Κατεπείγον αίτημα, η μείωση των τιμών καυσίμων

Αμνησία και αναλγησία στην ενεργειακή πολιτική της κυβέρνησης

• Φέτος, ως γνωστό, οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν πολύ αυξημένες τις  τιμές  στο πετρέλαιο θέρμανσης ενώ  γενικότερα  οι τιμές καυσίμων είναι «τσιμπημένες», με τους Έλληνες να αναγκάζονται να βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη τους, προκειμένου να μετακινηθούν με τα οχήματά τους ή να εξασφαλίσουν τη θέρμανση τους. Λόγω επικαιρότητας, θα εστιάσουμε στο πετρέλαιο θέρμανσης, που είναι βασικό αγαθό για την αξιοπρεπή  διαβίωση των νοικοκυριών.

Μέσα Οκτωβρίου, που τυπικά αρχίζει η χειμερινή περίοδος, είχαμε  πρεμιέρα στο πετρέλαιο θέρμανσης με τιμή  στα  1,14 ευρώ το λίτρο,  μία  επιβάρυνση των καταναλωτών κατά 20,7% σε σχέση με την τιμή έναρξης της περυσινής χειμερινής περιόδου

Γενική εκτίμηση  είναι, ότι οι τιμές, θα κινηθούν φέτος σε ψηλά επίπεδα, καθώς αφενός η αποκλιμάκωση της τιμής του αργού στη διεθνή αγορά δεν φαίνεται να σταθεροποιείται και αφετέρου η φορολογία εξακολουθεί να παραμένει υψηλή και να αντιπροσωπεύει το 48% της τελικής τιμής του προϊόντος, ποσοστό μάλιστα  που ενισχύει το κίνητρο για λαθρεμπόριο

• Κινητοποιήσεις σε Γαλλία Βουλγαρία.

Παρόμοια εκτίναξη τιμών έχουμε και σε άλλες χώρες πχ σε Γαλλία και Βουλγαρία,όπου όμως, οι εργαζόμενοι και οι λαοί «υποδέχτηκαν» αυτές τις ανατιμήσεις με κινητοποιήσεις.

Όπως αναφέρουν δημοσιεύματα, στη Γαλλία υπήρξε τεράστιο κίνημα δυσαρέσκειας. Οργανώθηκαν διαδηλώσεις κατά της αύξησης των φόρων επί των καυσίμων σε πολλές πόλεις της χώρας και  ο αριθμός των συμμετεχόντων προσέγγισε τα 290.000 άτομα.

Επίσης  μεγάλες κινητοποιήσεις είχαμε και στη  Βουλγαρία,  για τις τιμές καυσίμων,  με αίτημα δηλαδή τη μείωση των  τιμών καυσίμων.  Κινητοποιήσεις με διάρκεια τριών βδομάδων, όπου χιλιάδες Βούλγαροι απέκλεισαν μεγάλους οδικούς άξονες και τα συνοριακά φυλάκια ανάμεσα στην Βουλγαρία και την Τουρκία,  την Βουλγαρία και την Ελλάδα για να διαμαρτυρηθούν για την αύξηση των τιμών των καυσίμων εν μέσω γενικευμένης δυσαρέσκειας για το χαμηλό βιοτικό επίπεδο τους.

• Στην Ελλάδα τέλμα και η κυβέρνηση θεατής.

Στην Ελλάδα,  τέτοια αντίδραση δεν υπήρξε, γιατί το εργατικό και λαϊκό κίνημα είναι σε απογοήτευση και  τέλμα, παρά την κωλοτούμπα ΣΥΡΙΖΑ και την παράδοση στους ιδιώτες  των βασικών εργαλείων  για έλεγχο του πετρελαϊκού  κυκλώματος.

Η κυβέρνηση, επίσης ξεχνά τις δεσμεύσεις ΣΥΡΙΖΑ πριν τις εκλογές  2015 και περί άλλων τυρβάζει σήμερα.

