Όσα πρέπει να γνωρίζουν οι εργαζόμενοι
Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, αναμένεται να παρουσιάσει σήμερα Τετάρτη, τις αλλαγές που φέρνει στην καθημερινότητα χιλιάδων εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα το εργασιακό νομοσχέδιο, το οποίο στην ουσία «καταργεί» την έννοια του 8ώρου, αλλά «βαφτίζεται» από την κυβέρνηση ως… «ευέλικτο ωράριο».
Οι εργαζόμενοι μετά τη ψήφιση του αμφιλεγόμενου νομοσχεδίου θα δουν αλλαγές σε ότι αφορά το ωράριο, την απόλυση, την τηλεργασία, την προσέλευση τους στην εργασία και στον τρόπο που θα απεργούν.
Τι αλλάζει για όσους εργάζονται με 8ωρο
Με τις νέες ρυθμίσεις του νομοσχεδίου υποτίθεται ότι δεν καταργείται το 8ωρο δίνεται όμως η δυνατότητα εφαρμογής του δεκάωρου για έξι μήνες χωρίς επιπλέον αμοιβή αλλά με μείωση ωραρίου το επόμενο διάστημα ή με ρεπό ή με αύξηση των ημερών άδειας.
Αναλυτικότερα οι ιδιωτικοί υπάλληλοι θα μπορούν να απασχολούνται μέχρι και 10 ώρες την ημέρα χωρίς επιπλέον αμοιβή για ένα εξάμηνο συνεχόμενα.
Αναλυτικότερα επιχειρήσεις -εργοδότες θα μπορούν να απασχολούν επιπλέον δυο ώρες την ημέρα το προσωπικό και στη συνέχεια να τις συμψηφίζουν για το επόμενο αντίστοιχο διάστημα με μείωση ωραρίου ή με ρεπό ή με ημέρες άδειας ή συνδυασμό μειωμένων ωρών εργασίας και ημερών αναπαύσεως.
Σύμφωνα με τη σχετική διάταξη στο σχέδιο νόμου η διευθέτηση του χρόνου θα μπορεί να γίνει με ατομική σύμβαση συμφωνίας εργοδότη- εργαζόμενου μόνο εάν δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση της επιχείρησης ή ένωση προσώπων ή δεν επιτευχθεί η κατάρτιση της συλλογικής σύμβασης εργασίας.
Θα επιτρέπεται μόνον εάν η επιχείρηση διαθέτει και λειτουργεί ηλεκτρονικό σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων της, άμεσα συνδεδεμένο και διαλειτουργικό με το πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, σε πραγματικό χρόνο.
Το χρονικό διάστημα των περιόδων αυξημένης και μειωμένης απασχόλησης δεν υπερβαίνει συνολικά τους έξι μήνες σε διάστημα δώδεκα μηνών.
Ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να αρνηθεί την παροχή της επιπλέον αυτής εργασίας, αν δεν είναι σε θέση να την εκτελέσει και η άρνηση του δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη.
Αυτή η άρνηση του εργαζομένου να παράσχει την επιπλέον εργασία δεν συνιστά λόγο καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του.
Κατά την περίοδο της αυξημένης απασχόλησης η ημερήσια απασχόληση του εργαζομένου δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τις 10 ώρες.
Η διευθέτηση του χρόνου εργασίας καθορίζεται με επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή συμφωνία του εργοδότη με συνδικαλιστική οργάνωση της επιχείρησης που αφορά τα μέλη της ή συμφωνία του εργοδότη και του συμβουλίου των εργαζομένων ή συμφωνία του εργοδότη και ένωσης προσώπων.
Πως μπορεί ο εργαζόμενος να εργαστεί 4 ημέρες την εβδομάδα
Ο εργαζόμενος θα μπορεί πλέον να μετατρέψει τις 5 ημέρες με 8ωρη εργασία σε 4 ημέρες με 10ωρη και μια ημέρα ανάπαυσης.
Το σύστημα ωφελεί τους εργαζόμενους, που επιθυμούν να εργαστούν περισσότερο κάποιες ημέρες, προκειμένου π.χ. να μπορούν να λάβουν άδεια, ή να δουλέψουν λιγότερο άλλες ημέρες, ή τους εργαζόμενους που επιθυμούν να δουλέψουν για 4 ημέρες την εβδομάδα.
