Η Iskra παραθέτει ένα πολύ ενδιαφέρον κείμενο στελέχους του ΚΚΕ Γρηγόρη Μαρκάκη από τον προσυνεδριακό διάλογο του ΚΚΕ στον “Ριζοσπάστη” για το 20ο Συνέδριο του.
Το μεγάλο ενδιαφέρον του κειμένου βρίσκεται στο ότι αναδεικνύει μερικά πολύ κρίσιμα ζητήματα, τα οποία έχουν μια καυτή επικαιρότητα. Πρώτον, το κείμενο αναδεικνύει τον αναντικατάστατο πατριωτικό ρόλο των κομμουνιστών. Δεύτερον, την τεράστια ιστορική και θα λέγαμε επίκαιρη σημασία του ΕΑΜ και τρίτον την πραγματικότητα της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης της χώρας μας μέσα στο πλαίσιο του σύγχρονου ιμπεριαλιστικού συστήματος. Ιμπεριαλιστική εξάρτηση που δίνει σήμερα στη χώρα μας την όψη ενός σύγχρονου προτεκτοράτου.
Έχουμε την αίσθηση ότι ο τίτλος του ευσύνοπτου αλλά πολύ ουσιαστικού άρθρου του Γρηγ. Μαρκάκη, δεν απευθύνεται απλώς στους συντρόφους του ΚΚΕ αλλά σε όλους τους κομμουνιστές και αριστερούς, σε όλους τους προοδευτικούς ανθρώπους, σε όλο τον ελληνικό λαό.
Ιδού ολόκληρο το κείμενο:
Γιατί σωπαίνετε σύντροφοι;
Στο ζήτημα του ιμπεριαλιστικού πολέμου (Θ. 44 και αλλού), μου δίνεται η εντύπωση ότι γίνεται προσπάθεια να διορθωθούν τα λάθη της απόφασης του 19ου Συνεδρίου και ταυτόχρονα να συγκεραστούν αντικρουόμενες απόψεις πάνω στο θέμα. Θεωρώ ότι ούτε το πρώτο επιτυγχάνεται, ούτε το δεύτερο είναι εφικτό να γίνει. Χρειάζεται επομένως μια συγκεκριμένη, ξεκάθαρη – και ορθή φυσικά – απόφαση, καθώς η στάση που θα κρατήσουν οι κομμουνιστές σε μια τέτοια ώρα είναι καθοριστική για την ανάπτυξη ή μη του αντιιμπεριαλιστικού αγώνα και της ισχυροποίησης ή όχι του Κόμματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα πάνω σε αυτό είναι το (πρώτο) γράμμα του Ν. Ζαχαριάδη, που πήρε πάνω του την απόφαση αυτή, βάζοντας έτσι τον θεμέλιο λίθο σε αυτό που ακολούθησε και ονομάζουμε σήμερα εποποιία της Εθνικής Αντίστασης. Ο αγώνας ενός λαού για «τη λευτεριά και την ανεξαρτησία του» είναι αγώνας – πρώτου απ’ όλους – του κομμουνιστή, που δεν πρέπει να φοβάται μήπως θα μπει «κάτω από ξένη σημαία» και θα υπηρετήσει την αστική τάξη. Οι κομμουνιστές και σημαία δική τους έχουν και καθήκον να ενώσουν όλους τους λαούς κάτω από αυτή. Το σίγουρο είναι ότι οι κομμουνιστές σε μια τέτοια στιγμή δεν γίνεται να «σφυρίζουν αδιάφορα». Και αν εμείς έχουμε χρόνο – αν έχουμε – από συνέδριο σε συνέδριο να το εξετάζουμε, δεν έχουν την ίδια άνεση σήμερα Σύροι, Ουκρανοί, Παλαιστίνιοι κ.ά. κομμουνιστές.