Επιλέγει  το ρόλο του  απλού θεατή. Έχει  ξεχάσει δεσμεύσεις της για αξιοποίηση  επιχειρήσεων και ελεγκτικών φορέων στους οποίους ασκεί εποπτεία για παρέμβαση στην αγορά και  υιοθετεί  την αντίληψη του νεοφιλελευθερισμού, που επιδιώκει τη  λειτουργία της αγοράς τελείως ανεξέλεγκτη, αγορά που θα λειτουργεί με βάση το  νόμο της  ζούγκλας. Έχει ευθύνες για τη μη παρέμβαση, παρά τις θέσεις  που είχε παλαιότερα ο ΣΥΡΙΖΑ.

Βεβαίως η αγορά κινείται,  λειτουργεί, αλλά η λειτουργία της  δεν είναι αυτή που υπηρετεί την κοινωνία, αλλά αυτή που προκύπτει από τους συσχετισμούς δύναμης των πολυεθνικών ενεργειακών ομίλων, αυτή που μεγιστοποιεί τα κέρδη τους

Για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι,  δυνατότητα ελέγχου του πετρελαϊκού κυκλώματος θα μπορούσε να υπάρξει με πολλούς τρόπους:

-Με  την ανάκτηση του ελέγχου των ΕΛΠΕ

-Με τον έλεγχο της ΕΚΟ Εμπορίας.

-Με την ενεργοποίηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού για την αποτροπή  εναρμονισμένων πρακτικών των διυλιστηρίων Λάτση και Βαρδινογιάννη

-Με την επιβολή πλαφόν όταν κρίνεται αναγκαίο

-Με την πλήρη εισαγωγή σε όλες τις φάσεις του κυκλώματος πετρελαίου των συστημάτων εισροών-  εκροών

-Με τον  ουσιαστικό συντονισμό όλων των ελεγκτικών  φορέων (πχ Υπουργείο ΚΕΝΑΚ, αρμόδιες υπηρεσίες Περιφερειών, Υπουργείο Οικονομικών και Γενική Γραμματεία πληροφοριακών συστημάτων,  κ.α

-Με τον έλεγχο  των αποθεμάτων 3 μηνών που υποχρεούται να διατηρεί η  χώρα και που  έχει μετατεθεί  στη δικαιοδοσία Λάτση και Βαρδινογιάννη

Δυστυχώς, η κυβέρνηση και ο αρμόδιος υπουργός περί άλλων τυρβάζει. Αντί να ενδιαφέρεται για μέτρα προστασίας  των καταναλωτών,  έστω με επί μέρους ανακουφιστικά μέτρα, η προσοχή του επικεντρώνεται  στην υλοποίηση των εντολών των Βρυξελών και ΗΠΑ, στέκοντας προσοχή στην καθημερινή τελείως προκλητική πίεση του πρεσβευτή των ΗΠΑ στη  χώρα μας. Ο ΕΦΚ δεν αξιολογείται σαν  σημαντικό θέμα για αντιμετώπιση. Η Ομοσπονδία των επιχειρήσεων του κλάδου διαφωνεί με την αυξημένη τιμή ΕΦΚ αλλά ποιος την παίρνει υπόψη. Η κυβέρνηση, ενδιαφέρεται αποκλειστικά για τα σίγουρα φορολογικά έσοδα το στόχο για τα υπερβολικά πλεονάσματα  και ας μην τη σκοτίζουμε!.

