Για τουλάχιστον μισό αιώνα, η οικογένεια Μπενετόν της Ιταλίας κήρυττε την αξία της συμπόνιας μέσα από γιγαντιαίες διαφημίσεις για τα επώνυμα ρούχα της, οι οποίες περιελάμβαναν φωτογραφίες από έναν ετοιμοθάνατο ασθενή Aids, μια μαύρη γυναίκα που θηλάζει ένα λευκό μωρό και, πιο πρόσφατα, Αφρικανούς πρόσφυγες να σώζονται στη θάλασσα.
Όμως τώρα οι ίδιοι οι Μπενετόν βρίσκονται στο επίκεντρο της δημόσιας κατακραυγής μετά τη θανατηφόρα κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα, καθώς απειλούνται κι άλλες, πολύ πιο προσοδοφόρες επιχειρήσεις της οικογένειας, όπως αεροδρόμια, σταθμοί διοδίων και εστιατόρια από το Σαντιάγο της Χιλής ως τη Ρώμη.
Η νεοεκλεγείσα ιταλική κυβέρνηση ξεκίνησε τις διαδικασίες αφαίρεσης της άδειας διοδίων της Atlantia, εταιρίας της οικογένειας Μπενετόν που διαχειριζόταν τη γέφυρα, ενώ ζητάται και η απόλυση του επικεφαλής.
Οι απειλές πυροδότησαν ένα sell-off που έσβησε 6 δισ. από τη χρηματιστηριακή αξία της Atlantia, ενώ χάος επικρατεί στα social media, με τον κόσμο να ζητά «αίμα» κατηγορώντας την οικογένεια Μπενετόν πως θυσίασε την ασφάλεια στο βωμό του κέρδους.
Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας, Τζοβάνι Καστελούτσι, τονίζει ότι «η Atlantia συνεχίζει να κάνει τις πρέπουσες επενδύσεις», με αναφορά στην ασφάλεια του οδικού δικτύου.
O διασημος Ιταλός αρχιτέκτονας Robin Monotti Graziadei καταγγέλλει ραγδαία μείωση των επενδύσεων στα έργα υποδομών μετά την ιδιωτικοποίηση των εθνικών δικτύων.
Τα εθνικά δίκτυα της Ιταλίας ιδιωτικοποιήθηκαν το 1999, την ίδια χρονιά που η χώρα μπήκε και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2007 πέρασαν στην ιδιοκτησία της Atlantia, το 30% της οποίας ανήκει στην Benetton Group. Ανάμεσα στους ιδιοκτήτες βρίσκονται επίσης και η HSBC και η BlackRock.
Ο Ιταλός αρχιτέκτονας Robin Monotti Graziadei καταγγέλλει ότι οι επενδύσεις στα έργα υποδομών των ιταλικών εθνικών δικτύων μειώθηκαν ραγδαία από τότε που η διαχείρισή τους πέρασε σε χέρια ιδιωτών.
Μία μέρα μετά την κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα, οι μετοχές της εταιρείας Atlantia σημείωσαν πτώση κατά 35%. Η εταιρεία ζητά αποζημιώσεις, τις οποίες η ιταλική κυβέρνηση δηλώνει ότι δεν θα πληρώσει.
Τα Πέντε Αστέρια και η Λέγκα τα έχουν βάλει με την οικογένεια Μπενετόν, που ελέγχει την ιδιωτική εταιρεία διαχείρισης των εθνικών αυτοκινητόδρομων Autostrade per l’Italia, κατηγορώντας την πως κερδίζει δισεκατομμύρια από τα διόδια, αλλά δεν επανεπενδύει τα δέοντα κεφάλαια στα απαραίτητα έργα συντήρησης.
