Με τις σημερινές εκλογές στην Ολλανδία ανοίγει ο κύκλος των κρίσιμων εκλογικών αναμετρήσεων στην Ευρώπη.
Περίπου 13 εκατ. εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι καλούνται να προσέλθουν στις κάλπες, που άνοιξαν στις 07:30 (τοπική ώρα, 08:30 ώρα Ελλάδας) και θα κλείσουν στις 21:00 (22:00 ώρα Ελλάδας). Οι πρώτες εκτιμήσεις των αποτελεσμάτων αναμένονται λίγη ώρα μετά το κλείσιμο των εκλογικών τμημάτων.
Η εκλογική μάχη προμηνύεται πάντως δύσκολη, καθώς, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, κανένα από τα κόμματα που λαμβάνουν μέρος στη διαδικασία δεν φαίνεται ότι θα συγκεντρώσει ποσοστό μεγαλύτερο του 20%.
Ο ακροδεξιός Γκέερτ Βίλντερς, κατάφερε να προσελκύσει μεγάλη μερίδα των ψηφοφόρων τα τελευταία χρόνια, υποσχόμενος ότι θα καταργήσει το Κοράνι, ότι θα κλείσει τα σύνορα και ότι θα βγάλει την Ολλανδία από την Ε.Ε., πατώντας πιστά στα βήματα των υπερμάχων του Brexit, αλλά και άλλων λαϊκιστών πολιτικών σε Ευρώπη και Αμερική, όπως η Μαρίν Λεπέν και ο Ντόναλντ Τραμπ. Το ενδεχόμενο νίκης του προκαλεί μεγάλη ανησυχία στις Βρυξέλλες, σε μια περίοδο που καταβάλλονται μεγάλες προσπάθειες να επικρατήσει η ενότητα των «27».
Ενώ αρχικά η προεκλογική περίοδος είχε προσλάβει τον χαρακτήρα προσωπικής «μονομαχίας» μεταξύ του νυν πρωθυπουργού από το κεντροδεξιό κόμμα των φιλελευθέρων, Μαρκ Ρούτε και του Βίλντερς, τα δεδομένα τις τελευταίες μέρες δείχνουν να έχουν αλλάξει: η εκλογική επιρροή του Βίλντερς βαίνει διαρκώς μειούμενη μέσα στο κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο, καθώς άλλοι «παίκτες» έχουν κάνει δυναμικά την εμφάνισή τους.
Κι όλα αυτά, ενώ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η διπλωματική κόντρα Τουρκίας – Ολλανδίας, η οποία έδωσε την ευκαιρία στον πρωθυπουργό Ρούτε να επιδείξει ηγετικό ανάστημα, ανεβάζοντας την δημοτικότητά του.
Iσχνό προβάδισμα Ρούτε δείχνουν οι δημοσκοπήσεις
Οι δημοσκοπήσεις παρουσιάζουν τουλάχιστον πέντε κόμματα να παίρνουν ποσοστά μεταξύ 10% και 20%. Το VVD του Ρούτε φαινεται να έχει ένα ισχνό προβάδισμα από το PVV του Βίλντερς, το οποίο βρίσκεται στη δεύτερη θέση με πολύ χαμηλότερα, όμως, ποσοστά σε σχέση με μερικούς μήνες νωρίτερα. Στην τρίτη θέση ακολουθεί το κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών (CDA), οι οποίοι θα μπορούσαν ενδεχομένως να παίξουν καταλυτικό ρόλο στην προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης που θα επιχειρήσει ο Ρούτε.
Το ενδιαφέρον εστιάζεται επίσης στα αριστερά του πολιτικού φάσματος καθώς οι ανερχόμενοι GroenLinks (Πράσινοι) με επικεφαλής τον 30χρονο Τζέσε Κλάβερ, του οποίου οι γονείς κατάγονται από το Μαρόκο και την Ινδονησία παρουσίαζουν μεγάλη δυναμική τις τελευταίες μέρες. Ακολουθούν οι ριζοσπάστες Σοσιαλιστές (SP), ενώ τον τίτλο του μεγάλου χαμένου φαίνεται ότι θα πάρουν οι Εργατικοί (PvdA, Σοσιαλδημοκράτες) οι οποίοι μετά τη συμμετοχή τους στην κυβέρνηση Ρούτε -ίσως και την κατά πολλούς αγαστή συνεργασία του Γερούν Ντέισελμπλουμ με το Βόλφγκανγκ Σόιμπλε- έχουν δει τα ποσοστά τους να κατρακυλούν.
Την ίδια ώρα τα ποσοστά των αναποφάσιστων εξακολουθούν να κυμαίνονται σε πολύ υψηλά επίπεδα (3/4 των ψηφοφόρων σύμφωνα με την I&O Research), κάνοντας κάθε πρόβλεψη για το ακριβές αποτέλεσμα παρακινδυνευμένη. Οι δημοσκόποι εφιστούν την προσοχή στο ενδεχόμενο να εκδηλωθεί μαζικά το λεγόμενο φαινόμενο της «κρυφής ψήφου», που αφορά πιθανούς ψηφοφόρους του ακροδεξιού PVV, οι οποίοι, ενώ αποφεύγουν στις δημοσκοπήσεις να εκφράσουν την προτίμησή τους προς τον Βίλντερς, φέρονται αποφασισμένοι να τον στηρίξουν.
Πολυδιάσπαση του πολιτικού σκηνικού
Σε κάθε περίπτωση η πολυδιάσπαση του πολιτικού σκηνικού, προμηνύει ένα περιβάλλον πολιτικής αστάθειας μετεκλογικά. Θεωρείται μάλιστα δεδομένο πως οι μετεκλογικές διαβουλεύσεις για τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης συνεργασίας θα είναι ιδιαίτερα δύσκολες και χρονοβόρες, ενώ διάχυτη είναι η αίσθηση ότι το όποιο κυβερνητικό σχήμα προκύψει, δεν πρόκειται να μακροημερεύσει. Και αυτό διότι θα χρειαστεί η σύμπραξη πέντε ή ακόμα και περισσότερων κομμάτων, κάτι που υπό τις παρούσες συνθήκες και με δεδομένο τον αποκλεισμό του Βίλντερς και τις αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ των κομμάτων, όπως του VVD με τους GroenLinks ή του CDA με το SP, θα είναι κάθε άλλο παρά εύκολο.