Όμως, δεν είναι δυνατό, τέτοια σοβαρά  θέματα να αντιμετωπίζονται καιροσκοπικά και ανεύθυνα,  γιατί ως γνωστό το πετρέλαιο θέρμανσης όπως και η βιομάζα και η ηλεκτρική ενέργεια παίζουν σημαίνοντα ρόλο, στον οικιακό τομέα, στον οικογενειακό λογαριασμό. Δεν είναι τυχαίο που η  χρήση του πετρελαίου θέρμανσης περιορίστηκε σημαντικά (μείωση 59% κατά την περίοδο 2006-2016), την τελευταία δεκαετία με τα περισσότερα χρόνια στην κρίση. Βέβαια  ενισχύθηκε η διείσδυση του φθηνότερου φυσικού αερίου,  (αύξηση 139%), όμως το δίκτυο του  φυσικού αερίου παρά τη σχετική επέκταση, καλύπτει ακόμη μικρό μέρος της επικράτειας. Υπάρχουν ακόμη μεγάλες περιοχές όπου το δίκτυο απουσιάζει. Το πετρέλαιο θέρμανσης είναι βασικό αγαθό για τα νοικοκυριά και όπως φαίνεται από τα στατιστικά δεδομένα, έχουμε σε αυτό μια σχετική αύξηση της κατανάλωσης  τα τελευταία χρόνια (αύξηση 28% κατά την περίοδο 2013- 2016).

• Ενεργειακή φτώχεια, ανάγκη παρέμβασης

Στην Ελλάδα, ενώ τα εισοδήματα των λαϊκών στρωμάτων παραμένουν καθηλωμένα, έρχονται φέτος οι αυξημένες τιμές πετρελαίου θέρμανσης, να επιδεινώσουν   την κατάστασή τους. Η φτώχεια στην Ελλάδα και ειδικότερα η ενεργειακή φτώχεια έχουν ενταθεί και βρίσκονται σε πολύ ψηλά επίπεδα σαν συνέπεια της μνημονιακής, νεοφιλελεύθερης πολιτικής της εσωτερικής υποτίμησης που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα τα τελευταία 8 χρόνια

Με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, προσεγγιστικά, το 30% των συνολικών ελληνικών νοικοκυριών εμφανίζεται μη ικανό να θερμάνει ικανοποιητικά την κατοικία του, ενώ για την περίπτωση των οικονομικά ευάλωτων νοικοκυριών, το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 50%. Επισημαίνεται ότι για το έτος 2015, η Ελλάδα κατείχε την 4η υψηλότερη επίδοση στο συγκεκριμένο δείκτη ανάμεσα στα Κράτη-Μέλη καταδεικνύοντας το μέγεθος του προβλήματος της ενεργειακής ένδειας στα ελληνικά νοικοκυριά.

Από τα παραπάνω δεδομένα, προκύπτει η ανάγκη παρέμβασης   για την ανακούφιση των πληττόμενων νοικοκυριών από την ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΦΤΩΧΕΙΑ, και ειδικά οι  τομείς του πετρελαίου θέρμανσης όπως και της Ηλεκτρικής Ενέργειας είναι πρώτης προτεραιότητας.

Όμως, η κυβέρνηση οφείλει να δείξει στοιχειώδη ευαισθησία, με  δεδομένο που δεν είναι σε όλους γνωστό, πως στα θέματα φορολογίας επί των τιμών των καυσίμων, η Κυβέρνηση, έχει περιθώρια ελιγμών, αφού η απόφαση για το ύψος της επιβολής φόρων στο πετρέλαιο ή στο φυσικό αέριο είναι αποκλειστικά δική της ευθύνη.

• Το αίτημα για παρέμβαση στον ΕΦΚ

Αν και οι τρόποι παρέμβασης για το πετρέλαιο θέρμανσης είναι αρκετοί, όπως προαναφέραμε, ο  στόχος  που θέτουν οι περισσότερες πλευρές, είναι, η παρέμβαση στον ΕΦΚ. Εκτός από το φορέα μας(ΛΑΕ) και την μη παραδομένη Αριστερά γενικότερα, η Ομοσπονδία βενζινοπωλών έχει παρέμβει εδώ και καιρό με θέση για μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα, αλλά κατά το κοινώς λεγόμενο, φωνή βοώντος εν τη ερήμω Η Ομοσπονδία Βενζινοπωλών τονίζοντας πως    η αύξηση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης «επέδρασε καταστροφικά τόσο στον κλάδο των βενζινοπωλών, συντελώντας και αυτό το μέτρο στο κλείσιμο 2.500 πρατηρίων, αλλά και στη θέρμανση των νοικοκυριών και  στο περιβάλλον, ζητά με αφορμή την έναρξη της χειμερινής περιόδου την άμεση μείωση του ΕΦΚ από τα 280 € το χιλιόλιτρο σε 60€  Σε κυβερνητικό επίπεδο, δεν συζητιέται  καμία παρέμβαση για την συγκράτηση των τιμών, αν και η θέση αυτή είναι  αναντίστοιχη με παλιότερες θέσεις, πριν ο  ΣΥΡΙΖΑ  αναλάβει την διακυβέρνηση. Ο σημερινός   Υπουργός αλλά και συνολικά η ηγεσία  ΣΥΡΙΖΑ  θα  έπρεπε, τουλάχιστον να ντρέπονται με τη σημερινή  στάση και θέση.