Χωρίς ούτε να μειώνονται οι αποδοχές τους ούτε να αυξάνεται ο μέσος όρος εργασίας που δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπερβεί τις 5 ημέρες την εβδομάδα και 8 ώρες την ημέρα.
Τι θα ισχύσει για όσους σήμερα τηλεργάζονται
Ένας τηλεργαζόμενος με τις νέες διατάξεις θα έχει το δικαίωμα αποσύνδεσης. Αυτό σημαίνει ότι θα απέχει πλήρως από την παροχή της εργασίας του και θα μπορεί να μην απαντά σε τηλεφωνήματα, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή οποιασδήποτε μορφής επικοινωνία εκτός ωραρίου εργασίας και κατά τη διάρκεια των νόμιμων αδειών του. Ο εργαζόμενος αυτός δεν μπορεί να απολυθεί καθώς η απόλυση του θα είναι άκυρη.
Μονομερής απόφαση εργοδότη για αλλαγή σύμβασης εργασίας
Με το νέο σχέδιο νόμου προστατεύονται από την απόλυση οι εργαζόμενοι που δεν θα δεχθούν την πρόταση του εργοδότη για μερική ή εκ περιτροπής εργασία και όσοι αρνούνται να δεχθούν επιπλέον εργασία στο πλαίσιο της διευθέτησης του χρόνου εργασίας και η άρνησή τους δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη.
Έξτρα αποζημίωση για όσους διεκδικούν άκυρη απόλυση
Ένας εργαζόμενος που έχει προσφύγει στα δικαστήρια για άκυρη απόλυση θα μπορεί να διεκδικήσει αντί την υποχρεωτική επαναπρόσληψη του, εξτρά αποζημίωση.
Η «έξτρα» αποζημίωση που θα καταβάλλει η επιχείρηση στον εργαζόμενο, προκειμένου να μην τον επαναπροσλάβει κυμαίνεται από 3 έως 24 επιπλέον μηνιάτικα, ανάλογα με την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης.
Η διάταξη αναμένεται να αναφέρεται σε αποζημίωση, από αστική ποινή, όχι κατώτερη των τριών μηνών και όχι ανώτερη των 24 μηνών.
Ακόμη προβλέπεται ότι μετά την προειδοποίηση καταγγελίας σύμβασης εξαρτημένης εργασίας ο εργοδότης θα έχει την δυνατότητα να απαλλάξει τον εργαζόμενο από την υποχρέωση παροχής της εργασίας του, μερικώς ή πλήρως.
Το όφελος των εργαζομένων από τις υπερωρίες
Η υπερωριακή απασχόληση, που σήμερα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 96 ώρες τον χρόνο στη βιομηχανία και τις 120 ώρες στους λοιπούς κλάδους, εναρμονίζεται με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο και μπορεί να φτάσει μέχρι και τις 150 ώρες.
Με δεδομένο ότι θα γίνεται ακριβής καταγραφή της απασχόλησης μέσω της ηλεκτρονικής κάρτας εργασίας, διασφαλίζεται ότι οι υπερωρίες θα αμείβονται. Άλλωστε, η ηλεκτρονική κάρτα εργασίας θα αποκαλύπτει την πραγματική υπερωριακή απασχόληση, η οποία μέχρι τώρα όπως αναφέρει το υπουργείο Εργασίας έμενε κρυφή, αδήλωτη και απλήρωτη.
Ακόμη οι μισθωτοί απασχολούμενοι υπερωριακώς δικαιούνται για κάθε ώρα νόμιμης υπερωρίας, και έως 3 ώρες ημερησίως, και μέχρι τη συμπλήρωση 150 ωρών ετησίως, αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%. Ωστόσο κάθε ώρα υπερωρίας που δεν τηρούνται διαδικασίες έγκρισης, χαρακτηρίζεται παράνομη υπερωρία.
Για κάθε ώρα παράνομης υπερωρίας ο μισθωτός δικαιούται αποζημίωση ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 150%.
