Η Ομοσπονδία Ρωσόφωνων Συλλόγων και το ίδρυμα Ντοστογιέφσκι διοργάνωσαν με μεγάλη επιτυχία την Δευτέρα 20 Μάρτη το απόγευμα, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης , συνάντηση- συζήτηση με τους ιδιαίτερα δημοφιλείς στη Ρωσία και πολυμεταφρασμένους λογοτέχνες Ζαχάρ Πριλέπιν, Σεργκέι Σαργκουνόβ κι τον ροκ μουσικό και συγγραφέα Αλεξάντερ Σκλιάρ και Έλληνες συναδέλφους τους αλλά και το κοινό σε μια συζήτηση με θέμα:
“Τέχνη και πολιτική: Ο ρόλος και η στάση της διανόησης απέναντι στις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου”
Τη συζήτηση συντόνισε η Νάντια Βαλαβάνη, συγγραφέας και πρώην αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών. Στο πάνελ συμμετείχε ο γελοιογράφος και συγγραφέας Στάθης (Σταυρόπουλος), ενώ προσκλήθηκαν και παρενέβησαν γνωστοί Έλληνες διανοούμενοι και καλλιτέχνες.
Η συζήτηση έκλεισε με την Μπέττυ Χαρλαύτη να ενώνει τις δυνάμεις της με τον, Αλεξάντερ Σκλιάρ, παρουσιάζοντας ρωσικά, ελληνικά και διεθνή μουσικά κομμάτια. Στο πιάνο τους συνόδευσαν οι μουσικοί Γιάννης Μπελώνης και Αλεξάντερ Μπελονόσοβ.
Την συζήτηση παρακολούθησαν πλήθος στελεχών της ΛΑ.Ε με επικεφαλής τον Παναγ. Λαφαζάνη και στελέχη της πρεσβείας της Ρωσίας στην Αθήνα.
Μια νέα γενιά Ρώσων δημιουργών, αυτή του 21ου αιώνα, εξελίσσεται, συνεχίζοντας τις ισχυρές παραδόσεις της ρωσικής διανόησης: Πριν απ’ όλα με τα έργα τους, αλλά και με την πολιτική και κοινωνική τους δράση, αναδεικνύονται σε παράγοντες επιρροής τόσο για την πορεία της σύγχρονης ρωσικής κοινωνίας όσο και ως προς τις διεθνείς αναζητήσεις της.
Και τώρα τι; Σχεδόν τριάντα χρόνια από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, παγκοσμιοποίηση και νεοφιλελευθερισμός μοιάζουν να αμφισβητούνται έμπρακτα σε μεγάλο μέρος του σύγχρονου κόσμου, διαψεύδοντας οριστικά τις προσδοκίες περί “τέλους της ιστορίας».
Ποια είναι η ευθύνη των διανοούμενων για την αντιμετώπιση του νεοφασισμού, του εθνικισμού, της ξενοφοβίας και των ακροδεξιών μορφωμάτων, όταν προβάλλονται όχι ως «μακρύ χέρι» του συστήματος, αλλά ως “εναλλακτική προοπτική ” διεξόδου από την πολιτική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική κρίση του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού;
Είναι αναπόφευκτος ένας “νέος ψυχρός πόλεμος” ή και μια σύγκρουση- “αντίδοτο στην κρίση“, όπως ευαγγελίζονται κι επιδιώκουν οι πιο επιθετικοί κύκλοι της Δύσης; Μπορεί να υπάρξει ουσιαστικός διάλογος στην Ευρώπη μέσα σε κλίμα αντιποίνων και αντιμέτρων και έξω από ένα σύστημα συλλογικής ασφάλειας με συμμετοχή όλων ανεξαίρετα των χωρών και των λαών της;
Ποια η σχέση σήμερα μεταξύ τέχνης και πολιτικής; Μπορεί μακριά από τα νεοφιλελεύθερα πρότυπα μιας «τέχνης- καταφύγιο» από την κρίση και τα «χτυπήματα της μοίρας», πολύ περισσότερο μιας «τέχνης-life style», να υπάρξει στις σημερινές κρίσιμες συνθήκες μια τέχνη που να γίνεται σημαία μιας νέας λαϊκής αντίστασης;
Αυτά και άλλα ερωτήματα απασχόλησαν την πολύ ενδιαφέρουσα, άκρως επίκαιρη και ιδιαίτερα ελπιδοφόρα συζήτηση με τους Ρώσους συγγραφείς, καλλιτέχνες και ακτιβιστές, και τους Έλληνες ομότεχνους τους. Οι Πριλέπιν, Σαργκουνόβ, Σκλιάρ και Μπελονόσοβ επισκέπτονται για πρώτη φορά την Ελλάδα προσκαλεσμένοι από την Ομοσπονδία Συλλόγων και Οργανώσεων Ρωσικής καταγωγής και Ρωσόφωνων πολιτών στην Ελλάδα.