Υπεύθυνη θέση απέναντι στο πρόβλημα έχει μόνο η Αριστερά. Όπως έχει τονίσει ο Θαν Πετράκος υπεύθυνος ενέργειας της Λαικής Ενότητας,  εφόσον το δικαίωμα στη θέρμανση πρέπει να το έχουν όλοι οι πολίτες, οι τιμές πρέπει να είναι οι ελάχιστες δυνατές, κανονικά δεν πρέπει να υπάρχει Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης και ΦΠΑ στο πετρέλαιο θέρμανσης. Μία συμβιβαστική πρόταση για τον ΕΦΚ θα  ήταν να επανέλθει   στα επίπεδα πριν τα μνημόνια  (δηλαδή 21 €/χιλιόλιτρο) και ο ΦΠΑ στο χαμηλό συντελεστή

Πίνακας

Διαχρονική αύξηση ειδικού φόρου κατανάλωσης (ΕΦΚ)πετρελαίου σε € ανά κυβικό μέτρο. Βάσει Ν.2960/2001 όπως έχει τροποποιηθεί

ΠΗΓΗ:ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Συνεπής και φιλολαϊκή είναι και η θέση του ΚΚΕ, που σταθερά προτείνει μηδενισμό του ΕΦΚ, αλλά και του ΦΠΑ στο πετρέλαιο θέρμανσης.

Η κυβέρνηση θεατής!

Όσον αφορά το ΣΥΡΙΖΑ, με την πορεία ιδιωτικοποίησης που έχει επιλέξει,  απεμπολεί στρατηγικές δημόσιες επιχειρήσεις, κρίσιμες για την περίπτωση που θα είχε πολιτική βούληση να παρέμβει. Οδηγείται έτσι .με μαθηματική ακρίβεια, σε μηδενική παρέμβαση. Δυστυχώς αυτό τον κατηφορικό δρόμο έχει επιλέξει  η ηγεσία του μεταλλαγμένου ΣΥΡΙΖΑ.. Έχει επιλέξει τη Νεοφιλελεύθερη λογική καμίας παρέμβασης, τη λογική  της αυτορυθμιζόμενης  αγοράς , το ρόλο του απλού θεατή.

Με ένα, όμως, πλήρως ανεξέλεγκτο κύκλωμα, η δύσκολη κατάσταση για την κοινωνία με τις ψηλές τιμές καυσίμων και ειδικότερα στο πετρέλαιο θέρμανσης θα γίνει ακόμη δυσκολότερη. Θα συνεχίζουμε να ζούμε το  φαινόμενο άμεσων αυξήσεων τιμών  λιανικής(στα πρατήρια) όταν πρόκειται για αυξήσεις τιμών αργού και πολύ καθυστερημένων μειώσεων τιμών λιανικής  όταν πρόκειται για μείωση διεθνών τιμών αργού, κάτι  που παρατηρείται διαχρονικά και θα  συνεχίζει και στο μέλλον να παρατηρείται, όταν έχουμε  μεταβολές στις διεθνείς τιμές αργού.

Δυστυχώς, αυτό συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα και την εξέλιξη αυτή αποδέχονται ή  ανέχονται  και οι καταναλωτές, θεωρώντας ότι δεν γίνεται  αλλιώς. Όπως λέγεται στην καθομιλουμένη,  δεν κουνιέται φύλο.

