Εφετείο της Βραζιλίας επικύρωσε την πρωτόδικη καταδικαστική απόφαση εναντίον του πρώην προέδρου Luiz Inácio Lula da Silva και του επέβαλε αυστηρότερη ποινή, γεγονός που επιφέρει βαρύ πλήγμα στις φιλοδοξίες του να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για την προεδρία.
Η απόφαση του δικαστηρίου του Πόρτο Αλέγκρε δημιούργησε μια άνευ προηγουμένου κατάσταση αβεβαιότητας στη Βραζιλία, καθώς ο Lula, φαβορί των δημοσκοπήσεων, κινδυνεύει να αποκλειστεί από την κούρσα.
Όπως ήταν αναμενόμενο οι τρεις δικαστές αποφάσισαν την Τετάρτη ότι ο Lula είναι ένοχος για παθητική δωροληψία και ξέπλυμα μαύρου χρήματος επειδή έλαβε ένα πολυτελές διαμέρισμα 300 τετραγωνικών από τον κατασκευαστικό όμιλο OAS με αντάλλαγμα αναθέσεις εκ μέρους της κρατικής εταιρίας Petrobras στη διάρκεια της προεδρίας του (2003-2010). Ο ίδιος ο πρώην πρόεδρος τονίζει ότι δεν έλαβε ποτέ τα κλειδιά του εν λόγω διαμερίσματος.
«Τώρα θα είμαι υποψήφιος για τις εκλογές», τόνισε μετά την ανακοίνωση της απόφασης του εφετείου.
Όμως σύμφωνα με τους αναλυτές του Capital Economics, «η ομόφωνη απόφαση μειώνει τις πιθανότητες νέας προσφυγής από τον Λούλα».
Υποστηρικτές και αντίπαλοι του πρώην προέδρου διαδήλωσαν στο Πόρτο Αλέγκρε και κυρίως στο Σάο Πάολο το βράδυ της Τετάρτης.
Στη διάρκεια νυχτερινής συγκέντρωσης σε κεντρική πλατεία του Σάο Πάολο ο Lula, ο οποίος βρισκόταν πάνω σε ένα φορτηγό, κατήγγειλε την απόφαση του εφετείου ως «ψέμα» και επανέλαβε ότι είναι αθώος.
Αν οι τρεις δικαστές «μπορούν να μου δείξουν το έγκλημα που διέπραξα, θα πάψω να προσπαθώ να είμαι υποψήφιος», δήλωσε. «Θέλω οι δικαστές να γνωρίζουν ότι δεν ανησυχώ, όπως πιστεύουν», πρόσθεσε. «Δεν μπορούν να φυλακίσουν τις ιδέες ή την ελπίδα», υπογράμμισε ο Λούλα.
Στο μεταξύ αντίπαλοι του πρώην προέδρου είχαν συγκεντρωθεί στην κεντρική οδική αρτηρία του Σάο Πάολο για να γιορτάσουν την απόφαση του εφετείου.
Εναντίον του Λούλα εκκρεμούν έξι ακόμη υποθέσεις, κυρίως για διαφθορά.
Η απόφαση του εφετείου που εκδόθηκε την Τετάρτη έχει σοβαρές επιπτώσεις στις επικείμενες προεδρικές εκλογές και σηματοδοτεί την έναρξη μιας δικαστικής μάχης για τον πρώην πρόεδρο που προμηνύεται μακρά και δύσκολη, λιγότερους από εννέα μήνες πριν από τη διεξαγωγή των εκλογών.
«Είναι μια κατάσταση άνευ προηγουμένου στη Βραζιλία», υπογραμμίζει ο Φερνάντο Σούλερ του ινστιτούτου Isper. «Ο Lula είναι το φαβορί των εκλογών, ενώ είναι αβέβαιο αν θα θέσει υποψηφιότητα. Η κατάσταση είναι δραματική για τη δημοκρατία».
Σύμφωνα με την Capital Economics, «οι πιθανότητες να είναι υποψήφιος είναι μικρότερες του 30%».
Παρά την καταδίκη του, ο Lula παραμένει αγαπητός στην εργατική τάξη και στα εισοδηματικά κατώτερα στρώματα του πληθυσμού της Βραζιλίας, διότι είναι αυτός που κατάφερε να βγάλει εκατομμύρια ανθρώπους από τη φτώχεια με τα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας και καταπολέμησης της ανέχειας που εφάρμοσε.
Μια δημοσκόπηση της εταιρείας Datafolha που είχε δημοσιευθεί τη 2α Δεκεμβρίου κατέδειξε ότι ο πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας θα λάμβανε τουλάχιστον το 34% των ψήφων εάν γίνονταν εκλογές αυτόν τον μήνα, ποσοστό διπλάσιο από εκείνο του πλησιέστερου αντιπάλου του.
Οι δικηγόροι του Λούλα μπορούν να προσφύγουν σε ανώτερα δικαστήρια και να φτάσουν έως το Ανώτατο Δικαστήριο.
Από την πλευρά του ο νυν πρόεδρος Μισέλ Τεμέρ, η θητεία του οποίου έχει αμαυρωθεί από σειρά σκανδάλων ενώ η δημοτικότητά του είναι πάρα πολύ χαμηλή, δεν πρόκειται να είναι υποψήφιος.
Η κατάσταση αυτή ενδέχεται να ανοίξει τον δρόμο στον Λούλα να διεκδικήσει τρίτη θητεία.
«Ο Lula μάλλον θα παραμείνει σε προεκλογικούς ρυθμούς, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα της δικαστικής μάχης», εκτιμά ο Τόπμας Φαβόρο του Control Risks. «Θα συνεχίσει τις προσφυγές μέχρις ότου εξαντλήσει όλα τα μέσα», προσθέτει.