Στη Θ. 82 μαθαίνουμε ότι έχει «αναμορφωθεί» ο πρώτος τόμος της Ιστορίας του Κόμματος, «από τα χρόνια πριν την ίδρυσή του μέχρι το 1949». Προτείνεται μάλιστα να γίνει Πανελλαδική Συνδιάσκεψη για την έγκρισή του. Σύντροφοι, νομίζω ότι μέχρι σήμερα ο πρώτος Τόμος έχει διαβαστεί από τη συντριπτική πλειοψηφία των μελών του Κόμματος και το σημαντικότερο έχει διαβαστεί από τους συντρόφους που ήταν στη ζωή όταν εκδόθηκε και σήμερα δεν είναι ανάμεσά μας. Εχει διαβαστεί από τους συντρόφους που έγραψαν αυτές τις σελίδες της Ιστορίας του Κόμματος, όχι με μελάνι αλλά με τη δράση τους. Από τον Καπετάν Γιώτη μέχρι και τον τελευταίο σύντροφο που έβαλε το λιθαράκι του στους αγώνες εκείνης της περιόδου. Και αυτό που οι σύντροφοί μας έγραψαν με τους αγώνες τους και – πολλές φορές – με το αίμα τους, δεν έχουμε ΚΑΝΕΝΑ δικαίωμα εμείς σήμερα να το υποβαθμίζουμε ή να του δίνουμε διαφορετικό περιεχόμενο. Καμία «αναμόρφωση» της Ιστορίας του Κόμματος δεν πρέπει να γίνει δεκτή για να δικαιολογήσει τις σημερινές επεξεργασίες. Πολύ περισσότερο όταν γίνεται με τρόπο αφοριστικό για ιδιαίτερα σημαντικές περιόδους του κομμουνιστικού και λαϊκού κινήματος όπως το 1940-’45. Ηταν λάθος η υπογραφή των Συμφωνιών; Φυσικά! Ποιος διαφωνεί με αυτό σήμερα; Αλλο τόσο λάθος είναι, στο όνομα του να μην επαναληφθούν τα λάθη που έγιναν, να υποτιμήσουμε τη συνεισφορά του ΕΑΜ, όχι μόνο στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα ενάντια στη γερμανική κατοχή, αλλά και στον αγώνα τόσο για εθνική όσο και κοινωνική απελευθέρωση, με σαφή στόχο τη «Λαοκρατική αναγέννηση» της χώρας μας. Αλλο τόσο λάθος είναι να υποτιμήσουμε τη σημασία τού ότι κατάφερε – με ψυχή και οδηγητή το ΚΚΕ – να συσπειρώσει τη μεγάλη πλειοψηφία εργατών, αγροτών και νεολαίας, να συμβάλει στη ριζοσπαστικοποίησή τους, να διεξάγει τους αγώνες εκείνης της περιόδου και να προετοιμάσει το έδαφος για τη συνέχεια. Και η συνέχεια περιλαμβάνει τη δημιουργία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας με την τρίχρονη εποποιία του. Στέκομαι στα παραπάνω όχι απλά γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τι έγινε στο χτες, αλλά γιατί οφείλουμε να βγάλουμε συμπεράσματα και να αντλήσουμε πείρα για το σήμερα, για τη συγκρότηση της λαϊκής συμμαχίας.
