Τις τελευταίες μέρες ο ρωσικός στρατός έχει αρχίσει ήσυχα την κατασκευή μιας νέας στρατιωτικής βάσης στην ύπαιθρο κοντά στην Δαμασκό, προορισμένη για την επάνδρωση και την διοίκηση μιας «αμάχου ζώνης» στη Νότια Συρία, ανάλογης με τις τέσσερεις άλλες που συμφωνήθηκαν στις αρχές του χρόνου μεταξύ Μόσχας, Άγκυρας και Τεχεράνης.
Οι πρώτες ζώνες είναι στο Χομς, στο Ιντλίμπ και στα προάστια της Δαμασκού, ενώ η νέα θα περιλαμβάνει μια περιοχή εκτεινόμενη από την Νταράα, 13 χιλιόμετρα από τα σύρο-ιορδανικά σύνορα μέχρι την γραμμή των συνόρων, όπως και την στρατηγική πόλη Κουνέιτρα στα Υψώματα του Γκολάν και την πόλη αλ-Σουβάιντα, κατοικούμενη σε πλειονότητα από Δρούζους.
Όποιος ασκεί τον έλεγχό της θα επωμισθεί και την ευθύνη της εκκαθάρισής της από «μη-συριακές δυνάμεις», δηλαδή Αλ-Κάιντα, Ζαμπχάτ αλ-Νούσρα, Νταές και Εσμπολά.
Η κυβέρνηση της Ιορδανίας, παλαιός και στενός σύμμαχος των ΗΠΑ, επιζητεί να απαλλάξει την παραμεθόριο περιοχή από αυτά τα μη κρατικά στοιχεία και ζητεί την απώθησή τους στο εσωτερικό της Συρίας, σε βάθος 30 έως 50 χιλιομέτρων. Οι Ρώσοι ήθελαν αρχικά να αποκαταστήσουν τον συριακό στρατό στο νότιο μέτωπο, αλλά προσέκρουσαν σε βέτο των Αμερικανών, της Ιορδανίας και του Ισραήλ, με το επιχείρημα ότι επιστροφή των κυβερνητικών στρατευμάτων θα εσήμαινε την επάνοδο και δυνάμεων του Ιράν και Εσμπολά.
Μια ιδέα που κυκλοφορεί τώρα είναι να τροποποιηθεί η εντολή προς την Δύναμη Παρατηρητών του ΟΗΕ που είναι εγκατεστημένη στα Σύρο-Ισραηλινά σύνορα από τα μέσα της δεκαετίας του 1970, με εντολή την εποπτεία και καταγραφή των παραβιάσεων της εκεχειρίας.
Από την έναρξη των εχθροπραξιών στη Συρία το 2011, οι άνδρες της δύναμης υπέστησαν συχνά επιθέσεις και απαγωγές από τους εμπλεκόμενους, κατάσταση που τους ανάγκασε να μετεγκατασταθούν στην ισραηλινή πλευρά των συνόρων στα τέλη του 2014.
Είναι όπως πιθανότατο ότι αυτή η ιδέα δεν πρόκειται να υιοθετηθεί στον ΟΗΕ, λόγω του υψηλού κινδύνου για τους παρατηρητές του οργανισμού.
Μια πιο λογική πρόταση, την οποία διατύπωσαν οι Ρώσοι, είναι να αφεθεί στις δικές τους δυνάμεις αυτό το δύσκολο έργο, ακριβώς όπως με τους 6οο άνδρες της ρωσικής στρατιωτικής αστυνομίας που αναπτύχτηκαν στο Χαλέπι προ μηνών. Οι Ρώσοι συμφώνησαν ήδη να αποκατασταθεί μια συριακή πολιτική αρχή για την διοίκηση της νέας μη-εμπόλεμης ζώνης, δηλαδή των σχολείων και αστυνομικών τμημάτων στην πόλη Ντάραα, αλλά όχι στρατού, τανκς και αεροπλάνων.
