θα Αναγκάσει τις Χώρες να Ξανασκεφτούν τις Συμμαχίες τους
[Βλάσφημο κείμενο, βάναυσα προκλητικό για τους θεματοφύλακες και τους πιστούς της Δυτικής γεωπολιτικής θεολογίας και αφόρητα περιφρονητικό για τους κανόνες του ορθού πολιτικού λόγου, το κατωτέρω άρθρο, πρωτάκουστων ως τώρα και εφιαλτικών προρρήσεων για τις γεωπολιτικές συνέπειες της μάστιγας του κορωναϊού, αξίζει ωστόσο της ανάγνωσης των επιτελών της πολιτικό-ιατρικής στρατηγικής αλλά και της περιέργειας του απλού πολίτη].
Μετάφραση/Εισαγωγή: Μιχαήλ Στυλιανού
Η αποτυχία της κυβέρνησης Τραμπ να αξιολογήσει σοβαρά τον Κορωναϊό όχι μόνο θα προκαλέσει χιλιάδες αδικαιολόγητους θανάτους, αλλά θα μπορούσε να αλλάξει δραστικά τον πολιτικό χάρτη του κόσμου.
Οι ΗΠΑ είναι τώρα μια θανάσιμη απειλή για κάθε άνθρωπο στον πλανήτη – αυτό είναι το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της απόφασης της Ουάσιγκτον να άρει τα πολύ περιορισμένα μέτρα εγκλεισμού, παρά το γεγονός ότι ο ιός εξακολουθεί να μαίνεται εντός των αμερικανικών συνόρων.
Στο εσωτερικό αυτό θα σημάνει τον θάνατο δεκάδων χιλιάδων περισσότερων Αμερικανών, δημιουργώντας έναν απολογισμό θυμάτων συγκρίσιμο μόνο με την επιδημία της ισπανικής γρίπης του 1918 και του Εμφυλίου Πολέμου. Αλλά στις διεθνείς συνέπειες θα δούμε τον κόσμο να διχάζεται σε δύο ζώνες.
Η πρώτη, με κέντρο την Ασία και τον Δυτικό Ειρηνικό, περιλαμβάνουσα την Αυστραλία και την Νέα Ζηλανδία, έχει βασικά θέσει τον κορωναϊό υπό έλεγχο. Αλλά η δεύτερη ζώνη, με επίκεντρο τις ΗΠΑ, με λίγες χώρες όπως η Βραζιλία, η Σουηδία και η Βρετανία ευθυγραμμισμένες, έχει άρει στην ουσία οποιαδήποτε προσπάθεια να σταματήσει την μετάδοση του κορωναϊού.
Μολονότι ορισμένες αμερικανικές πολιτείες αντιστέκονται αποφασιστικά στην πολιτική της κυβέρνησης, δεν διαθέτουν την ισχύ της ομοσπονδιακής εξουσίας. Η ομοσπονδιακή πολιτική των ΗΠΑ θα επιτρέψει ουσιαστικά στον κορωναϊό να εξαπλώνεται χωρίς αποτελεσματικό έλεγχο μέχρι τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου, οι οποίες θα δώσουν την ευκαιρία απομάκρυνσης της παρούσας κυβέρνησης.
Η διεθνής κατάσταση απεικονίζεται πολύ καθαρά με τα κατά κεφαλήν ποσοστά θανάτων. Μέχρι στιγμής, γραφής του παρόντος, οι περισσότερες χώρες της Ασίας/Δυτικού Ειρηνικού πέτυχαν να εκριζώσουν ή να περιορίσουν τον ιό: Ο μέσος αριθμός ημερήσιων θανάτων στο εκατομμύριο κατοίκων στην Κίνα είναι μηδέν, στην Νότιο Κορέα 0,01, στην Αυστραλία 0,01, στην Νέα Ζηλανδία 0,03. Εντωμεταξύ, στις ΗΠΑ είναι 5,07 στο εκατομμύριο και στην Βρετανία 7,01 θάνατοι στο εκατομμύριο.
Διαφορετικές στρατηγικές, Διαφορετικά αποτελέσματα.
Αυτά τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι εφαρμόζονται δύο εντελώς ασυμβίβαστες στρατηγικές για την αντιμετώπιση του κορωναϊού.
Η πρώτη, στην Ασία, τον Δυτικό Ειρηνικό και τμήματα της Ανατολικής Ευρώπης, μπορεί να χαρακτηριστεί «στρατηγική εκρίζωσης» και χρησιμοποιεί αυστηρά μέτρα εγκλεισμού και ελέγχου εισόδων στην χώρα, για να μειώσει τα κρούσματα του ιού στο μηδέν ή κοντά στο μηδέν. Η επιτυχία αυτής της στρατηγικής, που αποδεικνύεται με τα στατιστικά στοιχεία, δείχνει αξιόπιστα ότι, τουλάχιστον σε ανεπτυγμένες χώρες, κάθε απόπειρα να υποστηριχτεί ότι ο κορωνοϊός δεν μπορεί να εξαλειφθεί είναι εσφαλμένη.
