Οι απεργοί της Coca Cola Θεσσαλονίκης δίνουν έναν τεράστιο αγώνα για να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο και να επιστρέψουν στις δουλειές τους κα υπόκεινται για αυτό το λόγο αλλεπάλληλες δικαστικές διώξεις – αλλά συνεχίζουν. Αυτή την περίοδο εκδράμουν στις παραλίες της Χαλκιδικής και της Πιερίας και ενημερώνουν τους καταναλωτές για τον αγώνα τους και τους καλούν να συνεχίσουν να συμμετέχουν στο μποϊκοτάζ στα προϊόντα της αμερικανικής πολυεθνικής με τα συνθήματα “Ούτε γουλιά Coca Cola”, και “Κόκκινη κάρτα στην Coca Cola”.
Στην πορεία του πολυετούς αγώνα οι απεργοί κατάφεραν τεράστια πλήγματα στη δημόσια εικόνα της αμερικανικής πολυεθνικής και στη διαφημιστική προπαγάνδα της. Το μήνυμά τους “Ούτε γουλιά Coca Cola μέχρι να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο”, έγινε γνωστό σε όλη την Ελλάδα. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης ήταν να αυξηθούν οι πωλήσεις των ελληνικών εταιριών του κλάδου των αναψυκτικών και στην αγορά, πανελλαδική και τοπική, να έχουν εμφανιστεί με μεγάλες αξιώσεις νέες εταιρίες (π.χ. η Green Cola από την ακριτική Ορεστιάδα, τα αναψυκτικά “Βίκος” από τα Ιωάννινα) ή να έχουν επεκταθεί παλαιότερες (π.χ. τα αναψυκτικά “Λουξ” από την Πάτρα και ΕΨΑ από τον Βόλο, ενώ τα προϊόντα της ΣΟΥΡΩΤΗΣ από την Θεσσαλονίκη αύξησαν κατακόρυφα την παραγωγή τους από τη στιγμή που κατόρθωσε ο πρόεδρος του ΠΑΟΚ Ιωάννης Σαββίδης να επικρατήσει της Coca Cola στην εξαγορά της συνεταιριστικής εταιρίας) ή να έχουν ενισχυθεί στις τοπικές αγορές τοπικά προϊόντα (π.χ. τα αναψυκτικά “Φήμη” στην Κρήτη, τα αναψυκτικά των Σερρών “Νέκταρ” στην Ανατολική και Κεντρική Μακεδονία, σημαντική και η παρουσία στην Θεσσαλία των αναψυκτικών “Κλιάφα”). Σημαντικές είναι και οι αλλαγές στον χώρο των χυμών, εφόσον η Amita της Coca Cola χάνει μερίδια αγοράς προς τις ελληνικές εταιρίες του κλάδου (π.χ. οι χυμοί Viva από την εταιρεία “Ελληνικοί Χυμοί Α.Ε.” της Λάρισας, οι Χυμοί Χριστοδούλου από την Αργολίδα και τα Κουφάλια της Θεσσαλονίκης, οι Χυμοί “Κουκάκη” από τους Άγιους Απόστολους Κιλκίς, οι χυμοί “Κάμπος Χίου”, Agros από την ΕΑΣ Αργολίδος, οι χυμοί Λακωνία, οι χυμοί διαφόρων γαλακτοβιομηχανιών οι οποίες έχουν επεκταθεί και σε αυτόν τον τομέα κ.α.).
H Coca Cola σε μια προσπάθειά της να αντιστρέψει αυτή την απροσδόκητη στροφή των καταναλωτών προς τα ελληνικά προϊόντα και στα πιο υγιεινά αναψυκτικά – σχεδόν όλες οι ελληνικές εταιρίες παράγουν σειρές υγιεινών προϊόντων που δεν διαθέτει η Coca Cola – σκορπάει δεκάδες εκατομμυρίων στην διαφήμιση και σε διάφορες μεθόδους βελτίωσης της δημόσιας εικόνας της. Έχει να αντιπαλέψει και το γεγονός ότι εισάγει τα περισσότερα προϊόντα της από το εξωτερικό, έχει μεταφέρει με την αρχή της κρίσης την έδρα της για φορολογικούς λόγους στην Ελβετία, έχει μειώσει στο ελάχιστο το προσωπικό της και η συμβολή της στην ελληνική οικονομία φθίνει συνεχώς, γεγονότα τα οποία επιδρούν αρνητικά στην δημόσια εικόνα της.
