Παρά το ότι στις 7 Δεκεμβρίου 2018 εκδικάζονται από την Ολομέλεια του ΣτΕ δύο προσφυγές (προσφυγή 518 πολιτών και 7 φορέων όπως και άλλη σχετική προσφυγή) κατά του ΠΔ με το οποίο εγκρίθηκαν το ΣΟΑ (Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης) και η ΣΜΠΕ (Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) για το Ελληνικό, πρόσφατα ψηφίστηκε από τη Βουλή νέα τροπολογία που τροποποιεί το ν4062/2012 όσον αφορά την περιβαλλοντική αδειοδότηση των επιμέρους έργων του ΣΟΑ. Η τροπολογία καταστρατηγεί όχι μόνο τη σχετική ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία αλλά και βασικούς κανόνες της επιστήμης και της τεχνικής.
Υπενθυμίζουμε ότι το ΣΟΑ προβλέπει τεράστιας έκτασης δόμηση 3.600.000 τμ, και στην οποία περιλαμβάνονται 6 ουρανοξύστες, κτίρια 50 και 70 ορόφων και όλες οι δυνατές χρήσεις (γραφεία εμπορικά κέντρα, καζίνο κ.λπ.). Τα παραπάνω έχουν εξαιρετικά σοβαρές επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή και επιβαρύνουν την ποιότητα του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος της Αθήνας. Η ίδια η ΣΜΠΕ αποδέχεται ότι το έργο συμβάλλει αρνητικά ως προς την κλιματική αλλαγή και το βαθμολογεί αρνητικά (-2). Παρόλα αυτά ΣΟΑ και ΣΜΠΕ εγκρίθηκαν με ΠΔ, το οποίο κρίθηκε νόμιμο από το Ανώτατο Δικαστήριο (ΣτΕ) καθώς η νομιμοποίηση του ΠΔ από το ΣτΕ ήταν προαπαιτούμενο από τους θεσμούς για τη χορήγηση της δόσης του δανείου.
Ο ν4062/12 και ιδίως η πρόσφατη τροποποίησή του παραβιάζουν τόσο την Οδηγία 2011/92 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (όπως τροποποιήθηκε από την Οδηγία 2014/52/ΕΕ) όσο και τη συναφή ελληνική νομοθεσία.
Αναλυτικότερα : Η Ελλάδα έχει συντάξει κατάλογο κατάταξης δραστηριοτήτων και έχει καθορίσει το περιεχόμενο της ΜΠΕ ανά κατηγορία. Ενώ υπάρχουν περίπου 30 έργα για τα οποία σύμφωνα με τη νομοθεσία απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση (καζίνο, ξενοδοχεία, εμπορικά και συνεδριακά κέντρα, έξι ουρανοξύστες, μονάδα επεξεργασίας λυμάτων, μονάδα διαχείρισης στερεών αποβλήτων μιας πόλης, μαρίνα, προσχώσεις στη θάλασσα, διευθέτηση ρεμάτων κ.α.), ο ν4062/12 προβλέπει μόνο τρείς ΜΠΕ – μία για το λεγόμενο πάρκο – το οποίο σημειωτέον περιλαμβάνει εκθεσιακό χώρο 425 στρ., αθλητικό πόλο 524 στρ. και λοιπές εγκαταστάσεις μεταξύ αυτών και ένα ουρανοξύστη, ώστε ο πράσινος χώρος έχει τελικά έκταση μόνο 668 στρ. – μία για την περιοχή πολεοδόμησης και μία για τη ζώνη ανάπτυξης. Για την πρώτη και τρίτη περιοχή εγκρίνονται με ΚΥΑ η γενική οργάνωση και οι περιβαλλοντικοί όροι όλων των έργων. Για τη δεύτερη προβλέπεται έγκριση με ΚΥΑ της πολεοδομικής μελέτης και με απόφαση ΥΠΕΝ των περιβαλλοντικών όρων.