Ο πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε είπε μάλιστα πως θα καταγγείλει άμεσα τη σύμβαση, χωρίς να πληρώσει τις προβλεπόμενες ρήτρες. Αλλά η Atlantia, ο όμιλος χαρτοφυλακίου των Μπένετον, απάντησε πως αν αντικατασταθεί μονομερώς από το κράτος, δικαιούται αποζημίωση ύψους ώς και 20 δισ. ευρώ!
Ωστόσο η κυβέρνηση Ρέντσι το 2015 πέρασε ειδικό μέτρο χάρη στο οποίο μπόρεσε να παραταθεί χωρίς διαγωνισμό η απευθείας ανάθεση εκμετάλλευσης των αυτοκινητόδρομων στον όμιλο Μπένετον: ο αρχηγός των Πέντε Αστέρων, Λουίτζι ντι Μάιο, κατηγόρησε μάλιστα ευθέως τον Ρέντσι και το Δημοκρατικό Κόμμα, το PD, ότι έλαβαν χρηματοδότηση από τον συγκεκριμένο όμιλο για την προεκλογική εκστρατεία.
Ο άμεσα ενδιαφερόμενος πρώην πρωθυπουργός διέψευσε, οργισμένος, κάθε κατηγορία παρά τη «φιλική» προς το PD πολιτική στάση που κράτησαν στις τελευταίες εκλογικές μάχες τα ΜΜΕ που ελέγχονται εν μέρει από τον όμιλο Μπενετόν.
Μια εταιρεία που ξεκίνησε κυριολεκτικά από… τρίχες
Η οικογένεια Μπενετόν, δοξασμένη για το πως έφτασε από το μηδέν στο σήμερα, στην πόλη «καταγωγής» της το Τρεβίζο, μια βορειοανατολική πόλη 85 χιλιάδων κατοίκων, έχασε πρόσφατα το νεότερο από τα τέσσερα αδέλφια που ιδρύσαν την εταιρεία το 1965, τον Κάρλο, ο οποίος πέθανε από καρκίνο στην ηλικία των 74 ετών.
Μαζί με τα αδέλφια του Λουτσιάνο και Τζιλμπέρτο και την αδελφή του Τζουλιάνα, ο Κάρλο Μπενετόν ίδρυσε την εταιρία το 1965 στο Ποντζάνο Βένετο, ένα χωριό της βορειοανατολικής Ιταλίας, η οποία επικεντρώθηκε αρχικά στο μαλλί.
Η ιδέα προήλθε από τον Λουτσιάνο, τον μεγαλύτερο αδελφό της οικογένειας, και γρήγορα τα μικρά πουλόβερ από μαλακό μαλλί σε διάφορα χρώματα άρχισαν να γίνονται ανάρπαστα στην αγορά.
Η επιτυχία των «United Colors of Benetton» ολοένα και μεγάλωνε, μέχρι που έγινε παγκόσμια μεταξύ 1982 και 2000 με τις τολμηρές διαφημιστικές εκστρατείες του φωτογράφου Ολιβιέρο Τοσκάνι, όπως αυτή που έδειχνε μια μαύρη γυναίκα να θηλάζει ένα λευκό παιδί.
Ο Τζιλμπέρτο, ο οποίος διαχείριζεται τα οικονομικά της οικογένειας, ξεκίνησε να διαφοροποιεί τις επιχειρηματικές δραστηριότητες της εταιρείας το 1990, με τον ιταλικό κολοσσό να κατέχει πλέον περιουσιακά στοιχεία αξίας 12 δισ. ευρώ.
Οι Μπενετόν έπραξαν σοφά με το να επεκτείνουν τις επιχειρήσεις τους και αν ξεφύγουν από τον κλάδο των ρούχων, γεγονός που κατά πάσα πιθανότητα θα τους επιτρέψει να αντέξουν τους κραδασμούς από το πλήγμα στην Atlantia μετά το μοιραίο περιστατικό στη γέφυρα, επισημαίνει ο Ούγκο Αρίγκο, καθηγητής δημοσιοικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Bicocca.