Με ένα όμως πλήρως ανεξέλεγκτο κύκλωμα,  αναλγησία της κυβέρνησης  και αφασία του λαού, καμία κατάσταση δεν μπορεί  να διορθωθεί.

Κατά τη γνώμη μου,  οι καταναλωτές δεν πρέπει  να ανέχονται  την εξέλιξη αυτή και να την αποδέχονται μοιρολατρικά.

• Η πολιτική θέση της Αριστεράς και η εφικτή λύση . Η  επιλογή αρχών, είναι ο μηδενισμός των φόρων  ΕΦΚ και ΦΠΑ συγκεκριμένα για το πετρέλαιο θέρμανσης. Αν δεν είναι εφικτή άμεσα  η ορθή αυτή λύση του μηδενισμού στο πετρέλαιο θέρμανσης, θα ήταν ευχής έργο,  η εκάστοτε κυβέρνηση τουλάχιστο,  να εξετάζει  τις όποιες εναλλακτικές προτάσεις πάντα  στην κατεύθυνση μείωσης των  έμμεσων φόρων, όπως οι φόροι στο πετρέλαιο θέρμανσης. Υπάρχουν ενδιάμεσες  επεξεργασμένες προτάσεις ειδικών, που προτείνουν σήμερα πχ  μια άμεση μείωση του ΕΦΚ κατά τουλάχιστον 100Ευρώ στα 1000 λίτρα με μηδενική επίδραση στα έσοδα. Δηλαδή  κάποια  έστω μικρή ελάφρυνση σήμερα  των νοικοκυριών  Έχει  άραγε εξετάσει η κυβέρνηση την όποια εναλλακτική πρόταση, που να οδηγεί  σήμερα έστω σε  κάποια   μικρή ελάφρυνση;  Αμφιβάλλουμε,  αν και γνωρίζουμε πως Ειδικοί που θα μπορούσε να συμβουλευτεί υπάρχουν.
• Συμπεράσματα – καθήκοντα- πρόταση

Ο ΣΥΡΙΖΑ στις προγραμματικές θέσεις πριν τις εκλογές  2015, έθετε πρωταρχικό στόχο τη μείωση του ενεργειακού κόστους και συνακόλουθα των τιμών των ενεργειακών αγαθών,  αλλά  σήμερα δεν δείχνει κανένα ενδιαφέρον  να εξετάσει δραστικά μέτρα,   παρά το γεγονός πως  το φαινόμενο της ενεργειακής φτώχειας έχει ενταθεί.

-Αποτελεί λοιπόν αναγκαιότητα, να υπάρξει ισχυρή παρέμβαση και πίεση,  γιατί η ακρίβεια (δηλαδή ο θανατερός συνδυασμός των χαμηλών εισοδημάτων, με τις ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά) γονατίζει τα ελληνικά νοικοκυριά. Πρέπει να υπάρξει συντονισμένη πίεση, ώστε να μεγιστοποιηθούν οι παρεμβάσεις στο πετρελαϊκό κύκλωμα ακόμη και με επιβολή πλαφόν, για  να έχουμε ελάφρυνση των καταναλωτών. Η κυβέρνηση της αυτοαποκαλούμενης αριστεράς να  θυμηθεί τις παλιότερες θέσεις της  για την έμμεση φορολογία και αν δεν μηδενίσει, τουλάχιστον  να μειώσει δραστικά τον ΕΦΚ αλλά και τον ΦΠΑ.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: (Tιμές καταναλωτή των πετρελαϊκών προϊόντων περιλαμβανομένων δασμών και φόρων)

Με σύγκριση των  διαφόρων χωρών, όπως προκύπτει από τον πίνακα,  οι τιμές στο πετρέλαιο θέρμανσης στη χώρα μας είναι κατά 215 ευρώ πάνω από τον μέσο όρο.(905,76€)της ΕΕ(28)και η Ελλάδα βρίσκεται στην  7^η θέση ακριβότερου  πετρελαίου θέρμανσης.