Η Γερμανία μπορεί να επιβάλλει λιτότητα σε όλη την Ε.Ε και να κλείνει τη στρόφιγγα της ροής κοινοτικών κεφαλαίων προς τις υπόλοιπες χώρες και κυρίως τις χώρες του Νότου, για τις οποίες οι επιχορηγήσεις είναι θέμα ζωής και θανάτου. Όμως η Γερμανία δεν τσιγκουνεύεται καθόλου όταν πρόκειται να δαπανήσει για την οικονομία της, προκειμένου να αντιμετωπίσει την παρούσα κρίση.
Έτσι, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα εγκριθέντα μέτρα που παραθέτει το έγκυρο Bruegel, η Γερμανία έρχεται πρώτη μέχρι τώρα και με πολύ μεγάλη διαφορά στις άμεσες και έμμεσες δαπάνες για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού, ως ποσοστό του ΑΕΠ, με το φανταστικό ποσοστό άμεσων και έμμεσων δαπανών της τάξης του 60% του ΑΕΠ!!! ( δημοσιονομικά μέτρα 236 δις, αναβολές πληρωμών 500 δις, εγγυήσεις 1.322 δις)
Ουραγός σε άμεσες και έμμεσες δαπάνες, ως ποσοστό του ΑΕΠ, για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού βρίσκεται η Ελλάδα με το ισχνότατο 3,6% του ΑΕΠ!(Δημοσιονομικά μέτρα 2,1 δις, αναβολές πληρωμών 3,7 δις, εγγυήσεις 1δις)
Η Γερμανία μπορεί και κάνει αυτές τις σαρωτικές δαπάνες για την αντιμετώπιση της κρίσης διότι έχει χαμηλό χρέος και το κυριότερο γιατί μπορεί να δανείζεται με αρνητικά επιτόκια και παράλληλα να αξιοποιεί για δανειοδοτήσεις και εγγυήσεις την περιβόητη κρατική αναπτυξιακή της Τράπεζα( ΚfG).
H Γερμανία δανειζόμενη με αρνητικά επιτόκια, δηλαδή με επιτόκια κάτω του 0%, πράγμα που σημαίνει ότι την πληρώνουν για να την δανείσουν(!), έχει το μεγάλο προνόμιο να δανείζεται ποσά και να επιστρέφει στον πιστωτή λιγότερα κεφάλαια από αυτά που δανείστηκε, δηλαδή να κερδίζει με τον δανεισμό, αντί να πληρώνει τόκο.
Αυτός, άλλωστε, είναι και ο κύριος λόγος που η Γερμανία δεν δέχεται την αμοιβαιοποίηση των χρεών των κοινοτικών χωρών (ευρωομόλογα), αφού ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ανέβαζε σε θετικό επίπεδο τα επιτόκια δανεισμού της, αφαιρώντας, έτσι, από το Βερολίνο ένα θεμελιώδες προνόμιο οικονομικής και κατ’ επέκταση πολιτικής επικυριαρχίας της Γερμανίας στην Ε.Ε.
Αυτήν την περίοδο μπορεί να γίνει καλύτερα αντιληπτό γιατί η Γερμανία υπερασπίζεται λυσσωδώς το ευρώ και γιατί μετά από κάθε κρίση αυτή βγαίνει ισχυρότερη, ενώ βγαίνουν πιο αδύναμες οι άλλες χώρες κυρίως του Ευρωπαϊκού Νότου.
Παρόλα αυτά, τα εγχώρια κατεστημένα κέντρα, προσκολλημένα δυστυχώς στην γερμανική Ευρώπη, δεν έχουν σταματήσει να κατηγορούν από το 2015, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, τον Παναγιώτη Λαφαζάνη ότι ήθελε να κάνει “ριφιφί” στο Νομισματοκοπείο. Τώρα και οι πιο αδαείς βλέπουν ότι αυτό που κακώς αποκάλεσαν “ριφιφί“, το κάνουν μετά μανίας αυτήν την περίοδο στα δικά τους Νομισματοκοπεία η Βρετανία, οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία κ.λ.π για να χρηματοδοτήσουν με τις δικές τους πολιτικές, όχι με δανεικά αλλά με “τζάμπα” τυπωμένο χρήμα, τις οικονομίες τους, σε αντίθεση με την Ευρωζώνη που βουλιάζει για να κερδοσκοπεί σε βάρος της η Γερμανία με ένα στενό κύκλο βορείων χωρών.
Αυτός είναι, επίσης, ένας βασικός, από τους πάρα πολλούς, λόγος, που η Ελλάδα χρειάζεται επειγόντως να καταφύγει στο εθνικό της νόμισμα, προκειμένου να απαλλαγεί από τη φυλακή του ευρώ, να αποκτήσει την εθνική της κυριαρχία που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη νομισματική της κυριαρχία και να χρηματοδοτήσει με “δωρεάν” χρήμα την οικονομία της, ως το μόνο δρόμο για να στηρίξει αποτελεσματικά μια προοδευτική διέξοδο από την κρίση και ιδιαίτερα τις θέσεις εργασίας.
