Επιδείνωση των καυσώνων τόσο σε διάρκεια όσο και σε συχνότητα σχεδόν σε κάθε σημείο του πλανήτη από το 1950 μέχρι σήμερα διαπίστωσε νέα έρευνα, η οποία θεωρείται πως είναι η πρώτη που εξέτασε το ζήτημα σε τοπικό επίπεδο.
Η έρευνα ανακάλυψε ότι η κλιμάκωση των καυσώνων ποικίλλει ανάλογα με το μέρος του πλανήτη, με τον Αμαζόνιο, τη νοτιοανατολική Βραζιλία, τη δυτική Ασία (αλλά και μέρη της υποηπείρου και της κεντρικής Ασίας) και τη Μεσόγειο να βιώνουν πιο ραγδαία αλλαγή σε σχέση με τη Νότια Αυστραλία και τη Βόρεια Ασία. Η μόνη κατοικημένη περιοχή στην οποία δεν παρατηρήθηκε αυτή η τάση είναι οι κεντρικές ΗΠΑ.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications, εντόπισε ξεκάθαρη αυξητική τάση του συνολικού αριθμού των ημερών καύσωνα εντός της κάθε περιοχής αλλά και σε όλες συνολικά, ενώ παράλληλα οι καύσωνες διαρκούν όλο και περισσότερο κατά τη διάρκεια των 70 τελευταίων ετών.
Η μόνη μέτρηση που σχετίζεται με τους καύσωνες και η οποία δεν αυξήθηκε σε παγκόσμιο επίπεδο ήταν η μέση ένταση, δηλαδή η μέση θερμοκρασία όλων των καυσώνων που καταγράφονται σε κάθε εποχή. Οι μόνες περιοχές στις οποίες σημειώθηκε αύξηση και σε αυτό τον δείκτη ήταν η νότια Αυστραλία, αλλά και τμήματα της Αφρικής και της Νότιας Αμερικής.
Όμως η έρευνα εξέτασε και άλλο έναν δείκτη, ο οποίος είναι γνωστός ως σωρευτική ζέστη – ή σωρευτική ένταση – που υπολογίζει πόση επιπλέον θερμότητα σημειώνεται στην κάθε μεμονωμένη περίπτωση υπερβολικής ζέστης, πέραν του παραδοσιακού ορίου πάνω από το οποίο χαρακτηρίζεται ως καύσωνας.
Ο συγκεκριμένος δείκτης φαίνεται πως έχει αυξηθεί σε ολόκληρο τον πλανήτη και σε κάθε δεκαετία. Η μέση αύξηση ανά δεκαετία κυμαίνεται από τον 1C έως τους 4,5C, αν και σε ορισμένες περιοχές όπως η Μέση Ανατολή, τμήματα της Αφρικής και η Νότια Αμερική, η αύξηση βρίσκεται πιο κοντά στους 10C ανά δεκαετία.
Όλο και μεγαλύτερη αύξηση καυσώνων
Η Σάρα Πέρκινς-Κιρκπάτρικ, επικεφαλής της έρευνας, αναφέρει ότι οι καύσωνες όχι μόνο έχουν αυξηθεί σε συχνότητα και διάρκεια σε όλο τον κόσμο τα τελευταία 70 χρόνια, αλλά αυτή η τάση έχει επιταχυνθεί ανησυχητικά.
Αναφέρει ότι τα ευρήματα συνάδουν με τις προβλέψεις που διατυπώνουν οι κλιματολόγοι εδώ και χρόνια – ότι η αύξηση των καυσώνων θα είναι ξεκάθαρη ένδειξη της υπερθέρμανσης του πλανήτη – ενώ αποτελούν σάλπιγγα κινδύνου προς τους νομοθέτες που πρέπει να αναλάβουν άμεσα δράση προκειμένου να αποφευχθούν οι χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
«Δεν υπάρχει πλέον χρόνος για αδράνεια», προειδοποιεί η Κιρκπάτρικ. «Οι δραματικές αλλαγές από περιοχή σε περιοχή, αλλά και η ραγδαία αύξηση των καυσώνων είναι αδιαμφισβήτητες ενδείξεις ότι η υπερθέρμανση όχι απλώς είναι εδώ, αλλά επιταχύνεται».
Οι χειρότεροι καύσωνες που καταγράφονται, συχνά φέρνουν την καταστροφή. Στη νοτιοανατολική Αυστραλία, ο χειρότερος καύσωνας σημειώθηκε το καλοκαίρι του 2009, όταν υπολογίζεται ότι 374 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από την υπερβολική ζέστη, ενώ δύο εβδομάδες αργότερα οι πυρκαγιές του «Μαύρου Σαββάτου» σκότωσαν άλλους 173 πολίτες.
Το καταστροφικότερο κύμα καύσωνα που έπληξε τη Μεσόγειο ήταν εκείνο του 2003, όταν εκτιμάται ότι σε ολόκληρη την Ευρώπη 70.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από την υπερβολική ζέστη, ενώ προκλήθηκαν καταστροφές αξίας άνω των 13,1 δισεκατομμυρίων ευρώ στις καλλιέργειες και τα δάση της ηπείρου.