Παρουσιάζουμε τους συμμετέχοντες με σύντομα βιογραφικά τους στοιχεία, σημειώνοντας ότι ο Πριπέλιν είναι ταυτόχρονα διοικητής μονάδας που πολεμάει υπό τις κόκκινες σημαίες στην Λ.Δ του Ντονμπάς και ο Σαργκούνοβ είναι βουλευτής στη Ρωσική Δούμα, συνεργαζόμενος με το ΚΚ Ρωσίας:
1. Zahar Prilepin : (επίσημη ιστοσελίδα: http://zaharprilepin.ru/). Γεννημένος το 1975 ο Prilepin θεωρείται σήμερα ο πιο πολυδιαβασμένος Ρώσος λογοτέχνης κι ένα από τα πρόσωπα με τη μεγαλύτερη δημόσια επιρροή στη χώρα του. Το Newsweek έγραψε γι’ αυτόν ότι «για να κατανοήσει κάποιος τη σημερινή Ρωσία, χρειάζεται να κατανοήσει τον Πριλέπιν» χαρακτηρίζοντάς τον «Ρώσο Χεμινγκγουέη». Με 17 έργα στη βιβλιογραφία του από το 2006 μέχρι τώρα, από τα οποία 8 μυθιστορήματα μεταφρασμένα σε πάνω από 10 γλώσσες, με έντονο πολιτικό περιεχόμενο, ο Prilepin συνηθίζει να προκαλεί συζητήσεις και με την προσωπική του δράση, καταγραμμένη στα μυθιστορήματα του, με τελευταία τέτοια εκδήλωση την πρόσφατη ανακοίνωσή του ότι τους τελευταίους μήνες δρα ως «υποδιοικητής ταξιαρχίας στο Ντονμπάς» κι ότι ξεκινάει με τον σκηνοθέτη Emir Kusturica διεθνή καμπάνια για την αντιμετώπιση του νεοναζισμού στην Ουκρανία.
2. Sergei Shargunov: (επίσημη ιστοσελίδα: http://shargunov.com/). Γεννημένος το 1980 και δημοσιογραφώντας από 19 ετών ο Shargunov κυκλοφόρησε το πρώτο του best seller «Ένα βιβλίο χωρίς φωτογραφίες» το 2011. Από τότε τα μυθιστορήματά του είναι από τις μεγαλύτερες επιτυχίες στη Ρωσία, ενώ έχουν μεταφραστεί σε 8 γλώσσες. Ο Shargunov, που ο ίδιος λέει ότι «ανατράφηκε σε μια αντισοβιετική οικογένεια», αλλά ότι η γενιά του, «που μεγάλωσε στη δεκαετία του ’90, έχει το αίσθημα της ήττας», ανέπτυξε από πολύ νέος έντονη πολιτική δραστηριότητα σε αριστερές οργανώσεις και είναι από το 2016 βουλευτής στη Ρωσική Δούμα, συνεργαζόμενος με το Κομμουνιστικό Κόμμα Ρωσίας.
3. Alexander Sklyar: Γεννημένος το 1958, ο Sklyar άφησε το 1985 την καριέρα του διπλωμάτη για να ιδρύσει το ροκ συγκρότημα VA BANK. Από τότε ο τραγουδιστής/συνθέτης/ραδιοφωνικός και τηλεοπτικός παραγωγός/ηθοποιός και συγγραφέας Alexander Sklyar αναδείχτηκε σε μια ιδιαίτερα δημοφιλή προσωπικότητα στη Ρωσία και με εμφανίσεις σε πολλές χώρες. Τα έργα του είναι πολιτικά και κοινωνικά φορτισμένα κι ο ίδιος έχει έντονη αντιφασιστική δραστηριότητα.
4. Νάντια Βαλαβάνη: (επίσημη ιστοσελίδα http://www.nadiavalavani.gr/) Η Νάντια Βαλαβάνη, γεννημένη το 1954, είναι περισσότερο γνωστή στο κοινό για την υπερ-40χρονη αγωνιστική της πορεία στην Αριστερά: Από τη δράση της στην παράνομη ΚΝΕ και Αντι-ΕΦΕΕ από τα 18 της και τη σύλληψη, πολύμηνη ανάκριση και φυλάκιση της από το δικτατορικό καθεστώς ένα χρόνο αργότερα μέχρι και τη βουλευτική θητεία της (2012-2015), κατά την οποία συντόνισε από μεριάς της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ την πάλη ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις. Και βέβαια για τη θητεία αλλά και την παραίτησή της από αναπληρώτρια Υπουργός Οικονομικών της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στις 13 Ιουλίου 2015 αμέσως μετά την υπογραφή στις Βρυξέλλες της συμφωνίας που οδήγησε στο Τρίτο Μνημόνιο – και τις μετέπειτα προσπάθειες της για τη συγκρότηση ενός ενιαίου μετώπου της Αριστεράς για την ανατροπή των Μνημονίων και τη ριζοσπαστική προοπτική. Ταυτόχρονα ωστόσο όλα αυτά τα χρόνια είχε έντονη παρουσία στην τέχνη και τον πολιτισμό. Συγγραφέας η ίδια – ποιητικών συλλογών, ενός μυθιστορήματος και τεσσάρων συλλογών δοκιμίων και πολιτικών και θεωρητικών κειμένων για θέματα τέχνης και πολιτικής – η Νάντια Βαλαβάνη ασχολήθηκε συστηματικά με την έρευνα για το έργο του Μπρεχτ, ενώ σε συνεργασία με γνωστούς καλλιτέχνες είχε την ιδέα, σχεδίασε και συμμετείχε σε 6 παραστάσεις λόγου, μουσικής και video-art με θέμα όψεις του έργου του Μπρεχτ, αλλά και για τον Μαγιακόβσκι.