Οι Ρώσοι επιμένουν για την έπαρση της συριακής σημαίας στην Ντάραα και για το άνοιγμα της συνοριακής πύλης Νασίμπ Συρίας-Ιορδανίας, που είναι ζωτικής σημασίας για το διμερές εμπόριο, ενώ διαβεβαιώνουν τους ενδιαφερομένους ότι δεν θα ξαναβομβαρδίσουν αυτές τις περιοχές ούτε θα συλλαμβάνουν ένοπλες ομάδες που συμφωνούν να συμπολεμήσουν την τρομοκρατία.
Λεπτομέρειες για το ποιος θα εποπτεύει ολόκληρη τη ζώνη και με ποια συγκεκριμένη αποστολή απομένουν ωστόσο να συζητηθούν στον επόμενο γύρο συνομιλιών στην Αστάνα, στις 4-5 Ιουλίου, υπό την συμπροεδρία Μόσχας, Τεχεράνης και Άγκυρας. Η νέα Ρωσική βάση, για την εποπτεία της «άμαχης ζώνης», θα είναι στην πόλη Χιρμπέτ Ράες αλ-Ουάερ, περί τα 50 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα της Συρίας και 96 χλμ από τα σύνορα με την Ιορδανία. Πολύ κοντά στη Δαμασκό, είναι σε στρατηγική θέση 110 χλμ από το συριακό Γκολάν.
Η νέα βάση θα είναι η Τρίτη της Ρωσίας στη Συρία , μετά το Χμεϊμίμ, νοτιανατολικά από την Λατάκια και από την επίνειο πόλη Ταρτούς. Και οι δύο δημιουργήθηκαν και επεκτάθηκαν για να υποστηρίξουν τις ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον των τζιχαντιστών, λίγο μετά την έναρξή τους, τον Σεπτέμβριο 2015.
Και οι τρείς βάσεις είναι προσβάσιμες μόνο στο ρωσικό στρατιωτικό προσωπικό και η έκτασή τους έχει ενοικιασθεί για περίοδο 49 χρόνων, ανανεώσιμη για άλλα 25, με αμοιβαία συγκατάθεση Δαμασκού και Μόσχας. Οι τεχνολογικά εξελιγμένες υποδομές που απαντώνται στις πρώτες δυο βάσεις θα αντιγραφούν προφανώς και στο Χιρμπέτ Ράες αλ- Αουέρ, με αντιαεροπορικά συστήματα, ραντάρ, διαδρόμους προσγείωσης-απογείωσης, εκτοξευτές πυραύλων, θωρακισμένα καταφύγια, πύργους ελέγχου, σταθμούς ανεφοδιασμού καυσίμων και στεγαστικές μονάδες για 1000 Ρώσους στρατιώτες.
Ο ρόλος της νέας βάσης θα είναι η εφαρμογή ενός προγράμματος από οκτώ σημεία, που συμφωνήθηκε αυτόν τον μήνα μεταξύ Ρωσίας, ΗΠΑ και Ιορδανίας, και περιλαμβάνει την αποτροπή ανταλλαγής πυρών μεταξύ των δύο πλευρών της σύρραξης στη Συρία κατά μήκος της εθνικής οδού Δαμασκού-Ντάραα και της δημιουργίας αντικαθεστωτικών θυλάκων και επίσης την εποπτεία της εκκένωσης των «μη συριακών στρατιωτικών ομάδων» πέρα από την συμφωνημένη ελεύθερη ζώνη των 30-50 χιλιομέτρων από τα σύνορα. Θα αναλάβει επίσης να εξασφαλίζει την παράδοση της ανθρωπιστικής βοήθειας σε πολιορκημένα χωριά και πόλεις, τον σεβασμό των συμφωνιών παύσης των εχθροπραξιών και από τις δύο πλευρές και τον συντονισμό των προσπαθειών για την εκρίζωση της αλ-Νούσρα και του «ισλαμικού Κράτους» από τη Νότιο Συρία.
*Πηγή: Asia Times, 29-06-2017, Μετάφραση: Μιχαήλ Στυλιανού.