Στη Θ. 75 αναφέρεται «η σύγχρονη στρατηγική αντίληψη του Κόμματος που ολοκληρώθηκε στο 19ο Συνέδριο με την ψήφιση του Προγράμματος και του Καταστατικού». Θα σταθώ στη διατύπωση γιατί μου κέντρισε την προσοχή και όχι στο θέμα της θέσης (για τα στελέχη). Ποια είναι τελικά αυτή η «σύγχρονη στρατηγική αντίληψη», πότε άρχισε να διαμορφώνεται ώστε να ολοκληρωθεί στο 19ο Συνέδριο και τι ακριβώς περιλαμβάνει; Ας πάρουμε για παράδειγμα τις επεξεργασίες για την «ιμπεριαλιστική πυραμίδα». Τι κι αν έγραφε και ξανάγραφε ο Λένιν για «μια χούφτα» ιμπεριαλιστικά κράτη, προσπαθώντας να μας εξηγήσει τον ιμπεριαλισμό και τα χαρακτηριστικά του. Εμείς καταλάβαμε ότι σήμερα όλα τα κράτη είναι ιμπεριαλιστικά και μάλιστα σχηματίζουν και πυραμίδα. Στην κορυφή οι ΗΠΑ (Θ. 4), κάπου στην 47η θέση (βλέπε «Ερώτηση/Απάντηση» στον «Ρ» 20/1/2017) η «ιμπεριαλιστική Ελλάδα» και προφανώς παρακάτω ακολουθούν και τα άλλα κράτη, από την Κύπρο και τη Μάλτα, μέχρι την Τζαμάικα και τη Σαμόα. Μάλιστα ο όρος «ιμπεριαλιστική πυραμίδα» έχει αντικαταστήσει στα κείμενα του Κόμματος τον λενινιστικό όρο «ιμπεριαλιστική αλυσίδα». Οπως και ο όρος (ιμπεριαλιστική) εξάρτηση έχει αντικατασταθεί από την «αλληλεξάρτηση». Να θέσω καθαρά το ερώτημα: βασίζονται στο μαρξισμό – λενινισμό αυτές οι επεξεργασίες; Γνώμη μου είναι πως όχι μόνο δεν βασίζονται στον μαρξισμό – λενινισμό, αλλά αντίθετα αποτελούν παρέκκλιση από αυτόν και σύμφωνα με το Καταστατικό του Κόμματος (άρθρο 8) έχουμε υποχρέωση να παλέψουμε «αποφασιστικά και με αδιαλλαξία» ενάντιά τους. Και αυτή η κομματική υποχρέωση – που αφορά κάθε μέλος του Κόμματος – θεωρώ ότι αφορά πολύ περισσότερο τα στελέχη του Κόμματος και ακόμα περισσότερο όσα είναι επιφορτισμένα με την ιδεολογική δουλειά ή έχουν μια μεγαλύτερη μαρξιστική κατάρτιση. Και επειδή δεν διακρίνω να δίνεται, από τα μέλη και τα στελέχη του Κόμματος, η πάλη ενάντια σε αυτές τις στρεβλώσεις και παρεκκλίσεις, εξάγω το συμπέρασμα είτε ότι δεν έχουν αντιληφθεί το πρόβλημα, γεγονός ιδιαίτερα ανησυχητικό, είτε ότι σιωπούν και αδρανούν μπροστά σε αυτό, άγνωστο σε εμένα γιατί. Στην πρώτη περίπτωση επιτρέψτε μου να εκφράσω την απογοήτευσή μου. Στη δεύτερη περίπτωση, επίτρεψέ μου να διατυπώσω τούτο εδώ το ειλικρινές ερώτημα: «Γιατί σωπαίνετε σύντροφοι;».
Στη Θ. 82 μαθαίνουμε ότι έχει «αναμορφωθεί» ο πρώτος τόμος της Ιστορίας του Κόμματος, «από τα χρόνια πριν την ίδρυσή του μέχρι το 1949». Προτείνεται μάλιστα να γίνει Πανελλαδική Συνδιάσκεψη για την έγκρισή του. Σύντροφοι, νομίζω ότι μέχρι σήμερα ο πρώτος Τόμος έχει διαβαστεί από τη συντριπτική πλειοψηφία των μελών του Κόμματος και το σημαντικότερο έχει διαβαστεί από τους συντρόφους που ήταν στη ζωή όταν εκδόθηκε και σήμερα δεν είναι ανάμεσά