Η τροποποίηση του ν4062/12, προβλέπει ότι θα συνταχθεί μία μόνο ΜΠΕ για το σύνολο των έργων του ΣΟΑ καθώς και των έργων υποδομής, ενώ διατηρούνται οι τρείς εγκρίσεις περιβαλλοντικών όρων. Όσο για τη διαβούλευση, κατ’ ουσίαν καταργείται αφού ενώ η οδηγία ορίζει ελάχιστο χρόνο διαβούλευσης 30 ημέρες, η τροπολογία την περιορίζει ακόμη και στις 10 ημέρες.
Η τροπολογία προβλέπει ακόμη την έκδοση απόφασης του υπουργού Περιβάλλοντος η οποία εξειδικεύει την κατηγοριοποίηση των έργων και το περιεχόμενο της ενιαίας ΜΠΕ, παρακάμπτοντας τις γενικές διατάξεις που ορίζουν την κατηγοριοποίηση των έργων και το περιεχόμενο των ΜΠΕ για όλα τα υπόλοιπα έργα στην Ελλάδα.
Ο ν4062 /12 προέβλεπε ότι με την ΚΥΑ του Πάρκου θα καθορίζονται τα περιγράμματα των κτιρίων και εγκαταστάσεων ενώ με την ΚΥΑ της ζώνης ανάπτυξης η οριοθέτηση όλων των κτιρίων και εγκαταστάσεων. Ήδη αυτό αντίκειται στη νομοθεσία και την επιστήμη καθώς απαιτείται αναλυτική περιγραφή ενός έργου συνοδευόμενη από τα σχετικά σχέδια προκειμένου αυτό να αδειοδοτηθεί περιβαλλοντικά.
Αντί για το κτιριακό έργο η τροπολογία εισάγει την έννοια των κτιριακών ενοτήτων που θα αποτυπώνονται σχεδιαστικά και θα αδειοδοτούνται περιβαλλοντικά πχ : στο «πάρκο» ορίζεται το περίγραμμα κτιριακής ενότητας που περιέχει έναν ουρανοξύστη και ένα γήπεδο μπάσκετ και στο MASTERPLAN αναφέρεται ως ενδεικτικά νέα κτίρια και αυτές οι αόριστες κτιριακές ενότητες θα αδειοδοτηθούν περιβαλλοντικά. Δεν απαιτούνται καν τα περιγράμματα των κτιριακών έργων παρόλο που σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία προκειμένου να υποβληθεί σε περιβαλλοντική αξιολόγηση ένα έργο πρέπει να έχει προσδιοριστεί η θέση του με γεωγραφικές συντεταγμένες. Δηλαδή αδειοδοτούνται κτιριακά έργα τα οποία βρίσκονται κάπου εκεί και είναι κάπως έτσι.
Όλα τα παραπάνω συνιστούν νέες κατάφωρες παραβιάσεις της ευρωπαϊκής και ελληνικής νομοθεσίας προκειμένου να αδειοδοτηθουν περιβαλλοντικά τα έργα στο Ελληνικό.
Ήδη εκκρεμεί στην Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τεκμηριωμένη καταγγελία των ευρωβουλευτών Νίκου Χουντή και Σοφίας Σακοράφα που αφορά κυρίως σε παραβίαση των κάτωθι οδηγιών :
- Παραβίαση της Οδηγίας 2001/42/ΕΚ (καθώς ο ν4062/2012, ο οποίος καθόρισε εντατικές γενικές χρήσεις γης και υψηλούς όρους δόμησης για τον χώρο αυτό, ψηφίστηκε χωρίς Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση (ΣΠΕ)
- Παραβίαση της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ (διότι καταστρέφονται λιβάδια Ποσειδωνίας)
- Παραβίαση της συνθήκης της Φλωρεντίας (καθώς αλλοιώνεται το Αττικό τοπίο και υποβαθμίζεται η Ακρόπολη)
- Επίσης υπάρχει πλήθος παραβιάσεων του άρθρου 107 και υπολοίπων της Συνθήκης Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), περί κρατικών ενισχύσεων προς τον συγκεκριμένο επενδυτή (άδεια καζίνο, φορολογικές απαλλαγές, προνόμια κάθε είδους), καθώς και των αρχών της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και του ανταγωνισμού κατά τη διεξαγωγή του σχετικού διαγωνισμού.
Ευρεία Επιτροπή Πολιτών για τη σωτηρία του Ελληνικού