουβέντα να γίνεται…
Γιατί, όσα και αν δαπανά, ο δήμος δεν είναι δυνατόν να αντικαθίστανται οι βίδες ή τα σανίδια δύο και τρεις φορές το χρόνο στον ξύλινο παραθαλάσσιο διάδρομο ή τα μεταλλικά “περιγράμματα” γύρω από τiς δενδροδόχους. Για να μην αναφέρω τα διάφορα “καλαισθητικά πονήματα” με τα φυτά σε διάφορα σημεία της παραλίας, όπου ισχύει εκείνο το παιδικό… φτου και από την αρχή! Φυσικά και έχει ευθύνη η δημοτική αρχή και ο λαλίστατος, κατά τα άλλα, αρμόδιος αντιδήμαρχος, αλλά το πράγμα είναι προβληματικό από την… κατασκευή του. Οπότε αντί να ρίχνουμε το ανάθεμα στην προβληματική, ούτως ή άλλως διοίκηση υπό τον κ. Γιάννη Μπουτάρη, καλό είναι να αναζητήσουμε λύσεις συμβατές με τις οικονομικές δυνατότητες του δήμου. Οι επόμενες γενιές, όταν θα γίνει η σχετική απόσβεση –αν θα γίνει ποτέ – του έργου, θα έχουν στη διάθεσή τους και την ευχέρεια να επιχειρήσουν μια ανάπλαση της προκοπής.
Τώρα προέχει η περιστολή δαπανών και η επενδύσεις σε τομείς, οι οποίοι θα προσδίδουν αξία στο όλον της πόλεως και της ζωής της. Αυτό ισχύει για όλες τις πόλεις της χώρας και για την κεντρική διοίκηση.
Η συζήτηση για την Θεσσαλονίκη, σε κάθε περίπτωση δε θα πρέπει να περιοριστεί στο ζήτημα της “Νέας Παραλίας”: είναι ένα από εκείνα τα ζητήματα, που έχουν αναλάβει “υπεργολαβία”, εσκεμμένα ή ασύνειδα, διάφορες κοινωνικές ομάδες, των οποίων η αντίληψη για την Θεσσαλονίκη περιορίζεται στο κέντρο της πόλης και στη διαδρομή μέχρι την Χαλκιδική. Το γεγονός αυτό θα ήταν αδιάφορο εάν αποτελούσε απλώς μια “ιδιοτροπία” κάποιων ανθρώπων, αλλά εδώ εμπλέκονται τα ωμά συμφέροντα με τις ιδεοληπτικές αντιλήψεις για την πόλη, οι ατομικές επιδιώξεις με την θέληση για προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, το ρεαλιστικό με το συμφεροντολογικό, το ιδεατό με το καιροσκοπικό.
Όταν κυριαρχούν στη δημόσια συζήτηση επί μέρους ζητήματα, όπως αυτό της “Νέας Παραλίας”, στενεύει ο ορίζοντας για το μέλλον της Θεσσαλονίκης. Απισχναίνεται ο δημόσιος διάλογος για το μεγάλο πλαίσιο, εντός του οποίου έχουν νόημα τα επιμέρους. Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσει η συζήτηση για τα μικρά και επώδυνα, π.χ. για την παράλειψη του “αναπλάστη” να προβλέψει τους κινδύνους για τις νεροχελώνες, οι οποίες ντάλα μεσημέρι το καλοκαίρι βγαίνουν στην παραλιακή οδό και τρέχουν οι τυχαίως ευρισκόμενοι στο σημείο περαστικοί να τις περιμαζέψουν. Αυτό συμβαίνει όταν τα ζωάκια έχουν τύχη, στην αντίθετη περίπτωση, έρχονται οι περαστικοί αντιμέτωποι με τα θρυμματισμένα καύκαλα και τα αίματά τους στην άσφαλτο. Απαίσιο θέαμα! Προφανώς ο σχεδιαστής του συγκεκριμένου κήπου δεν έλαβε υπόψη του αυτό το ενδεχόμενο. Όπως και άλλες πολλές μικρές, αλλά άκρως επώδυνες, από κάθε άποψη, λεπτομέρειες.
Όσον αφορά τη δημοτική αρχή υπό τον κ. Γιάννη Μπουτάρη: αυτή απέρχεται, έχει βάλει τον αυτόματο πιλότο και έχει εγκαταλείψει την πόλη στις χορηγίες των αρπακτικών – συγχρόνως έχει μετατρέψει τις υπηρεσίες και τους υπαλλήλους του δήμου σε διεκπεραιωτές της διαφημιστικής προβολής πολυεθνικών εταιριών (και στη “Νέα Παραλία”). Επί αυτού σε άλλο σημείωμά μας…
Ο Όμηρος Ταχμαζίδης είναι μέλος του Ε.Γ. της «Σοσιαλιστικής Προοπτικής»
και της δημοτικής κίνησης Θεσσαλονίκης «Υψίπολις»