Μια προσφιλής τακτική της είναι να προσεταιρίζεται δημοτικούς άρχοντες με διάφορα “προγράμματα”, τα οποία αποσκοπούν στην αποσιώπηση της πολιτικής των λουκέτων που εφάρμοσε στην Ελλάδα (έκλεισε τα εργοστάσια της στην Ρόδο, την Πάτρα, την Αθήνα, τον Βόλο και την Θεσσαλονίκη). Το έκανε αυτό με τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κώστα Αγοραστό, όταν αυτός διαμαρτυρήθηκε για το κλείσιμο του εργοστασίου της Coca Cola στον Βόλο, το κάνει από την αρχή των απεργιακών κινητοποιήσεων με τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη. Ο κεντρικός δήμος του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης έχει γίνει αποδέκτης των πιο γελοίων προγραμμάτων “ενίσχυσης” και συνεργασίας που προσφέρει η Coca Cola.
Έτσι, ενόψει της επόμενης χρονιάς διεξαγωγής των εκλογών για την τοπική αυτοδιοίκηση, η Coca Cola προσπαθεί να προσεταιριστεί τους τοπικούς πολιτικούς μέσω των οικολογικών “ευαισθησιών” της. Η αμερικανική πολυεθνική υπόσχεται το δικό της “στρατηγικό όραμα” για την Θεσσαλονίκη, το οποίο “θέτει τον άνθρωπο στο επίκεντρο”. Η Coca Cola, σύμφωνα με τις δημόσιες τοποθετήσεις της, “ενώνει τις δυνάμεις της με την πόλη και δουλεύει μαζί με τους Θεσσαλονικείς, ώστε να αναδείξει την δημιουργικότητα και την καινοτομία της Θεσσαλονίκης, βασικές προϋποθέσεις ανάπτυξης, δημιουργίας ευκαιριών και αναβάθμισης της ποιότητας της ζωής των πολιτών”. Η Coca Cola δηλαδή έχει εκπονήσει το δικό της σχέδιο για τις επόμενες εκλογές της αυτοδιοίκησης για την Θεσσαλονίκη. Ανακοίνωσε, μάλιστα με τη συμφωνία του δημάρχου Γιάννη Μπουτάρη, ένα πρόγραμμα υπό τον τίτλο “Θεσσαλονίκη πρωτεύουσα ιδεών και δράσεων”, με επιμέρους σκέλη, το βασικότερο εκ των οποίων αφορά στο περιβάλλον και την κυκλική οικονομία.
Στην πραγματικότητα η Coca Cola θέλει να μετατρέψει όλο το θαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης σε χώρο διαφημιστική προβολής της με την ανοχή και την συγκατάβαση του δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη. Στην ουσία ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης λειτουργεί ως “πλυντήριο” των οικολογικών και ηθικών ακαθαρσιών της αμερικανικής πολυεθνικής Coca Cola, η οποία προσπαθεί να πλασαριστεί δημοσίως ως φορέας ενός “οράματος” “για έναν κόσμο χωρίς Απορρίμματα”.
Η Coca Cola και τα στελέχη τους διακρίνονται για τον κυνισμό τους και την ξεδιαντροπιά τους: επιλέγουν να διαφημίζονται με ενέργειες σε τομείς όπου ο ρόλος της ίδιας της εταιρίας τους είναι καταστροφικός – προφασίζονται ότι προστατεύουν το νερό, ενώ είναι γνωστό ότι έχoυν συμβάλλει στην καταστροφή του υδροφόρου ορίζοντα σε πολλές χώρες του κόσμου, στην περίπτωση του “οράματος” για την Θεσσαλονίκη προφασίζονται την μέριμνά τους για την προστασία των θαλασσών από το πλαστικό , ενώ κατηγορούνται από τις παγκόσμιες περιβαλλοντικές οργανώσεις για την καταστροφική συμβολή τους στην ρύπανση των ωκεανών και των θαλασσών με το πλαστικό που χρησιμοποιούν στις φιάλες μιας χρήσεως.
Συγκεκριμένα και σύμφωνα με στοιχεία της Green Peace Ocean Campaign η Coca Cola παράγει ετησίως πάνω από 110 δισεκατομμύρια πλαστικές φιάλες μιας χρήσεως σε όλον τον κόσμο. Αυτό σημαίνει ότι ανά δευτερόλεπτο παράγονται 3.400 πλαστικές φιάλες στα εργοστάσια της Coca Cola ανά τον κόσμο. Η Coca Cola είναι η μοναδική πολυεθνική εταιρία παγκοσμίως που αρνείται την πρόσβαση στα αρχεία της σε σχέση με το ζήτημα του πλαστικού. (Για περισσότερες πληροφορίες αναζητείστε στο διαδίκτυο το εξαιρετικό φυλλάδιο [pdf] της Green Peace: The Case against Coca Cola. How the world’s biggest soft drinks company is failing to address ocean plastic pollution)
Η Coca Cola σταματάει την λειτουργία των εργοστασίων για την δεύτερη χρήση των πλαστικών φιαλών σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες λόγω κόστους. Στην Ελλάδα δεν λειτούργησε ποτέ κάτι τέτοιο. Ενώ πρόσφατα έκλεισε το εργοστάσιο εμφιάλωσης σε πολλαπλής χρήσεως πλαστικές φιάλες στην Βαϊμάρη της Γερμανίας (Είχα επισκεφθεί, πριν τρία χρόνια, το συγκεκριμένο εργασιακό χώρο κατόπιν προσκλήσεως ελληνικών και γερμανικών συνδικάτων).
