Aκριβότερα θα πληρώνουμε το… πλαστικό στην καθημερινότητά μας από το προσεχές διάστημα, καθώς το υπουργείο Περιβάλλοντος προσανατολίζεται στην επέκταση του περιβαλλοντικού τέλους της λεπτής σακούλας μεταφοράς και σε εκείνη με μεγαλύτερο πάχος τοιχώματος.
Οι αλλαγές θα έρθουν με νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα περιλαμβάνει και διαφοροποιήσεις ως προς τη διάθεση των εσόδων από το συγκεκριμένο ανταποδοτικό περιβαλλοντικό τέλος, οι οποίες περιελάμβαναν την παροχή τσαντών πολλαπλών χρήσεων στους πολίτες.
Η επέκταση του περιβαλλοντικού τέλους, το οποίο σήμερα είναι 0,09 ευρώ (ύστερα από την αύξησή του από τα 0,04 ευρώ πριν από έναν χρόνο), θα γίνει σε δύο κατηγορίες, ώστε να αποθαρρύνει τη χρήση κάθε είδους πλαστικής σακούλας μεταφοράς και συγκεκριμένα:
- Στις πλαστικές σακούλες πάχους άνω των 50 μικρών (μm).
- Σε κατηγορίες επιχειρήσεων οι οποίες έως τώρα εξαιρούνται από τη σχετική ρύθμιση, δηλαδή περίπτερα και υπαίθριες αγορές (λαϊκές κ.λπ.)
Ενας από τους λόγους που φαίνεται να οδηγεί στην απόφαση αυτή είναι και η «εξαφάνιση» της λεπτής πλαστικής σακούλας από αρκετά σημεία πώλησης λιανικής και κυρίως από τα σούπερ μάρκετ και η αντικατάστασή της από σακούλες με μεγαλύτερο πάχος τοιχώματος, από 50 έως 70 μικρά (μm), οι οποίες επίσης τιμολογούνται, αλλά δεν επιβαρύνονται με περιβαλλοντικό τέλος.
Αποτέλεσμα είναι τα έσοδα από αυτές να μην κατευθύνονται στο Δημόσιο, με στόχο τη χρηματοδότηση δράσεων ανακύκλωσης, αλλά στα ταμεία των επιχειρήσεων. Αλλά και στα καταστήματα στα οποία εξακολουθεί να βρίσκεται η λεπτή πλαστική σακούλα, συνυπάρχει με αυτές μεγαλύτερου πάχους, τις οποίες οι καταναλωτές φαίνεται να προτιμούν θεωρώντας τες περισσότερο ανθεκτικές.
Με τον τρόπο αυτό, ενώ έχει μειωθεί σημαντικά η χρήση της λεπτής πλαστικής σακούλας στη χώρα, η μείωση του πλαστικού που καταλήγει σε ΧΥΤΑ δεν είναι αντίστοιχη. Αντίθετα, φαίνεται ότι πλέον απλώς χρησιμοποιούμε σακούλες με περισσότερο πλαστικό, παραμένοντας… εθισμένοι σε αυτή.
Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), τα έσοδα από το περιβαλλοντικό τέλος ανέρχονται σε περίπου 18 εκατομμύρια ευρώ. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία, τα έσοδα είναι σημαντικά χαμηλότερα τη δεύτερη χρονιά εφαρμογής του μέτρου, παρά το γεγονός ότι το 2019 το ύψος του περιβαλλοντικού τέλους υπερδιπλασιάστηκε. Ωστόσο, φαίνεται ότι πολλοί καταναλωτές είχαν ήδη φροντίσει να προμηθευτούν επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες μεταφοράς.
Οι σχετικές προτάσεις αναμένεται να είναι έτοιμες έως τον Μάρτιο, ενώ μέχρι το καλοκαίρι το υπουργείο Περιβάλλοντος θα έχει καταλήξει και σε ορισμένα μέτρα στο πλαίσιο της κατάργησης των πλαστικών μιας χρήσης που στην Ελλάδα θα προχωρήσει νωρίτερα από την Ευρώπη. Από τον Ιούλιο του 2021 θα αρχίσουν να εφαρμόζονται μέτρα στα οποία θα περιλαμβάνεται η απαγόρευση διάθεσης προϊόντων όπως οι μπατονέτες, τα καλαμάκια, τα πιάτα, μαχαιροπίρουνα και ποτήρια από πλαστικό μιας χρήσης.