μας. Εχει διαβαστεί από τους συντρόφους που έγραψαν αυτές τις σελίδες της Ιστορίας του Κόμματος, όχι με μελάνι αλλά με τη δράση τους. Από τον Καπετάν Γιώτη μέχρι και τον τελευταίο σύντροφο που έβαλε το λιθαράκι του στους αγώνες εκείνης της περιόδου. Και αυτό που οι σύντροφοί μας έγραψαν με τους αγώνες τους και – πολλές φορές – με το αίμα τους, δεν έχουμε ΚΑΝΕΝΑ δικαίωμα εμείς σήμερα να το υποβαθμίζουμε ή να του δίνουμε διαφορετικό περιεχόμενο. Καμία «αναμόρφωση» της Ιστορίας του Κόμματος δεν πρέπει να γίνει δεκτή για να δικαιολογήσει τις σημερινές επεξεργασίες. Πολύ περισσότερο όταν γίνεται με τρόπο αφοριστικό για ιδιαίτερα σημαντικές περιόδους του κομμουνιστικού και λαϊκού κινήματος όπως το 1940-’45. Ηταν λάθος η υπογραφή των Συμφωνιών; Φυσικά! Ποιος διαφωνεί με αυτό σήμερα; Αλλο τόσο λάθος είναι, στο όνομα του να μην επαναληφθούν τα λάθη που έγιναν, να υποτιμήσουμε τη συνεισφορά του ΕΑΜ, όχι μόνο στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα ενάντια στη γερμανική κατοχή, αλλά και στον αγώνα τόσο για εθνική όσο και κοινωνική απελευθέρωση, με σαφή στόχο τη «Λαοκρατική αναγέννηση» της χώρας μας. Αλλο τόσο λάθος είναι να υποτιμήσουμε τη σημασία τού ότι κατάφερε – με ψυχή και οδηγητή το ΚΚΕ – να συσπειρώσει τη μεγάλη πλειοψηφία εργατών, αγροτών και νεολαίας, να συμβάλει στη ριζοσπαστικοποίησή τους, να διεξάγει τους αγώνες εκείνης της περιόδου και να προετοιμάσει το έδαφος για τη συνέχεια. Και η συνέχεια περιλαμβάνει τη δημιουργία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας με την τρίχρονη εποποιία του. Στέκομαι στα παραπάνω όχι απλά γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τι έγινε στο χτες, αλλά γιατί οφείλουμε να βγάλουμε συμπεράσματα και να αντλήσουμε πείρα για το σήμερα, για τη συγκρότηση της λαϊκής συμμαχίας.
Στη Θ. 75 αναφέρεται «η σύγχρονη στρατηγική αντίληψη του Κόμματος που ολοκληρώθηκε στο 19ο Συνέδριο με την ψήφιση του Προγράμματος και του Καταστατικού». Θα σταθώ στη διατύπωση γιατί μου κέντρισε την προσοχή και όχι στο θέμα της θέσης (για τα στελέχη). Ποια είναι τελικά αυτή η «σύγχρονη στρατηγική αντίληψη», πότε άρχισε να διαμορφώνεται ώστε να ολοκληρωθεί στο 19ο Συνέδριο και τι ακριβώς περιλαμβάνει; Ας πάρουμε για παράδειγμα τις επεξεργασίες για την «ιμπεριαλιστική πυραμίδα». Τι κι αν έγραφε και ξανάγραφε ο Λένιν για «μια χούφτα» ιμπεριαλιστικά κράτη, προσπαθώντας να μας εξηγήσει τον ιμπεριαλισμό και τα χαρακτηριστικά του. Εμείς καταλάβαμε ότι σήμερα όλα τα κράτη είναι ιμπεριαλιστικά και μάλιστα σχηματίζουν και πυραμίδα. Στην κορυφή οι ΗΠΑ (Θ. 4), κάπου στην 47η θέση (βλέπε «Ερώτηση/Απάντηση» στον «Ρ» 20/1/2017) η «ιμπεριαλιστική Ελλάδα» και προφανώς παρακάτω ακολουθούν και τα άλλα κράτη, από την