Οι στιγμές είναι εξαιρετικά κρίσιμες – καθώς η κυοφορούμενη κλιμάκωση της στρατιωτικής έντασης επί συριακού εδάφους ενδέχεται να φέρει αντιμέτωπες τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Και όμως: η αμερικανική επίθεση έχει ουσιαστικά προεξοφληθεί με τα όσα έγραψε Ντόναλντ Τραμπ στο Twitter, καθώς και με τις δηλώσεις του περί “σοβαρών αποφάσεων” που θα ληφθούν εντός 48ώρου, ενώ και η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ τη Δευτέρα δεν προσέφερε κάποια εναλλακτική δυνατότητα.
Τα ερώτημα που παραμένει αναπάντητο είναι αν η επίθεση που θα διατάξει ο Τραμπ θα είναι περισσότερο “θεατρική”, όπως αυτή εναντίον της αεροπορικής βάσης Σαϊράτ στις 6 Απριλίου 2017, ή όχι και αν θα παραβιάζει τις ρωσικές κόκκινες γραμμές, λ.χ. με τη στοχοποίηση κρατικών κτηρίων που θα έθετε εν κινδύνω το συριακό καθεστώς.
Υπενθυμίζεται ότι στις 13 Μαρτίου ο αρχηγός των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Βαλέρι Γκερασίμοφ είχε αφενός προειδοποιήσει (όπως και άλλες φορές) ότι προετοιμάζονται προβοκάτσιες με χημικά όπλα στην Ανατολική Γούτα της Συρίας και είχε αφετέρου υπογραμμίσει ότι αν επιθέσεις αυτού του τύπου χρησιμοποιηθούν ως δικαιολογία για (αμερικανικά) στρατιωτικά πλήγματα τα οποία θα θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή στρατιωτικού προσωπικού της Ρωσίας στην περιοχή θα υπάρξουν απαντητικά μέτρα – απέναντι στους πυραύλους που θα εκτοξευθούν, αλλά και τα πλοία που θα τους εκτοξεύσουν.
Μένει να φανταστούμε αν η αμερικανική πλευρά θα επιλέξει μια κίνηση τέτοια που θα επαληθεύσει τις απειλές του Γκερασίμοφ – και το τι θα γίνει παρακάτω αν λ.χ. κάποιο πλοίο των ΗΠΑ έχει πληγεί από ρωσικά πυρά.
Το τραγικό της υπόθεσης είναι το ρίσκο αυτό θα αναληφθεί μόνο και μόνο για λόγους γοήτρου μιας υπερδύναμης η οποία όσο περισσότερο αποτυγχάνει το εγχείρημά της στη Συρία τόσο “ανεβάζει το στοίχημα”, υπό την πίεση και περισσότερο ακραίων συμμάχων όπως η Γαλλία, η Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ, είτε μιλούσαμε παλαιότερα για “αλλαγή καθεστώτος” στη Δαμασκό είτε τώρα για την θεμελίωση, με αυτοπρόσωπη παρουσία αμερικανικών δυνάμεων, αυτού που ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ καταγγέλλει ως “ψευδοκράτος” υπό διαμόρφωση στη βορειοανατολική Συρία.
Μόλις δύο εβδομάδες νωρίτερα, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε προαναγγείλει την “αποχώρηση” των αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία (και την πραγματοποίηση εν καιρώ μιας συνάντησης με τον Βλαντίμιρ Πούτιν), προκαλώντας τις δημόσιες αντιδράσεις ένστολων και μη, υφισταμένων του. Σήμερα απειλεί με στρατιωτικά πλήγματα σε απάντηση για μία καταγγελλόμενη επίθεση με χημικά, η οποία δεν επιβεβαιώνεται από τη Γενική Γραμματεία του ΟΗΕ ή τον Ερυθρό Σταυρό ή το προσφιλές στα δυτικά μέσα ενημέρωσης Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ακόμη και αν πρόκειται για ένα τολμηρό διαπραγματευτικό παιχνίδι, έχει χάσει πλέον κάθε συνοχή. Είναι αδύνατον να πει κανείς ποιες είναι οι πραγματικές επιλογές του Τραμπ και αν έχει τη συγκρότηση και το σθένος να τις υποστηρίξει.
Σημειώνεται ότι σε αντίθεση με προηγούμενες φορές ο τόπος όπου έλαβε χώρα η επίθεση βρίσκεται, μετά την συνθηκολόγηση των ανταρτών της Ντούμα, υπό τον έλεγχο συριακών και ρωσικών δυνάμεων που έχουν καλέσει τους ειδικούς του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων. Η δυτική πλευρά δεν έχει πλέον τον έλεγχο του ΄’αφηγήματος”.
Σε κάθε περίπτωση, επαληθεύεται η μέχρι τώρα καθιερωμένη αλληλουχία των γεγονότων: κάθε φορά που στην Ουάσιγκτον κερδίζουν έδαφος οι φωνές περί αμερικανικής απεμπλοκής από τη Συρία, μία καταγγελλόμενη επίθεση με χημικά τραβά τις ΗΠΑ πιο βαθιά στη συριακή κρίση.
Πάντως ο επικεφαλής της CentCom (διακλαδικής Κεντρικής Διοίκησης των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων με χώρο ευθύνης τη Μέση Ανατολή) στρατηγός Τζόζεφ Βότελ δηλώνει ότι “το δυσκολότερο τμήμα” του πολέμου έπεται, διότι η ήττα του Ισλαμικού Κράτους, δημιουργεί ανάγκες σταθεροποίησης και ανοικοδόμησης της περιοχής, στις οποίες ο στρατός “θα έχει ρόλο”.