Στην Αυστραλία και σε άλλες χώρες η Coca Cola κινείται δικαστικώς κατά περιβαλλοντικών οργανώσεων, οι οποίες απαιτούν περιορισμό στη χρήση πλαστικών φιαλών. Στρέφεται ακόμη και εναντίον παιδιών γυμνασίων και λυκείων. Αλλά τα κορίτσια του Canterbury High–School έδωσαν ένα μάθημα στην αμερικανική πολυεθνική, εγκαθιστώντας στο σχολείο μια καινοτόμα εγκατάσταση πόσιμου ύδατος και επαναχρησιμοποιώντας πλαστικές φιάλες. Δεν αρκεί μόνο η ανακύκληση για να προστατευθεί το περιβάλλον από το πλαστικό. Αυτό το γνωρίζουν στην Coca Cola και για αυτό αγωνίζονται εναντίον κάθε άλλης λύσης του προβλήματος. Η ανακύκληση επιμηκύνει ένα πρόβλημα για το οποίο χρειάζεται άμεσες λύσεις. Μια από αυτές είναι ο περιορισμός των μιας χρήσεων πλαστικών φιαλών μέσω της επανάχρησης τους και, φυσικώς, η εν γένει μη-χρήση των πλαστικών φιαλών.
Στην Ευρώπη υπάρχει κινητικότητα γύρω από το ζήτημα και η Coca Cola ανησυχεί για τις επιπτώσεις πιθανών νέων μέτρων για τον περιορισμό των πλαστικών φιαλών μιας χρήσεως. Όλα δείχνουν ότι βαδίζουμε σε εποχές δύσκολες για την “αγορά του πλαστικού”. Η Coca Cola προσπαθεί να πάρει ανάσες και από το στρίμωγμα που της έχουν κάνει οι απεργοί της Θεσσαλονίκης, αλλά και από τις αλλαγές που συντελούνται για την πολιτική μείωσης στην χρήση του πλαστικού – και αμύνεται. Το “όραμά” της για έναν νέο κόσμο χωρίς απορρίμματα, είναι η προσωπίδα που προσπαθεί να κρύψει την αγωνία των σχεδιαστών της πολιτικής της και των επικοινωνιακών μεθοδεύσεών της στην Ελλάδα. Οι διεθνείς περιβαλλοντικές οργανώσεις απαιτούν από την Coca Cola και από τους πολιτικούς νέα νεωτεριστικά, καινοτόμα υποδείγματα στην άμυνα κατά της ρύπανσης με πλαστικό των θαλασσών και όχι πεπαλαιωμένες και ανεπαρκείς πρακτικές όπως η απλή ανακύκληση του πλαστικού.
Η Green Peace δραστηριοποιείται και φέτος στην κατεύθυνση της καταπολέμησης του κακού στην πηγή του: υπό αυτή την έννοια γίνεται αντιληπτή και η πρεμούρα της ελληνικής Coca Cola να συνδυάσει την έμμεση εξαγορά του Γιάννη Μπουτάρη με την οικολογική “ευαισθησία” και με την προσπάθεια απομείωσης των επιπτώσεων του μποϊκοτάζ που έχουν κηρύξει οι απεργοί του εργοστασίου της Θεσσαλονίκης.
Για αυτό πρέπει να καταδικαστεί η άθλια συναλλαγή του δημάρχου Γιάννη Μπουτάρη με την αμερικανική πολυεθνική και να μην παραδοθεί το θαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκη στα νύχια της Coca Cola… με την πρόφαση της προστασίας του περιβάλλοντος. Να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο της πολυεθνικής στην πόλη ης Θεσσαλονίκης εγκαθιστώντας σύγχρονες γραμμές παραγωγής για την εμφιάλωση αναψυκτικού σε πολλαπλής χρήσεως (επιστρεφόμενες) πλαστικές φιάλες. Αυτό θα ήταν ένα “όραμα” για την Θεσσαλονίκη, που θα συνδύαζε την μέριμνα για τον άνθρωπο, την συμβολή στην τοπική και στην εθνική οικονομία και στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και, κυρίως, των θαλασσών μας.
Ο Όμηρος Ταχμαζίδης είναι μέλος του Ε.Γ. της “Σοσιαλιστικής Προοπτικής” και συμμετέχει στην “Κίνηση: Ποια πόλη μας αξίζει”