Κύπρο και τη Μάλτα, μέχρι την Τζαμάικα και τη Σαμόα. Μάλιστα ο όρος «ιμπεριαλιστική πυραμίδα» έχει αντικαταστήσει στα κείμενα του Κόμματος τον λενινιστικό όρο «ιμπεριαλιστική αλυσίδα». Οπως και ο όρος (ιμπεριαλιστική) εξάρτηση έχει αντικατασταθεί από την «αλληλεξάρτηση». Να θέσω καθαρά το ερώτημα: βασίζονται στο μαρξισμό – λενινισμό αυτές οι επεξεργασίες; Γνώμη μου είναι πως όχι μόνο δεν βασίζονται στον μαρξισμό – λενινισμό, αλλά αντίθετα αποτελούν παρέκκλιση από αυτόν και σύμφωνα με το Καταστατικό του Κόμματος (άρθρο 8) έχουμε υποχρέωση να παλέψουμε «αποφασιστικά και με αδιαλλαξία» ενάντιά τους. Και αυτή η κομματική υποχρέωση – που αφορά κάθε μέλος του Κόμματος – θεωρώ ότι αφορά πολύ περισσότερο τα στελέχη του Κόμματος και ακόμα περισσότερο όσα είναι επιφορτισμένα με την ιδεολογική δουλειά ή έχουν μια μεγαλύτερη μαρξιστική κατάρτιση. Και επειδή δεν διακρίνω να δίνεται, από τα μέλη και τα στελέχη του Κόμματος, η πάλη ενάντια σε αυτές τις στρεβλώσεις και παρεκκλίσεις, εξάγω το συμπέρασμα είτε ότι δεν έχουν αντιληφθεί το πρόβλημα, γεγονός ιδιαίτερα ανησυχητικό, είτε ότι σιωπούν και αδρανούν μπροστά σε αυτό, άγνωστο σε εμένα γιατί. Στην πρώτη περίπτωση επιτρέψτε μου να εκφράσω την απογοήτευσή μου. Στη δεύτερη περίπτωση, επίτρεψέ μου να διατυπώσω τούτο εδώ το ειλικρινές ερώτημα: «Γιατί σωπαίνετε σύντροφοι;».
Γρηγόρης Μαρκάκης
ΚΟΒ Μεταφορών – Νέων Τεχνολογιών,Ηράκλειο Κρήτης
ΚΟΒ Μεταφορών – Νέων Τεχνολογιών,Ηράκλειο Κρήτης
(Τρίτη 14/3, Ριζοσπάστης)
Λίγο αργά κατάλαβε ο συναγωνιστής την απόσταση που χωρίζει το “Κ”ΚΕ από τις αρχές του Μαρξισμού-Λενινισμού. Χρειάστηκαν 20 συνέδρια; Το θέμα που βάζει εύστοχα, βρίσκεται στην πηγή του revision, στο οποίο το “Κ”ΚΕ κινείται αργά και μεθοδικά δεκαετίες τώρα. Και το ζήτημα δεν είναι οι αναφορές στο τότε, αλλά το ότι με βάση αυτές τις αναφορές βγαίνουν οι εκτιμήσεις για το σήμερα, την θέση της χώρας, την σχέση μας με την Ε.Ε και τις άλλες συμμαχίες κλπ κλπ. Εκεί παίζεται όλο το παιχνίδι. Έτσι απλά, αλλάζοντας λεξούλες!, κλείνουμε το μάτι στην αστική τάξη, πως το ιστορικό κόμμα της αριστεράς στην Ελλάδα θα αποτελέσει το αριστερό ανάχωμα σε κάθε εξεγερτική διαδικασία.
Βέβαια κάλιο αργά παρά ποτέ για τον συναγωνιστή. κάθε αριστερός άνθρωπος που μπορεί και διαβάζει πίσω από τις λέξεις, είναι μεγάλο κέρδος για το Κουμουνιστικό κίνημα.
Το ζήτημα τώρα είναι στο προαιώνιο ερώτημα “ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ”.
Εδώ βρίσκεται και η ουσία όλων αυτών που συζητάμε, αν θέλουμε να έχουν σύνδεση και αξία για το σήμερα. Τα ζητήματα αυτά πρέπει να απασχολήσουν όλες τις Αριστερές οργανώσεις και τα κόμματα που έχουν αναφορά στον Μαρξισμό – Λενινισμό. Και βέβαια προκύπτει και η ανάγκη να ξαναδιαβάσουμε!