Το εθνικό νόμισμα για χώρες όπως η Ελλάδα δεν είναι, πλέον, θέμα επιλογής αλλά επείγουσα ανάγκη εθνικής και κοινωνικής επιβίωσης, απέναντι σε μια ευρωζώνη και Ε.Ε που βουλιάζουν και αποσυντίθενται.
Ν.Ζ
Στη συνέχεια παραθέτουμε όλα τα βασικά σημεία της μελέτης του Bruegel για τις δαπάνες των χωρών για τον κορονοϊό:
Το Bruegel αναλύει τι επίπτωση θα έχουν τα έκτακτα μέτρα έναντι του κορωνοϊού στους προϋπολογισμούς των χωρών
Ουραγός είναι η Ελλάδα στα μέτρα τόνωσης της οικονομίας, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συλλέξει το Ινστιτούτο Bruegel, καθώς έχει δώσει τα λιγότερα για την ανάκαμψη της οικονομίας.
Στον αντίποδα, πρωταγωνιστής είναι η Γερμανία, η οποία έδειξε από την πρώτη στιγμή την ετοιμότητά της στη στήριξη της οικονομίας.
Ειδικότερα, στην ανάλυση του Bruegel υπό τον τίτλο “The fiscal response to the economic fallout from the coronavirus” (Η δημοσιονομική απάντηση στην οικονομική ύφεση που προκάλεσε ο κορωνοϊός), επισημαίνεται ότι τα διάφορα μέτρα lockdown για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού έχουν σταματήσει την οικονομική δραστηριότητα σε ορισμένους τομείς και έχουν διαταράξει σοβαρά άλλους.
Οι επακόλουθες απώλειες θέσεων εργασίας και οι χρεοκοπίες ενδέχεται να δημιουργήσουν σημαντικές οικονομικές πιέσεις για εκατομμύρια ανθρώπους στην Ευρώπη και παγκοσμίως.
Στη ζώνη του ευρώ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αντέδρασε με μια ισχυρή νομισματική πολιτική και μέτρα εποπτείας που ανακοινώθηκαν στις 12 και 18 Μαρτίου 2020. Οι κυβερνήσεις σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν αρχίσει να ανακοινώνουν και να εφαρμόζουν διάφορα φορολογικά μέτρα για να περιορίσουν την οικονομική πτώση. Οι ευρωπαϊκοί κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και οι φορολογικοί κανόνες έχουν ήδη ανασταλεί.
Σε αυτό το σύνολο δεδομένων το Bruegel συνοψίζει και συγκρίνει τις δημοσιονομικές απαντήσεις των χωρών της ΕΕ, του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών, λαμβάνοντας υπόψιν μόνο τα εγκριθέντα μέτρα.
Έτσι, ομαδοποιεί τα φορολογικά μέτρα σε τρεις κατηγορίες:
– Άμεση δημοσιονομική ώθηση: πρόσθετες κρατικές δαπάνες (όπως ιατρικοί πόροι, διατήρηση εργαζομένων, επιδότηση ΜΜΕ, δημόσιες επενδύσεις) και διαφυγόντα έσοδα (όπως η ακύρωση ορισμένων φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης). Αυτοί οι τύποι μέτρων οδηγούν αμέσως σε επιδείνωση του ισοζυγίου του προϋπολογισμού χωρίς άμεση αποζημίωση αργότερα.
– Αναβολές: αρκετές κυβερνήσεις αποφάσισαν να αναβάλουν ορισμένες πληρωμές, συμπεριλαμβανομένων των φόρων και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίες θα πρέπει να επιστραφούν αργότερα. Αυτά τα μέτρα βελτιώνουν τις θέσεις ρευστότητας ατόμων και εταιρειών, αλλά δεν ακυρώνουν τις υποχρεώσεις τους.
Επομένως, αυτά τα μέτρα προκαλούν επιδείνωση του δημοσιονομικού ισοζυγίου το 2020, αλλά το βελτιώνουν αργότερα.
Μερικές χώρες έχουν επίσης αναβάλει την εξυπηρέτηση των δανείων ή την πληρωμή λογαριασμών κοινής ωφέλειας, γεγονός που βελτιώνει επίσης τις θέσεις ρευστότητας αυτών που επηρεάζονται.
Ακόμη και αν τα δάνεια χορηγήθηκαν από ιδιωτικές τράπεζες και οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας παρέχονται από ιδιωτικούς παρόχους, το ισοζύγιο του προϋπολογισμού θα επιδεινωθεί το 2020 λόγω των χαμηλότερων εσόδων και των συνεπαγόμενων φόρων, αλλά θα βελτιωθεί αργότερα.