5. Στάθης (Σταυρόπουλος) : Από τους πιο γνωστούς Έλληνες σκιτσογράφους, ο Στάθης σπούδασε Οικονομικά και Σκηνοθεσία Κινηματογράφου. Σκιτσογραφεί από το 1981 (Ριζοσπάστης, ΝΕΑ, Ελευθεροτυπία) και σήμερα στη Realnews. Επίσης, αρθρογραφεί και σκιτσάρει καθημερινά ,στο enikos.gr. Έχει συνεργαστεί με πλήθος περιοδικών (ΑΝΤΙ, Μετρό, 4 Τροχοί, ΕΠΙΚΑΙΡΑ κ.ά.). Έχει εκδώσει 30 άλμπουμ με γελοιογραφίες, με σκίτσα χωρίς λόγια, με κόμιξ και με εικονογραφήσεις τραγουδιών. Έχει κάνει αφίσες, κινούμενο σχέδιο και εικονογραφήσεις λογοτεχνικών έργων. Από το 1985 έως σήμερα γράφει καθημερινά μια στήλη στις εφημερίδες που εργάζεται – πολιτική, σατιρική και ενίοτε απροσδιορίστου χαρακτήρα. Έχει λάβει μέρος σε πολλές εκθέσεις, συλλογικές και ατομικές, κι έχει βραβευθεί στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
6. Μπέττυ Χαρλαύτη (προσωπικές σελίδες: https://www.facebook.com/betty.harlaftiκαι https://m.youtube.com/user/YPATIA238): Σύγχρονη ερμηνεύτρια με κλασική παιδεία (μεσόφωνος) η Μπέττυ Χαρλαύτη ερμηνεύει ευρύ ρεπερτόριο σε αρκετές γλώσσες. Η πρώτη της δισκογραφική δουλειά έλαβε εξαιρετικές κριτικές και της άνοιξε τον δρόμο για προσωπικές συναυλίες στην Νέα Υόρκη και την Ευρώπη. Έχει συνεργαστεί με την Μαρία Φαραντούρη και άλλους σημαντικούς καλλιτέχνες. Γνωστή, μεταξύ άλλων, για την συνεργασία της με τον Μίκη Θεοδωράκη δίνει συναυλίες μεταλαμπαδεύοντας το έργο του, φέροντας την πολύτιμη καλλιτεχνική υπογραφή του. Εμφανίζεται επίσης από το 2012 με την Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης» ενώ αυτό τον καιρό ηχογραφείται ο νέος της δίσκος σε έργα του συνθέτη υπό την επιμέλεια του ίδιου. Η Μπέττυ Χαρλαύτη είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου Πατρών ενώ φοιτά στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
7. Γιάννης Μπελώνης (προσωπικές σελίδες: https://www.linkedin.com/in/yannis-belonis-78144b65/ και https://m.youtube.com/channel/UCGzhAUnrQiYojWcAYiCbrVg):Διδάκτωρ Μουσικολογίας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, εργάζεται στην Εθνική Λυρική Σκηνή ως ενορχηστρωτής και υπεύθυνος της Μουσικής της Βιβλιοθήκης. Από το 2007 συμμετέχει ως πιανίστας στην Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης», κι έκτοτε συνεργάζεται με τον συνθέτη στην ενορχήστρωση έργων του. Ως ενορχηστρωτής και πιανίστας έχει συμμετάσχει σε πλήθος μουσικών και θεατρικών παραστάσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό συνεργαζόμενος με τους μεγαλύτερους Έλληνες συνθέτες και τραγουδιστές, καθώς και με ξένους καλλιτέχνες, με συμφωνικές ορχήστρες, μουσικά σύνολα και χορωδίες.
8. Aleksandr Belonosov: Γεννημένος το 1961 , μουσικός, συνθέτης ο ίδιος ποπ και ροκ έργων, συνεργάζεται με τον Alexander Sklyar από την εποχή του συγκροτήματος VA BANK. Είναι γνωστός στη δισκογραφία επίσης από κυκλοφορία άλμπουμ με εκτελέσεις κλασσικών έργων για πιάνο και κιθάρα.
