Η έκβαση του εγχειρήματος του Τζόνσον για “πάση θυσία” Brexit, μπορεί να κρίνει εν πολλοίς όχι μόνο το μέλλον της Βρετανίας, αλλά και την ύπαρξη της Ε.Ε.
Ένα πετυχημένο Brexit, με την έννοια ότι δεν θα επιφέρει καταστρεπτικές συνέπειες στη Βρετανία, αλλά αντίθετα θα συνοδευτεί με μία σταθεροποιητική, χωρίς μεγάλους κλυδωνισμούς, οικονομική εξέλιξη και στη συνέχεια θετικές ανοδικές αναπτυξιακές επιδόσεις, μπορεί να αποδειχθεί θανατηφόρο για το παρόν και ιδιαίτερα το μέλλον της Ε.Ε.
Μία Βρετανία που μπορεί να πηδήξει με σχετική επιτυχία και πάντως χωρίς να τσακιστεί, τον φράκτη της Ε.Ε, είναι πολύ πιθανόν να γίνει ελκτικό παράδειγμα για να ακολουθήσουν την έξοδο και άλλες χώρες που βρίσκονται ήδη με το “μισό πόδι” μέσα στην Ε.Ε, σε μία πορεία εγκατάλειψης του εγχειρήματος των Βρυξελλών, εγκατάλειψη που μπορεί να πάρει χαρακτηριστικά χιονοστιβάδας.
‘Αλλωστε, η δυσαρέσκεια των ευρωπαϊκών λαών απέναντι στον ολοκληρωτισμό των Βρυξελλών, στην έλλειψη σεβασμού της Ε.Ε στην κυριαρχία λαών και χωρών, η δυσαρέσκεια απέναντι στον ηγεμονισμό της Γερμανίας, στις ευρυνόμενες ανισότητες μεταξύ χωρών και εντός των κοινωνιών τους και στην μακροχρόνια οικονομική καχεξία της Ε.Ε. είναι παράγοντες ώστε λαοί, συχνά πέρα από πολιτικοϊδεολογικά σύνορα, να αποστρέφονται το ευρωενωσιακό εγχείρημα.
Αν και δεν έχει προβληθεί και αναλυθεί αρκετά ένα εναλλακτικό, ελκτικό όραμα ισότιμης συνεργασίας και συνανάπτυξης ελεύθερων, κυρίαρχων, δημοκρατικών και ανεξάρτητων λαών και χωρών απέναντι στην “φυλακή’ της ευρωζώνης και της Ε.Ε .
Αν και μέχρι σήμερα τα εγχειρήματα εξόδου από την Ευρωζώνη και την Ε.Ε ηγεμονεύονται, πλην Ελλάδας (και εδώ, όμως, δειλά και συχνά στρεβλά), από συντηρητικές έως ακραία δεξιές δυνάμεις, με την ευρωπαϊκή Αριστερά παγιδευμένη σε ένα νεφελώδη και εν πολλοίς φαντασιακό “ευρωπαϊσμό” και ψευτο”ευρω-διεθνισμό”.
Παρ’ όλα αυτά, τα οποία προκαλούν μεγάλες συγχύσεις και πυκνώνουν τις δυσκολίες σε κάθε προσπάθεια εξόδου και θετικής υπέρβασης της Ε.Ε, οι Ευρωπαϊκοί λαοί, αυθόρμητα, σχεδόν, γυρίζουν την πλάτη σε μία “ευρωενωσιακή” πορεία που τους αποξενώνει, φέρνει μαζί της μεγάλα κενά αξιών και πολιτιστικής ταυτότητας και προκαλεί όλο και μεγαλύτερα οικονομικά, δημοκρατικά και κοινωνικά αδιέξοδα.
Το δίλημμα για την Ελλάδα μπορεί γρήγορα, πολύ πιο γρήγορα, απ’ όσο φανταζόμεθα, να γίνει: Grexit με προοδευτικούς ή με συντηρητικοακροδεξιούς όρους;
Γ. Αρτινός