Πώς θα πηγαίνουν στην εργασία τους οι εργαζόμενοι
Ο εργαζόμενος πηγαίνοντας στην εργασία του φεύγοντας από αυτήν θα πρέπει να δηλώνει μέσω του υπολογιστή του ή μέσω app στο κινητό του τις ώρες προσέλευσης και αποχώρησης.
Ο εργαζόμενος θα δηλώνει απλώς πότε προσέρχεται και πότε φεύγει από την εργασία του και το υπουργείο Εργασίας θα τα ελέγχει όλα μόνο του. Όλα τα δεδομένα θα καταγράφονται με κεντρικό ηλεκτρονικό έλεγχο.
Με την αναβάθμιση του ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ σε ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ θα συνδέονται online τα συστήματα των επιχειρήσεων με το ΕΡΓΑΝΗ. Έτσι ο εργαζόμενος θα «χτυπά» την κάρτα του, όταν ξεκινά και όταν τελειώνει την εργασία του.
Η κάρτα θα συνδέεται απευθείας με online σύστημα του ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ και, με τον τρόπο αυτό, θα καταγράφεται αμέσως και σε πραγματικό χρόνο η απασχόληση του εργαζομένου, η υπέρβαση του νομίμου ωραρίου, οι υπερεργασίες και οι υπερωρίες του κι έτσι θα επέρχονται άμεσα οι σχετικές συνέπειες (αξιώσεις για επιπλέον αμοιβή από τον εργαζόμενο και κυρώσεις στον εργοδότη, εάν η υπέρβαση του ωραρίου είναι παράνομη).
Πως θα γίνονται οι απεργίες
Η συνδικαλιστική οργάνωση που κηρύσσει απεργία πλέον θα υποχρεούται να προστατεύει το δικαίωμα των εργαζομένων, που δεν συμμετέχουν στην απεργία, να προσέρχονται και να αποχωρούν ελεύθερα και ανεμπόδιστα από την εργασία τους και να παρέχουν αυτήν χωρίς εμπόδιο και ιδίως χωρίς την άσκηση σωματικής ή ψυχολογικής βίας σε βάρος τους από οιονδήποτε.
Σε περίπτωση που δεν συμβεί κάτι τέτοιο η απεργία μπορεί να διακοπεί.
Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις που κηρύσσουν απεργία στο δημόσιο, τους ΟΤΑ, τα ΝΠΔΔ, καθώς και σε φορείς, υπηρεσίες, οργανισμούς υποχρεούνται να καταθέσουν ενώπιον του Ο.ΜΕ.Δ. αίτηση διεξαγωγής δημόσιου διαλόγου για τα αιτήματα της απεργίας.
Προβλέπεται ότι για την πραγματοποίηση κινητοποίησης σε δημόσιο, ΟΤΑ, ΝΠΔΔ και επιχειρήσεις δημόσιου χαρακτήρα ή κοινής ωφέλειας απαιτείται πλέον πέρα από το προσωπικό ασφαλείας και Προσωπικό Ελάχιστης Εγγυημένης Υπηρεσίας, τα οποία οφείλουν να ορίσουν οι ίδιοι οι συνδικαλιστές.
Οι στοιχειώδεις αυτές ανάγκες που θα πρέπει να καλύπτονται κατά την διάρκεια της απεργίας, ορίζονται ως τουλάχιστον το ένα τρίτο (⅓) της συνήθως παρεχόμενης υπηρεσίας, ανάλογα με τους κινδύνους που προκύπτουν για τη ζωή, την υγεία και την ασφάλεια των πολιτών.
Πώς θα γίνεται το διάλειμμα
Ο εργαζόμενος πλέον πηγαίνοντας στην εργασία του θα πρέπει να γνωρίζει ότι δικαιούται διάλειμμα μετά από 4 ώρες εργασίας και όχι μετά από 6 ώρες που είναι σήμερα.
Ειδικότερα θα προβλέπεται διάλειμμα από 15 ως 30 λεπτά όταν ο χρόνος εργασίας θα υπερβαίνει τις 4 συνεχόμενες ώρες εργασίας.
Σήμερα το διάλειμμα είναι 15 λεπτών και δίνεται στους εργαζομένους μετά από 6 ώρες συνεχόμενης εργασίας.