Στην τελευταία θέση του Δείκτη Ισότητας των Φύλων μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε. βρίσκεται η Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα ομάδας ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ.
Όπως ανέφεραν οι ‘Αλντα Φάτσιο και Ελίζαμπεθ Μπρόντερικ, μέλη της ομάδας, “η Ελλάδα έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά γυναικείας απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και βρίσκεται στην τελευταία θέση του Δείκτη Ισότητας των Φύλων μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε.”. Τόνισαν, μάλιστα, ότι η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη για τις περιθωριοποιημένες ομάδες, όπως οι μετανάστριες και οι γυναίκες Ρομά.
Οι δύο εκπρόσωποι της ομάδας του ΟΗΕ, που βρέθηκε τις τελευταίες ημέρες στη χώρα, για να αξιολογήσει την πρόοδο στην εξάλειψη των διακρίσεων σε βάρος των γυναικών και την επίτευξη ισότητας μεταξύ των δύο φύλων, μιλώντας σε συνέντευξη Tύπου, υπογράμμισαν ότι η Ελλάδα υστερεί στο ζήτημα των δικαιωμάτων των γυναικών σε σχέση με άλλες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά το ισχύον νομοθετικό και πολιτικό πλαίσιο, λόγω της ελλιπούς εφαρμογής, των συνεχιζόμενων διακρίσεων και του παρατεταμένου αντίκτυπου της κρίσης και των μέτρων λιτότητας.
Επιπλέον, τα στερεότυπα για του έμφυλους ρόλους, συνεχίζουν να επικρατούν στην ελληνική κοινωνία, με τη γυναίκα να αναλαμβάνει την κύρια φροντίδα των παιδιών και του σπιτιού, περιέγραψαν οι εμπειρογνώμονες. Οι ελλείψεις θέσεων σε δημόσιους παιδικούς σταθμούς, οι περικοπές δαπανών για φροντίδα ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρία, έχουν ως αποτέλεσμα, να αναλαμβάνουν οι γυναίκες τη φροντίδα των παραπάνω.
Η ενδοοικογενειακή βία και γενικότερα η βία κατά των γυναικών είναι παρούσες, όμως συνήθως δεν βγαίνουν προς τα έξω, είτε γιατί οι γυναίκες φοβούνται το στίγμα, είτε για να μη διαταραχθεί η οικογένεια.
“Η ενότητα της οικογένειας παίζει σημαντικό ρόλο στην ελληνική κοινωνία, πράγμα θετικό”, τόνισαν οι Φάτσιο και Μπρόντερικ, αλλά αυτό δεν πρέπει να γίνεται εις βάρος της ασφάλειας των γυναικών. Πολλές γυναίκες με τις οποίες συνομίλησαν, τους είπαν, ότι ακόμα και αν το δηλώνουν στην αστυνομία, οι αστυνομικοί είτε τις αποθαρρύνουν να προχωρήσουν σε επίσημη καταγγελία είτε τους συστήνουν να επισκεφτούν οργανώσεις, που θα μεσολαβήσουν για “να τα ξαναβρούν με τον άντρα τους, για να μη χαλάσει η οικογένεια”.
Αντίστοιχα, σε περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης σε τόπους εργασίας, διστάζουν να μιλήσουν, για να μη χάσουν τη δουλειά τους. “Μας προβληματίζει ιδιαίτερα η πρόσφατη αναχρονιστική πρόταση τροποποίησης του Ποινικού Κώδικα αναφορικά με τον ορισμό του βιασμού”, υποστήριξαν οι εμπειρογνώμονες.
“Δεν υπάρχει Εθνικό Σύστημα Συλλογής Δεδομένων για τη βία κατά των γυναικών, ούτε για γυναικοκτονίες στην Ελλάδα και αυτό πρέπει να αλλάξει”, είπαν.
Παρότι υπάρχει ένα σχετικά καλό νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία της μητρότητας, συχνά δεν εφαρμόζεται και παρατηρήθηκαν διακρίσεις εις βάρος εγκύων γυναικών ή με οικογενειακές υποχρεώσεις. Επιπλέον, αρκετές γυναίκες ανέφεραν, πως εργοδότες αρνούνται να τις προσλάβουν, επειδή “μπορεί να μείνουν κάποια στιγμή έγκυοι”.
Οι -ακόμα παρούσες- προκαταλήψεις στην ελληνική κοινωνία σχετικά με τον σεξουαλικό προσανατολισμό, επίσης θέτει στις ομοφυλόφιλες γυναίκες δυσκολίες σε όλα τα επίπεδα.
“Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι συντονισμένη προσπάθεια για την υλοποίηση, παρακολούθηση και λογοδοσία αναφορικά με μέτρα, τα οποία θα αντιμετωπίσουν τα προβλήματα, καθώς και η δέσμευση των απαραίτητων πόρων για κοινωνική προστασία και λοιπές υπηρεσίες, ιδιαίτερα για δράσεις, που αποσκοπούν στη μείωση του όγκου της μη αμειβόμενης εργασίας των γυναικών ως φροντιστών και στις προσπάθειες πρόληψης της έμφυλης βίας”, εξήγησαν οι εμπειρογνώμονες.
Εξίσου σημαντικές είναι οι προσπάθειες να αλλάξουν οι ισχύουσες κοινωνικές νόρμες και τα έμφυλα στερεότυπα μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος και των μέσων ενημέρωσης. Χωρίς ισχυρή παρέμβαση, δεν θα αξιοποιηθεί η ευκαιρία επιτάχυνσης της οικονομικής ανάκαμψης μέσω της ισότιμης συμμετοχής των γυναικών στην κοινωνική και οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας, συμπλήρωσαν.
Η αποστολή της Ομάδας Εργασίας επισκέφθηκε την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και τη Λέσβο, από 1 έως 12 Απριλίου, όπου συνάντησε κυβερνητικούς αξιωματούχους, εκπροσώπους κρατικών θεσμών, οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και ιδιώτες. Επισκέφθηκε, επίσης, ένα σχολείο, ένα σωφρονιστικό κατάστημα και μια δομή φιλοξενίας μεταναστών και προσφύγων.
Οι εμπειρογνώμονες θα υποβάλουν την πλήρη έκθεσή τους στο Συμβούλιο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών τον Ιούνιο του 2020. Τα ευρήματά τους, όπως υποστηρίζουν, θα βοηθήσουν στη δρομολόγηση των εθνικών και διεθνών προσπαθειών προώθησης της ισότητας των φύλων και προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γυναικών και κοριτσιών σε όλο τον κόσμο.