Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής απειλεί να βυθίσει δεκάδες από τα πλέον σημαντικότερα πολιτιστικά μνημεία στη Μεσόγειο.
Μόνο στην Ιταλία, τουλάχιστον 13 μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO διατρέχουν κίνδυνο, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου του Σάσεξ και άλλων ευρωπαϊκών ιδρυμάτων.
Η UNESCO ορίζει ως πολιτιστικά μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς τους χώρους που αντιπροσωπεύουν πολιτιστικές παραδόσεις ή πολιτισμούς που έχουν εξαφανιστεί. Η περιοχή της Μεσογείου φιλοξενούσε διάφορους αρχαίους πολιτισμούς, πολλοί από τους οποίους άκμασαν κοντά στη θάλασσα, όπως συνέβη στην Ελλάδα.
«Η μεσογειακή κοινωνία έχει επικεντρωθεί στην ακτή και τη θάλασσα εδώ και χιλιετίες, με αποτέλεσμα η πλειονότητα της πολιτιστικής κληρονομιάς να βρίσκεται στη ζώνη κινδύνου», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Τολ, επικεφαλής της μελέτης.
Η ερευνητική ομάδα δημοσίευσε την πρώτη αξιολόγηση κινδύνου των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO με βάση τον κίνδυνο πλημμύρας και την έκθεση στη διάβρωση. Η ομάδα εξέτασε 49 μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς που βρίσκονται σε υψόμετρο δέκα μέτρων πάνω από τη στάθμη της θάλασσας. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η πλειοψηφία των 49 μνημείων που εξέτασαν κινδυνεύουν ήδη στα επόμενα 100 έτη, είτε λόγω πλημμύρας είτε λόγω διάβρωσης, ή και από τα δύο ταυτόχρονα.
Οι κίνδυνοι αυτοί θα αυξηθούν κατά την πάροδο του αιώνα, με τις μεγαλύτερες αυξήσεις να σημειώνονται εάν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου δεν μειωθούν σημαντικά τις επόμενες δύο δεκαετίες.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η ιστορική περιοχή που κινδυνεύει περισσότερο από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας είναι η Βενετία, με αρκετά προστατευτικά μέτρα να βρίσκονται ήδη υπό κατασκευή, με τεράστιο κόστος. Τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς που βρίσκονται στη βόρεια Αδριατική Θάλασσα διατρέχουν επίσης υψηλό κίνδυνο πλημμυρών, ιδίως κάτω από ένα σενάριο υψηλών εκπομπών. Η χώρα με τις πλέον εκτεθειμένες περιοχές με μνημεία είναι η Ιταλία με 13, ακολουθούμενη από την Κροατία και την Ελλάδα.
Μόνο δύο μνημεία, η Μεδίνα της Τύνιδας και το Λητώον, το ιερό της Λητούς στην αρχαία πόλη Ξάνθο της Μικράς Ασίας, βρέθηκαν να μην κινδυνεύουν ούτε από τις πλημμύρες ούτε από τη διάβρωση μέχρι το 2100 σε κανένα από τα σενάρια που μελετήθηκαν.