Πρόστιμο 2,42 δισ. ευρώ επέβαλλε η ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού στην Google αφού έκρινε ότι καταχράστηκε τη δεσπόζουσα θέση που κατέχει στην αγορά μηχανών αναζήτησης, για να αποκτήσει παράνομο πλεονέκτημα στην προώθηση της δικής της υπηρεσίας σύγκρισης τιμών.
Το πρόστιμο αυτό είναι το υψηλότερο που έχει ποτέ επιβληθεί από την Επιτροπή για την χειραγώγηση της αγοράς. H Επιτροπή μπορούσε να της επιβάλλει πρόστιμο έως και 10% των ετήσιων εσόδων της, ποσό που υπολογίζεται σε περίπου 8 δισεκατομμύρια ευρώ για την θυγατρική της Alphabet.
Η εταιρεία πρέπει τώρα, εντός 90 ημερών, να δώσει τέλος στην καταχρηστική αυτή συμπεριφορά, ειδάλλως θα κληθεί να καταβάλει χρηματικές ποινές ύψους έως και 5% του μέσου ημερήσιου κύκλου εργασιών παγκοσμίως της Alphabet, μητρικής εταιρείας της Google.
«Με σεβασμό εκφράζουμε τη διαφωνία μας για την απόφαση που ανακοινώθηκε σήμερα. Θα εξετάσουμε την απόφαση της Επιτροπής λεπτομερώς και το ενδεχόμενο να ασκήσουμε έφεση», σχολίασε η Google με ανακοίνωσή της μετά την έκδοση της απόφασης. Νωρίτερα, είχε επιχειρηματολογήσει υπέρ των θέσεών της προσκομίζοντας «τα κλικ που «χάρισε» στους ανταγωνιστές της» επί σειρά ετών.
Η Επίτροπος Ανταγωνισμού, Μαργκρίτ Βεστάγκερ, δήλωσε τα εξής: «Η Google έχει δημιουργήσει πολλά καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες που έχουν αλλάξει καταλυτικά την καθημερινότητά μας. Αυτό είναι θετικό. Αλλά η στρατηγική της Google όσον αφορά τη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών δεν αποσκοπούσε απλώς σε προσέλκυση πελατών μέσω της βελτίωσης του προϊόντος της σε σχέση με εκείνο των ανταγωνιστών της. Αντιθέτως, η Google προέβη σε κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης που κατέχει στις μηχανές αναζήτησης, προωθώντας τη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών στα αποτελέσματα αναζήτησης, και υποβιβάζοντας εκείνες των ανταγωνιστών.
Η πρακτική της Google είναι παράνομη βάσει των αντιμονοπωλιακών κανόνων της ΕΕ. Αρνήθηκε την ευκαιρία σε άλλες εταιρείες να ανταγωνιστούν αξιοκρατικά και να καινοτομήσουν. Και, το πιο σημαντικό, αρνήθηκε στους Ευρωπαίους καταναλωτές τη δυνατότητα για πραγματική επιλογή υπηρεσιών και για πλήρη αξιοποίηση των οφελών της καινοτομίας.»
Σύμφωνα με την Επιτροπή, από το 2008, η Google άρχισε να εφαρμόζει στις ευρωπαϊκές αγορές μια θεμελιώδη αλλαγή στη στρατηγική της, προωθώντας τη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών. Η εν λόγω στρατηγική στηρίχθηκε στη δεσπόζουσα θέση της Google στη γενική διαδικτυακή αναζήτηση, αντί για τον ανταγωνισμό με βάση αξιοκρατικά κριτήρια στις αγορές σύγκρισης τιμών:
- Η Google παρείχε συστηματικά περίοπτη θέση στη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών: όταν ένας καταναλωτής υποβάλλει αίτημα αναζήτησης στη μηχανή αναζήτησης της Google, αναφορικά με το οποίο η υπηρεσία σύγκρισης τιμών της Google επιθυμεί να εμφανίσει αποτελέσματα, αυτά εμφανίζονται στην πρώτη σειρά των αποτελεσμάτων αναζήτησης ή κοντά σε αυτή.
- Η Google υποβίβαζε τις ανταγωνιστικές υπηρεσίες σύγκρισης τιμών στα αποτελέσματα έρευνας που εμφάνιζε: οι ανταγωνιστικές υπηρεσίες σύγκρισης τιμών εμφανίζονται στα αποτελέσματα αναζήτησης της Google βάσει των αλγόριθμων γενικής αναζήτησης της Google. Η Google συμπεριέλαβε σειρά κριτηρίων στους εν λόγω αλγόριθμους και, ως εκ τούτου, οι ανταγωνιστικές υπηρεσίες σύγκρισης τιμών υποβιβάζονται. Βάσει στοιχείων καταδεικνύεται ότι, ακόμη και η ανταγωνιστική υπηρεσία με την πλέον υψηλή κατάταξη, εμφανίζεται κατά μέσο όρο μόνο στην τέταρτη σελίδα των αποτελεσμάτων γενικής αναζήτησης της Google, ενώ άλλες εμφανίζονται ακόμη πιο κάτω. Η υπηρεσία σύγκρισης τιμών της Google δεν υπόκειται στους αλγόριθμους γενικής αναζήτησης Google, ούτε υποβιβάζεται.
Ως εκ τούτου, η υπηρεσία σύγκρισης τιμών της Google είναι πολύ πιο ορατή από τους καταναλωτές στα αποτελέσματα έρευνας της Google, ενώ οι ανταγωνιστικές υπηρεσίες σύγκρισης τιμών είναι πολύ λιγότερο ορατές.
Άλλες περιπτώσεις στις οποίες εμπλέκεται η Google
Η Επιτροπή έχει ήδη καταλήξει στο προκαταρκτικό συμπέρασμα ότι η Google έχει διαπράξει κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης σε άλλες δύο περιπτώσεις, οι οποίες αποτελούν ακόμη αντικείμενο έρευνας. Αυτές αφορούν:
1. Το λειτουργικό σύστημα Android, για το οποίο η Επιτροπή εκφράζει την ανησυχία ότι η Google απέκλεισε τις δυνατότητες επιλογής και καινοτομίας όσον αφορά σειρά από κινητές εφαρμογές και υπηρεσίες ακολουθώντας μια συνολική στρατηγική στις κινητές συσκευές για να προστατεύσει και να επεκτείνει τη δεσπόζουσα θέση της στην γενική αναζήτηση στο διαδίκτυο, και
2. Το πρόγραμμα AdSense, για το οποίο η Επιτροπή εκφράζει την ανησυχία ότι η Google μείωσε την επιλογή, εμποδίζοντας ιστότοπους τρίτων μερών να προμηθεύονται διαφημίσεις αναζήτησης από τους ανταγωνιστές της Google.
Η Επιτροπή εξακολουθεί επίσης να εξετάζει τη μεταχείριση που επιφυλάσσει η Google στα αποτελέσματα αναζήτησης άλλων εξειδικευμένων υπηρεσιών αναζήτησης της Google. Η σημερινή απόφαση αποτελεί προηγούμενο το οποίο καθορίζει το πλαίσιο για την εκτίμηση της νομιμότητας αυτού του είδους συμπεριφοράς. Ταυτόχρονα, δεν υποκαθιστά την ανάγκη για μια ανάλυση κατά περίπτωση ώστε να ληφθούν υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά κάθε αγοράς.