– Άλλες προβλέψεις και εγγυήσεις ρευστότητας: τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν εγγυήσεις εξαγωγών, βοήθεια ρευστότητας, πιστωτικά όρια μέσω εθνικών τραπεζών ανάπτυξης.
Μερικά από αυτά τα μέτρα βελτιώνουν τη θέση ρευστότητας του ιδιωτικού τομέα, αλλά σε αντίθεση με τις αναβολές που είναι αυτόματες και ισχύουν γενικά για τις ομάδες, τα πιστωτικά όρια απαιτούν δράση από τις εταιρείες που επηρεάζονται.
Τα πιστωτικά όρια και οι εγγυήσεις ενδέχεται να μην αποδυναμώσουν το ισοζύγιο του προϋπολογισμού το 2020, αλλά θα δημιουργήσουν ενδεχόμενες υποχρεώσεις που θα μπορούσαν να μετατραπούν σε πραγματικές δαπάνες είτε το 2020 είτε αργότερα.
Ο πίνακας συνοψίζει το ποσό (ως μερίδιο του ΑΕΠ) αυτών των μέτρων ανά χώρα, ενώ τα λεπτομερή μέτρα για κάθε χώρα εξηγούνται παρακάτω:
Οι υπολογισμοί του Bruegel διαφέρουν από κάποιους άλλους υπολογισμούς διακρίνοντας σαφώς τις τρεις παραπάνω κατηγορίες.
Άλλοι υπολογισμοί, αλλά και μερικές φορές δελτία τύπου των κυβερνήσεων, συνδυάζουν, για παράδειγμα, ακυρώσεις φόρου και αναβολές φόρου που είναι πολύ διαφορετικοί τύποι μέτρων.
Πέρα από τα νέα μέτρα δαπανών, ορισμένες κυβερνήσεις πιθανότατα αναβάλλουν ή ακυρώνουν ορισμένες προγενέστερες προγραμματισμένες δαπάνες, όπως οι επενδύσεις.
Ο λόγος είναι εν μέρει η ανάγκη παροχής περισσότερων δημοσιονομικών πόρων για την καταπολέμηση της πανδημίας και των οικονομικών της επιπτώσεων, και εν μέρει διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού.
Αυτές οι μειωμένες δαπάνες αποτελούν αρνητική δημοσιονομική ώθηση.
Αναλυτικά ανά χώρα:
Βέλγιο: 66 δισ. ευρώ
– Άμεση δημοσιονομική ώθηση: 3 δισ.
– Αναβολές: 13 δισ.
– Εγγυήσεις: 50 δισ.
Δανία: 286 δισ. κορόνες
– Άμεση δημοσιονομική ώθηση: 55,9 δισ. κορόνες
– Αναβολές: 165 δισ. κορόνες
– Εγγυήσεις: 66 δισ. κορόνες
Γαλλία: 568 δισ. ευρώ
– Άμεση δημοσιονομική ώθηση: 3 δισ.
– Αναβολές: 228 δισ.
– Εγγυήσεις: 337 δισ.
Γερμανία: 2,6 τρισ. ευρώ
– Άμεση δημοσιονομική ώθηση: 236 δισ.
– Αναβολές: 500 δισ.
– Εγγυήσεις: 1,322 τρισ.
Ελλάδα: 6,8 δισ.
– Άμεση δημοσιονομική ώθηση: 2,1 δισ.
– Αναβολές: 3,7 δισ.
– Εγγυήσεις: 1 δισ.
Ουγγαρία: 4,1 τρισ. φιορίνια
– Άμεση δημοσιονομική ώθηση: 208,6 δισ. φιορίνια
– Αναβολές: 3,8 τρισ. φιορίνια
– Εγγυήσεις: –
Ιταλία: 781,3 δισ. ευρώ
– Άμεση δημοσιονομική ώθηση: 16 δισ.
– Αναβολές: 235,3 δισ.
– Εγγυήσεις: 530 δισ.
Ολλανδία: 43,2 δισ. ευρώ
– Άμεση δημοσιονομική ώθηση: 12,7 δισ.
– Αναβολές: 26 δισ.
– Εγγυήσεις: 4,5 δισ.
Ισπανία: 144,85 δισ. ευρώ
– Άμεση δημοσιονομική ώθηση: 13,9 δισ.
– Αναβολές: 18,55 δισ.
– Εγγυήσεις: 112,4 δισ.
Ηνωμένο Βασίλειο: 460,5 δισ. στερλίνες
– Άμεση δημοσιονομική ώθηση: 100,5 δισ.
– Αναβολές: 330 δισ.
– Εγγυήσεις: 30 δισ.
ΗΠΑ: 3,06 τρισ. δολάρια
– Άμεση δημοσιονομική ώθηση: 1,94 τρισ.
– Αναβολές: 561 δισ.
– Εγγυήσεις: 560 δισ.