Η δεύτερη προσέγγιση, που ακολουθείται σαφέστερα από την αμερικανική κυβέρνηση, συνίσταται στο να αφήνεται ο κορωναϊός να διασπείρεται στον πληθυσμό, χωρίς αποτελεσματικό έλεγχο, πράγμα που σημαίνει εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους.
Σχεδόν καμιά κυβέρνηση δεν τολμά να μιλήσει πλέον για την στρατηγική της «ανοσίας του κοπαδιού», που ακολουθήθηκε αρχικά στην Βρετανία, λόγω της αποστροφής που προκαλεί με τον τεράστιο αριθμό θυμάτων που συνεπάγεται.
Αλλά στην πραγματικότητα, αυτή παραμένει η πολιτική που εφαρμόζεται στις ΗΠΑ και σε λίγες ακόμη χώρες, όπως η Βραζιλία, η Σουηδία και η Βρετανία – αφού δεν εφαρμόζουν γνήσια αποτελεσματικά μέτρα για να θέσουν τον κορωναϊό υπό πλήρη έλεγχο.
Ένας Κόσμος Κομμένος στα Δύο
Προκύπτει όμως έτσι, σαν αναπόφευκτο αποτέλεσμα, ένας κόσμος διχασμένος σε μιαν «καθαρή, υγιεινή ζώνη» της Ασίας/ Δυτικού Ειρηνικού και κάποιων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, και μια «ανθυγιεινή/μολυσματική ζώνη», στις ΗΠΑ και τμήματα της Δυτικής Ευρώπης..
Αυτές οι δύο ζώνες διασυνδέονται φυσικά στον ίδιο πλανήτη. Και αυτό σημαίνει ότι κάθε αεροπλάνο και κάθε πλοίο από τις ΗΠΑ θα αποτελεί θανάσιμη απειλή για τον πληθυσμό οποιασδήποτε χώρας στην οποία θα φτάνει. Οι χώρες Ασίας/Δυτικού Ειρηνικού αντιμετωπίζουν τώρα ένα πραγματικό ενδεχόμενο μόλυνσης από τον ιό των ΗΠΑ. Και οποιεσδήποτε άλλες περιοχές του κόσμου εκτός αυτών των δύο ζωνών αντιμετωπίζουν μιαν επιλογή μεταξύ ζωής και θανάτου εντός ολίγων εβδομάδων.
Ο κύριος παγκόσμιος μηχανισμός μετάδοσης του κορωναϊού ήταν οι αεροπορικές μεταφορές. Είναι γρήγορες αλλά δαπανηρές, σε συγκριτικά διεθνείς όρους. Κατά συνέπεια οι περισσότερο πληγείσες χώρες ήταν η Κίνα –όπου εκδηλώθηκε η πανδημία και που είναι μια σχετικά προηγμένη αναπτυσσόμενη χώρα- και οι ανεπτυγμένες χώρες –Δυτική Ευρώπη και ΗΠΑ.
Λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες – στην Αφρική, στο μεγαλύτερο μέρος της Λατινικής Αμερικής και σε τμήματα της Ανατολικής Ευρώπης –που δεν είναι σε τόσο εντατική αεροπορική διασύνδεση, μόνο τώρα συνειδητοποιούν τις καταστροφικές δυνατότητες του κορωναϊού. Μέχρι τώρα στις περισσότερες χώρες αυτών περιοχών ο αριθμός των κρουσμάτων και των θανάτων είναι ακόμη χαμηλός –όχι πολύ μεγαλύτερος από όσο στην Ασία/Δυτικό Ειρηνικό. Θα παραμείνουν τώρα αυτές οι χώρες ευθυγραμμισμένες με τις υγιείς/περιορισμένων θανάτων περιοχές της Ασίας/Δυτικού Ειρηνικού, ή θα συρθούν μέσα στην ανθυγιεινή ζώνη πολλών θανάτων, των ΗΠΑ;
Η επιλογή έχει μείζονες γεωπολιτικές και εσωτερικές πολιτικές συνέπειες. Μέχρι τώρα, χώρες που διεθνώς συντάσσονταν με τις ΗΠΑ, ήταν συνηθισμένες να απειλούνται με οικονομική πίεση. Για παράδειγμα οι ΗΠΑ επιχείρησαν να αναγκάσουν την Γερμανία να εγκαταλείψει τον αγωγό αερίου Nord Stream 2 από την Ρωσία, παρά το γεγονός ότι αυτός προσφέρει τον χαμηλότερου κόστους ενεργειακό εφοδιασμό της χώρας. Οι ΗΠΑ προσπάθησαν επίσης να πείσουν κάθε έθνος να μην χρησιμοποιήσει την κινεζική Huawei στην ανάπτυξη του τηλεπικοινωνιακού συστήματος 5G, με πολύ μικρή επιτυχία ως τώρα.
Οι ΗΠΑ είναι το κέντρο της νόσου
Αλλά τώρα οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν τις ΗΠΑ ως την εστία μιας νόσου που απειλεί την υγεία στην χώρα τους. Υπάρχει επίσης το ενδεχόμενο οι Αμερικανοί να αντιστέκονται σε μέτρα παρεμπόδισης μεταφορών από τις ΗΠΑ που απειλούν την διασπορά του ιού.
Και οι συνέπειες δεν είναι μόνο ιατρικές, αλλά και πολιτικές. Κάθε κυβέρνηση που αποτυγχάνει να ελέγξει τον κορωναϊό λόγω αμερικανικής πίεσης θα αντιμετωπίζει την απειλή να αποσταθεροποιηθεί από τις κοινωνικές συνέπειες. Η προβολή των ΗΠΑ ως της μεγαλύτερης εστίας της νόσου του κορωναϊού στον κόσμο θα έχει έτσι πολιτικές συνέπειες σε κάθε χώρα.
Στο εσωτερικό τους, οι ΗΠΑ θα εκφράσουν την κρίση τους για τον κυβερνητικό χειρισμό της κρίσης του κορωναϊού στις προεδρικές εκλογές. Η επίδραση του ιού στην αμερικανική πολιτική θα είναι τεράστια. Δεν είναι απλά το θέμα των δεκάδων χιλιάδων Αμερικανών που είναι τώρα βέβαιο πως θα προστεθούν στους νεκρούς. Ο ιός εξαπλώνεται από τις αρχικές του εστίες στις μεγαλουπόλεις στις μικρότερες πόλεις και στις αγροτικές περιοχές. Θα πλήξει εκατομμύρια Αμερικανούς, αφού κάθε μετάβαση σε σουπερμάρκετ θα αποτελεί μια πιθανή θανάσιμη εμπειρία.
Θα υπάρξουν επίσης δεινές συνέπειες για την διεθνή οικονομία. Οι ΗΠΑ ήδη εισέρχονται στην μεγαλύτερη οικονομική ύφεση από την Μεγάλη Οικονομική Κρίση. Αλλά επειδή οι χώρες της Ασίας/Δυτικού Ειρηνικού έχουν θέσει τον ιό υπό έλεγχο, αυτές μπορούν να αρχίσουν την επανεκκίνηση των οικονομιών τους.
Αυτό σημειώθηκε όχι μόνο στην Κίνα, αλλά και από σημαντικούς Δυτικούς οργανισμούς ερεύνης. Η μονάδα Ιντέλιζενς του Εκόνομιστ έγραφε στην τελευταία έκθεσή της για τον κορωναϊό: «Η Κίνα, χάρις στο γεγονός ότι βγήκε πρώτη από την κρίση, θα είναι και η πρώτη στον δρόμο για την ανόρθωση… Η Κίνα και άλλες γοργά αναπτυσσόμενες οικονομίες στην Ασία είναι πιθανότερο να γνωρίσουν μιαν ταχύτερη ανόρθωση, βασιζόμενη στα υποκείμενα πλεονεκτήματα των ισχυρών επενδύσεων, των επινοήσεων και της αύξουσας παραγωγικότητας. Η πανδημία πρόκειται επομένως να επιταχύνει μάλλον την αναπροσαρμογή της ισορροπίας στην διεθνή οικονομική δύναμη, από την Δύση στην Ανατολή, κατά τα προσεχή χρόνια.»
Αυτές οι οικονομικές και γεωπολιτικές αλλαγές που προκαλεί ο κορωναϊός θα είναι βαθειές. Αλλά ακόμη προτού εκτυλιχθούν, κάθε χώρα στις προσεχείς ημέρες και εβδομάδες αντιμετωπίζει μιαν επιλογή που θα επηρεάσει κρίσιμα το μέλλον της.
Η αμερικανική κυβέρνηση ξεκίνησε σε μια πορεία που είναι βέβαιο πως θα επισύρει μαζικούς θανάτους στο εσωτερικό και θα καταστήσει την χώρα σε παγκόσμια κεντρική εστία της πανδημίας. Οι πολίτες της θα αποφασίσουν προς τα τέλη του χρόνου αν αποδέχονται αυτήν την επιλογή. Αλλά το μεγαλύτερο ερώτημα είναι αν θα της επιτραπεί να μολύνει όλο τον κόσμο.
*Ο John Ross είναι διακεκριμένος εταίρος του ΙνστιτούτουΤσονγιάγκ Οικονομικών Σπουδών, του Πανεπιστημίου Ρενμίν της Κίνας και πρώην διευθυντής οικονομικής και επιχειρηματικής πολιτικής του Δήμου του Λονδίνου.
